Partij-Vergaderingen
Meetings
JAN VLEMINX
DESSELGEM
SWEVEGHEM
BRUGGE
Gedenkt den Strijdpenning
DE NIEUWE KRIJGSWET
In ons schrijven van over 14 dagen zegden
wij tot de bazen, indien dat ze de werklieden
de gevraagde verhooging niet toestonden en dat
ze voort inhielden van vlas te rooten de werklie
den van de streek zouden vertrokken hebben,
en elders naar werk zouden uitzien, liever dan
alhier te blijven en te moeten honger lijden.
Het is dit dat wij nu zien gebeuren, en van
deze week zullen reeds verschillige werklieden-
stakeis, naar de walestreken gaan om ginder
den oogst te doen en het vlas te slijten, en
zeggen dat het juist al de leiewerkers zijn die in
staking zijnik hoor reeds verschillige onzer
lezers vragen, zijn er dan eindelijk onderkrui
pers gekomen, ja, beste lezers er zijn er geko
men van elders, er zijn hier ook reeds verschil
lige werklieden toegekomen van Wielsbeke, om
de stakers te vervangen, er zijn f-r zelfs die niet
het minste verstand hebben vin het leiewerk,
het is nu met zulk volk dat onze bazen trachten
voort te krasselen.
Waarom zijn er werklieden gekomen van
Wielsbeke, hoor ik vragen Hewel weet ge dan
ook niet dat daar evenals in vele plaatsen van
Vlaanderen een kasteel staat, en bewoond door
den oud minister baron Vanderbruggen, en dat
de werklieden in de schaduw van zijn kasteel
nog niet een loon kunnen winnen gelijk onze
leiewerkers hier verdienen, het is ook maar
daarom dat ze nu de plaatsen der stakers komen
innemen, om alzoo te beletten dat de bazen van
hier hunne daghuren zouden opslaan, en den
strijd van langs om lastiger en moeielijker te
maken.
Allons, Mijnheer Vanderbruggen, toont ne
keer uw volkslievend karakter waarvan ze op
Wielsbeke zoo spreken, en belet dat er onder
kruipers komen, kunt ge dan niets doen voor
de werklieden nogtans zijt ge niet een Volks
vertegenwoordiger van Thielt; en zijt gij geenen
dank verschuldigd aan de werklieden die voor
U kiezen, ik geloof van ja, daarom verhopen
wij dat ge nu ook een woordeken ten besten
zult doen voor onze werklieden.
Onze bazen waanden zich ook almachtig en
meenden te mogen doen met de werklieden wat
ze wilden, daar wij verleden week vernamen dat
er eenen baas zijn gegeven kontrakt wilde ver
breken met zijne werklieden, maar deze werklie
den hebben hunnen baas voor den werkrech-
tersraad gebracht, waar hij geheel gemakkelijk
moest hooren dat er niets te verbreken viel,
wat hij eenmaal gezegd had, en bij zijne te huis
komst dan kreeg er een werkman opzeg van zijn
werk omdat hij ook in de vereeniging was, en er
wilde in blijven tegen de goeste van zijnen baas.
Was het ook in die zelfde poort niet dat er
een onzer beste propagandisten, over een drie
tal weken al moest hooren wat bij wilde,
omdat hij de werklieden die daar aan den arbeid
waren een meeting briefje wilde geven, geluk
kig dat hij ook niet vervrozen was, en wel wist
wat antwoorden aan madam, of anders het
hadde er nog kunnen stuiven.
We hebben ons ook laten gezeggen dat er
een baas zoude gezegd hebben, dat hij sedert
het begin der werkstaking al meer dan duizend
frank schade heeft, aan zijn vlas welnu baas,
dit is juist uwe schuld haddet gij uwe werk
lieden het loon gegeven dat ze vroegen, gij en
hadt geen schade gehad, maar ge hadt misschien
al eenige honderden fr. meer moeten betallen
aan loon, wat is dit in de evenredigheid van de
schade die ge nu lijdt, vertrekken uwe beste
werklieden nu ook niet naar den vreemde
achter werk
We komen nu ook nog te vernemen dat er
reeds 2 kleine bazen toegegeven hebben aan
den eisch hunner werklieden, ea wij hopen dat
er van de weke nog zullen zijn die toegeven,
enkel de groote bazen blijven koppig en weige
ren alle onderhandeling met de afgeveerdigden
der werklieden.
De groote bazen zeggen ook nog dat de
kleine bazen meer kunnen betalen dan zij, daar
het werk daar met meer zorg gedaan wordt.
Welnu bazen, als ge dat denkt dat ge meer
profijt zoudet doen met kleinen baas te spelen,
waarom doet ge het dan niet we vragen niet
beter of dat gij veel geld verdient, als ge ons
maar een redelijk dagloon laat winnen. Want
ge weet gij ook zoowel als wij dat het veel
gemakkelijker is voor een grooten baas, kleinen
baas te worden, dan voor een kleinen grooten
baas te spelen, dit is ook eene redeneering die
geene steek kan houden bazen, want zoo eene
redeneering is te recht kinderachtig. Nu, voor
aleer te sluiten moeten wij hier nog een woord
van dank toe sturen aan deze 2 bazen die toe
gegeven hebben, en wij wenschen er hun
proficiat mede.
Mochten welhaast de groote bazen ook de
noodzakelijkheid inzien van toe te geven, willen
ze niet hebben dat al de beste leiewerkers van
de streek vertrekken. V. S.
Donderdag van verleden week heeft hier de
uitbetaling plaats gehad van de pensioenen van
65 fr. aan de oude menschen. Gelijk andere
jaren waren daar weer menschen te zien die op
verre na het zoo slecht niet stellen als veel
lieden, die in de gratie niet staan en het pen
sioen geweigerd worden.
Onder andere was daar nen man met zijn
vrouw ook aan het gapen om die centjes op te
vagen, niettegenstaande deze vent over eenige
maanden zijn huis heeft gekocht voor het
smakelijk sommetje van twee duizend franken.
Ehwelvriend lezer, moet ge met mij niet
bekennen dat er doorvoor konkelfoes van noode
is om zulke mannen pensioen te doen bekomen
als andere, die niet begoederd zijn franco staan
en niets verkrijgen Maar, wat doen onze
dompers al niet om stemmen te winnen V.
Droevig nieuws voor de Bruggelingen
Wij lezen in 't Brugsch Handelsblad.
11 Het gaat nog te goed I
Men meldt dat de papierfabriek der heeren
Delplancke, nabij de Ezelpoort gelegen, aldaar
gaat verdwijnen. Zij wordt naar Brussel over
gebracht en alzoo zullen de 120 werklieden,
die er thans gebezigd worden, broodeloos ge
steld worden. Wij weten niet wat de oorzaak
daarvan is.
Ja, het gaat nog te goed in Brugge en men
ziet dat het gedurig betert. Dat is hier vooruit
gang op zijn lijndraaiers.
Dit nieuws heeft onder de werkersbevolking
een droevigen indruk gemaakt, want met het
verdwijnen van dit nijverheidsgesticht, dat
zeker wel het oudste is dat in Brugge bestaat,
vallen een aanzienlijk getal werklieden zonder
broodwinning.
Men noemt verschillige huisvaders met 7, 8
tot 10 kleine kinderen die daardoor werkeloos
zullen zijn. Wederom groote ellende en armoede
i in vele werkmanshuisgezinnen.
I Met het sluiten dezer fabriek, zullen ook
'i menige koopmans in vodden, stroo, kolen,
voerlieden enz. die al de benoodigheden voor
'i dit nijverheidsgesticht leverden, dien kalant
kwijt zijn en dus eene merkelijke vermindering
in hunnen handel zien.
Zekere geruchten loopen in stad als zou het
gemeentebestuur daar de grootste oorzaak van
zijn, daar sedert meer dan twee jaar dit fabriek
allerhande moeilijkheden tegenkwam vanwege
de stad, die nu het bestuur der fabriek het be
sluit deed nemen uit Brugge te vertrekken.
Naar 't schijnt zou 't volgende veel schijn
van waarheid hebben en dit de reden zijn
waarom de stad deze fabriek weg wilt
De fabriek Delplancke ontsiert het kerkhof
van het Stübbenkwartier, waar men niet en
bouwt om reden -van de schrikkelijke hooge
bouwtaksen maar de stad zou beweren dat
het is omdat deze fabriek daar staat, en denkt
dat na het verdwijnen van dit nijver hei dsge
sticht de Bruggelingen daar eenige kunstgevels
en lustprieelen zullen bouwen om gerust te
leven met den overvloed van rijkdommen die
de Bruggelingen sedert eenige jaren verzameld
hebben met onze haven.
Met de werklieden die zonder werk en brood
zullen zijn, zitten die heeren weinig in, deze
moeten maar werk naar den vreemde gaan
zoeken of om eten naar 't armbureel gaan
wij zullen ze dan te gemakkelijker meester zijn,
zeggen die politiekers I
Ziedaar, Bruggelingen, eene nieuwe weldaad
van die knappe bestuurders 1
Onthoudt dit goed I
Arrondissementsbond van Kortrijk
Zondag 18 Juli 1909, om 9 ure 's morgends,
algemeene vergadering in Prins Baudejvijn,
Groote Markt te Kortrijk.
De dagorde is zeer belangrijk, bijgevolg
rekenen wij op de tegenwoordigheid van alle
afgeveerdigden en bijzonderlijk van deze die
reeds eenige vergaderingen hunnen plicht ver
zuimd hebben. Hei Bestuur.
SWEVEGHEM
Op heden Zondag, 18 Juli, om 5 ure namid
dag, vergadering van den propagandakring in
't gewoon lokaal.
Wij verhopen dat al de vrienden zullen tegen
woordig 2ijn.
Dagorde de propaganda in 't omliggende
met De kristen Democraat. Het bestuur.
DEERLIJk
Op Zondag 25 Juli aanstaande (ommegang
Zondag), om 3 uren namiddag vergadering van
den propagadakring in Prins Boudewijn, bij
H. Caveije.
MEENEN
Er is beslist geweest op de laatste vergade
ring een klein uitstapje te doen naar Reckem,
Lauwe en Wevelghem. Op Zondag 25 Juli om
1 uren namiddag vergadering voor de leden bij
Alphons Favoreel, Schanstraat, Barakken.
De propagandisten zouden het als een plicht
moeten rekenen dezen uitstap mede doen.
Kanton Aveigem
Op heden Zondag, 18 Juli, om 4 ure na
middag in 't gekend lokaal te Aveigem, verga
dering van den kantonalen bond.
Wij verhopen dat de vrienden die hunne
medewerking beloofd hebben allen zonder fout
zullen aanwezig zijn, er is belangrijk werk te
verrichten
ROLLEGEM (Tombroek)
In de zaal van de herberg Au Levier ge
houden door August Verhaerae, op Zondag
18 Juli, om 6 ure 's avonds, groote openbare
meeting.
Sprekers H. Plancquaert en Ernest Del-
wante van Moeskroen.
AALBEKE
Ter herberg In den Gravier, bij Mijnheer
Rondeier, op Zondag 2 5 Juli, om 4 ure, groote
openbare meeting.
Sprekers H. Plancquaert en Ernest Del-
wante van Moeskroen.
DEERLIJK
Op Zondag 25 Juli aanstaande, ommegang,
om 5 ure namiddag, groote openbare meeting
ter herberg In 't Katje, bij Gentiel Ovaere.
*Öagorde 1. Onze strijd in de aanstaande
kamerkiezing. Spreker, H. Plancquaert.
2. De strijd tegen 't militarisme en stichting
van antimilitaristische bonden van oud soldaten.
Spreker, A. Vandenbruele.
De democraten van Deerlijk verhopen op
dezen dag talrijke vrienden van Desselghem,
Sweveghem, Vichte en andere omliggende ge
meenten te mogen ontvangen ten einde meer
en meer malkaar te leeren kennen en te ver
broederen om malkaar te kunnen behulpzaam
zijn in den veelbelovenden strijd die gedurig
meer en meer toeneemt.
Het bestuur van den propaganiakrin.
sche linkerzijde bijeenkwam in die der 5e af-
deeling.
In de twee vergaderingen is de bespreking
hevig geweest, dcch ten slotte stelde men zich
t' akkoord om in de zittingen van de afdeelin-
gen der Kamer, welke 's namiddags moesten
gehouden worden, eene dubbele verklaring af
te leggen.
De verklaring der socialisten
In de verklaring der socialisten wordt gezegd
dat het stelsel een soldaat per familie mis
schien te verkiezen is boven de loting, doch
enkel het toeval der geboorte in de plaats van
het toeval der loting stelt.
De verklaring der liberalen
De liVr-1°n van hunnen kant, verklaren dat
de peiü.v ...ijke dienst de grondslag der leger-
inrichting moet zijn. Zij vinden dat de afschaf
fing der loting met het behoud der plaatsver
vanging geen rechtveerdig stelsel is.
De afdeelingen der kamer
Ten 1 uur vergaderden de afdeelingen der
Kamer om het wetsontwerp der regeering en
het voorstel Bertrand (afschaffing der plaats
vervanging) te onderzoeken.
De uitslag
Er waren 17 afwezigen - al leden der rech
terzijde.
Het voorstel Bertrand heeft 78 stemmen be
komen (de linkerzijden en MM. Levie, Mabille
en Carton de Wiart) tegen 70 (rechterzijde) en
1 onthouding, M. Huyshauwer. Doch gezien
de samenstelling der afdeelingen is het VER
WORPEN door 4 afdeelingen tegen 2.
Het ontwerp der regeering bekwam 63 stem
men (rechterzijde) tegen 81 (linkerzijden en
MM. De Winter, Versteylen, Segers, Hende-
rickx, Biart, Van Reeth en Colfs) en 5 onthou
dingen (MM. Wauwermans, Standaert, Lefeb-
vre, Raemdonck en Woeste). Doch gezien de
samenstelling der afdeelingen werd het eveneens
VERWORPEN door 4 afdeelingen tegen 2.
Men heeft eene pointeering gedaan waar
uit blijkt dat in de Kamer het ontwerp van de
regeering gevaar loopt met vier stemmen ver
worpen te worden, en er voor het voorstel
Bertrand geene meerderheid bestaat.
De vergadering der linkerzijden
De liberale linkerzijde der Kamer heeft j
Woensdag morgend eene vergadering gehouden j
in de zaal der 3C afdeeling, terwijl de socialisti- te Deerlijk.
u^Enkontvangen bij R. Vanderscheldtu
46 MENGELWERK
EEN VERHAAL
uit den tijd der Opkomst der Christene Democraten
in Vlaanderen.
GESCHEIDEN
Jan Vleminx gevoelde wel dat bij de Van Utenhovens
dezelfde gevoelens niet meer bestonden jegens hem lijk vroeger.
Leonie ging naar de markt te Ninove niet meer. Als hij
's Zondags na de hoogmis de broeders van Leonie in de eene
of de andere herberg ontmoette waren zij wel beleefd, doch
nooit vertoefden zij lang bij hem. Zij namen de eerste gelegen
heid waar om afscheid te kunnen nemen zij waren gegeneerd
in zijn tegenwoordigheid en als zij konden vermeden zij hem
zooveel mogelijk. Omtrent het meisje geraken dat was onmoge
lijk geworden. In de week als ze ter kerk ging was zij altijd
vergezeld van hare moeder en 's Zondags als ze van de congre-
gratie kwam waren er nu buiten de meiden altijd andere
gezellinen bij haar, vooral de oude bejaarde kwezel uit de ge
buurte.
Zijn liefde werd tegengewerkt dat voelde hij, doch met,
welk gevolg Hoe vast hij ook geloofde aan de genegenheid van
Leonie voor hem, toch was hij ongerust. Als een jong meisje nu
toch nooit iets anders hoort dan kwaad van een jongeling als
zij wist dat de gansche familie vijandig is aan haren bemiude,
wat moest zij doen, wat kon zij doen Had Jan Vleminx zelve
hoe jong hij nog was geen talrijke voorbeelden kunnen geven van
jonge verliefden die van elkaar gescheiden waren door toedoen
der ouders, door de tegenwerking der broeders, door de kwaad
sprekerij Hoevele voelen maar seffens hare eerste liefde ver
flauwen als op een zekeren dag een andere komt, rijker, fijner
gekleed, met schooner manieren, bekoorlijker uiterlijk De
vrouw immers blijft een zwak schepsel. En Jan Vleminx had alles
tegen. De blikken van vrouw Utenhove als hij haar tegenkwam
lieten hem genoeg raden hoe zij jegens hem gesteld was. Hij
kende ook genoeg haar hoogmoedig hart. Hij wist hoe haar
pretentie gerezen was sedert haar man in den kerkraad gekozen
werd en sedert er spraak was van hem lid te maken van den
gemeenteraad, ja zelfs schepen te maken. Jan gevoelde wel aan
haar trotschen blik dat zij hem te gering achtte voor haar
dochter. En naar wie luistert de dochter Wie is haar vertrouwe
ling, haar leidsman tenzij hare moeder. Zou hij, Jan VlemiDX,
de vroegere speelkameraad, weldra ook niet in de oogen van
Leonie te klein, te gering worden
Een vrouw zonder hoogmoed, waar is die te vinden. En
waarop dragen zij vooral hun roem Haar toekomende is
rijk ziedaar 't eerste woord dat over de lippen komt. Hij heeft
veel geld, is van goede familie, 't is een schoone jongen of nen
veistandigen jongen, enz., dit komt van achter hij ziet ze
gaarne. Doch hij is rijk of zij is rijk, dat is de eerste hoedanigheid
ie in Vlaanderen en misschien wel elders ook opgesomd wordt
als er kwestie is van huwelijk.
Jan wist daarenboven dat hij nog andere duchtige vijanden
had. Hij had vernomen hoe goed de geestelijken bij de Van
Utenhovens ten huize waren. De pastoor had er reeds verschil
lende malen geweest, dit wist hij, en Van Boschvoorde lag er
thuis, geen week ging voorbij of hij sprong twee, drij maal t hof
binnen voor lang ofwel voor eenige korte rtonden.
Behendiglijk had hij nagegaan bij wie Leonie te biechte
ging. 't Was een ontlasting voor hem toen hij vernam dat nog
altijd lijk vroeger de Pastoor haar biechtvader was, doch hij
wist ook dat sedert eenigen tijd vrouw Utenhove van biechtvader
veranderd was, en nu minstens eenmaal per week aan den biecht
stoel zat van Van Boschvooide. Zij wist goed de uur uit te kiezen
dat er weinig volk was en tot ongehoord spijt, tot onbeschrij fe-
lijken nijd en tot ergernis der kwezels zat zij immer lang zeer lang
in den biechtstoel. Nadat zij de absolutie had gekregen zaten zij
en Van Boschvoorde nog dikwijls te vezelen, en dit konden
natuurlijk de kwezels van minder gehalte moeilijk verdragen.
Doch 't geen bij Jan Vleminx het meest onrust verwekte was
dat na de congregatie Van Boschvoorde dikwijls zoo lange alleen
met Leonie sprak en schertste alhoewel hij wel wist, dat er op
't gedrag van Van Boschvoorde zelfs niet 't minste kwaad ver
moeden lag, ontstak dit zijn jaloezij omdat hij zelf nooit 't geluk
meer had nog een woord tot Leonie te richten.
Daarbij hij raadde zeer wel 't inzicht van den onderpastoor.
Door zijn bevalligheid, door den voorkeur die hij toonde voor
Leonie van alzoo haar hoogmoed te vleien, wilde bij invloed
krijgen op het hart van het meisje om daar dien invloed te doen
dienen tegen zijn vijand, tegen Jan Vleminx.
Dit alles maakte Jan niet alleen ongerust, maar ongelukkig.
