3-e tBiad&yde,v&o\ de
Sinte Lutgardis, de Vlaamsche Heilige bij uitstek
BREIWERK
Moderne bloes met voorsteek-teekening
Ansjovisbroodjes
KEUKENRECEPTEN
GEBAK MET AARDBEIEN
Aardappelen in frituurvet
Lieveiingsspijzen bij
verschillende volkeren
g -« HET ALGEMEEN J4IEUWS DONDERDAG 20 JUNI 1940
STEEK. Dubbel geribde steek en kousen
bands teek. 4
TEEKENING. Eén steek omslaan, 2 ste
ken samcnbreien, achterkant heelemaal ave
rechts breien.
VOORSTE. Opzetten 124 steken; 32
rijen dubbel geribd breien», dan de teekening
breien naar de foto en nog 33 rijen in kou
senbandsteek. Armsgat: 1x4, 2x3, 3x2 en 2x1
steek afzetten. In het midden van het werk:
34 steken dubbel geribd breien gedurende 23
rijen. Deze 34 steken afzetten, dan 15 rijen
voortbreien; voor den schouder steeds 5 ste
ken ineens afzetten. De andere schouder
wordt op dezelfde wijze uitgevoerd.
RUG. Opzetten 120 steken; 32 rijen
dubbel geribd breien, gedurende 100 rijen bij
elke 20e rij 1 steek vermeerderen, als in kou
senbandsteek. Armsgat aan weerskan
ten 2x3, 2x2 en 5x1 steek afzetten; 28 rijen
I Ml1! Ill —i III
doorbreien. Midden in het werk 26 steken
afzetten voor de halsopening; tegelijkertijd
de schouders vormen, waarbij mén immer
5 steken ineens afzet.
MOUWEN. Opzetten 66 steken; 24 rijen
dubbel geribd breien; 148 rijen in kousen
bandstreek, waarbij men op elke 4e rij 1 st.
bijvoegt. De pof vormt men door aan elk be
gin van elke naald 2 steken af te zetten, tot
er nog 20 blijven. Deze 20 steken zet men
ineens af.
KRAAG. Opzetten 110 steken; 25 rijen
dubbel geribd breien; alles samen afzetten.
AFWERKEN. Zij-, schouder en mouw-
naden aan elkaar brengen, de mouwen in d<
armsgaten zetten en den kraag aannaaien,
zooals de foto toont. Alles goed strijken met
een vochtigen doek. Doorgestoken draden
wol twee- driedubbel verhoogen de tee-
kening op het voorste.
16 Juni is de Feestdag van de Heilige Lut
gardis, Patrones van Vlaanderen en vap de
Vlaamsche vrouwen.
Deze Heilige uit onze gouwen werd gebo
ren te Tongeren in 1182, opgevoed in het Be
nedict inessenkloos ter aldaar, was eerst Be-
nedisctines en ging dan over tot het Waalsch
Cisterciënser-nonnenklcoster te Agnières. Om
niet tot abdes te worden gewijd, vroeg en be
kwam zij de genade geen Fransch te kun
nen leeren; zij leidde een streng boeteleven,
en onderscheidde zich door een bijzondere
devotie tot het Allerheiligste Hart. lang vóór
de H. Margareta Maria Alacoque. Ze was de
elf laatste jaren van haar leven blind. Kris-
tus aan het kruis verscheen haar tijdens
haar léven.
Ziehier wat E. P. Vervinckt over dit toon
beeld van Vlaamsche vrouwelijkheid schrijft:
Lutgardis was als een spiegel. Wie met
haar in aanraking kwam onderging den be-
tooverenden invloed van haar zuiverheid en
reinheid. Van haar ging 'n uiterst weldoende
kracht uit die zelfs zondaars tot inkeer deed
komen. Haar groot e vurige liefde voor Chris
tus, waarin ze heelemaal opging, straalde uit
haar oogen. Haar hart was gestadig en innig
vereenigd met het hart van Christus en op
deze hoogste toppen van mystieke vereeni-
ging met Christus staat Lutgardis. onder het
sj-mbool van den spiegel, om voor elke Vlaam
sche vrouw, die haar zending niet ontrouw
wil zijn, een ideaal ter nabetrachting te we
zen. Ze is een bewonderenswaardig voorbeeld
van reinheid en zuiverheid, een vlekkelooze
spiegel van het goddelijke en daarom dan
ook van elke Vlaamsche vrouw die nog de
ambitie heeft dezen naam waardig te zijn
We leven immers zegt E. P. Vervinckt,
in een tijd dat ook Vlaanderen aan de zede
lijke verwildering is blootgesteld, die als een
zwoele woestijnwind over de wereld waait,
een verwildering die altijd weer beteekent
een vervreemding en verbastering ook van het
eigen Vlaamsche wezen en van eigen Vlaam
sche zeden. Een tijd dat de onzedelijkheid
in mode, film en pers triomfeert en dat we
strijden moeten om den adel van onze Diet-
sche zeden gaaf en ongeschonden te bewa
ren.
Het geheim van haar moederlijke groot
moedigheid vindt men in haar groote liefde
tot het kruis, haar verlangen naar het lijden,
zóó groot en sterk dat Christus haar van op
het kruis omarmde en ze haar mond op de
bjoet^nde wonde van zijn zijde mocht druk
ken, zoodat ze in waarheid de Eruid werd van
den Gekruisigde. Sinte Lutgardis onder het
IntiUOt LUTGAODO ir»"Ti_yotr«'DLU OnTFiA»-iir«G
tO&ARri>>4O.^VHftUX^N7 jf4^f0tTDT LQQft.
Kristus aan het kruis verschijnt aan
de H. Lutgardis, die, in geestverruk
king, de armen uitgestrekthet bloe
dend H. Hart wil omvatten.
(Naar penteekening van
Jos. Speybrouck)
kruis onder dit symbool vooral moet zij
voor ons, Vlaamsche vrouwen, blijven voort
leven en tot navolging wekken.
Want ook de moederlijkheid dreigt in
Vlaanderen ten onder te gaan. En dat niet
alleen omdat de wiegjes ten onzent, evenals
elders, aldoor zeldzamer worden dan de zerk
jes, maar ook omdat zooveel vrouwen niet
meer den geest van he4 offer en van het
kruis bezitten en blijkbaar slechts op genie
ten schijnen ingesteld.
Nu vooral, in deze noodtijden moeten we
gaan naar menschen die van ons zijn. die
tusschen ons hebben gewoond, het best onze
nooden on onze verzuchtingen kennen onze
Vlaamsch Nationale Heiligen. In eerste in
stantie tot hen. Zullen zij nu hun volk ver
laten? Is hun voorbeeld geen spoorslag voor
ons? Zijn hun specifieke eigenschappen niet
specifiek voor ons
Sint Arnout, de vredestichter in Vlaande
ren Sint Godelieve, de lijdzame, alles ver
dragende echtgenoote, die armen en kinde
ren bijstond; Sint Jan van Diest, de zuivere
Brabantsche jongeling; Karei de Goede, de
barmhartige en de hulp in alle nooden; Ge
lukzalige Jan Ruusbroeck, de Godsschou
wer, die vlamde van hemelsche liefde; Sinte
Ludwina, de lijderes, de verduldige; Sinte
Lutgardis. de God-minnende vrouw uit de
Lage Landen bij de zee.
Ons land is een kathedraal waar in ieder
kleurig glasraam de felle figuren branden
van onze nationale Heiligen: vrouwen en
mannen, geleerden en simpele menschen,
ouderlingen en kinderen. Tot al dezen gaat
nu in deze bange dagen ons vurig gebed voor
wereldvree en gerustheid van ons eigen hart.
Besmeer toastjes met een mengsel van bo
ter en tomatenpurée. Leg op ieder een plak
hardgekookt ei en strooi er een snufje sel
derijzout en peper over. Leg op het ei mid-
denop een opgerold ansjovis je met een olijf
er in. Deze toastjes zullen zoowel aan de bor
reltafel als aan een soupertje in den smaak
Nu we volop in den aardbeientijd zijn, ge
ven we hier enkele recepten voor aardbeien
gebak. Binnen enkele dagen volgen nog meer
dere recepten
OPEN VRUCHTENTAART 100 gr. bas-
taadsuiker, 150 gr. boter, 200 gr. bloem, 1 ei,
wat zout. Voor het vulsel 1 pond aardbeien,
suiker, desverkiezend wat slagroom.
Bereiding Doe boter, bloem en suiker in
een kom. snijd de boter in kleine stukjes en
ga daarna kneden onder toevoeging van liet
geklopte ei tot liet één samenhangende bal
vormt. Rol het deeg uit tot 1 cm. dikte en
2 cm. grootte dan de platte vorm o) biscuit
deksel, waarin de taart gebakken zal worden.
Besmeer den vorm met boter en druk daarin
de lap deeg. Snijd het opstaand randje met
een mes gelijk. Bak de taart in een matig
warmen oven gaar en licht bruin in een half
uur. Laat haar in den vorm koud worden en
vul ze vervolgens met de gekneusde versche
aardbeien dik met suiker bestrooid en wat
slagroom of met aardbeiencompóte.
Öp dezelfde wijze kunnen kleine aard
beientaartjes gemaakt worden, waarbij klei
ne vormpjes met deeg worden gevoegd.
LIMBURG SC HE VLAAI 250 gr. boter,
50 gr. suiker, wat zout, 1 dl. lauwe melk, 30
gr. gist, 1 ei. Voor het vulsel aardbeien met
suiker.
Bereiding doe de bloem in een kom, maak
een kuiltje in het midden en doe daarin liet
ongeklopte ei, de gesmolten boter, de met de
suiker tot een vloeibare massa geroerde gist,
en het zout. Roer alles door elkaar en voeg
zooveel lauwe melk toe, tot het een stevig
beslag is. Kneed dit nog een kwartiertje met
de lignden en laat het dichtgedekt op een
warm plaatsje of in een kom met warm wa
ter, ongeveer een half uur rijzen. Rel het
gerezen deeg dan uit tot de grootte van den
vlavorm met boter, leg er het deeg in cn
trek het zoover uit tot er een klein opstaand
randje gevormd is, wat tegen den kant icordt
vastgedrukt. Maak met een mesje kleine
sneedjes in den bodem; laat het deeg dan nog
een hali uur rijzen. Beleg de vlaai met een
laagje aardbeien en laat haar gaar worden
in een warmen oven in 30 minuten. Strooi
er suiker over zoodra de taart uit den oven
komt.
GALETTES MET AARDBEIEN 100 gr.
bloem, 50 gr. boter30 gr. suiker, slagroom.
Bereiding Doe boter en bloem in een
kom, en snijd de boter heel fijn, voeg dan
suiker en geklopt ei toe. Roer dit door en
zoo noodig iets water tot er geen bloem
meer in voorkomt. Rol het deeg uit tot 1/4
cm. dikte. Besmeer zandtaartvormpjes met
boter en vul ze wat ruim met het deeg. Prik
hier en daar in den bodem en bak ze in een
matig warmen oven lichtbruin en gaar. Neem
ze uit den vorm, laat ze afkoelen en vul ze
dan met aardbeien en slagroom.
BAISERS 4 eiwitten, 2 ons suiker, aard
beien, slagroom.
Bereiding Vermeng het stijfgeklopte ei
wit met de suiker, zet de kom met het schuim
in een pan met kokend water cn blijf er in
kloppen tot het wat taai wordt. Maar hier
van met een lepel ovale hoopjes op een met
boter besmeerd bakblik, waarop een velletje
boterhampapier is gelegd, dat ook met boter
is besmeerd. Zet ze in een zeer lauwen oven
en laat ze daar in een uur bros maar niet
bruin worden. Neem ze van het papier, keer
ze, hol ze uit en vul ze met gekneusde aard
beien en slagroom.
Nu de aardappelen langzamerhand minder
smakelijk worden, wordt er meer en meer
gevraagd naar recepten van wat de Fran-
schen pommes frites, pommes feuilles,
pommes pailles en pommes soufflées noe
men.
Voor de eerste drie is de bereiding de
zelfde. Alleen worden de aardappelen er ver
schillend voor gesneden. Voor pommes
frites neemt men aardappelstukjes van
bijna 'n vinger lang en dik. voor pommes
pailles (strootjes) worden zeer dunne reep
jes gesneden en voor pommes feuilles
bladaardappelen zouden wij ze kunnen noe
men» snijdt, men de aardappelen in zéér
dunne schijfjes.
Varkensvet kan men voor het bakken van
deze aardappelen niet gebruiken en runds-
of kalfsvet wordt te gauw donker. Slaolie of
plantcnvet is echter uitstekend. Dit vet moet
zóó heet zijn. dat de blauwe damp er af
komt, eer men de aardappelen er in doet.
Verder is het van groot belang, dat de aard
appelen goed gedroogd worden, eer ze in het
frituurvet komen. Ik leg de stukjes of
schijfjes altijd naast elkaar op een stevigen,
schoonen doek en leg er dan een anderen
doek over heen om ze te drogen. Na het
bakken strooi ik meteen 'n beetje tafelzout
over do aardappelen en laat zc up grauw pa
pier even uitdruipen. Ho! bakken gaat heel
vlug. In 'n minuut of vijf zijn de aardap
peltjes schoon bruin.
Pommes soufflées of opgeblazen aard
appelen worden weer anders klaar gemaakt.
Men meet daar groote. vaste aardappelen
voor hebben: geen zoogenaamde afkokers. Ik
snij zc in de lengte doormidden en dan
verder in plakken van ongeveer 'n 5-frank-
stuk dik. Dié schijven moeten weer goed ge
droogd worden. Het'vet mag nu niet zóó heet
zijn. dat de damp er af slaat, maar zoo. dat
een enkel aardappeischijfje. dat men er
voor de proef in doet, dadelijk op en neer
danst en het vet gaat bruisen. Dan doet
men alle aardappelen tegelijk in het vet. Er
moet zóóveel in zijn. dat. alle aardappelen
onder staan. Nu en dan roert men er even
door, om te voorkomen, dat de aardappel
schijven aan elkaar plakken. Kan men er
gemakkelijk met de vorket in prikken, dan
zijn ze gaar, wat gewoonlijk na 'n minuut
of 5 gebeurd is, en dan haalt men ze vlug,
met 'n schuimspaan, uit de pan om ze te
laten uitdruipen. De aardappelen zijn dan
nog plat on wit.
Intusschen laat men het vet zoo heet wor
den, dat de blauwe damp er af slaat en dan
gaan de aardappelen er voor den tweeden
keer in. Na 'n paar minuten zijn de aard
appelen dan al schoon en bruin en opgebla
zen. Men schept ze vlug uit de pan, bestrooit
ze met tafelzout en laat ze uitdruipen.
Deze opgeblazen aardappelen zien er zeer
smakelijk uit en men kan dus op deze ma
nier ook de oude minder schoon geworden
aardappelen keurig opdienen.
Het opdienen van in frituurvet gebakken
aardappelen moet altijd in een open schaal
gebeuren. In een dicht gedekte schaal slaat
de wasem neer, waardoor de aardappelen
week worden. In een open schaal en op 'n
droge plaats kan men ze wel 'n dag lang
croquant houden.
Dc lieveiingsspijzen van verschillende vol
keren zijn intusschen zoo merkwaardig, dat
het dc moeite waard is, er eens iets over te
vertellen.
Zoo eten bijvoorbeéld de Eskimo's en de
Tsjocksjen. dat is een kleine volksstam van
een Mongools ras, dat in Noord-Siberië leeft,
bij voorkeur gevulde rendiermaagd.w.z.
deze volkeren eten de maag van deze dieren
nut zijn inhoud, zonder hem verder toe te
bereiden.
Tal van Noordaziatische volkeren eten
slechts visschen, die in de aarde waren in
gegraven en daar waren begonnen te rotten,
terwijl de Polynesiërs him bloem pas dan
gebruiken, als het onder de aard heeft gele
gen en daar is begonnen te gisten. Ze maken
van deze bloem dan een papje, dat ze bij
zonder lekker vinden.
