AAN DE OUDSOLDATEN
Vrije Christen Demokratisehe Federatie
VAKBONDEN VAN BELGIE
Ronse
Kortrijk
WEVELGEM.
Meeting te St Genois
In 't kort meeting te Rolleghem
Tïxielt
ANSEGEM.
lijksche afleveringen de lezing er van
belooft zeer belangwekkend te zijn.
't Zal ons misschien niet veel nieuws
leeren omdat we reeds weten wat al
baatzucht, nijd, hebzucht, hoogmoed
enz., er bij de socialisten heerschen.
Gent heeft er meer dan eens 't bewijs
van geleverd ook te Gent is 't uit met
den vooruitgang der socialisten die
't vroeger was blijft ten grootendeele
nog, alhoewel er toch duizende af_
vallen zijn doch de algemeenheid van
't werkvolk heeft er van tot in de keel.
Wij gelooven niet dat het boekje van
Simoens goed zal doen aan de socia
listen. Veel partijgangers zal het hen
misschien niet ontnemen doch 't zou
sommige fameuze volksverlichters en
volksverlossers en vooral sommige lief
hebbers van vrije liefde in zulk daglicht
kunnen stellen dat al wat eerlijk is en
aan properheid houdt zich op eerbiedi
gen afstand zou beginnen houden en
niet zonder reden. H. Pl.
Wanneer er eene werkstaking uitbreekt, dan
ook staat gij aan alles bloot. Van waar zal men
u ondersteunen, en wanneer de honger u
kwelt of dat gij zult zien dat uwe kinderen te
kort hebben, wat staat er u dan te doen te
leden te winDen voor onze volksvereenigirg,
propagandagclub. ionge wacht, sprekevsbond,
cdz., ons rechtveerdig programma meer en
meer kenbaar maken, meetingen geven ons
volk onderwijzen, het zijne rechten en plichten
gaan werken te gaan onderkruipen en dan j leeren kennen, 't Is niet genoeg voor or.s door
misschien nog aan slechtere voorwaarden dan te werken eenige maanden of weken vóór de
t r.O of cortrT/rr pon naf
voor gij staaktet.
Dus, gij ziet, een mensch moet vereenigd
zijn.
Hetgeen ik u heb hooren verklaren over de
bekendmaking welke heeft plaats gehad in de
vergadering is geen nieuws dat hebben wij
van overlang kenbaar gemaakt en geschreven
maar gij, gelijk velen, luisterdet niet; liever liet
gij u eer. en doek voor de oogen hangen door
zekere mannen, welke durfden schrijven in het
Volk van Ronse, dat het praat was voort
komende van de dommecraten, alhoewel wij
kiezing, wij moeten van nu af zonder een dag
te rusten of laten verloren gaan, bij 't volk zijn
daar waar onze plicht ons roept te zijn.
Laat ons 't voorbeeld volgen van de maDnen
van het arrondiss ment, Aalst, Brussel, Brugge,
Kortrijk, en Gent, enz. De kiezingen zijn daar
nauwelijks voorbij, of onze werkbroeders zijn
weer al aan 't werk. Wij ook moeten den zege
praal der kristene democratie helpen bewerken,
opdat wij welhaast den triomf zouden mogen
vieren juist gelijk onze vrienden van Aalst
gedaan hebben. Dat kan gaan vrienden, als wij
Een paar maanden geleden toonden wij aan
in Het Recht dat het militarisme eene overle
vering is uit de oude barbaarsche tijden. Wij
zegden dat het de geesel van landen en volkeren
is. Wij zegden, en wij houden staan, dat het
de plicht is van het menschdom, bijzonderlijk
van die klasse van menschen die er het meest
door te lijden heeft, het militarisme te bestrij
den dat het de plicht is van het volk, nu dat
het meer en meer de macht wordt, dat het eene
noodzakelijke vereischte is der demokraten het
krijsgevaar, de zotte grillen der oorlogsmannen,
te keer te gaan. Het geschikste, het meest
rechtstreeksche middel daartoe ware de wer
king, de vereenigde werking, van deze die al de
slim geroeg waren om de waarheid te zeggeD. j willen. Daarom, nog eens vrienden, werkt,
Wanneer wij schreven dat de patroons hunue werkt aanhoudend, werft lezers aan voor onze
bevelen gaven aan hunne knechten om in de demccratische week- en maandbladen, werft j
vakvereeniging te werken gelijk het kapitaal nieuwe leden aan voor onze bonden, woont
het begeerde, was dit laster volgens sommige regelmatig de vergadering bij waar dat gij op
mannen ook schreven wij nog overlaatst over j de hoogte zult gehouden worden, van alles wat
den dwang die gebruikt wierd om het volk u eenigzins kan aanbelangen, 't Is reeds lang j
naar den tap te krijgen, weder was het laster- genoeg dat wij onder den hiel van onze ver
taal en nu den dag van heden zijn die zelfde l drukkers gehouden worden, dat wij werxen als
nen. We zouden beter zijn met n'en feilen
demokraat die den minister gedurig op de
teenen duwt en in de lenden zit. Dan zou het
er gauw zijn. Met groote jannen als Liebaert
en Reynaert zijn we weinig gekort, ze hebben
te veel tijd noodig om hun koepons af te
knippen en hun pachten te ontvangen.
En wanneer komt onze trein voor 't werk
volk
De katholieken gingen er zich eens mede
moeien l 't Ging ne buisch geven. Moeten we
daarom volksvertegenwoordigers hebben Die
mannen kunnen niets, absoluut niets, of willen
niets of houden ze met ods den zot ?'t Zal wel
dat zijn. Maar wacht ecus, tot toekomende jaar
met de kiezing l Ze zullen wel tot ons komen
met een glimlach op de lippen en een zoete-
koekwezen. Maar 't en .zal niet baten. We
zullen in 't kieskotje met onzen stempel hun
naam voorbijvliegen lijk de vitesse met dc
groote heeren van Kortrijk voorbij ons statie.
Boerken Vapeur.
.nen, welke vroeger alles uitgaven vo
leugen en laster, de eerste om alles te-
vestigen wat wij vroeger schreven.
slaven, voor hongerlooneD, daarom heft fis
uwe hoofden omhoog, toont dat gij belang stelt
in onzen strijd, en vooruit zonder vaar of vrees
5 j q i
Ook spraakt gij dat uw secretaris zich verge- voor de verlossing van ons zoo langveraruRte
lijkte met priester Daeos, maar toch vind ik volk.
daar nog al verschil in want priester Daens
heeft van den eersten oogenblik dat hij tot het
volk sprak, het program der kristene volks
partij verdedigd, 't is te zeggen de rechtveer-
digheid. en juist daarom is hij ook van den
eersten oogenblik belasterd, gebroodroofd en Markt, Ronse.
vervolgd geweest, waar dat uw sekretaris is op
gekomen met een schoon program welke hij
niet durfde of mocht uitvoeren aangezien hij
moest werken op kommando, iets waardoor hij
nog meer dar- een jaar is verheven geworden
ais een engel, en dat door het kapitaal gij ziet
het verschil is r.og al groot.
Nu is het nog te zien of de vakvereeniging
zal blijven bestaan, want naar ik vernomen
Werklieden van Ronse, leest en veispieidt
onze bladen, Het Recht, De Nieuwe Tijd, De
Werkman, verkrijgbaar bij de boden der vak
vereeniging, als ook bij een gekend bestuur lid
en in het lokaal, bij Francois Hantson, groote
Adolphe.
VAN
-•—o» o y- zal Duiven Dcsiaau, w
drukking en den last der soldaterij gevoeld heb- stichten de te manuen of beter gezegd
ben, die soldaat geweest zijn de stichting van volksboud ook cene nieuwe
antimilitaristische bonden van oude soldaten. ,,.sl cn zeker zal een wapen
Dcch wat zagen w.) tot nu toe alleenlijk ge- om m0Eeljjk
beuren; Gedurende zijnen diensttijd verwenscht (immers zij zijn er aan
de soldaat het leger en dezes instellingen, meer en aaDgezien zij eralls belang bijheb-
nog, verwenscht bij soms zich zelve m een gen hetm gietend te houden,
oogenblik van overdrevene uiting van moede- Daar werklieden van Eonse, ziet uit uwe
oorrrnlinit PT11 lf nft maanden.
TT-- a. 1 n 1 J Xjatxl Ulll, WC1K11CUCU Jdu IWJtOb, Z/lgeC w.u V* 1. V
loosheid en verveling. Hij telt de maanden, j u doQr zulke niaDnen
weken, dagen, uren dat hij nog moet gebonden
zitten in de klauwen van het militarist mon
ster, en nauwelijks is hij uit die boeien los cf
hij marcheert in de rangen der oudsoldaten
bonden die gesticht zijn om het leger te verheer
lijken 1 Hij marcheert onder het geleide van
menschen die er eere in stellen te pronken met
een vergulden kepi op het hoofd, maar die,
moest het land in gevaar verkeeren, er niet zou
den aan houden aan de verdediging mede te
werken die in het leger ook niet zouden van
pas komen om reden dat zij nooit soldaat ge
weest zijn, en dus maar zouden dienen om den
geoefenden soldaat in den weg te loopen, of
ook nog misschien om in de keuken de beste
brokjes op te peuzelen.
Onlangs zagen wij onze vrienden, oudsoida-
ten, bonden stichten in Oost-Vlaanderen en
Brussel met het doel de plaatsvervanging te
doen afschaffen, om elk voor zijn lot, 't zij arm
of rijk, ransel en geweer te doen opnemen
Om te komen tot de afschaffing van allen
krijgsdwang in't vooruitzicht de beschaafde
menschheid van allen wapenhandel te ontlasten,
de moorderijen, de pleizieren van keizers en
koningen te doen ophouden. Welk schoon edel
werk 1
Onze droom van over zes jaren reeds, maar
die ons onmogelijk toescheen, en nu in verwe
zenlijking komen moet overal.
In ons voorig schrijven deden wij een beroep
op onze vrienden, oudsoldaten, van West-
Vlaanderen om hier ook hand aan 't werk te
slaan in dezen zin, bijzonderlijk in 't arrondis
sement Kortrijk. Wie heeft er daar alreeds aan
gedacht Vriend Vandenbruele. de ontwerper
daarvan, vraagt in de Vrije Klok, verleden
zondag hoe het staat in 't omliggende van
Kortrijk. Welnu, het staat redelijk goed hier
in Deerlijk ten minsten. Verscheidene oudsol
daten hebben reeds hunne toetreding beloofd
zoo de bond tot stand komt. Wij verhopen dat
zij niet alleenlijk bij hun woord zullen blijven,
maar dat zij aan vrienden en kameraden er over
zullen spreken en ze er ook trachten toe over
te halen.
De ondsoldaten van omliggende gemeenten,
die denken ter hunner plaats niet talrijk genoeg
te zijn zullen zich voorloopig kunnen aansluiten
bij Deerlijk, tot de gelegenheid voorkomt om
ook in hunne gemeenten het zelfde werk tot
stand te brengen. Ons voornemen slaapt niet,
beste vriend, wees gerust. Doch te haastig
werk is soms niet prijsbaar volgens ons is het
best de zaak eenigsinds tot rijpheid te laten
komen en ze onderling te laten bespreken onder
de vrienden. Dezen zomer beieggen wij eens
op Deerlijk eene meeting daartoe om alsdan tot
de bepaalde stichting over te gaan. Wel zullen
wij met ons handen vol zitten met de kiespro-
paganda, dcch wij zullen de gelegenheid te baat
nemen om eens dubbel werk te verrichten.
R. Vanderschelden.
Geweien soldaat.
(Vervolg)
Met aandacht heb ik zitten luisteren naar uw
gesprek. Wel Pier, ik ook moet uw gedacht
afkeuren u nergens meer te vereenigen gij moet
weten een on vereenigde is de struikelblok in
aile bewegingen, bij dient tot speelbal van den
patroon hij staat bloot aan alle aftrokken en
misbruiken.
gelijk gij vroeger gedaan hebt, sluit u dan aan
in dichte rangen bij de christene democratische
vereeniging zegt niet gelijk er velen zijn, ik
h-b genoeg geleden, dom van u werklieden die
zoo spreken, gij moet vereenigd zijn, vereenigd
zijt gij ailes. onvereenigd zijt gij niets.
Wie begeert lid te worden van de democra
tische vereeniging kan zich altijd aangeven aan
den bode, of een bestuurlid, alsook in het
lokaal op de groote markt bij Frans HantspÉ,
(Peneel). De Luistervink.
Aan al dezen, welke ons blad Het Recht
kosteloos ontvangen hebben,maken wij bekend
dat zij het Zondag toekomende nog eens zullen
krijgen, alsook dat er zich een bestuurlid van
den propagandekring zich zal ten hunnen
huize aanbieden om bun te vragen of zij be-
geeren lezer te blijven. Wij durven van nu af
rekenen op een gunstig antwoord, aangezien
gij allen wel zult gezien hebben dat het in dit
blad is dat wij onze belangen verdedigen alsook
dat er leerrijke artikelen inkomen over den
politieken toestand, geschreven door onzen
hoofdman H. Plancquaert en andere beroemde
schrijvers der christene volkspartij.
Het bestuur van den propagandaclub.
Nog aan 'I tappenblad... of 't volk van
Ronse I
Dat ge ods. christene demokraten in uw blad
't volk van Ronse uitmaakt voor onkriste-
lijken en scheurmakers dat heeft geen vat
meer op het volk. Wij, vrije christene demo
kraten hebben de gewoonte Diet uwen zeever,
en uwen laster te beantwoorden, gezien het
Ronsche klaarziende volk op hoogte is van die
gemcene bende, die er voor betaald wordt door
rijke menschen, en ook nog gedwongen wordt
door sommige geestelijken, de reeds ontwik
kelden zooveel mogelijk in verdeeldheid te
kunnen houden en vooral nog uwe bedriegerij
nog veel beter te kunnen uitbreiden. Uwe stil—
zwijgendheid nopens onze twee gestelde vraags-
1 kens in 't Recht van den 28 Februari be-
ALGEMEENE VERGADERING VOOR
'T COM1TEIT, op Zondag 21 Maart, ten
hcofdlokale in het Hötel de Russie aan de
Zuidstatie te Gent, om 1 1 /2 u'e stipt.
Dagorde
Aansluiting en overwicht van 't Reglement.
Wij verhopen stellig de afgeveerdigden van
vele nieuwe Vakvereenigiugen te rien en bunne
aansluiting te hooren vragen.
Mannen, allen op post.
Het Bestuur.
De vergadering van onzen bond. Maandag
1. 1., is goed gelukt. De leden waren nogal tal
rijk opgekomen, en waren allen zeer te vreden,
omdat onzen hoofdman Plancquaert tegen
woor.dig was. De bespreking heeft voor bijzon
der doel gehad, voor propaganda te maken en
eenen sterken democratischen volksbond in te
richten, ook zijn de middels gezocht geworden,
om wekelijksch ons blad Het Recht in onze
stad te hooren roepen langs de straten en na de
missen. Binnen 2 a 3 weken zullen wij een
verkooper hebben. Van heden af, alvvie Het
Recht wekelijks begeert t'huis besteld te wor
den heeft het maar te laten zeggen aan één der
leden van den bond hetzelfde om lid te worden
van den democratischen bond. Wij verhopen
stellig voor de toekomende vergadering dat de
leden met elk een nieuw lid zullen afkomen.
De leden welke nu niet aanwezig waren,
moeten toekomende vergadering op post wezen,
want van Êeden af niet meer geslapen, maar de
handen uit de mouwen en moedig aan 't werk.
G. Buysschaert.
VOLKSFOPPERIJ
Bij onze socialisten moest hier Zondag laatst
eene meeting plaats hebben met 4 sprekers,
waaronder M. Ed. Ansetle van Gent. Gansch
de stad was vol gestrooid en beklad van hunne
briefjes met M. Anseele maar 's avonds in de
meeting, vernam het volk, welke niet groot in
getal was, dat M. Anseele te GeDt gebleven
was. Is dat geen echte fopperij om het volk
alzoo bijeen te trommelen, om het nog eenige 1
centen af te dokken voor hunnen politieken
winkel Is dat niet het volk voor den aap j
houden
'T IS KRAS
Sedert maanden schrijft het katholiek Kort-
rijksche Volk tegen het socialistisch Volksrecht j
dat het plezier is. Beide bladen schelden
Zondag was de meeting, niettegenstaande
het slecht weder, nog al wel gelukt. Er was
meer volk dan de eerste maal en verschillende
mannen gaven zich op om deel te maken van
den bond.
We zijn nu, in twee nieuwe groote gemeenten
binnen Waereghem en Wevelghem. Zoodra
er alles hier goed is ingericht, komen wij af
naar Cuerne cn Bellegem.
Tegen 't einde van den zomer moeten we
ods mannen hebben in alle dorpen van 't arron
dissement.
p. C. Alwie wekelijks het Recht begeert
te ontvangen of lid begeert te worden van
Vakvereeniging ol Demokratischen Bond, heeft
maar zijn naam te laten kennen in 't lokaal
Herberg De Coöperatief te Wevelgem.
ZOTST TDA.G- 531 IkEA-ART
Sprekers Adv. H. Plancquaert en andere,
over het Programma der Christene Demo
craten en de Vakvereeniging.
Kindersterfte
Onze lezers zuilen zich de reeks artikelen
herinneren, welke zij vóór eenige maanden in
den Thieltschen Burger hebben gelezen be
treffende de kindersterfte. Zonder nogthans te
ver uit te wijden, hebben wij dit hoogst belang
rijk vraagstuk, dat zoo zeer en zoo nauw ia
verband staat met de ontwikkeling, de uitbrei
ding, de toekomst cn de grootwording van
onzen vlaamschen stam, nog al breedvoerig
behandeld. Het was ter gelegenheid eener voor
dracht hier ter stede in de Correctie voorge
dragen door eenen geneesheer, en dan deden
wij uitschijnen hoe de onwetendheid als de
groote misdadige moest aaogeboekt worden, en
hoe noodzakelijk het was de bevvaarderspartij
te bekampen, die door hare vijandschap, ten
opzichte der leerplicht en van een degelijk
volksonderwijs, deze onwetendheid wetens en
willens liet heerschen.
Dan wezen wij ook oppervlakkig op eenige
rqiddelen, om de groote kwaal der kindersterfte
zooveel mogelijk te bestrijden.
Deze artikelen schoten ons het geheugen
binnen bij het lezen eener tabel, die ons heden
toevallig onder het oog viel.
't Is eene zeer belangwekkende opsomming
der kinderen, welke beneden één jaar, door
den dood ontrukt werden in de verscheidene
omschrijvingen 's lands.
In de omschrijving Oostende stierven er op duizend, 252,5
wijst genoeg dat ge maar katholiek zijt ten elta.nder ui, slechte'r als oude vischwijven, ter-
voordeele van de rijken en machtigen, en ook
van uwen eigen winkel. Immers de waarheid
moet men niet vreezen, noch schuwen en de
rechtveerdigheid moet men verdedigen als men
rechtzinnig katholiek is. Maar toont u laf,
ongeneigd uw princiep te verdedigen en levert
u liever over aan die gemeene scbimperij in uw
katholiek veel gelezen weekblad
Of is het misschien bij gebrek aan tijd, want
ons dunkt dat ge nog al veel last hebt geduren
de veertien dagen in uwe partij of in uwen
volksbond. Is er misschien ruzie bij uwe vrien
den I...
Wij wachten, wij blijven van uwen schrijver
het antwoord schuldig I... En daarbij wij
zouden ook nog kurieus zijn of ge aan uwe
lezers zult durven gewagen, wat er gebeurt, of
gebeurd is, in uwen steeds zoo bloeienden
machtigen, voordeeligen katholieken, demo
kraten, antisocialisten, christen volksbond
Laster noch vervolging zullen ons beletten te
strijden en te kampen voor waarheid en recht
veerdigheid I Rikus.
wijl hunne broeders van Gent hand in hand j
gaan zijn dat geen echte volksfoppers j
Wanneer zult gij, werklieden, boeren, en bur- j
gers, uwen blinddoek afrukken en roepen met j
ons genoeg van kluchtspelers en plaatsen-
jagers, wij willen ons eigen partij. En dat alleen
vindt gij bij d christen democraten. Daarom
sluit er u bij aan. G. B.
De bevolking van Ansegem doet bitter haar
beklag nopens de verdeeling der treinen in den
voormiddag in de richting van Audenaerde.
Inderdaad, de eerste trein naar Audenaerde
j vertrekt van hier om 6,36 's morgens en de
i eerste opvolgende trein om n.c5 Dus ge-
durende 4 1/2 uren hebben wij hier niet de
minste gelegenheid naar Audenaerde of Brussel
te vertrekken. We zouden hier een trein moeten
hebben rond 8,3o of 9 uren. Iedereen vraagt
dat en 't belang van den handel eischt dat.
Allo os M. Liebaert en Reynaert kunt gij
Denken wij, kristene demokraten, genoeg aan dan niets of wiit gij niet
de toekomende kiezing Sedert een korten tijd De Ansegemsche boeren, denkt gc, zullen
hebben wij op veel gemeenten van ons arrondis- tcch voor ons stemmen I En betrouw het toe kin(jersterffe veroorzaakt in de
semen, nieuwe bonden gesUeh., maar dit is niet .e Men tade^e
niet genoeg, nu moeten wij zorgen nog nieuwe zeggen dat men niet gekort is met zuike man b
Veurne
n
243,1
Dixmude
9
9
236,5
St Niklaas
9
9
23i,5
Rousselaere
227,9
Gent
220,1
IJpcren
205,1
Kortrijk
201,4
Dendermonde
188,1
Antwerpen
186,7
Brugge
9
177,6
Brussel
9
167,8
Eecloo
9
9
i63,3
Thielt
9
9
161,4
Meohelen
9
9
i53,5
Maeseyck
1+5,5
Tongeren
144,1
Luik
143,5
Verviers
9
I4I,9
Aalst
9
9
141,1
Charleroi
9
140,2
Aerlen
9
9
i36,8
Audenaerde
9
9
134.9
Turnhout
9
9
134,6
Doornik
9
9
128,9
Hasselt
126,6
Namen
9
125,3
Leuven
125,1
N ij vel
120,5
Virton
9
119,2
Bastenaken
9
118,4
Bergen
1 i5,9
Thuin
X
9
9
1 i5,3
Zinnik
9
1 i3,g
Mchateau
9
ix3,0
Marche
1)
112,6
Borchworm
1 io,3
Dinant
9
109,5
Ath
9
9
104,4
Hoei
9
io3,6
Philippeville
9
9
97,9
Daaruit kan men besluiten, welke verwoe-
