In DIT teeken.
7' Jaargang Nummer 29S
Zondag 26 Juni 1927.
De WEST-VLAMING
Katholiek Weekblad ter verspreiding der
VLAAMSCH NATIONALE GEDACHTE
ABONNEMENTEN
Vlaanderen en Wallonië 15.50 fr.
Frankrijk 20 fr - Holland 2 gld - U.S.A. ea Canada I dollar
Prijs per Nr35 ctmen. - Men kan inschrijven op alle postkantoren.
OPSTEL EN BEHEE t
RICHARD VERHAVERBEKE
RUMBEKE POSTChECl! 108856
Wie zijn vaderland redt, overtreedt geen
enkele Wet. Napoleon
De geschiedenis leert ons inderdaad
dat men over 't algemeen zijn vaderland
niet met wettelijke middelen redt.
Maurice Barrès.
Al gieer dan een jaar was Theo IT laatste oogenblik werd afgezegd,
Volckaert nu lid van de club die I dan weer vier of vijf afwezigen (wat
heelemaal geen club was,
heinie organisatie over geheel Vlaan
deren vertakt, tenminste hij had re
den om dat aan te nemen. De inrich
ting was zoo dat niemand met zeker
heid wist wat hem niet aanging. En
nu wist hij wel veel, als lid van den
gouwraad maar toch enkel wat de
gouw betrof.
Nuchter en beslist in zijn optreden
zooais hij was, had de geheimzinnige
leiding die zoo moeilijk thuis te wij
zen was, hem tamelijk vlug
eerste trede van de ladder n__
hoog gevoerd. Hij herinnerde zich nog
zijne toetreding. Zijn beste vriend Ka-
rel De Volder, die al een ruime jioos
geheimzinnig 2 deed, had hem er toe
overgehaald. Zoo was hij terecht ge
komen in een kern van een man
- ot acht. Daar werd niets gedaan
De ieden ervan wachtten enkel. En
juist dat niets doen en dat wachten,
dat bereid zijn en zich neerleggen Tij
de wenschen van hooserhand.zonder
vragen, vormde de &aest die et--.'..
dig was. Eens dat je daarvan door
drongen was werd je verplaatst in een
andere groep. Het was alsof je de gra
den doorliept in het leger, of examens
aflegdet. Eerst lecren wachten. Dan lei
der van een groep en anderen leeren
wachten. Dan je oefenen in revolution-
nane propaganda en leden aanwerven.
Soms al eens mee op oefening voor
't oog onschuldige kwajongensstreken
een paar ruiten gaan uitgooien, ot een
monument vernielen, of zoo iets. Daar
op volgde gevaarlijker werk en werd
hij gewestelijke leider. Beetje bij bee
tje was het gegaan. En h"
den gouwraad. Werken moest hij drie
vier avonden in de week er op uit, urea
ver soms, en 's Zondags om zeggens
nooit vrij.
Hij was geen geestdriftige van na
tuur, maar de wetenschap dat de orga
nisatie flink ineen zat was een aan
sporing. Slechts een paar gemeenten
van de heele provincie waar ze niet
tenminste een kern hadden, soms
maar een man of drie, soms maar twee
Maar toch iets. Vertrouwensmenschen
waar men op rekenen kon als de nood
aan den man kwam.
En buiten-de provincie Dat er iets
was. wist hij met zekerheid. Jan Ra-
golle, de leider van den gouwraad, was
klaarblijkelijk de tusschenman bij een
hooger lichaam, en van nog anderen
vermoedde hij dat ze er eveneens meer
van wisten. Vragen naar dergelijke
dingen was uitgesloten. Niemand ver
langde trouwens te weten wat hem
niet werd gezegd. Wat je niet weet kun
je met verklappen. De verantwoorde
lijkheid was al groot genoeg.
Volckaert voelde dat er iets in de
lucht hing. Sinds hij in den gouwraad
zetelde, al een maand of vier was al
les in de grootste regelmatigheid ge
gaan. De laatste tijd echter schortte er
wat. Nu eens een vergadering die op
andersnooit gebeurde), dan weer in
trekken van een bevel...
Daarover was hij aan t nadenken
terwijl hij -met zijn motorfiets naar
Roeselare reed, waar een vergadering
zou plaats hebben.
Toen hij de vergaderzaal (een gewo
ne kamer) binnentrad en groetend de
aanwezigen monsterde, dacht hij ik
ben nog vroeg. Want hij miste een tien
tal makkers. Hij had zich echter klaar
blijkelijk vergist, want dadelijk opende
Ragolle de vergadering.
Met zijn gewone vriendelijkheid
(maar minder kalm dan anders) vond
Volckaert) begon hij te spreken. Van
af de twee, drie eerste zinnen had hij
dc aandacht van zijn gehoor gespan
nen. Volckaertv zag nog hoe enkelen
zich rechter op hun stoel zetten, als
0111 beter te luisteren maar vergat ver
der wat er rond hem heen gebeurde.
Wat Ragolle zei was werkelijk van
het hoogste gewichr. Hij lei uit dat er
binnen kort een beslissende poging ze,-.
doéidêWasrvobricWre^li'c.-W-nj.-l' ia-
meer dan zes weken hadden ze nog.
Hij rekende op hen om de gouw vöör
te bereiden. Tot nu toe, ging hij
voort, hebben Jan De Schepper, Hugo
Soubry, Jef De Smet, Pieter Back en
ik de gouw vertegenwoordigd te Brus
sel. Het bevel luidt dat de aanwezigen
Zondag a.s. zullen voorgesteld wor
den voor den eed En hij gaf uitvoe
rige inlichtingen waar ze zijn moesten,
en hoe ze zich aan te melden hadden.
Niemand mocht ontbreken En verder
zei hij wat ze nu moesten doen
zat hij in gouw^ Tegen Zondag zou elke krin:
ewerkt worden. De rest moet verwit-
jd worden dat ze binnen de twee
maanden zouden moeten oprukken, en
dat ze dus hun maatregels moesten ne
men. De aanwezigen moesten zorgen
genblik het overeenge
komen wachtwoord aan de betrokken
leiders konden sturen. Dat was alles.
Naar gewoonte ging de vergade
ring dadelijk uiteen, per twee en drie.
Geen woord werd meer gezegd over
de zaak Zooals de wetten het
voorschreven gingen onverschillige ge
sprekken. over de dingen van den dag
hun gang.
Volckaert en zijn vriend, Karei De
Volder, waren van de eersten buiten.
Nog geen afspraak voor den volgende
dagen en beiden gingen hun weg.
Een koortsachtige periode volgde.
Volckaert had alle moeite om zijn om
geving niet te laten merken dat er iets
in de lucht hing.
Op de eerste samenkomst met den
eed, was een tweede, een derde, en een
vierde gevolgd. Veel was er niet ge
zegd. Het wachtwoord was met el
kaar kennis maken. Het beste van
Vlaanderen was daar. Flinke jongens,
allemaal, geboren leiders. Verstand en
wilskracht lag op hun gelaat te lezen.
Een jeugdig optimisme ook. De oogen
blo iken en je zag de verwachting van
iets grools in de gesprekken.
Dp de laatste vergadering werd
del jk de definitieve datum megedeeld.
De hoofdman, een lange, blonde met
een blozend gelaat, hield een korte toe
spraak, die hen zinderen deed. E11 toen
hij eindigde met Broeders, Vlaande
ren. rekent op 011s zaten ze allen roer-
locs. Toen de betoovering geweken was
drukten zij elkander zwijgend de hand
en gingen. Als ze elkander zouden
we. rzien zou hel ónder andere omstan
digheden zijn.
Jrusscl vierde feest. Heel de dag al,
s de uitgelaten menigte op de been.
V, Jerlandsche liederen waren niet van
Je lucht. Al de orgels van de heele stad
spreiden nu reeds twaalf uur zonder
or louden, en de hoeveelheid drank die
werd verbruikt ging alle verbeelding
Joven. Vive la France Vive la Bel
li ue Viveni 110s glorieuses armées
;t icieren en onder-officieren, simpele
piotten zelfs, werden bestormd door
hy: terische vrouwen. Morgen zouden
de kranten kolommen vol schrijven o-
une journée sans égale dans i'his-
toire 1. ('élan du plus pur patwaftcme»
•;en, had namelijk een overwinning-^
haan op de Italianen bij Embrun, een
•laatsje aan de Fransch-Italiaansche
grens.
En Brussel vierde.
De avond was gevallen en duizenden
hijes verhoogden de stemming.
Brussel was waanzinnig!
Verloren in de menigte liepen vijf
duizend vastberaden Vlamingen, zij
ook met vreugde op het gezicht. Maar
m een andere reden. Vannacht ging
het groote gebeuren, den sprong naar
de keel van het monster, de bevrlj-
'ing.
Tegen tienen waren ze verspreid
rond bepaalde punten. Het signaal
werd afgewacht te 10 uur precies gin
gen de lichten uit. Dc stad werd in het
donker gezet. Daar wachten ze op.
10 sekonden later stonden ze in
rangen vast aaneengesloten. Op een
oogwenk had elk een helm op het hoofd
en'het wapen in de vuist ging het voor
uit, op twintig plaatsen tegelijk. De
telegraaf- en telefooncentrale werd
1 leidden, afgespannen en bewaakt.
De stad was ingenomen zonder dat
er ec.i, druppel bloed gevloeid was.
Honderden officieren waren opgepikt
en in verzekerde bewaring gebracht. De
rest zal verscholen of liep rond in bur-
gersklecren radeloos.
Aan alle hoeken der stralen stonden
posten met mitrailleusen en kanonnen
uit de opslagplaatsen van het leger ge
haald. Wapens en munitie in overvloed.
Vijf duizend vlugge kerels, over de
stad verspreid, het zwartgele lint
dwars over de borst, maakten indruk
alsof er vijftigduizend waren. In het
hart' van de stad werden barrikades op
getimmerd en de bestrating opgebro
ken.
Nu kwam er geen verzet. Maar mor-
n zou de strijd loskomen. Morgen
k zou er versterking komen. Tc twee
r 's nachts waren nog eens vijfdui
zend. in elke stad, elk dorp, elk ge
hucht, aan he't uitplakken der vlammen
de proklamaties. Morgen ochtend zou-
twintig, dertig duizend Vlamingen
Brussel snelien en de strijders van
eerste uur bijstaan. De veroverde
militaire auto's stonden klaar. Dadelijk
zullen ze vertrekken ze gaan vrijwil-
O nde r t usschtnTwordTeTkbof tsaenng
'ezer, wat kwam
daarna i
slaagd
Natuurlijk zijn ze geslaagd. Zeg ine,
waarom zouden ze niet slagen 2 Had-
:e voorzien dat... Ja dat had
den ze voorzien.
En hadden ze voorzien dat... Ja,
natuurlijk, dat ook hadden ze voorzien,
en nog veel meer dan jij kunt uitdenken
u ze niet voorzien hadden.
Maar. laten we eens wat anders pra-
n. Als we leiders aan 't hoofd hebben
die leiders zijn. dat is hoofdvoorwaarde
natuurlijk, en als wij durven ais er te
durven valt, denk je dat we dan ook
nier kunnen
Het geloof dat bergen verzet, waar
in niemand meer gelooftDe liefde
voor Vlaanderen die we bij anderen
betwijfelen Het offer zonder bijbe
doeling, zonder vrees, zonder aarzeling,
dat we niet kunnen brengen.
Als we bereid zijn en het oogenblik
daar is laten we de kans wagen. Niet
onvoorbereid dus, integendeel
genomen, acht kazernes werden be-streng-ernstige voorbereiding niet in
sprongen, zonder dat er zelfs alarm het wilde weg, maar als onze leiders
werd gemaakt. De stations ondergin- het oogenblik gunstig oordeelen.
gen hetzelfde lot. Het gerechtshof ook. j Of we zullen slagen
Uit de pompierskazerne werden deHet ergste wat ons kan overkomen
stoomspuiten gehaald. Even 11a tienen is sterven, maar dan wordt Vlaanderen
begon het bombardement uit de lucht. 1 zeker wakker.
Twee vliegtuigen strooiden bommen. Wat je gelezen hebt lezer, kun je
Twee maar voldoende om paniek te nu met je verstand gaan ontleden dit
zaaien. is onzin en dat is onmogelijk en nog
Toen de lichten weer aangingen wa-1 iets anders kon beter gedaan worden...
ren de straten zoo goed als leeg. De Geen decadente twijfelzucht
bevolking had het hoofd verloren. Gee-i1 Geef de fantastische novelle voort
kreet was gehoord. Wat gebeurde er Vaan een makker, schrijf ze nog eens af
Brussel was omsingeld. Vijfdtrzend j en geef ze aan twéé vrienden,
man in de stad die hel harde werk de- Verspreidt dit nummer van De
den. Vijfduizend rond de stad die haarWest-Vlaming
afs'oten, er een eiland van maakten. Maar vootal
Om elf uur waren alle spoorwegen ge- HOU JE GEREED I
sprongen, alle wegen die naar Brussel 1 Vlaanderen neeft ook jou noodig.
