Op dei boord van den afgrond Woeste Verliezers en Winners Onderwijzers, oogen open TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ Vlaanderen voor Christus! DE UITSLAG Gered door de socialisten DENDERMONDE Aan devrienrien van Dsndermonde BEKENTENIS Een woordje aan de vrienden van 't arrondissement Kortrijk. Zondag 31 (Vlei 1908 t Blad 5 centiemen 1 5' jaar Nr 22 CHT Vo&r Qod en Volk! Inschrijvingsprijs voor Beigenland Een jaar fr. 3.oo. Negc.. nöen fr. 2-25 Zes maanden fr. 1-75 Drie maanden fr. .1.00 I Voor buiten het latod, de vrachtloon daarbij. I Hoofdepstaller H. PLANCQUAERT. Men schrijft in ten buieele van dit blad en bij alle postmeesters en brievendragers Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad COUPUREREI, BRUGGE AANKONDIGINGEN j Bekendmakingen, per drukregel fr. 0.25 1 Reclamen, op de 4e bladzijde. 0.45 •j 3* b «.55 Bijzondere voorwaarden voor notarissen, aaak- 1 waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging. Het scheelde een kleinigheid of het ministerie lag omver. Te Doornijk, Bergen, Soignies en Charleroi is de katholieke meerderheid zco kLin dat zij aan een waar geluk te danken is. Er valt niet aan te twijfelen het katholiek ministerie moet onvermijde lijk vallen, 't Heeft wel nog 8 stemmen meerderheid, doch in 't land heeft het een schrikkelijk groote minderheid. Volgens den Bien Public van woensdag (dinsdag avond) winnen de katholieken 26,000 stemmen, de libe ralen winnen er insgelijks 26,000, en de socialisten 27,000. Doch in de be rekening der stemmen te Soignies, Doornijk eitHuy-Waremme begaat hij eene dwalingen 9,000 stemmen en hij laat voorzichtig van kant de stem men gewonnen door de demokraten te Aalst: 6,000. Aangenomen dat de libe rale winst opweegt^tegen deze van de katholieken, ziet meju dat er een winst De katholieke partij kan onmogelijk zich boven water houden. Neemt zij niet aanstonds een andere richting, de regelmatige beweging die tegen haar in gang is, zal voortgaan en binnen korten tijd Z:'l de katholieke partij letterlijk I verpletterd zijn. Veel katholieken vol overmoed zeg- gen altijd 't zal hier niet komen lijk in Vrankrijk, de katholieken zijn hier i feller. Doch weten zij wat er in 't hart van die honderd auizende katholieke werk lieden zal gebeuren die zij tot hiertoe bedrogen hebben De katholieken moeten het afwachten, 't Is ook niet van den eersten dag dat het fransche volk zich van de katholieken heeft af gewend. 't Is nu dertig jaren geleden dat de katholieken de eerste maal vielen in Vrankrijk. Weet gij wat er binnen dertig jaren in Belgie zal gebeurd zijn? Binnen dertig jaren zal de katholieke partij in Belgie eene onbeduidende partij zijn juist lijk in Vrankrijk. H. Plancquaert. ,K is van 42,000 de oppositie. :n Public heeft 7 van rekenen, christen demo- ilaats van hun Er is meer eene bijzond< Te Luik smi: craten buiten) stemmen bij voegen, neemt" men" ze op voor eigen rekening. Neen, zoo niet, Bien Public wie gij buitensmijt moogt gij onder uwe vrienden niet tellen. Dat de democraten van Luik geen antikleri kalen zijn, t'akkoord, wij ook niet, doch wij zijn antiministerieelen en de demo kraten van Luik ook. Gij moogt dus van uwe winst trekken de g.25o st. der christen democraten van Luik en ze voegen bij deze der oppositie, 't zij in keering i8,5oo stemmen. En als ge wilt juiste rekening maken moogt ge zonder vrees van overdrijven van uw getal stemmen 4,000 stemmen trekken, u door democraten gegeven die voor liberaal noch socialist wilden stemmen, maar die toch liever tot de oppositie behooren. Dus gij zijt achter uitgegaan 43,000 en 4,000 en i8.5oo is te samen 65,5oo. Dat telt voor 'nen keer. Na de kiezing van 1906 lagen de katholieken 6000 stemmen onder tegen over al de oppositielijsten samen. Als men rekening houdt dat verschillende kleine lijsten van voor 4 jaren opge slorpt werden door de groote lijsten in deze kiezing en dat hun bedrag bijge volg moet afgetrokken worden van de oppositie, mag men zonder vrees voor overdrijving zeggen dat het ministerie eene minderheid heeft in het land van 5o a 60,000 stemmen Deze minder heid moet binnen 2 jaren klimmen tot 100.000. Waarom Omdat het binnen twee jaar kiezing is in arrondissementen, waar de be volking het spoedigst aangroeit en waar het grootste deel der nieuwe stemmen naar de oppositie gaan namelijk Brussel en Antwerpen. Ziende dat er voor de oppositie kans bestaat van meester te worden mag men zich verwachten aan eene kolossale kazakkeerderij der familiën die vroeger liberaal waren en om 't wille van het smeer met de katholieken medeleur- den. Wat meer is, de jonge opkomende geslachten gaan van natuur over tot nieuwere en meer vooruitstrevende ge dachten de bevolking concentreert haar meer en meer in de groote cen trums waar zij totaal ontsnapt aan den invloed der priesters en der grond eigenaars. De toestand in de Kamer is gewijzigd in het nadeel der katholieken. Zij verliezen een zetel te Luik, een te Hoei-Borgworm, een te Tonge- ren-Maaseyck, en winnen slechts een zetel, namelijk te Bergen. Zij verliezen dus twee zetels in de Kamer, en ds katholieke meerder heid is van 12 stemmen op _8 gevallen. De iiberaien verliezen 1 zetel te Berger', ten voordeeleder katholieken 1 te Charleroi, 1 te Doornik en x te Gent, deze drie laatsten ten voordcele der socialisten. Zij winnen er daaren tegen eenen te Tongeren- Maaseyck. Hun ver lies bedraagt dus 3 zetels. In plaats van 46, keeren zij slechts met 43 man naar de Kamer teiug. De socialisten winGen 1 zetel te Luik en 1 te Hoei, beiden op de katholieken 1 te Charleroi, 1 te Gent en 1 te Doornik, alle drie op de libe ralen. Er waren 3o socialisten in de Kamer er zullen er nu 35 zijn. De nieuwe Kamer bestaat uit87 katholieken 43 liberalen, 35 socialisten en P. Daens. i M. Plancquaert heefc in 't arrondissement Deudi.rrpoij4p boven de jjpoo stemmen. Als men overweegt i* dat er eene groote strooming in 't land bestaat tegen 't ministerie 20 dat de logie buitengewone pogingen ge daan heeft om haren Van Damme te redden 3° dat er een oud kopstuk der democraten met den treffelijken politieker van Baesrode op dezelfde lijst stond 40 dat een afgescheurde katholiek, man van I invloed, denzelfden droevigen sire hielp. Gezien dien geheel bijzonderen toestand mag men zeggen dat het getal stemmen van Plancquaert redelijk aanzienelijk is. Van Damme is gered door de socialisten, die vroeger 3 duizend stemmen behaalden en nu nog met 500 afkomen, i Van Damme zal preusch zijn dat hij naar de j Kamers terugkeeren mag, maar dit zal toch i nooit de svuile plek uitwisschen die aan zijnen j naam van oneerlijken liberaal kleeft: Mandaat- j dief. 1 Maandag toen we rond 2 ure namid- j dag te Gent in onze woning kwamen, vonden wij 't volgende telegram Sincères condoléances liste libérale passe d 3700 au dessus du quorum. Vandamme. (Rechtzinnig rouwbeklag liberale lijst over wint met 3700 stemmen boven het quorum). Vandamme. 'k Heb onmiddelijk per telegram de volgende antwoord gestuurd VANDAMME, Baesrode. 'kHoud meer aan den titel van eerlijk man dan aan dien van volksvertegen- woordiger. H. Plancquaert. In de eene katholieke partij is dat niet mogelijk. De volksgezindcn vooral liggen W - geketend en gebonden; in hun werken, spreken en schrijven moeten zij altijd naar omhoog zien. Hun economische werking verandert van stijl volgens zij te doen hebben met een liberalen of een katholieken fabriekant. Hun polemiek is niet gericht tot het welzijn van het volk, maar enkel tot bekamping der liberale en socialistische vijanden van hun bondgenooten de katholieke behouders. De politiek van M. Woeste is veroordeeld. M. Woeste heeft de katholieke partij naar haren val geleid voor iemand die den toestand kent is de val der katholieken overmijdelijk. Voegt daarbij de kolossale triomf van Pieter Daens te - Aalst en 't zal niemand verwonderen dat het eetste woord dat maandag aan den mond van M. Woeste ontsnapte was Wij hebben gisteren een slechten dag beleefd. De overwinning van Aalst mag de guldensporenslag der demokraten genoemd worden. Nooit heeft eene partij zoo een kaakslag gekregen als de katholieke partij van Aalst. Het volk heeft de slachtoffers der katholieken gewrokeü. De cbristene volkspartij zal men uit het land van Aalst niet meer roeien. De overwinning van Aalst heeft er nieuw leven doen ontstaan in onze partij en we zullen wederom de schoone dagen van propaganda beleven van vroeger. H. Pl. De liberalen verliezen drie zetels. De katholieken verliezen er twee. De socialisten winnen er vijf. De meerderheid vaa het ministerie is gedaald j van 12 op 8 stemmen. Dat is zeer erg voor het ministerie. Binnen twee jaar is 't om zeep. Hertelijk dankaan degoede vrienden die mij daar geholpen hebben. Heeft de uitslag niet beantwoord aan onze verwachtingen, laat ons niettemin ge- trouw blijven aan onze duurbare chr. 5 volkspartij. Ziet de herleving onzer partij te Aalst. Betere dagen zullen ook jj wel eens voor ons komen. H. Plancquaert. i De schoonste uitslag De schoonste uitslag, van al de kiezingen, is onbetwistbaar die van Aalst. P. Daens, die over 4 jaar 9000 stemmen had, bekomt cr nu boven de i5ooo. Dat is 6000 stemmen bijgewonnen. 't Is 2/3 meer. Geen een partij, in evenredigheid van 't getal stemmen, deed zulke verbazende aanwinst. Dat bewijst dat de christen Volkspartij, die de tegenstrevers voor dood uitgaven, aanwint. Zij heeft nog schoone dagen te beleven. In Vlaanderen is de toekomst voor haar. Hoezee de christen Volkspartij 1 Ziehier de volgende bekentenis van een katholiek blad Het ware kinderachtig te beweren dat de kiezing van Zondag vcoraeelig geweest is voor de katholieken. Neen I zonder eene echte neer- 1 laag te zijn, heeft zij toch onze meerderheid in i de Kamer, die door het stelsel der evenredige 5 vertegenwoordiging tot 12 gedaald was, nog tot I 8 doen zakken. En dat is spijtig cn zeer spijtig want het minste ongeval kan nu altijd verras- 3 singen medebrengen bij de stemmingen der iKamerheeren en gelijk het met bet ministerie de Smet de Naeyer gebeurd is, kan ook het tegenwoordig ministerie in gevaar gebracht J worden. j Binnen twee jaar is het wederom kiezing voor I de andere helit der Kamer. Welnu, die twee i jaar moeten kost wat het kosten wil, te baat j genomen worden om den goeden uitslag der 1 toekomende kiezing te verzekeren dat is de groote les die de katholieken zondag gekregen 1 hebben. De groote overwonnene is M. Woeste. Juist als Frère-Orban, ziet M. Woeste voor zijn dood de droevige gevolgen van zijn koppig heid en van zijn hoogmoed. De poiitiek van M. Woeste is eene persoon lijke politiek geweest,die voor uitgangspunt had zijn haat tegen M. Beemaert. M. Woeste heeft den gemakkelijksten en profijtigsten weg gekozen do rijke standen denkende dat hun overmacht eeuwig ging duren wilde al wat volksgezind was verpletteren. M. Woeste heeft zich aangesteld als hun voor vechter. Door zijn invloed werd de geestelijk heid opgezweept tegen al wat demokraat was. De lage strijd en de schandelijke vervolgingen door priesters en rijken tegen ons gericht zullen eene eewige schande blijven voor de katholieke partij. Eene jonge opkomende partij bij haar ontstaan achteruitslaan is niet moeilijk doch 't is te zien of het altijd wijs en verstandig is. Ware het soms niet behendiger geweest de christene volkspartij te bekampen met eerlijker middels dan men het gedaan heeft Of liever van haar geleidelijk te laten groeier. M. Woeste riep altijd katholieke eenheid katholieke eenheid waarom Omdat de katho lieke eenheid de verslaving was der priesters en der partij aan de rijke standen, die alles te zeggen hebben in de katholieke partij 't was de verplettering der volksklassen in de katholieke partij aan dewelke men dan eenige kruimeltjes brood gaf om ze te vergenoegen De antiklerikalen waren niet eens en dat was hunne maebt. Immers de socialistische partij verdedigde de rechten van het volk zonder te moeten omzien n3ar de liberale burgerij en had de armen gansch vrij voor de bewerking der volksklassen. Van den anderen kant had de liberale partij baar burgei programma zonder te moeten om zien naar de socialistische anticapitalisten. Elk kon radikaal handelen in zijn eigen zin, cn zoo had elk meer kans om vooruit te gaan op het terrein dat zij wederzijdsch bewerkten. DEMOCRATEN I Ziet ge dien triomf onzer vienden van Aalst? Klopt uwen boezem niet van medegevoel, voelt ge uw hart niet juichen met het hunne bij hun feestgevier Benijdt ge hun niet die zalige stonden waarop zc de lauweren hunner dapper heid plukken Weuscht gij geen deel te maken van die heldenschare die uitmunt in moed, in dapper heid, in orde voor den strijd der edele volks verheffing Ik wel 1 Broeders van Aalst, weest gegroet Gij zijt de roem, de bloem, de perel van Vlaanderen en 't gansche vlaamsche land I En voor ons, democraten van Kortrijk, welk besluit valt daaruit te trekken Welnu, de glansrijke zegepraal onzer vrienden van Aalst is het klaarste bewijs dat onze partij de levens kracht niet mist, dat zij de partij is van onzen tijd en de toekomst. Doch, hebben de democraten van Aalst het voor niet gehad Zeker neen. Zij hebben zich ingerichtzij hebben schrij vers en sprekers gevormd zij hebben verzaakt aan doelloos spel uit duurbare liefde voor hunne vrije volkspartij 't zijn mannen van 't princiep. Laat ons hun voorbeeld volgen. Reeds zijn wij goed begonnen op vele gemeenten hebben wij reeds bonden tot stand gebracht, laat ze ons goed bezorgen en waar 't eenigsins mogelijk is er nog nieuwe stichten. Laat ons de vergadering regelmatig bijwonen, op post ten allen stonde waar onze plicht ons roept. Houd u op de hoogte van de aange legenheden uwer partij, 't is de bijzonder ste dienst die men haar kan bewijzen. Binnen kort dan, dezen zomer nog, richten wij eenen sprekersbond in, waar onze hoofd man H. Plancquaert ons zal komen onderrich ten, hetgeen ons eerlang acht tien sprekers moet bezorgen. Dan trekken wij erop af naar het voorbeeld van onze vrienden van Aalst, ten einde over gansch 't arrondissement Kort rijk onze partij met haar programma van vrij volksbestaan te gaan kenbaar maken en nieuw leven en beweging bij te zetten. Op, democraten, opdat wij in 't toekomende niet meer moeten beschaamd staan voor de mannen van Aalst. R. Vanderschelden. I Sedert eenigen tijd ziet men in de katholieke weck- en dagbladen bijna iedermaal ;kolossale hoofdartikels over de vrijheid I ofte beter over het vrij onderwijs. In de meetingen is hetzelfde liedje. Van het katholiek program daar wordt geen enkel woord meer over gerept. Voor wat dcstoffelijken toestand betreft der onderwijzers daar wordt eveDmin over gehandeld men zou waarlijk denken, dat die klasse van individuën, te nederig, te onbeduidend, geworden is om den kommer der katholieke heeren weerdig te zijn. Maar waar wil ons gouvernement met die zoogezegde vrijheid Als christene onderwijzer van den buiten, wil ik eers geheel openhertig en vrijpost g mijne persoonlijke vermoedens mededeelcu aan i mijne ambtsbroeders zij kunnen er eens rijpe- j lijk op na denken en overwegen.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Het Recht | 1908 | | pagina 1