toestasd va» hetboergebö
da.gbjl.Ao
Ons Boekerijwezen
Jan IMMERS
Op de Klippen
Te Vuur en le Zwaard
Een Nobelprijs
MAANDAG 5 FEBRUARI 1028
T LAAT
PRIJS: 15 CENTIEMEN"
PRIJS VAN HEI ABONNEMENT
BELGiE: 3 maand, 10 fr.; 12 maand, 40 fr.;
BELGISCH KONGO: 3 maand 15fr.: 12maand60Jr.
BUITENLAND3 maand, 20 fr.; 12 maand, SO fr.
UITGAVE 86"* JAARGANG 3' 36
NIEUWS
POSTCHECK SS51
Verschijnt 7 maal per week
Bestuurder-Eigenaar J. HOSTE Hooldianloor BUCSSEL, 30, Sint-Pieterstraat,
DAGELIJKSCHE OPLAGE
86.000 Nummers
AANKONDICINGEN
I Per grooten regel, 1 fr. Reklamen, fr. L50 I
Nieuwstijdingen, 4 cn 3 fr. Krunijt, 5 fr.
ar:, 2 fr. Financieel ancuncen, 3 fr.
I Verslagen tan maatschappijen fr.
TREURIGE TOESTANDEN
Voor e.nkeie dagen nad een belangrijke
•ergadcniig plaais der Vlaamschc JJidjic
Ycreenigir.g van bibiiothe
slechts gesticht m 1
>1 getal leden, heelt een
gedurig in betrekking ;cct het Beheer der
ujienuaie boekeryen, om door samenwer
king, 0112e'zoo lang verwaarloosde volksbi
biiomeken te steunen en te doen bloeien.
Up cicjte vergadering werden belangnjke
meiied.eelingen gedaan door den Linn
sciien algtvaaruigue, den li. Mclchior,
ons onduidbare toestanden in de Kempische
dorpen afschilderde,waar dc meeste gemeen
tebesturen de wet van 17 Okt. 1921 niet
toepassen en niet de minste uitgaven op de
begioOting brengen, zij om de bestaand.;
voiKsboekenj te stout cd, 't zij om er een.
te stichten.
En de bibliothekarissen, gewoonlijk on
derwijzers, ontvangen voor hun werk som
niet de minste vergoeding I
Lenige staaltjes:
Momenaker.vergoeding na 20 j. dienst
o frank.
lirustheim: vergoeding na rz jaar dienst
25 frank.
Haic-n vergoeding na 15 jaar dienst
Herk-de-stad ivergo -Jing na 4 jaar dienst:
VLAAMSCH TOOXEEL IE BRUSSEL
■ank.
De boekerij dezer 'aatste gem'.-cnta heef:
verleden jaar nochtans 1472 boeken uiige
leend a.-i ontvangt toclag-.li van provinci?
en Staat!
Ket is droevig vast te stellen, hoe talrijk
de gemeenten zijo, die de wet niet toepas
sent Gelukkig kunnen wij daar tegenover
de meeste' steden er. enke'e verlichte dorpe
plaatsen, die voor hun boekerij meer uitge
ven dan de door de we: voorziene som.
Tot nog toe werden siechts ongeveer Soo
openbare bibliotheken door den Sta-t er
kend, die ten volle in regel waren met de
wet en aan de voorwaarden
opgesomd ziin in art. C.
800 boekerijen voor 2639 g<
Een jaar, nadat de wet aangenomen is.
hebben nog geen 1/3 dei gemeentebesturen
zich in regel gesteld' Ja, sommiaen vinden
die uitgaven volstrekt overtolli:
1 voldeden, die
die v
gerhand gesteld worden..
Art. 4 zegt, dat iedere gemeente die
bibliotheek sticht of aanneemt, verplicht is
jaarlijks ten minste 25 centiem per inwono
1? besteden aan de werking c-n de uitbrei
ding per bibliotheek, boven de inrichtings
kosten, het onderhoud, het verwarmen et
verlichten van het lokaal. Daarbij kunne-,
twee of meer kleine gemeenten door de
Koning gemachtigd worden, om samen ee-
ïn'orkommunale bibliotheek te stichten of
aan te nemen.
Dat de 2/3 der Belgische gemeente
geen boekerij bezitten of ze zóó onvoldoende
ingericht hebben, dat ze niet in aanmerkin-
kunnen komen voor Je staatstoelagen, plei
niet voor de leeslust ODzer bevolking,vooral
'daar ze gcan genoegzaam gebruik maakt
van een door de wet voorziene bepaling
«In de gemeenten, waar geen bibliotheek
bestaat, zal bet gemeentebestuur verplicht
zijn er cene ie stichten, binnen de 5
den, zoodra een aantal kiezers, een vijfde
deel van het kiezerskorps vormend,
hem aanvragen.
De algemeene toestand Is dus treurig op
dit gebied, vooral als men nagaat, dat de
meeste boekerijen nog tot 3iand kvvamer,
dobrpersoonlijk initiatief.
Wel. is waar worden talrijke leergange-:
ingericht, gevolgd door vele onderwijzers
Laat ons hopen dat van hen - ee,i ernstige
poging zal uitgaan, om, in samenwerking
met de overheden, spoedig overal de biblio
theken tq stichter,, tlic zoo broodtioodig
zijn om ons volk zedelijk te verheffen.
Verleden jaar werd het grootste deel der
toelage van het Ministerie van Kunsten en
Wetenschappen, zegge 435.000 fr. besteed
om boeken aan te koopen, die» gezonden
werden aan de erkende boekerijen. Deze
som is nog onvoldoende en zal later stellig
moeten vertiendubbeld worden,wil men waar
lijk de edele pogingen van sommige perso
nen en gemeenten aanmoedigen.
Maar eerst en vooral moeten de gemeen
leoverheden van hun kant iets doen, om de
leeslust aan te wakkeren en steeds niet den
ken aan het uitvoeren van bestratingen
of andere grootsche werken; ook in den
geestelijken nood van ons volk (kent ver
holpen
A, OS Ooit
IN DEN STATENBOND
HET VRAAGSTUK VAN HET HERSTEL
Handhaving van hel programma der Kommissie van Herslel
Parijs, 3 Febr.
tenbond besprak 1
schU. De h. Hyrn
sluit aan de beide regeeringen
ling te zenden de bestuurlijke c
'11 het onzijdige gebied en de onge-
.epen, dl; zich daar nog beviuden.
Poolseh-Ulausrhe t
s diende als verslage
Pelen
usche afgevaardigd
verklaart, dai, ind:
verzet ziclf hiertegen
1 de^Poolsch? re.
kracht zich daarloge-n zal v
klaring vei oorzaak; een 0
Baad.
verdediging haalt de
il-ehe vertegen
Naar aanleiding van 2ijn feestavond
Wij hebben hier reeds herhaaldelijk gc-v
en op de beteekenis van Jan Immers als ope-
ettc-speler hij ls een der heste komieken
an onze Brusselscho schouwburgen.
Jan immer; heeft voor zich zijn vlot spel.
ijn zekerheid, zijn snaaksch uiterlijk, zijn
nweersinanhare komische vondsten/zijn
gen.a me stem, die zich even gemakkelijk
plooit tot het plezierige lied als tot de
lifke scherts.
Het is steeds een genot Immers te zi<
e liooren er gaat van hem iets eigenaardigs
i:J doet lachen: hij sloep: u mc-de, hij breng!
nv liar.den op elkaar: hij bezorgt u een 1
igen avond, dien gii mot gauw verg*
elkeen die onzen Yolksschcuwburg Fo'.i
Bergère kent, weet hoe Immers daar wordt
fd en gewaardeerd.
lensdagavond zullen zijn r.r telbare vrien
en bewonderaars hem hulde brengen
optreden in De Favorite van Maharad
lalt» i- een echt'genot zeldta gaf immer:
beier werk: dit groeit im humor en zijn held
n kamerdienaar, die den grooten mijnheel
K-t uithangen, een Indisch vorst rnoet ver
tlkomen en zich daarna in een Oosterscht
:h; moet steken, wordt een eenig
'U:e 'l'/d' vnTi"dc
a flnaneienle
te aanvaarden, all'
Statenbond zijn d<
letrekkingon met l.t
n strenge 'nantrege
i Statenbond
leuk
volk Ir
burg Woensdag zal er beslist plaats te kc
ziin. om den zoo talenlvollen en zoo symp
thleken ku.'.stenaar 1.» vieren.
ÜIT HET OOSTEN
scUipbroul
vernield i:
Omtrc:
1 de bemanning we
Poelo-
gelieel
rd niets
Rcoverbenden uigerceid
ille. 4 Felir. De uit het Verre Oosten
alhier aangekomen bladen melden, dai roo-
benden saaingesteld uit opstandige, solde
en gewezen aanhangers v.an generaal ICou
omstreken van de Chineesche hoofdstad
eilig maken, /ij werden geleid door
ing-Hing-Uong en Lan-Tsjang-Lang Twee
menten werden er op afgezonden, die de
hoofdmannen gevangen namen. Lun-Tsjang-
zclf doodge?
1 Tsjang-Hi
icrfcljlges
g-Hong
i- Joenanfoe werden gevoerd, 1
olïi-
lel zullen gein
Ilij dreigt, d
hebben. Met algemc
na de resolutie Hymans aangenomen.
Gemengde rechtbanken
Parijs. 4 Febr. De ltaad van den Slalen-
bond overgegaan tot do benoeming
aantal rechtsgeleerden, uit mogendhed
tijdens den oorlog onzijdig bleven, :o:
Hongaarsehe rechtbanken
De eorstvolgende r.ltting t
Parijs, -1 Febr. - De Raad
HET lERSih'E VRAAGSTUK
Het
Du--;-Idorp, 3 Febr. Het spoorwegverkeer
Duren-Neuss en Bonn-KoDlcntz is hervat. lie
toestand is gewoon in het gebied Trier, uitge
zonderd, da: een plaatselijke staking op de
lijn Turkischmuhle gemeld word:.
Do staking to Mainz
Mainz. 4 Febr. Het stakende spoorweg
personeel te Mainz schijnt dc werkhervatting
zeer genegen te zijn, maar verlang: dat de
1-ransche overlieden geen strafmaatregelen
moer zouden treffen tegenover de moedwil
lige vernielers.
treinen nlt het Roergebied Nederland zijn bin-
nengekomen Verwacht werd, dai »r v.-uidaag
via Winterswijk weer een kolenlreln zou aan-
Uit de Kommissie van Herstel
I 4 Fobr„ De Kommissie van Herstel
De algemeene toestand 18 *riJmig en Zaterdag bijeengekomen onder
Dusseldorp, 4 Febr Het hoofd-ielefoon- ^«'itemchap van den h. Louis Barthou.
kantoor te Essen werkt regelmatig. Te Bo- n«, *ordt «'«««r medegedeeld
clium zal dit eveneens weldra het géval zijn, I, <le Kommissie van Herslel, Ingevolge
spoorlijnen bediend door geallieerde "«vernoor dat zij verleende aan de Duitsche
vertegenwoordigers op 17 November Jl„ he-
progrninnia te handliaven.
1 velband met de houtleve-
DulLsclUand in 19-23 gedaan
geheel v
zij
e bezettings-.
dat d
1 die t
r tusschen Duren
tusschen Bonn en Koblenz Is hervat. I mS-." worden, bepaald werd
i het Trlersche ls de toestand normaal. ,Dat ds. Kommissie aan Duitschland
plaatselijke staking uitgebroken1 "»-Paluigen beieekende omtrent het bouv
Munster, op denn, c?n P«st*chlp door Duitschland voor
koning van Frankrijk:
3) Dat de Kommissie zich bezighield met
"rgoedlngen door Duitschlt
Dusséldoi p
Aanvallen
'lijn. 3 Frl-r
schillende geileel::
btaadsticht'ngefi
Londen. 3 I'
ge lerschê :rc
'J bijgehaald. Maar deze
den ter dood veroordeelde
(le rebellen dat zij
1 dooclen alvorens den
rsjmi
de door reizen.
De^ roóverhoofdman was een gewc-
•erloelilen en zei'--, geregelde soldaten onder
:ljn bevel wist te krijgen. Hij kleedde een deel
:ljner manschappen als heusclio soldaten die
vanneer een dorp aangevallen werd, opdaag-
len schijnbaar om hulp te bieden aan de be-
•olking, maar In werkelijkheid om de plunde-
'ing te voltooien.
Dreigende Regeeringskrisis in Japan
Londen, 4 Fehr. Alhier wordt vernomen
lat de politieke toestand te Tokio zeer drel
gend geworden ls. Da regeering wordt heftig
--.ngevnllen door de nationale vergadering.
?t oude twistpunt over den Invloed van den
partikulleren raad komt weer op het voor-
plan,
1 de regeering wordt voornamelijk ver-
1 dat zij haar beloften ln zake vermin
dering der belastingen niet hield.
Uit Kongo terug
AANKOMST VAN DE ELISABETHVILLE
Antwerpen, 4 Februari. De cEIisabotb-
!c., onder bevel van kapitein Vnuthier,
•est gisteren te Antwerpen aankomen, doch.
1 gevolge van het doorslechte weder aan dc
st. kon bet schip slechts Zondagochtend,
halfacht. do haven bereiken.
0 kl.13 aan boord. 27 pas-
e aan boord van het
g bestaat uit koloniale waren,
Froiessor NIELS BOER
schapp
begripf
(linken stap
de badsla»
Jri naar Ttirklsclunule,
Eon moedwillig vernieler gewond
Mainz, 4 Febr. In den nacht van Vrijdag'aan Dultsch
it'Zaterdag werd op de spoorlijn, nabij uitspraak van het scheid
lainz een Duitschcr gesnapt op het oogen- burg. Te dien opzichte Weru uoor de ivom-
llk dat hij de spoorslaven losschroefde. Vier- uiissie aan den Rijkskanselier ren hr -r
ma! werd hij aangeroepen door een schild-, richt, waarin er op gewezen worilt d" door
wacht, waarna deze vuurde. De moedwUUge <t« gedeeltelijke uitbetaling van .leze v'ergoe-
Kékwe.sL dingen, zonder waarschuwing n, het Ko.iil-
Trein- en scheepsverkeer :ei! Waarborgen, Duitschland de bopalin-
Tot nog toe werden 3l-'" van !let memorandum van 19 Juli 1922
•-J steenKuieiisctiiuicn tegengehouden. Men «vertreden heelt;
uttilje van i'f biiepbooten ts volledig uitge Cc Kotomissle k-nn!s r.-.rn van den
uot |brt'f van de Krle^Javtenkommis'ion d.-l
t n zeer sering inlal t-cinen. mot bc-1 Februari en besloten he-ft erzt. c- urt-f
h-c.ü-.ius a;it na: Tjegeu. Dun - tl-.«.u, Urnen Sftti antwoord ,uduit. dv. n»t
o- oPGII A-Mka' 1'1 KomftiDVie van flei'steïT genomen o'p Ja-
■»z.j.i-,v I .n.i'n ''fltal,"i. z ênw' n uafir r,"Jfi gehaodhaofd word:, al-mede al
-. -uSa»o,„ „,v
hield de Rrltsehe afgevaardigde zich
SV-Vu 'staat'itef Vast" dat Het ««'deel van Dt Simona
jverheiil e.nmo eliik ai de'thans Berlijn. 4 Fehr - Or «imoi.;. gewezen mi-
'Iie kolen alleen verbruiken kan. nister van Buitenlands, he Zak-n. than; voor.
t van Diutschc zijde hevveerd wordt. zJUet van bet Itilk-ccrechuhof te Leipzig.
s aangehouden Rijnaken .1 t
•I. Dl - Ivijnaken. v.l j :j 1. -:i heuru-
a bedoelde ti
Het
r Frank- i
Twee
wegc d'-n
der die v
trekken 11
aantal v
inue as» u bedraagt nu 1
Frecschc spoorarbeiders vermist
S. 4 Febr. - Scdcit verscheidene da-
_Fra"sch spoorvvt-garbei-
Stcat van t
Berlijn. 4 Fe
n Beieren opgehever
verdwijning op de ho
et een lokemotief, in
1 opgeheven.
's~ j Lloyd George over de Britsche schuld
[C_ j Londen. 4 Febr. Lloyd George is giste-
dag v vn,n" msÊjmm a
Plym
e^ Londen
Doodslijk ongeval te Pilk
.•iMsSdeé'?r- r fCbr r Een rrijnlijk-e gebeur-
Het lijk van liet meisje v
jkc woning gebracht.
Dc militaire overheden,
oerd door dit pijnlijk v
leiding van
p. toen de korpo-
:hot ging vanzelf
sje werd gedood door den
wond. De korporaal poog-
-lfmoord te plegen, maar
jn manschappen belef.
1- i I-loyd George verklt
- «n van de in de nc
lillek.
D.e meening -.
bloemen gezonden,
zullen cehe»>l <ir.-.r
droge
Be begroten
betuigd en moeilijk, z».
iis«nko$ten '1" vuu dc
erheden ge-sie Uiua!
vorden en nan dc4a» ven sieun. 1 uojis»
rhandigd worden. xer 0
telefoonverbindingen te Essen r'|k-
4 Febr De Duitsche Telefooncen-1 Ül?
heeft geweigerd aanslulüngt-n
icld J
beeft e-
istelling van de
■gebracht, door
wetenschappeel ij ka
studiën.
zending Coste.
Dlentengevolgo hebben de bezettende over l,1""1'-'- A"es ,w
heden de Duitsche gewaarschuwd dat, indien 1 hiimf'h».vr''i'iScr ,1
vcCu verzekering bekomen werd, fn een tijd. 'houdeif met' iS:
i-u.tn.o van 12 uur, dat dergelijke feiten zloh deel van hmkoini'
niet meer zouden voordoen, de bijzondere te-1 moest
SSTSSSm'
Duitsche rijksuitkeering brenger
"dorp, 4 Febr. - De rijksvoorzltler
n som van .400 mllltoen marl; ter bi.
iikkiiig gest»ld van het regentschap van
sseldorp. als eersten steun aan de werk.
zen en andere benadeelde personen. "i
De kolenvoorziening van Nederland
le'. Nederlandsclie Correspondentiebureaij
in Den Haag meldt
hebbers te bevoegder - plaatse fnUch-'
gewonnen betreffende de beteekenis
T berich:, volgens hetwelk als gevolg
Fransche maatregelen tot verhinde-
in den kolenultvoer uit het Roergebied.
levering naar Nederland onmogelijk
p. geworden, daar de militaire posten
voor Nederland bestemde kolentrelnen
s ons gebleken, da: a! moge door ont
reddering in de regeling van het vervoer een
momenteele stagnatie In den loop van eea
enkelen kolen trein zijn veroorzaakt, de aige-
Harding o
n Sllezle afstaan
tl Ceoige dat de
n zal dan zij op-
icdec'eehng nan
ledige betallncs-
he schuld, nls-
dc proceduur die door het kongres dient ge
volgd te worden.
mMk" meUeüct'"DS wertl ni« bekend ge-
Het vertrek van lord Ourzon
Lausanne. 4 Febr. Het Turksche ant
woord heeft geen slechten indruk gemaakt.
De leiders der afvaardigingen komen om
2 uur bijeen b.J lord CurzOn.
Indien de Turken toch besluiten zouden het
verdrag te aanvaarden, dan zou lord Curzon
'lechts morgen vertrekken.
