Parlementair Weekoverzicht
POLITIEK ALLERLEI
Demagogie en Demokratie
IN DE KAMER
IN DEN SENAAT
De aanvang der Kamerdebat
ten op Dinsdag, 8 April, werd met
spanning verbeid. De heetgebaker
de socialistische volksvertegen
woordiger voor Hoei-Borgworm,
M. Georges Hubin, die de fron-
ters precies niet. in het hart
draagt, zou de Regeering onder
vragen over de C, I. L. en de bank
Chaudoir.
DE BANK CHAUDOIR
Onze lezers weten wat een her
rie er, gedurende de laatste maan
den, gemaakt werd rond deze
zaak. Deze finantieele onderne
ming leed reusachtige verliezen.
Het feit zou een gewoon alle-
ajledaagsch gebeuren geweest
zijn, ware het niet dat in den b'e-
heerraad dezer bank een staats
minister, M. Beryer, en een mi
nister in functie, de pas benoemde
mini-ter van Koloniën, M. Tschof
fen de leiding dekten met hun ron
dende titels. M. Tschoffen, van
Aicn we niet gelooven dat hij
echfstr^eks schuld had aan het
ai beheer der bank, was verplicht
minister af te treden. Tschoffen
er spar wisselden alsdan roeren
de brieven die in grrrch de bur
gen - met een kransje omlijst
werden De ingewijden weten
nochtans dat die heeren aan mal
kaar een broertje dood hebben en
dat Al. Jaspar vreesde i u M.
Tschofie i vroeg of laat zijn op
volger te moeten erkennen.
DE C. I. L.
DE INTERPELLATIE
De ondervraging van Hubin
het debat er rond kan in weinige
woorden samengevat wordeu. Hu
bin verweet terecht de Regeering
geen scherper toezicht uit te oefe
nen op sommige finantieele onder
nemingen. Hij gaf een veeg uit de
pan aan de beurscommissie. Het
is inderdaad een traditie dat een
nijverheids- of finantieele waarde
eerst twee batige balansen moet
kennen vooraleer op de Beurs of
ficieel aanvaard te worden. De
aandeelen der maatschappijen wel
ke de C.I.L. vormen werden na 8
maanden bestaan reeds aanvaard.
Spreker betoogde verder hoe hon
derden millioenen verloren werden
door de spaarders. Hij viel heftig
uit tegen de leiders van de C.I.L.
De sluwe minister Vande Vy-
vere verdedigde zich zoo goed het
kon. Behendig trachtte hij alle
verantwoordelijkheid van zijn
West-Vlaamsche schouders te
wentelen. Zijn betoog klonk* zoo
opgeschroefd dat de Libre Bel-
gique moest bekennen dat
slechts enkele volksvertegenwoor
digers toejuichten. Minister Jan-
son, minister van rechtswezen,
vertelde het een en het ander, ja
wat zou Zijn Gebaarde Exellen-
tie ook al verteld hebban. Daarop
betoogde de burgemeester van
Ronse, Soudan, professor in de
rechtsgeleerdheid bij de Brussel-
sche Universiteit en toekomstig
socialistisch minister van Justitie,
dat Vande Vyvere niet in de Ka
mers maar voor de Rechtbanken
zich moest verantwoorden. Sou
dan bedoelcs dat hij een geding
moest inspannen tegen Staatsmi-
nister Louis Bertrand die, niet
V an mee - belang is de C.I.L. meer door de parlementaire im-
.c r"**n t;_ muniteit gedekt, in Le Peuple
den
C.I.J
beo.
Deze zaak is een der grootste fi
nantieele 1 ndalen dezer laatste
jaren. van dicht of bij na
gaat v. r b'i de ridders van fi-
nantic o;..gaai. heeft jegens de ba
zen dezer onderneming woorden
- n mor d die wij hier niet zou-
durven overdrukken. De
'waarmede feitelijk een trust
^d werd van al de werkhui-
aar n kurk verbruikt werd,
HONDERDEN MIL-
i'.Nj'Y (en een milüoen is
b.iizend maal dftizend frank) doen
verliezen aan de lichtgeloovige me
nigte. Van voor dat de onderne
ming feitelijk in gang was werden
ie titeis opgejaagd. Zij werden op
de marlet gebracht tegen fabel
achtige prijzen.
De lezers zullen zich afvragen
waarom er zoovejen htm lieve
s- uircenten gingen verliezen in
die droeve zaak. Krediet is een
qttaestie van vertrouwen. De koers
eener beurswaarde is rechtstreeks
in verhouding tot het vertrouwen
dat het publiek in de zaak heeft.
Dit krediet vindt zijn oorsprong
in verschillende redenen. Een
groote reden bestaat in de per-
so mlijkheden die de zaak leiden.
De C.I.L- werd niet geleid door
Jan Proleet of Jef Piot. Aan het
luofd stonden schitterende namen,
.n de eerste plaats, Alois Vande
yvere, volksvert. voor Roessela-
re-Thielt, gewezen minister-pre
sident. minister van State, burg
graaf bij de genade van Albert I,
sluwe beschermheer van Frans
Van Camvelaert en voorzitter van
de katholieke Kamergroep. En
eider werdén de lakens uitgc-
e.-ld aan den bloedrijken Waal,
beryer. beheerder der fameuze
ilanque Chaudoir, oud-minister
n Binnenlandsche Zaken en
olksgezondheid, burggraaf bij
■le genade van Albert evenals
n spitsbroeder Alois. En omdat
goede zaken in drie gebeuren,
had- uit ministerieel solidariteits
gevoel, minister Carnoy, profes
sor bij de Leuvensche Hooge-
school. christen-democratisch se
ctor, zich bij de beide burggra
ven aangesloten tot meerdere eer
\an het ééne en onverdcelbare va
derland.
heftig te keer was gegaan tegen
de C.I.L. en dezer nevenzaken.
EEN WOORD TOT DE
SOCIALISTEN
De interpellatie Hubin kwam op
haar uur. De openbare meening
eischte ophelderingen. Het ver
wondert ons echter dat de socia
listische partij aan Hubin man
daat had gegeven om de Regeering
te ondervragen.
Hubin is geen financier, doch
een steenkapper van geboorte, het
geen zijn verdienste niet vermin
dert. Hij is echter ook aangeschre
ven als een onbekookt, redenaar,
die zich al te gemakkelijk laat
gaan tot buitensporigheden van
taal en gebaren. Dit geschiedt niet
herhaaldelijk in een parlementaire
loopbaan zonder dat men erbij aan
gezag verliest.
De socialistische partij had an
dere kleppers om de Regeering te
ondervragen. Wij denken aan de
bankiers Max Hallet in de Ka
mers, en Francois in den Senaat,
aan -den beheerder van koloniale
maatschappijen, advokaat Alathieu
aan advokaat Meysmans en an
dere. Hadden de socialisten schrik
dat men ook zou spreken over de
zaken waarin die heeren neste
ler
STAF DE CLERCQ AAN
HET WOORD
Aan den vooravond van den
Landdag te Wemmei, die zal staan
in het teeken van anti-1830 en van
strijd ter herovering van Brussel,
heeft Staf De Clercq met het ge
zag van een beproefd kamerdebat
ter verleden Woensdag uitvoerig
gesproken over de scliooltoestan-
dc:i te Brussel en in de Brusselsche
voorsteden.
Voor een aandachtig gehoor,
heeft hij met klem en nadruk de
alarmklok doen luiden over de ont
zettende miskenning van het VI.
volk in de Brusselsche scholen. De
hoofdstad die trotsch een fransch
(en welk Fransch, lieve hemel
vernis, een door-en-door Vlaam
sche stad gebleven is (om dit te
weten moet ge er jaren lang ge
woond hebben zooals steller de
zes). Brussel dat zonder de VI.
inwijking na een eeuw; van de
kaart zou geschrapt zijn, over
treedt wetens en willens, zonder
schrik voor sancties, de Schoolwet
van 1914, spot met de wenschen
der Vlaamsche ouder- van school
gaande kinderen, werl op wraak
roepende manier de -< -Hjkheid
in de hand.
Slechts één a durfde
het aan Staf 's -ium te
gen Max en A a e onder
breken. Het was .eist, sche
pen van Brussel, p censdraaier
met pensioen, eere- irzitter van
man die bij de bespreking over de
vervlaamsching van Gent, zonder
kikken noch blozen, durfde beto
gen dat het Alarolliaansch het ce
ment is der Belgische eenheid.
Deze praatmajoor was ook de
eenige die Staf onderbrak toen'hij,
met het oog op dè conferentietver-
ken der Brusselsche., onderwijzers,
den draak stak met de roemrijke
helden van 1830. En 's anderen
daags moest de moniteur van de
Cercle catholique, de Libre Bel-
gique jeremiaden omdrt de lol
lige Coelst alleen was om Staf te
onderbreken. De socialisten
schreef Alatant, hebben de woor
den van den afgevaardigde der
frontpartij zeer geestig gevonden;
de Vlaamsche katholieken roerden
geen vin
HET DEBAT OVER DE VER
DRAGEN VAN DEN HAAG
Verleden Donderdag namiddag
kwam, in de Kamers, de bespre
king over de Verdragen van Den
Haag aan de beurt. Toen de voor
zitter het woord gaf san den ver
slaggever, gezel Lowieke Piérard,
waren de vertalers nog nret eens
klaar met de vertaling van het
verslag. Ward Hermans protes
teerde terecht. De Kamer nam dan
een kwartiertje vacantie en Lo-
vitje las alsdan het verslag af in
't fransch en in het Vlaamsch. Het
is schandalig dat de bespreking
der Akkóordèn van Den Haagg,
waarvan 's lands toekomst afhan;
op een dusdanige ergerlijke ma
nier aangevat worden. Het is een
volkomen gemis aan eerbied te-
enover de gekozenen van het Al
gemeen Stemrecht.
In een lange, striemende rede
lei Ward Hermans, onze zoo geha
te' Vriend van Heyst op den Berg,
de zweep op de buitenlandsche po
litiek der Belgische Regeeringen
die zich sedert den wapenstilstand
opgevolgd hebben. Plaatsgebrek
en het feit dat ons blad ter pers
gaat beletten ons uit te weiden
oyer de rede van Ward. Laat ons
erhter opmerken dat de Kamer,
ctt in de eerste plaats de minister
Buitenlandsche Zaken, Paul
Hymans. die bij de Vlamingen al
les goed te maken heeft, en de
pretentieuze minister-president
Jaspar, zich vpor de zooveelste
maal als een vuige keukenmeid
tegenover Ward aangesteld heeft.
Dit zal den Ward echter niet be
letten om die heeren te roskam
men zooals het behoort. Er was
een tijd dat Ledje Anseele er niet
beter voorstond en deze week
werd hij door den Koning... tot
Staatsminister gebombardeerd.
WRAAKROEPEND E
TOESTANDEN
Enkelen tijd geleden vertrouw
de een* Vlaamsche moeder haar
twee en half jarig kindje toe aan
het gesticht- en herstellingsoord
van Mariakerke nabije Oostende.
Het kindje begon al vrij r.ardfg
te praten en lief te zijn in de taal
van moeder. Toen eenige dagen
geleden de moeder haar kindje be
zocht had dit laatste al de lieve en
geliefde kinderuitdrukkingen ver
geten, het kindje kende alleen
eenige woorden Fransch, die de
moeder niet vefstond.
POLEN OF TSCHEKEN,
CONGOLEEZEN OF WELKE
VERDRUKTE OF GEKOLONI
SEERDE VOLKEREN HEB
BEN WELLICHT EEN NOOIT
VREESEIJKER TOESTAND
GEKEND ALS DEZE VAN DE
MOEDER DIE HAAR KINDÏE
WIL REDDEN EN ER HEE-
EEMAAL VAN VERVREEMD
WORDT.
We houden naam en alle nadere
inlichtingen ter beschiïrking on
zer Vlaamsch Nationalistische af
gevaardigden.
WE ZULLEN LEOPOLD
In den laatsten ministerraad
werd besloten DE BENOEMING
VAN DRIE. NIEUWE MINIS
TERS VAN STATE den koning
voor te leggen de gewezen mi
nisters, h.h. Anseele en Devèze,
Tibbaut voorzitter der Kamer.
Hoe was ook dat liedje van den
socialistischen bankier We zul
len Leopold... enz.
De Senaat maakte voora! de op
merkzaamheid gaande door een
rede van Prins Leopold <>vei d-t
School voor tropische geneeskun
de. Indien de hertog van Brabant
zijn rede zelf uitgebroeid heeft
dan verdient hij een pluimpje. «De
Standaard» was er als de k'ppen
bij geweest om aan te kondigen
dat Zijne Koninklijke Hoogheid in
het Nederlandsch het woord zou
voeren. Onze confrater houdt van
humor in zijn redact e moet er
een vreeselijke spuiter zitten, want
onze gekozene Van Dieren die
zich had laten inschrijven om na
n prins het woord te voeren èn
dezen voorzeker wilde gelukwen-
schen om zijn Vlaamsche rede'
moest zijn welsprekendheid op
een ander terrein bewegen. Hij
ces op de ergerlijke toestanden
sedert 1908 op taalgebied in Kon
go. A. M.
EEN KLAUWAERT VAN
DE DAAD
De Antwerpsche jongen. Joris
De Leeuw, gekazerneerd te Na
men, heeft geweigerd aan het
Fransch bevel te gehoorzamen.
Hij werd in de militaire gevan
genis opgesloten.
We wenschen hem den moed
en de kracht om tot het einde vol
te houden.
Mocht bij het nieuwe geslacht
dat in Vlaanderen opgroeit, z'n
heerlijk voorbeeld veie volgelin
gen vinden.
ALS ZIJ HET ZEGGEN...
Het soc. dagblad De Volksga
zet maakt bekend dat volgens
geschriften van Lord Carnock
ENGELAND EN FRANKRIJK
B E L G I E S ONZIJDIGHEID
REEDS WILDEN SCHENDEN
IN... 1912.
CHRISTENE SOCIALISTEN
We vernemen dat onder peter-
schap van den soc. volksvert. M.
Chalmet, de eerste Christene so
cialisten zullen gedoopt worden.
Het bericht geeft geen nadere
berichten over den gezondheids
toestand van de boorlingen.
POLITIEKE MANIEREN
Eenige dagen geleden in ant
woord op onze beschuldigingen
tegen M. Anseele, verschenen on
der hoofding P - Belgische ter
reur te Gent deed M. Vercam
men, opsteller, een Gentschen uit
val van ouden socialistischen fla-
mingantenhaat en natuurlijk
moest hij den Vlaamschhatenden
Belgischen patriotten laster over
de opeischingen aanhalen. In ver
band daarmede werd den naam
genoemd en werden beschuldigin
gen geuit tegenover M. Jan Wan-
nijn, gewezen bestuurder van den
English-club.
M. Wannyn wiens eigendom
onder verantwoordelijkheid van
M. Anseele verwoest werd op een
echte sansculottenwijze -heeft
aan Vooruit een brief geschre
ven, waarin hij zijn houding te
genover de opeischingen tijdens
de Duitsche bezetting bepleit.
Vooruit antwoordt er op i
Wij zullen het stuk niet op
nemen in het belang van den
schrijver. Een goeden raad aan
Jan Wannyn Laat zoo weinig
mogelijk over U spreken
Ze hebben er in Vooruit een
handje van 'om de gemeenheden
op mekaar te stapelen
Van verscheidene zijden werd mij ge
raagd mijn meening te uiten nopens het
artikel Demagogie en Demokratie voo:
eertien dagen in dit blad verschenen.
In dit artikel staan vcschillende waarhe
den doch de gevolgtrekkingen die er uit
getrokken worden zijn overdreven onjuist
Er worden de demokratie fouten toege
schreven als waren zij. haar eigen, ofschoon
ils gevolg van 't mcnschelijk karakter
ten allen tijde onder eiken regeeringsvorm
llen te vinden zijn doch nog tienmaal
eer onder anti-dcmokratische stelsels al
onder demokratische.
Als de schrijver eens weten wil hoe
met de menschen gesteld was voor het volk
medezeggingschap had in 't bestuur, raad
ik hem aan liet werk van Tainc te lezen
:icn régime, het oud regccringstclscl
(van Frankrijk)hij zal dan weten welk
het lot is van een volk dat niet door par
lementen, 't is .te zeggen, door afgevaardig
den des volks maar wel door alleenheer-
schers bestuurd werd.
j'gens schrijver zou de demokratie aan
ilen zijn. Mij dunkt dat hij zich deer
lijk vergist. Immers waarom slaan de bc-
houdsgezinden en de volksvijanden immer
inccr hun oogen naar het Fascisme indien
de demokratie haar kracht verliest -Ziet
niet dat zelfs behoudsgezinde partijen
zich verplicht voelen zich met een demokra-
tisch vernis te overstrijken Bijvoorbeeld
de kath. partij en zelfs de liberalen die zich
dikwijls een demokratische partij noemen
Daarom ook is 't voorbeeld van Mr Hey-
mans zoo slecht gekozen. Iedereen die over
demokratie spreken wil zou toch moeten
:n dat de kath. zoogezegde kristen de-
mokraten enkel een uitvindsel zijn der be
houders om de echte demokratie te bestrij-
Het hatelijke van liet gedrag van M.
Heyman valt meer op de behoudsgezinde
■partijen dan op de demokratie.
Wat het voorbeeld van M. Van de Velde
betreft dit vind ik gansch verkeerd. Waar-
>m zou een man die voortijds voor 't VI.
•olk niets voelde, een soort paljas zijn om
dat hij eindelijk de waarheid inziet en VI.
gezind wordt Zijn al deze die nu de VI.
Hoogcschool gestemd hebben en weldra
meer andere wetten zullen stemmen klucht
spelers omdat zij nu beginnen in te zien
in 't belang van hun land de VI. kwes
tie moet opgelost worden
Waarom hebben de Vl.-gezinden hen dan
vroeger een verwijt ervan gemaakt als zij
deze wetten niet wilden stemmen
Schrijver zegt verder de demokratie ali
volksopvoedende faktor, dc demokratie ah
on^
faktor tot het vormen en kweeken
afhankelijkhcidsgeest en zelfstandigheid»
geest, van een lioogcr beschaving enz. is
mij totaal onbekend. Dit bewijst alleenlijk
dat schrijver bitter weinig weet. Wat was
het volk voor dat de demokratische gedach
ten het doorkneed hadden Een werktuig
in de handen zijner verdrukkers. Voor vijf
tig jaren was 't VI. volk een echt slaven-
volk 't werkte 13 en 14 uren daags, dikwijls
voor een loon van 12 a 13 centiemen per
uur; 't dorst niet spreken en kuste de han
den die ziin bloed uitpersten. Dit volk wilde
men riet verplichten te lecren de behou
ders hielden dit volk liever dom... 't Zijn de
demokratische partijen die de behoudsge
zinde besturen verplicht hebben, 11a jaren
en tientallen van jaren propaganda einde
lijk 't verplichtend onderwijs in te voeren.
Duizende menschen die gemakkelijk kon
den leven hebben rust en toekomst geof
ferd om 't volk wakker te schudden; dui
zende, ja tienduizende menschen hebben ja
ren in 't gevang doorgebracht 0111 hun ver
drukte broeders te helpen en honderden
hebben er hun leven voor gelaten. Weet
schrijver niet hoe men voor vijftig jaren in
VI. gekleed ging en wat de werkman at
Weet hij hoeveel ongdlettcrden er dan wa
ren Door wiens werking is dat veran
derd Door de werking der demokratische
partijen.' Hoeveel tienduizende voordrach-
tot ontwikkeling des volks werden ér
niet gegeven Hoeveel volkshoogescholen
'crden er niet gesticht zeer dikwijls zonder
toelage van het bestuur, doch rechtgehou-
den door zelfopoffering en door giften van
demokratische menschen. Wie heeft er vak
scholen gceisrht Wie heeft er vakscholen
arbeidsuniversiteiten gesticht zoodra ze
ergens aan 't hoofd kwamen De volksge
zinde partijen. Zien we tegenwoordig niet
Henegouwen de Walen uit de mijnen
kruipen en plaats nemen in de bureelen van
banken enz. of in de werkplaatsen voor ver
fijnde mekanick terwijl Polen 'en Slovak-
ken en Vlamingen 'nun plaats onder den
grond innemen Zijn het demokratische
besturen die het VI. volk verwaarloosd heb
ben of zijn het behoudsgezinde Is het
rond de torens der kasteélen dat de be
schaving bloeit
Maar nog meer aan wie hebben wij VL
(Vervolg vóórlaatste blz.)