LK DER CHRISTINE VOLKSP iRflJ
Een wetsvoorstel
over plaatsvervanging
Tlxielt;
Zondag 24 Januari 1909
centiemen
1 6* jaar
Alles voor Vlaanderen I
Vlaanderen voor Christmt
Hoofdopsteller H. RLANCQUAERT.
Men schrijft in ten bureele van dit blad en ij alle postmeesters en brievendragers
Alles moet vrachtvrij gestuurd wordei naar het bureel van het blad
COUPUREREÏ, BRUGGE
AANKONDIGINGEN
Befendm^Lingen, per drukregelfr. o.ai
- Reclamen, op de 4* bladzijde. 0.45
3e 1 0.55
Bijzondere voorwaarden voor notaritsen, zaak
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
i
Volgens dien oud officier moeten zij dus van
leger worden vrij gelaten om de eenvoudige
ccn -rareff toer te spelenxtoctx-
houding geeft toch ook stof tot eenige
opmerkingen.
De houding der katholieken in dit
geval bewijst dat al 't lawaai, dat ze
maken van revolutionair gevaar, van
onteigening, vernietiging der familie
en van den eigendom niets anders is
dan een krijgslist. Door overdreven
uitvallen op de socialisten jagen zij de
burgers den schrik op 't lijf, om ze
voor hen te doen stemmen. Ware
't gevaar zoo nakend en zoo dreigend
voorzeker zij zouden hunne hand niet
leggen in deze der socialisten. Wat de
katholieken ook zeggen de verheffing
van Anseele en Cambier tot schepen der
groote stad van Gent verheft het socia-
lismus, is een triomf voor 't Gentsch
socialismus, zal het gezag der socialisten
doen groeien in de oogéu-van de werk
lieden.
De ware overwinnaars zijn de socia
listen. De katholieken hebben 't groot
genoegen de liberalen omver gekegeld
te hebben, zij zullen nu alle gelegenheid
hebben de papieren van 't stadhuis
goed te doorsnuffelen en ook al den
eenen of anderen opentlijken of bedek
ten politieken vriend te bevoordeeligen.
Doch de socialisten alleen zullen er een
duurzaam voordeel uit trekken. Eens
zullen de katholieken uit 't schepen-
collegie vliegen, dat is zeker, doch de
socialisten nooit, Anseele en Cambier
zullen als schepen der stad van Gent
sterven. De liberalen hebben op tast
bare wijze moeten voelen en gevoeld
dat zij zonder de socialisten niets kun
nen. Hun politiek van hoogmoed,
ikzucht, slokop heeft een welverdiende
straf ondergaan enkel mits rechtzin
nige toegevingen aan de socialisten
zullen zij ooit kunnen besturen zij
wilden dit hier te Gent niet herkennen,
zij hebben de miskenning duur betaald
En deze die de socialisten recht
streeks geholpen hebben om hun macht
te kunnen doen voelen en te bewijzen
dat zonder hen de antiklerikale stad
van Gent niet op antiklerikale wijze
kan bestuurd worden, zijn juist de
zelfde katholieken die sedert tien jaren
gansch hun politiek steunen op 't so
cialistisch en revolutionnair gevaar
't Is onbetwistbaar, hier ligt een zwak
punt voor de katholieken.
Ofwel zij gelooven aan 't socialistisch
gevaar, en dan is het eene misdaad voor
hen van de macht van 't socialismus te
vermeerderen en de socialisten meester
te maken van den toestand in eene der
grootste steden van 't land.
Ofwel zij gelooven er niet aan en
alsdan moeten zij bekennen oneerlijke
politiekers te zijn en echte ridders van
de leugen en den laster.
Een groote les dient ook uit deze
voorvallen getrokken te worden voor
het volk.
Wij, christene demokraten, werden
uitgemaakt voor slechte menschen, op
roermakers, enz., omdat wij de be
langen van den werkman en den boer
verdedigen. Omdat wij onverpoosd
strijden yoor de vrijmaking van ons
vlaamsch volk. Nu wat doen de katho
lieken Als zij zien dat zij eenig voor- 5 -
deel kunnen trekken met al on dei-de ^en dat aj er een slecht leven zouden.leideP:
x„r 1 1 aai zij er zich niet zouden goed eei
tafel eens zachtjes op der ,niet 3B
tll*£eken van jSSTde J hunner overheid;-'zij zouden er opstai
duwen en hun achtS^S^deur de hand
te reiken en te omhelzen, dan doen zij
het onmiddellijk. Twee schepenzetels
zijn daartoe een voldoende prijs. En
gij, werklieden en boeren, gij die alle
belang hebt hand in hand te gaan met
de christene volkspartij, gij laat u daar
bedotten door 't geschreeuw van Volks
ken en Landwacht. Ziet gij niet hoe
die rijke katholieken u voor den aap
houden Niemand voor hen is te slecht
■an den oogenblik dat hij hen voordeel
en profijt kan doen. Eens dat hij hun
belang nuttig kan zijn, reiken zij hem
de hand en stappen zij aan zijn zijde.
Ze laten de liberalen schreeuwen
Hebben is hebben, zeggen zij en krijgen
is de kunst.
Onthoudt goed de les u door de
katholieken gegeven. Als er voor hen
geen kwaad in ligt de socialisten aan
't hoofd der stad van Gent te brengen,
wat kwaad kan er in gelegen zijn voor
u werklieden en landbouwers van tot
de christene Volkspartij te komen Wij
ten minste zijn een godsdienstige partij,
terwijl de socialisten de grootste vijan
den zijn van 't geloof en van kerk.
Vergeet de schoone les niet van
politiek beleid u door de katholieken
gegeven. We zullen ze ten andere op
tijd en stond herinneren. H. Pl.
In eene der laatste zittingen vóór Kerstver
lof heeft senator de Merode op het bureel van
den senaat een wetsvoorstel neergelegd tot
algemcenmaking van den dienstplicht in tijd
van oorlog. De afschaffing dus der plaatsver
vanging, denkt ge welhaast beste lezers
Neen, neeD, dat niet. De oud-officier.senator
de Merode wil de plaatsvervanging blijven be
houden in tijd van vrede, doch hij wil dat in
tijd van oorlog de rijkemanszonen ook worden
binnengeroepen
Ten eindë ze daartoe geschikt te maken zou
hij die troetelkindjes van de lieve rijken eenige
weken binnen roepen om den wapenhandel aan
te lecren.
Blijven wij hier een oogenblik stil alswan-
neer er wordt gesproken voor de vermindering
van diensttijd is het een onmogelijk iets de
troepen moeten goed geoefend worden en daar
toe is de thans bestaande diensttijd te nauwer-
nood toereikend, enz., alswanneer het geldt
den diensttijd bepaald voor de werkmanszonen,
doch van het oogenblik dat het rijke jonkers
betreft zijn eenige weken daartoe voldoende.
Gerust mogen wij ons overtuigd achten dat
daarin nogmaals trukken liggen verscholen.
Immers, veronderstellen wij een oogenblik dat
wij in tijd van oorlog komen terwijl dergelijk
stelsel van legeraanwerving zou in voege zijn.
De rijke jonkers, die maar eenige malen een
geweer in de hand gehad hebben of slechts een
paar keeren een kanon hebben geladen, zal
men gebruiken voor de minst gevaarlijke dien
sten onder voorwendsel dat zij niet voldoende
geoefend zijn zal men ze plaatsen daar waar de
dienst het minst vervaring eischt buiten alle
levensgevaar terwijl wij, die zooveel jaren als
zij weken misschien in de forten en de kazernen
hebben doorgebracht, aan alle gevaar worden
blootgesteld. Dan zou de aap uit de mouw
komen
zijn waarnaar zelfs de officieren zouden te
vreezen hebben 1 Veronderstellen wij een sol
daat uit de volksklas. Zooals er nu geeDe andere
zijn, die te lijden heeft onder de willekeur van
een groote, die wordt gezocht, zooals men zegt,
al ware het maar door een korporaalken pas uit
de school in het leger gekomen, en die eens
vlakweg weigert een bevel uit te voeren, wat
zal er gebeuren Voor den krijgsraad zalj-hij
verschijnen, in de boetcompagnie zal hij wor
den ingelijfd voor eenige jaren zal hij naar de
korrektie worden gebannen, doch dat geeft niet,
't is maar een werkmanszoon. De zonen der
kapitalisten deze mogen echter in geen gevaar
worden gesteld: zij moeten de gelegenheid heb
ben t'huis te blijven. Omdat zij van hoogeren
stand zijn dan sommige hunner oversten, zou
den zij deze bespottep en den loomen tegen
stand er van tegen hen verwekken.... Wat
moeten die rijkemanskinderen toch slecht van
inborst zijn om door een man van hun stand en
rang zoodanig beoordeeld te worden
Hierin zullen wij den heer de Merode niet
tegenspreken want de ondervinding van dien
man is tweederlei hij kent vooreerst het in
wendige van de jeugd zijner klasse, en als oud
officier kent hij de tucht, of beter de dwinge
landij die in het leger heerscht en diensvolgens
kan hij er uit besluiten welke botsingen er
daaruit zouden ontstaan. Door ondervinding
ook moet hij weten dat de bevelen door onder
officieren en korporalen gegeven dikwijls loom
zooals bij zegt en bot zijn, doch waar is de reden
te vinden die ten goede pleit om de eene klasse
van menschen er ongenadig onder te doen
plooien terwijl men er eene andere klasse zorg
vuldig van vrijmaaktGJinnre onderofficieren
dbor dié kenschetsende 'uitdrukking van den
heer de Merode erg zullen gevleid zijn be
twijfelen wij ook eenigzins ware het een anti
militarist die dit woord loomen naar hunnen
kop slingert, het ware een beleediger van onze,
S o zoo dappere, vlijtige, onderofficieren, maar
als het maar geldt om een stelsel te verdedigen
verwenschen zijn zij zeer bevoegddaar zouden
de or^ste vischwijven nog moeten aanleeren.
Ook zijn wij ten vollen overtuigd, dat de heer
~*oone, ware hij nog in leven, om zijne vrien-
vonden.
Moet men dit staaltje der katholieke behou
derspartij gelooven, dan zijn wij onbeschofte
rikken, lafhertige eerroovers en lasteraars,
lijkenontgravers en God weet wat al. Binst
dat die katholieke persschavuiten dit schreven,
zijn zonder twijfel bij hen de haren te berge
gerezen en waren hunne lippen met het schuim
der razenden bedekt.
Onnoozele dompers 1 Waarom al die scheld
woorden Waarom al dat helsch gedruisch f
Waarom die gemeene houding, welke zelfs aan
het minste onderpastoorken der onbeschaafdste
parochie van Vlaanderland het schaamterood
op de wangen zou doen verschijnen
Eenvoudig omdat wij waarheid spraken
omdat wij zegden en bewezen, dat de heer
Boone de wonder burgemeester niet was, voor
denwelken de katholieke bladen hem zoo onbe
hendig wilden doen doorgaan maar dat er
integendeel onder zijn burgemeesterschap vele
daadzaken voorgevallen waren, welke voor de
stad schadelijk mogen en moeten geuaamd wor
den, zooals onder ander het verkoopen aan een
spotprijs van gemeenteeigendommen, het ver
zuimen van openbare werken, de tegenkanting
ten opzichte van den tram naar de Leie, de
overeenkomst nopens de verlichting met eene
vreemde vennootschap, de netelige toestand der
stadskas, 't stemmen van zware nieuwe lasten I
Wij hebben ook de stoutmoedigheid gehad
van den alleenheerschenden geest van den heer
Boone te gewagen en de groote misdaad be
dreven de vrijheidschendende policieverorde
ningen te herinneren en aan te klagen, welke
hij, met de med plichtigheid zijner medeleden
t ait den. gemeenteraad in voege byacht.
En om die eenige heethoofden op hol niet te
doen gaan, zouden wij dit alles moeten ver
zwegen hebben I
Zoo zoo 1 Foei voor zulke verdedigers zul
len alle ernstige lieden denkeu.
Want, aan weerleggen van ons schrijven,
heeft die razende lui niet eens gedacht 1
dat onze hoogere (?Iklasse moet beschermen 5 't Is toch ook waar, dat het moeilijk zou
van eene kwellende drukking waar zij schrik vallen de waarheid, de zoo tastbare en helder-
van heeft, o dan mogen zij eene kleineering, schijnende waarheid, in twijfel te doen trekken
eene beleediging ondergaan onze onderofficiers, en dat de houding van die zonderlinge katho-
't zijn immers ook geen eêlmans. lieke schandaalverkondigers slechts de gegrond-
De afschaffing der plaatsvervanging zoowel heid van onze meening kan bevestigen,
in tijd van vrede als in oorlogstijd, arm en rijk De waarheid zullen wij steeds verdedigen,
gelijk voor ransel en geweer, zoolang dit hatelijk tegen gelijk wien ook, en wij kunnen van nn
soldatenspel bestaat, ziedaar wat wij, demo- af reeds verzekeren, dat de NIEUWE burge-
kratcnwillen. Willen die heerkens zich niet meester, wie hij ook wezen moge, indien hij de
voegen bij den troep, hewel men strekke ze ook voetstappen van den heer Boone volgt, m .t ons
eens uit op de planken met een balk tot hoofd- zal af te rekenen hebben.
kussen, en zoo zij er niets goeds kunnen bij Ale het de verdediging geldt der belangen,
leeren men sture ze ook eens naar hooger voor der rechten en der vrijheden van het Vlaamsche
een term net zooals men 't nu doet met de volk, zwichten wij niemand I
Se"e5nTm tegetkeu lot1EERBIED VOOR DE DOODEN I
scbaffiog van het overdrevene militarisme, om j Ware emi<,der katholieke janhagel gelijk,
te komen tot een algemeenen maatschappelijaen dan £(m hel w00rdeken jcAaamte, uit het
vrede. Doch dit eerste werk is het werk dier
menschenklasse die er tegenwoordig onder lijdt,
't is bijzonderlijk het werk van ons oud-sol
daten, die ons moeten vereenigen in dien zin
die moeten bonden stichten op eigen hand
tegenover deze der militaristen die ons het leger
willen doen verheerlijken.
R. Vanderschelden.
woordenboek moeten geschrabt worden.
De doening van dat volkje zou gek heeten,
indien ze niet walgelijk ware
Weihoe, wij allen, tegenstrevers van den
heer Boone, misnoegde katholieken, demokra
ten, liberalen en socialisten, toonen ons vol
eerbied voor dezes stoffelijk overblijfsel I In zijn
privaat leven roeren wij niet, want voor dit
bijzonder bedrijf, laten wij den alleenhandel
over aan zekere katholieke behoudsgezinde
bladen wij schrijven enkel in gematigde woor
den, te gematigd, hebben ons katholieken ver
klaard, wat er al onder het burgemeesterschap
Pas was de Thieltsche Burger verledene van den heer Boone is voorgevallen, en bewij-
week verschenen, als reeds die oude volks- zen daardoor dat de heer Boone.de burge
spreuk hare toepassing had gevonden. i meester niet was, die Thielt paste.
De katholieke kranten hadden waarlijk wat a En dat katholiek uitschutsel durft ons ver-
DE WAARHEID KWETST
te veel op hunnen burgemeester geboft, dat ging
toch over zijn hout en zoo eene vervalsching
der Thieltsche geschiedenis, mochten wij geen
wortel laten schieten, al ware het enkel ge-
Volgens den heer de Merode zouden zij, de weest in het belang der waarheid,
rijkemanszonen, slechte elementen zijn voor Bijgevolg was het ons recht en ook onze
het leger, tengevolge van hunne opvoeding, plicht in den heer Boone, den pohtteken man
van hun onderwijs, van hun geld, enz. Nooit 5 en den burgemeester naar waarde te schatten.
zegt de heer de Merode in de toelichting die zijn i-
wetsvoorstel vergezelt, zullen zij voor de
onderofficieren en korporalen ondergeschikten
zijn, en den steun, dien zij zullen vinden in
een land waar in alles politiek steekt (zooals
men eens heeft gezegd) zullen hun dikwijls
doen vreezen en haten door de officieren zelf.
Wat zal er van de tucht geworden die altijd
de sterkte des legers is geweest, is en zal zijn,
als jongelieden van hoogeren stand dan sommige
hunner oversten, door de ontwikkeling welke
zij door vruchtbare studiën bekomen hebben,
Dit hebben wij gedaan op eene deftige wijze
in zeer gematigde bewoordingen, volgens de
getuigenis zelve van katholieke behoudsgezinde
burgers. Verscheidene katholieken hebben
ons daarover geluk gewenscht.
Doch dit stond eenige losse heethoofden niet
aan En als die soort van onbeschaafde men
schen iets hooren, dat hen niet heel aangenaam
in de ooren klinkt, dan gevoelen die Don Qui-
chotteriddeis lust eenige staaltjes te geven van
hunnen ellendigen geestestoestand en ook van
hun gemis aan eerlijke opvoeding, wat echter
er hun vermaak zullen in vinden ze belachelijk /als geen goede aanbevelrag kan gelden voor de
te maken en tegen hen den loomen tegenstand 1 scholen, waar zij eenige dozijnen broeken op de
der overheid zullen verwekken. S banken versleten hebben. In het verwijten en
wijten en uitschelden voor lijkenontgravers I
juist lijk de dief, die, op heeterdaad betrapt
zijnde, zich de voeten afloopt om te ontvluch
ten, immer roepende Houdt den dief I
denkende op die wijze voor een treffelijk per
soon door te gaan en zoo dan zijne straf te
ontsnappen.
Wij drukken den vurigen wensch uit, nooit
zoo eene soort van guiten onder onze aanhan
gers te tellen.
Eerbied voor de dooden 1 huilt dat katholiek
goedje en hunne vingers zijn niet verbrand bij
het neerschrijven van dezen kreet.
Maar wie gedroeg zich hier als schurkenras
ter gelegenheid der begraving van den heer
Francq Katholieken.
Wie heeft de gewoonte nooit het lijk van
gelijk welken afgestorvene te groeten Katho
lieken.
Wie scheldt eerlijke overledenen uit voor
honden Katholieken.
Wie durft schrijven dat de honderdduizende
slachtoffers van Italien het voorwerp geweest
