TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ iZïZZZZL
Herziening der
Een oog in 't zei!
'T IS NU DE TIJD
CHRISTENE VOLKSPARTIJ
Van alles wat
Zondag 1 Oogst 1909
't Blad 5 centiemen
1 6* Jaar N' 31
HET RECHT
Voor Sad en Volk!
Inschrijvingsprijs voor Belgenland
Een jaar fr. 3.oo. Negen mp~-.den fr. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 Drie me-uióen fr. 1.00 i
voor buiten het land de vrachtloon daarbij. I
Hoofdopsteller H. PLANCQUAERT.
Men schrijft in ten bureele van dit blad en bij alle postmeesters en brievendragers
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad
COUPUREREI, BRUGGE
AANKONDIGINGEN
BekenJ. ..^en, per drukregel fr. o.«5
Reclamen, op de 4® bladzijde. 0.45
3e 0.55
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
Alle eerste en derde MAANDAGEN der
ma,nd, zetelt onze hoofdman H. Plancquaert
vau 9 tot 11 uren in Prins BoudewijnGroott
Markt, te Kortrijk. Kcstelooze raadpleging
voer de leden onzer bonden en al wie door hen
gezonden wordt.
l
Ingevolge de wet, wordt er, te beginnen met
eersten Juli, op het stad- of gemeentehuis over
gegaan tot de herziening der kiezerslijsten die
zullen in voege komen voor 19101911.
De personen die niet ingeschreven zijn op de
kiezerslijsten, of die het getal stemmen niet
bezitten waarop zij recht hebben, mogen van
nu af hunne rechten doen gelden bij het
gemeentebestuur
Om kiezer te zijn is de eerste vereichte dat
men geboren Belg zij, of de inburgering be
komen hebbe.
Daarenboven moet men Dog de volgende
voorwaarden ver enigen
Om kiezer te zijn voor dc Kamer op
eersten Mei 1910 ten volle 25 jaar oud
zijn; voor den Senaat, voor de Provincie en
voor de Gemeente 30 jaar.
Om ingeschreven te zijn als kiezer voor de
Kamer, den Senaat en de Provincie, moet men
op eersten Juli 1909 ten minste sedert
één Jaar ten volle in de stad of gemeente ver
blijven voor de Gemeente, sedert ten minste
drie Jaar.
Hebben recht op ééne bijgevoegde stem
Voor de gemeentekiezingen, de kiezers van
ten volle 35 jaar oud op eersten Mei 1910,
gehuwd, of weduwaar met kinders, ten minste
15 frank persoonlijke belastingen betalende
aan den Staat in de gemeenten van meer dan
10,000 zielen van 2,000 tot 10.000 zielen,
10 fr. in de mindere gemeenten, 5 fr.
Voor de verkiezingen voor Kamer en Senaat
is deze belasting vastgesteld op ten minste
5 frank.
Die belastingen moeten bestaan voor het
loopende jaar en voor het voorgaande. De niet
als werklieden ontlasten moeten de belastingen
voor 1908 betaald hebben.
Voor de werklieden is het voldoende dat zij
een huis bewonen, welk voor gemelde sommen
als belastbaar aangeteekend is op de belasiings-
rollen.
Hebben ook recht op ééne bijgevoegde stem 5
De kiezers, eigenaars, sedert eersten Juli
1908, van gronden of huizen gevende een t
kadastraal inkomen van 48 fr. of van eene
inschrijving op het grootboek der openbare 1
schuld, of van een renteboekje op de spaarkas, i
gevende ten minste eenen jaarlijkschen intrest -
van honderd frank en bestaande sedert eersten
Juli 1907.
Hebben recht op twee bijgevoegde stemmen
i° Dezen, die alle twee de bovengenoemde
voorwaarden van huisvader of eigenaar samen
bezitten
2° Zij, die drager zijn van een der diploma's,
titels of getuigschriften, op gesomd in artikel 17
der wet van 12 April 1894
3° Zij, die een der openbare bedieningen
vervullen of vervuld hebben, die een der
ambten bekleeden of bekleed hebben, die een j
der beroepen uitgeoefend hebben, aangestipt in
artikel 19 van voormelde wet.
Zij, die sedert eersten Juli 1908 eigenaar
zijn van onroerende goederen, hebbende een
kadastraal inkomen van minstens i5o fr.,
hebben recht, als eigenaar, op twee bijgevoeg
de stemmen voor de gemeente.
Niemand kan meer dan drie stemmen hebben
voor de Kamers en Provincie, noch meer dan
vier voor de Gemeente.
Vrienden, 't is nu de tijd om uw
stemrecht na te gaan
Of ge op de kiezerslijsten staat.
Of ge uw getal stemmen toegekend
zijt, waarop ge recht hebt.
Dat moet ge nu in de enkele weken,
waarvoor ge daartoe tijd hebt, nagaan.
Nu vordert ge uw recht zonder
eenigen onkost.
Later vraagt het geld.
Nog later, in kiesstrijd, als honderde
menschen komen klagen, is het te laat:
dan kan men met den besten wil van
de wereld niets meer doen.
Zorgt dus nu, vermits het nu de tijd
MIDDENBESTUUR
Op Zondag i5 Oogst, om n ure
stipt voormiddag, zal het Middenbe
stuur vergaderen in het lokaal Oude
Karper Hoek Wol yen gracht en War-
moesberg, nabij de Muntschouwburg,
te Brussel. Al de leden moeten aan
wezig zijn.
ALGEMEENE LANDSRAAD
Om 21/2 ure namiddag, in 't zelfde
loVaal, vergadering voor de afgeveerdig-
den van al de aangesloten af deelingen.
Geene enkele afdeeling mag verwaar-
loozen hare afgeveerdigden te zenden.
DAGORDE
Herinrichting der partij, bepaalde-
lijke stemming der standregelenVoor
gestelde wijzigingen. Kiezing der
afgeveerdigden bij het Middenbestuur,
een per Arrondissement met plaatsver
vanger. Kiezing voor een jaar van
den voorzitter van het Middenbestnur,
Algemeene raad en Congres. Vor
ming door het Middenbestuur van het
bureel. - Regeling van het Congres.
Wetgevende kiezingen van 1910.
Verschillige mededeelingen.
Wij verwittigen eene laatste maal
dat de Vereenigingendie nog niet
aangesloten zijn, voor 1 Oogst hunne
bijtreding dadelijk moeten zenden aan
den d.d. schrijver Van der Borgthstraat,
26, Koekelberg, opdat de kaarten voor
de afgevaardigden bijtijds zouden
kunnen verzonden worden.
De d.d. schrijver,
Karel WECKERS.
1
roep geen man meer en van 1880
tot 1907 bestatigen wij eene vermeerde-
ringvan 64.557 man!
Met zulke wetten, en zulke mannen
aan 't hoofd kunnen wij begrijpen wat
er ons voor de toekomst te wachten
staatin andere woorden, zijn wij met
lijf en ziel aan de sabelslepers geleverd
Bij de verzwaring der krijgslasten
zullen de Woestisten, nog kost wat
kost, het behoud eischen van de
voorrechten van de rijkemanskinderen,
van den geldzak I
Neen, neen de rijke menschen
mogen 't Vaderland niet dienen, 't is
genoeg voor hun, dat zij ervan genieten!
Maar den ransel opnemen voor twee,
drij jaar en naar de kazerne op trekken,
dat gemeen werk is goed voor 't arme
volk
Daarom willen ze de plaatsvervan
ging behouden, opdat de rijkaards,
met een handvol geld, dat nog zeer
dikwijls van pachters of werklieden
werd afgeperst hunne zoontjes zouden
kunnen vrijkoopen, en laten... teren j
en smeren, ter eere van 't Vaderland 1
Dat voorrecht van den geldzak zullen J
de Woestisten, als naar gewoonte niet
laten schieten.
In korte woorden, de nieuwe leger-
wet zal zijn of wordt meer dan ooit
al dat arm is, den ransel op en naar
de kazernen en al dat rijk is, vrij, en
in weelde en plezier I
Priester Fonteyne.
't Is toch werkelijk schoon de socialisten
die alzoo donderen op de ikzucht der kapita
listen, doen persoonlijk voordeel, stemmen
voor hun familie en die afgrijselijke katholieke
kapitalisten doen niets stemmen voor hun per
soon, maar voor hunne werken.
Zijn er tegenwoordig meerdere slaven dan
de GeDtsche socialisten Er heeft daar niemand
meer iets te bassen.
Bijkans al de bekwame mannen en vooral al
de vrije mannen zijn buiten geroefeld; de over
schot zwijgt, buigt en kruipt.
Wij hadden durven verhopen dat de
legerhervorming op de grondbeginselen
der rechtvaardigheid en der broeder
lijkheid zou ingericht worden.
Wij hadden dat gedacht, omdat er j
menig jong katholiek, op dat gebied
onze democratische gedachten begint
te deelen.
Maar ongelukkiglijk het zijn
eens de oude verstokte bewaarders ge- ij
dachten, en de militarische strekkingen
die boven komen en zullen meester/
spelen.
't Wetvoorstel van de regeering i
gewrongen en zeer duister op veel
plaatsen, en hoe verder wij het uiteenl
zetten, hoe meer dat wij vinden dal
kwaad achter schuilt.
Voor mij, ziet er de nieuwe wet t|
wege, slechter uit als de oude, want
de onrechtveerdigheden blijven bestaai
en wij voorzien voor de toekomst, eei
schreeuwende verzwaring der krijgs
belasting.
Een oog in 't zeil
Verzwaring van krijgslasten, daar
geen twijfel aan
Eerst en vooral de nieuwe wet is er
voor gemaakt om de getalsterkte der
manschappen te verhoogen. Daarbij
met het stelsel van een man per familie
moet men volgens berekeningen van
het groot katholiek dagblad Le
Patriote er noodzakelijk toekomen
in de toekomst, tot 20 a 25,000 man
nen, dus vele duizenden meer dan nu
en aangezien de regeering, volgens den
zin der nieuwe wet, vrij blijft naar
willekeur den dienstduur te bepalen
en de voorwaarde der vrijstelling vast
te stellen, zoo heeft de koning soldaten
zooveel hij wil
Wat de inzichten betreft van Koning
en de ministers, zijne hovelingen, die
kennen wij. In 1884, als de katholieke
bewaarderspartij opgekomen is, en aan
't bestuur gebracht, was het met den
't Is altijd een groot bewijs van waarheid als
ge bij uwe tegenstrevers de bevestiging vindt
van 't geen gij hen ten laste legt.
De ongehoorde kosten van't koninklijk paleis j
hebben alle lieden die nog een weinig belang
stellen in hnn land, verontwaardigd. In igo3
vroeg het ministerie dan voorgezeten door j
de Smet de Nayer die door den koning den titel i
van graaf verkreeg, een krediet van een millioen
om de herstellingswerken aan 't paleis van den i
koning te beginnen dit werd toegestaan op de
uitdrukkelijke belofte dat de herstellingswerken
niet meer dan 3 1/2 miilioen zouden kosten.
Doch van nu af aan reeds is er betaald
5,862,717 fr. 3g cent.; er blijft nog voor reeds
gedane werken te betalen 2,126,076 fr. 09 ct.,
Ite samen 7,988,793 fr. 48 cent. Er zijn nog te
verrichten voor 4,500,000 bijgevoegde werken! j
Wij van onzen kant houden staan dat als alles
j
heer Verhaegen, prullen, 't Is weer 't katholiek
bestuur, altijd hetzelfde. Hebben dezelfde mis
rekeningen niet plaats gehad voor de forten van
den Maas, de kazerne der grenadiers, de
militaire school van Etterbeek, de tunnel van
't koninklijk park van Laeken
Ons land is slecht bestuurd de millioenen
worden door de vensters gegooid. Men is enkel
spaarzaam als 't er op aankomt den toestand
der werkende klas te verbeteren en nuttige
werken te verrichten.
Katholieken en socialisten komen nog altijd
goed t'akkoord in den gemeenteraad van Gent.
Ze doen hun zaken goed te samen. Over eenige
dagen werd de broeder van Anseele hoofdonder
wijzer benoemd voor zijne beurt dank zij de
hulp der katholieke stemmen. Met behulp der
katholieken sproDg Eedjes broeder over vier of
vijf mededingers die hem voor waren in jaren
en sommige ook nog in verdienste er bij.
Uit erkentelijkheid stemden de socialisten
een belangrijke subsidie voor een katholiek
werk
De Waarheid, het blad der Gentsche afge
scheiden socialisten, beschrijft op de volgende
wijze hoe men het bij de socialisten aanlegt
om tot een vet betaald plaatseken te geraken
waar men niet veel moet werken
<1 Wij zegden dat wij dit sedert lang wisten.
Eu inderdaad, nergens bloeit het nepotism
meer dan in Vooruit.
Weet ge hoe het daar gaat
Wij zullen het u eens verklaren.
Men heeft vooreerst de hooge posten, als die
van secretaris, administrateur, redacteur, mee
stergast, opzichter, baas, en misschien nog wat
dat wij vergeten.
Om daar aan te geraken zijn er twee wegen
De eerste en beste is bij elke gelegenheid den
hoofdman op te hemelen, al wie dreigt hem te
na te spreken aan te vliegen of men hem wil
verscheuren, veel de lokalen bezoeken en veel
in de winkels koopsn.
Is men in een vakvereeniging, daar invloed
zien te verkrijgen, veel het woord voeren en
altijd maar de plannen van den hoofdman en
zijne helpers steunen, en op al wat zij doen
boffen en gebaren dat men verstomd staat over
hunnen opofferingsgeest, verstand en doorzicht.
Dan krijgt men den naam van een intelligent
man, en dan is die zijn fortuin gauw gemaakt.
De tweede weg bestaat in het voeren van
oppositie. In het willen onderzoeken, nazien en
uitpluizen, waarvoor de anderen zich zooveel
drukte geven onderduimsch opstoken, be
knibbelen, en zich daardoor een aanhang zien
te verwerven. Dan wordt men gevaarlijk ge
acht en a binnen getrokken om grooter
kwaad te voorkomen. Maar wie niet genoeg
geslepen is moet er niet aan beginnen.
Is men eens binnen zooals het heet, en
is men gedwee en onderdanig, dan gaat het
gemakkelijk om zijne vrouw, zoons, dochters,
neven en nichten ook binnen te krijgen d
De beste koeken worden daar verdeeld onder
enkele familiën zij vormen te samen een
ketting, een blok, waartegen elke oppositie
zich den kop zou inloopen.
De lagere baantjes als brooduitvoerders,
kooldragers, gazetverkoopers, winkeldochters,
bakkers, letterzetters, enz., gaan vooraf aan de
gunstelingen van de gunstelingen, en voor zoo
ver er voor deze plaatsen geen kandidaten zijn,
wat zelden gebeurt, wordt hetzelfde stelsel
gevolgd als voor de vette posten. Zij gaan aan
die welke zich onderscheiden in de wijkclubs,
door trouw en gehechtheid aan de opper
hoofden.
Die op vergaderingen de onwilligen uit
schelden en met slagen bedreigen, die daarbij
veel in de winkels koopen, veel de lokalen be
zoeken, gewillig kieswerk verrichten, enz.
In de oogen der opperhoofden zijn die alleen
bekwaam en waardig bediende te worden.
Wet Coremans. Verre van eene Vlaam-
sche Hoogeschool te krijgen, loopen de Vlamin
gen groot gevaar zelfs de wet Coremans niet te
zien stemmen. De Vlamingen hebben noch
moed noch karakter daarom worden zij door de
rijke katholieken veracht. De Vlaming moet
vernederd blijven hij moet gevoelen dat hij
niet is in 't land hij moet tot een minder ras
gevormd worden, zoo doet men er mede wat
men wil.
't Schijnt toch dat eenige katholieke Vlamin
gen zich voor goed beginnen kwaad te maken.
Ziehier wat Ons Recht schrijft, een katholiek
vlaamschgezind weekblad:
Dat stekeblinden zich nog berusten in dan
rechtvaardigheidszin onzer geestelijke en wereld
lijke overheid en zich laten paaien met valsche
beloften Wij, wij hebben genoeg van bedelen,
om op schokschouderen en misprijzen onthaald
te worden genoeg van eerbiedig betoogen
onzer rechten, en als oproermakers en scheur
makers der katholieke eenheid te worden uitge
maakt.
Een ander katholiek weekblad On\e Tijd
schrijft icsgelijks
Wie niet hooren wil moet voelen. Ik roep
uit al mijne macht en smeek van den Hemel
de gunst af dat die wetgevers van gekauwd
papier, aan die bedriegers van het vlaamsche
volk in mei 1910 een lesje van belang worde
gegeven. De verkiezingsdag van aanstaande
jaar weze de laatste oordeelsdag voor eene
regeering die gedurende vijf ea twintig jaar op
