Uit den Wanmolen
nationalisten het te danken dat eene sterke
VI. beweging mogelijk is geworden Wat
zouden we geweest zijn als 't cijnsstelsel
niet omver geworpen geweest ware en 't
zuiver algemeen stemrecht ingevoerd
Niets. Al t geen het VI. volk bekomen heeft
dankt het in eerste lijn aan de demokrati-
schc partijen die de almacht der rijke ver-
franschte standen hebben omver geworpen
en door het volk politieke macht te verlee-
nen, aan de VI. beweging de mogelijkheid
gegeven hebben zich te ontwikke en en
macht te verwerven. En wie maakte er het
gros uit van het VI. nationalistisch leger
Zjjn het kasteclheeren. fabrikanten, ban
kiers. rijken Deze zijn juist de proote
vijanden van Vlaanderen. Zijn het advoka-
ten, doktoors, notarissen, professoren
Hun getal kunt ge op uw vingers tellen
hoe menig vurig flamingant in Leuven is
lauw en onverschillig geworden cer.s dat
hij zich geplaats had... om 't wille- van
zijn positie of van... een rijke vrouw. Neem
de werklieden, de kleine boeren en de zeer
kleine burgers weg wat schiet er ovr van
't VI. leger
Zoo zouden we punt na punt de schrijver
kunnen wederleggen doch 't zóu te veel
plaats eischen immers de onjuistheden in
zijn artikel zijn te talrijk.
Tot slot een laatste woord «Wij willen
een VI. volsadel vormen, zegt schrijver, dat
alleen is gezonde demokratie.
Zeer wel maar zeg eens hoe Dat zijn
woorden. Zult gij dat kunnen zonder het
volk vrij en welstellend te maken Zult
gij dat kunnen zonder 't volk ook politiek
bewust te maken 't is te zeggen zult pij dat
vermogen zonder den weg der demokratie
in te slaan
't En is toch in Rusland noch in Turkije
noch in welk land zonder demokratie dat
ge zulks hebt zien verwezenlijken. De be
schaving is tot hiertoe nog immer het mo-
nopolium der volkeren die den demokrati-
schen weg hebben ingeslagen. II. P.
Onze medewerker stampt open deuren in.
Er is geen de minste tegenspaark tusschen
de 9 tienden van zijn art. en datgene dat in
ons nr van veertien dagen geleden ver
scheen. De bedoeling van het eerste art. is
juist geweest de demokratische gedachte
een dienst te bewijzen door ze te scheiden
van de lage demagpgfe wakrmce sommigen
ze met of zonder opzet verwarren en ver-
oordeelen. N. J. R.
ONZE HOOP VOOR 1930
Mochte mij...
Mochte mij dat nieuws gebeuren
dat ik zage wel en wis,
yiaandren 't Waalsche ^wambuis
scheuren
daarin 't nu genepen is
Weerde God hem 't eeuwenoude
doodskleed, wierde vrij daarvan,
Vlaanderen lief, herleven zoude
't hart van uwen* dichter dan
Mochte mij des levens Vorste
Staande laten zooveel tijd,
dat ik met de waarheid dorste
zeggen, dat Gij Vlandren zijt.
Mochte mij de dood dan grijpen
niet en duchte ik haar met al.
En ik riep in stervensnijpen
Vlaanderen wil 't leven, 't zal
G. GEZELLE.
BOEKBESPREKING
Het Klokhoi
Romanserie Excelsior Brugge
18 fr.
In dit boek zijn twee werken
verwrocht We vinden er een
meesterlijke beschrijving van den
hoppepluk zooals wij die te Pope-
ringhe gekend hebben. Het kwee
ken, het plukken, het droogen van
den hommel, dat alles is in een
sierlijk, sappig West-Vlaamsch,
dat we tevergeefs bij vele andere
zoeken.
Dat deel heeft ons 't meest be
vallen.
De roman zelf heeft weinig om
't lijf. De eeuwige historie van den
boer, die uit de rechte voere loopt,
en het zoover brengt dat hij zijn
vrouw om 't leven helpen wil.
Dit tweede boek, zullen we maar
zeggen, staat ver in de schaduw
bij de wonderschoone hoppepluk-
vertelling.
Schrijver vindt het bovendien
noodig met zijn belgicisme 't boek
zelf uit te pakken. Zijn pleidooi
voor den één en onverdeelbaren
Belgiek kunnen wij als Vlaamsche-
Nationalisten best missen. Ook
vindt ons anti-militarisme geen ge
nade in zijn oogen.
't Klokhof is een werk dat om
zijn ongezonde tendenz, de mooie
Roman-serie van Excelsior ont
sierd. Niet aanbevelingswaardig
Vlaanderer'" Eeuwkalender.
door F. Darc.j.
Uitgever Van der Donck,
Maaseik. Prijs 12,50 fr.
Het boek geeft een overzicht
van het Katholiek en Vlaamsch
leven in Vlaanderen sedert 1830.
Afzonderlijk worden behandeld:
Letterkunde, Tooneel, Kunst,
Muziek, Economie, Sociale Bewe
ging, enz.
Alles wordt echter uit den en-
gen Belgicistischen bril bekeken.
Van de Vlaamsch Nationale be
weging geen woord Mejuffrouw
Belpaire wordt tot Vlaamsche
leidster uitgeroepen. Over de acti
vistische levenswekkers geen
woord
Schrijver blijft vastgeankerd in
de dwaling dat de Vlaamsche be
weging een strijd is om wat meer
Vlaamsch in België. Hij is nog
niet tot het inzicht gekomen dat
het doel der beweging is de Vla
mingen een Vaderland te geven.
Documentarisch heeft Vlaande-
ren's Eeuwkalender wel verdiens
te. Anders niet
TREKKINGEN
Gemeentekrediet van België. - 6 t. h.
3e trekking van 1 April 1930.
Obligatiën van 10.000 fr.
48 455 812 1207 1801 1828
2007 2173 2967 3097 3759 4283
4669 4732 6297 7803 82S8 8297
9149 9598 11041 11263 11246 12333
12366 12820 12 x 7 13194 14702 15567
15728 16146 16 17003 17488 18207
18263 18528 1°' 1 *98 19998 20540
20762 20902 20 .31 22233 22482
23670 23703 24-. 5769 25806 25016
25985 26186 268- .7243 2S9S8 28535
29605 29979 30275 30409 30468 31549
31576 31811 31847 32112 32234 32161
32490 32S31 33010 33318 33450 33538
33651 33688 34204 34299 34356 34561
34735 35019 35228 35834 35886 363IS
36394 36S12 36833 36908 38450 38518
39S60 40135 40643 40650 40835 40888
41322 41351 41538 41542 41586 41748
41755.
Obligation van 5.00 fr. (1 en 2)
42 796 1409 2002 2536 2892 2914
3054 3665 4148 4175 4217 4262 4461
4S00 5386 6853 7404 7518 8351 8403
8457 8525 8569 8671 9023
Obligatiën van 1.000 fr. (van 1
tot 10)
317 585 784 1600 1817 2650 1971
3201 3218 332S 3718 3855 4037 4135
5297 6000 6314 6713 7415 7565 7994
7840 7855 S035
Obligatiën van 500 frank. (van
1 tot 20).
538 7S0 891.
WIE ZIJN DE GELUKKIGE
WINNERS
Trekkim» der Ieenin<? 5 t. h. 1922
der Verwoeste Gewesten.
Donderdagmorgen had in de Natio
nale Bank te Brussel, de 95e trekking
van de lecning der Verwoeste Ge
westen 5 t. h. 1922 plaats.
Reeks 192327 n'r 20 is uitbetaal-
baar met 250.000 frankreeks 119.950
nr 5 is uitbetaalbaar met 100.000 fr.
reeks 119.950 nr 15 is uitbetaalbaar
met 100.000 frank. De andere num
mers dier twee reeksen evenals de
nummers der reeks 94.286 zijn uitbe
taalbaar met 300 frank.
Nu is de Lente weer in 't land
Lijk alle jaar gekomen
Ge hoort en ziet het 't allekant
Aan struikgewas, aan bloem en plant
Aan mensch en der en boomeni.
Allee dat is zoo een rijmken om iets
te zeggen, zegt Stance en ze zegt erbij
de boeren zeggen steertje van de Mei.
steertje van de Winter. April moet nog
komen en dat is een vieze maand zulle
Zieke en kranke menschen
Die wenschen
Och, was April maar reeds voorbij
Vivan de schoone maand van Mei.
-a, ja, April sleept er nog veel naar 't
«cerkbofputje. IN VERSCHILLENDE
gemeenten van Limburg kunnen ,<e geer,
putgravers of grafmakers meer vinden
cn als er nu iemand zijn keersken uit
blaast, moeten de geburen maar zien dat
zij de donkere kamer gereed maken. 'T
SCHIJNT dat de sosjalisten in,de Ka
mer opnieuw met bet voorstel van dr
lijkenverbranding voor de pinnen gaar
komen. Ge weet toch wat ze daarmee
bedoelen, hé In sommige landen be
staan er reeds lijkovens. Als ge dus geen
goesting hebt om in den grond te wor
den gestopt dan zet ge in uw testament
:k wil verbrand worden. Een paar dagen
later brengt dan de facteur een klein pot
teken bij u thuis en dat is dan uw ver-
oulverd overschot. Dat kunnen ze dan
bij u thuis ergens op de schouw zetten
of in een schapraai. Maar daar is geen
gevaar aan verbonden. Mijnheer Snep
schieters had zich ook laten verbranden
en zit'n asschen stonden daar ergens in
een kien potteken. Nu was er een nieve
keukenmeid gekomen en die mernde da.t
er peper in dat potteken stond en die
deed waarachtig dat peper in de soep. En
madame Snepschieters heeft airco h?ut
eigen man opfret. Eet smakclijk.WAT
OOK SMAKELIJK is dat is een goed
druppelken genever, Hasse't of Scbie-
dam. Luppe mocht van den doktoor
geen genever drinken, maar Luooe deed
het toch. Nu wilde 't juist lakken dat
de dokter de herberg binnenkwam juist
oen Luppe daar met een druppel in de
hand stond. He Luppe, drinkt toch niet
zei de doktcor, want genever is uw
maar in de H. Schriftuur staat dat wij
grootste vijand. Ik weet het. zei Luppe.
onze viianden moeten beminnen.
CRISIS EN WEELDE, 't Is al crisis
wat de klok slaat
In de klein zoowel als :'n de boogere
kringen is dit klein onheilspellend
wocmt het lridmoriev van alle gesprek
ken -.n in hotels, op treins of trams
wor.t het jeremiaslied gezongen op alle
wijzen.... de"1 Beurs doodziek, de land
bouw kwijnend, handel en nijverheid
slap, de werkeloosheid toegenomen, het
leven peperduur, enz. enz...
Dus. zult ge besluiten, miserie op ta
fel, bekrompenheid in uitgaven, arm-
t rig leven, nood en druk in vele huis
gezinnen
Zoo moet het zijn volgens de Strang-
regels va nde oude mameer Logica die
nooit faalde.,...
En toch
Loopen de Kinema's leeg Sluiten de
velodrom hun deuren Slaan de boksers
hun tronie kapot voor leege banken
Gaan de theaters falliet Vluchten da
mes en jufferkens de thearooms en
andere rooms waar alle heerlijke
snoeperijen aanlokkend wenken Dra
gen ze geen zijden kousjes meer die ge
waarborgd zijn voor tenminste acht da
gen. of kurasSiersbotten die de waarde
van een heele uitrusting vertegenwoot-
digen of laten ze zich niet meer al
acht of veertien dagen scheren en ondi
leeren aan een civiel prijsken Zijn
de danszalen onbezet cn drink men wa
ter in plaats van genever of bier Zijn.,
maar waarom voorrgejammerd wv
zouden een heele kolom vullen en neg.
En toch is het crisis
Toch klaagt men putten in c'e aarde
Hoe rijmt men dat te saam
Mysterie
Fonsken, boor ne keer. Zj:mmc!astiek
wordt anders geschreven. Dat moet ge
in uw diksjonair maar ne keer zoeken.
Maar anders is uw opstel over de school
meester zeer goed. en vooral de leste re
gel bevat een groote waarheid dan is
de schoolmeester.... vergeten. WE MO
GEN ook niet vergeten ne keer een grap-
ken tev ertellen. Zander had zich reeds
d-kwijls de plagerijen van zijen vrien
den op den hals gehaald, wanneer bij
sems op jacht ging. Zekeren keer had
den zij weer besloten hem eey farce t*
bekken ;mnar zjn vader die ei zoo hal
velings iets van gehoord had. waar
schuwde hem
Pas op, zegde bij hem, men zal
cp een opgevulden haas laten schieten
ziet dat ge u niet laat foppen.
's Anderdaags, na vruchteloos be
bosch doorloopen te hebben, ziet onz
Nimrod op rien stappen v-n hem af, ee=
oraebtigen haas loopen. Hij keek her
kalmpjes na, en bewoog zifb niet.
Loon. maar jongen, zei hij,
zult mij niet vasthebben, ik weet xvr
dat gij maar ongevuld zijt.
Kareltje. Tante is dat uw deksel
Tante. Dat is mijn hoed, ho
komt ge d-arbii
Kareltje. Wel, omdat daar str.i
vader toen hij u zag aankomen, rei
daar is die ouw doos weer.
v
MOEDER.
Wanneer mijn hart
In diepe smart
Om liefde schreit.
Dan is er één
Daar vlucht ik heen j
't Is mijne moeder
Dan neemt zij mij
Aan hare zij
Zoo liefdevol
En aan haar hart
Stil ik de smart
Die mij drukt.
O moeder mijn
Wil voor mij zijn
Zooals ge waart
Toen ik nog klein
En blank en rein
Van ziele was.
En hiermee eindig ik vandaag,
Mijn opstel Dat 't u allen
Het is mijn wenscb, m!j.> vricnuen lieli
U moge wel bevallen
Spectator Snuffelator.
loerschheid op Vera's nagedachtenis
niet totaal mis en minstens voorba
rig
Daarop had zij het eindbesluit ge
nomen gaan om met allen ernstig
de «proef» te nemen. Hoe was het
gekomen Was het onder invloed
van het allesbeheerschende wiicl-
heids-^ en schoonheidsverlangen, dat
de rivier altijd in haar levendig riep,
wijd, wijd als de liefde, die haar le
ven zou schragen
Weer thuis, had zij dadelijk het
antwoord geschreven, het op de bus
gebracht en had ze daarna zich blij
én rustig gevoeld.
Tegelijkertijd dat de trein begon te
remmen, begon Marie's hart'onbe
dwingbaar, heftig, hinderlijk te ha
meren.
Fred zou er staar. Hoe was Fred's
gezicht ook weer In Amsterdam
had zij het zich niet meer kunnen
herinneren, wat veel tot haar moei
lijkheden had bijgedragen.
Langzaam schoof haar coupéraam
langs de menschen. op het perron.
Niet niet niet niet daar
'n Oogenhlik later stond zij tegen
over hem. zag zij hem, lag haar hand
in de zijne. De beklemming viel weg
en er kwam in haar een gevoel van
groote veiligheid, een sterke zéker
heid, dat zij hem liefhad.
«Ik dank je, dat je gekomen bent,
Marie.
«Ik ben ook blij, Fred.»
Het bekende blauwe Renault je
hoeveel tochten hadden zij er samen
in Oostenrijk niet mee gemaakt, en
.wat voor tochten dat voor het
station stond te wachten deed de
rest. Het was dus alles werkelijk
heid, BLIJDE werkelijkheid. Gedu
rende den rit steeg het geluksgevoel
in haar aldoor. Zij wist, dat Fred het
zag in haar oogen, en dat zij er
dankbaar en gelukkig om was.
«W ie denken de kinderen dat ik
ben
«Een heel goede kennis van Vader,
met wie hij op reis vriendschap heeft
gesloten, en die nu eens naar zijn
huis en naar zijn ïriudertjes komt kij
ken. Het is zoo heel eenvoudig en
natuurlijk voor hen, vind je niet, Ma
rie
Marie knikte. «Ik ben zoo be
nieuwd om ze te zien. Hoe zullen ze
me ontvangen
«Ze zullen zeker van je houden,
Marie.» Zijn liefde trilde in zijn stem
en in den blik, waarmee hij haar aan-
zag.
«Ben je er niet bang voor vroeg
ze.
«Bang Bang dat ze niet van je
zullen houden Welnee, geen oogen
hlik.»
Den volgenden dag. Het trammetje
naar zee was tjokvol. Op de verstver-
wijderde bank zat Mane met de klei
ne Vera naast haar. Op het voorbal-
con stonden Fred en de jongen.
De heele wagon, druk en onrustig
van menschen en kinderen in vacan-
üe-stemming; pa's met witte broe
ken en sportieve overhemdenma's
met zon-verbrande nekken en met
strandschoenen aan de voeten; kin
deren in vlugge, roodbaaien kleertjes
en gewapend met schopjes en em
mertjes.
Toen nog twee dikke, puffende da
mes zich naar binnen heschen, was
alles bezet op één plaats na.
Fred zag. hoe Marie zich tot Vera
overboog. Het kleine meisje luister
de, bedacht zich even en stak toen
gewillig haar armpjes uit. Marie til
de haar op en nam haar op haar
schoot. Een mooie, diepe blos over
haar gezicht, Zij sloeg haar armen
om het kind heen en zag neer op het
hoofdje. Op de fijne, witte scheiding
die tusschen de donkere haartjes liep.
Het was een heel vreemde gewaar
wording voor haar, een kind op haar
schoot te hebben. Marie kwam zel
den of nooit met kinderen in aanra-
king haar zuster had er nog geen.
Bovendien was het dit kind. dit we
zentje, ontsproten uit de liefde van
Fred ei» Vera. Marie kon daar nu aan
denk zonder gevoelens die haar te
genstonden. Dat was zoo. sinds zij
het groote portret had gezien, dat in
de huiskamer hing. Het had haar vol
komen gerustgesteld.
Was haar vrees, dat zé voor Fred
een teleurstelling zou worden na wat
Vera voor hem was geweest, ook
maar door iets gegrond gebleken,
dan zou zij nooit hebben toegestemd
zijn vrouw te worden. Zij voelde, dat
dan de naijver op de doode, op de
plaats die deze nog steeds in Fred's
hart had. het haar onmogelijk zou
maken gelukkig te zijn met de liefde,
die haar deel werd.
Maar dat portret, en de vele ande
re, die ze haar in den loop van den
dag hadden laten zien, maakten het
haar duidelijk, dat Vera alleen I.fEF
wa» geweest en beminnelijk, maar
geen vrouw,.die haar man had lief
gehad met een tyrannieke, alles voor
zich opeischende en- niet of niemand
naast zich verdragende vurigheid,
waarmee ze zóó 'n plaats in zijn leven
had ingenomen, dat ze zelis na haar
dood al zijn gevoelens nog in beslag
nam. Neen, zóó was het niet en (bar
door kon zij aan Vera denken met
iets zusterlijks, doordc zekethcM bet.
bij t bewuste of onbewuste vergelij
king van haar te winnen. Zij wist dat
zij Fred gelukkiger zou kunnen ma
ken dan Vera ooit in staat geweest
was en dat zijn liefde voor baar die
per zou worden dan voor zijn eerste
vrouw.
De overgescholcne der beide, het
laatst binnengekomen dames, plofte
dankbaar naast Marie neer en aaide
de kleine Vera, die deze liefkoozing
angstig trachtte te ontwijken.
Over het hoofdje van zijn dochter
tje heen ontmoetten Marie's oogen
die van Fred, die haar met een blije,
jopgensachtiginnige uitdrukking aan
zag. Hoe dikwijls had zij hem sinds
gister zóó niet zien kijken
Naast hem stond de kleine Kees.
slank en gespierd in- zijn helblauwe
trui. zijn baren blanker dan zijn ge
bruinde huid. Kees had haar heel koel
en gereserveerd ontvangen. Vreesde
hij onbewust een inbreuk op Vader's
uitsluitend-voor-hem-en-Vera-zijn
Maar vandaag was die lichte vijan
delijke stemming verdwenen Was
het om Vader's wille of was, na de
nadere kennismaking, zijn oordeel
over haar gunstig uitgevallen
Hij merkte ook nu heel goed, dat
Vader's oogen aldoor de hare zoch
ten, en hoe ze keken. Hij moest, als
hij iets vroeg, het zelfs herhaalde
malen nog eens zeggen, vóór hij een
bevredigend antwoord kreeg. Maar
het maakte hem niet boos of onge
durig. Begreep hii misschien iets
Zij reden nu door een hollen weg,
die maar weinig breeder was dan de
tram zelf. Aan weerskanten duin-
flanken. De zonneschijn op de dui
nen was bijna vebündend; de lucht
er boven blauw, dien-blauw als van
een Italiaanschen hcine! en het helm
gras op de helling, dat golfde onder
den lichten, warmen zomerbries, leek
vloeiend zilver.
Toen Marie haar blik weer v: -
ramen naar het balcon wendde, stak
Kees zijn hand óp. vriendschappen ik
ten groet. Een blije verstandoiuiing
lag in zijn oogen. Marie voelde, dat
hij haar zeer welwillend gestemd
was, dat zij bij de kinderen het p'eit
gewonnen had.
Het eindpunt was bereikt. De drom
passagiers drong de wagen uit en
vulde het gloeiende pcrr.nmct je met
een nlei/.ierige acantic-drukte.
Even later, in de vertrouwelijke
omkapping van hun beider strand
stoelen. die hen afsloot van liet ove
rig badgasten- en "dagjesmenschen-
publiek, vroeg hij
«Wanneer mag ik het beslissende
antwoord verwachten. Marie
Haar oogen straalden met een
blijen blik hem t-gen.
«Ongeduldige jongen. Je behoeft
niet langer te wachten. Dit is het
beslissende antwoord Als ik weer
kom, dan kom ik voor goed, l;rcd.»
EINDE.
