Herziening der
TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ
Inschrijvingsprijs voor Belgenianii
CHRISTENE VOLKSPARTIJ
'T IS NU DE TIJD
Een voorsmaak
Van alles wat
De kristene demokraten
en de socialisten
in 't arrondissement Kortrijk
Zondag 8 Oogst 1909
't Blad 5 centiemen
16" jaar Nr 32
HET RECHT
Voor Ood en Volk!
Alles voor Vlaanderen!
Vlaanderen voor Christus1
Een jaar fr. 3.oo. Negep maarden fr. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 Drie ma.-nden fr. 1.00
voor buiten het land de vrachtloon daarbij.
Hoofdopsteller H. PLANCQUAERT.
Men schrijft in ten bureele van dit blad en bij alle postmeesters en brievendragers
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad
GOUPUREREI, BRUGGE
AANKONDIGINGEN
Beken L-i.ren, perdrukregelfr. 0.2B
Reclamen, op de 4e bladzijde. 0.45
38 0.55
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
Alle eerste en derde MAANDAGEN der
ma.nd, zetelt onze hoofdman H. Plancquaert
vau 9 tot 11 uren in Prins BoudewijnGröott
Markt, te Kortrijk. Kostelooze raadpleging
vot v de leden onzer bonden en al wie door hen
gezonden wordt.
1
MIDDENBESTUUR
Op Zondag i5 Oogst, om 11 ure
stipt voormiddag, zal het Middenbe
stuur vergaderen in het lokaal Oude
Karper Hoek Wol vengracht en War-
uit den Congo, dat is niet min zeker.
Moest men de juiste rekening maken
van 't geen koloniën kosten, geen enkel
land, zelfs Engeland niet, zou er voor
deel- aan gedaan hebben. Men vergeet
altijd in rekening te brengen voor hoe
veel millioenen werk er verloren gegaan
Ingevolge de wet, wordt er, te beginnen met
eersten Juli, op het stad- of gemeentehuis over
gegaan tot de herziening der kiezerslijsten die
zullen in voege komen vooi 1910 1911.
De personen die niet ingeschreven zijn op de
kiezei slijsten, of die het getal stemmen niet
bezitten waarop zij recht hebben, mogen van
nu af hunne rechten doen gelden bij het
gemeentebestuur.
Om kiezer te zijn is de eerste vereichte dat
men geboren Belg zij, of de inburgering be
komen hebbe.
Daarenboven moet men nog de volgende
voorwaarden ver enigen
Om kiezer te zijn voor de Kamer op
eersten Mei 1910 ten volle 25 jaar oud
zijn; voor den Senaat, voor de Provincie en
voor de Gemeente 30 jaar.
Om ingeschreven te zijn als kiezer voor de
Kamer, den Senaat en de Provincie, moet men
op eersten Juli 1909 ten minste sedert
één jaar ten volle in de stad of gemeente ver
blijven voor de Gemeente, sedert ten minste
drie jaar.
Hebben recht op ééne bijgevoegde stem
Voor de gemeentekiezingen, de kiezers van jj
ten volle 35 jaar oud op eersten Mei 1910, f
gehuwd, of weduwaar met kinders, ten minste
15 frank persoonlijke belastingen betalende
aan den Staat in de gemeenten van meer dan
10,000 zielen van 2,000 tot 10.000 zielen,
10 fr. in de mindere gemeenten, 5 fr.
Voor de verkiezingen voor Kamer en Senaat
is deze belasting vastgesteld op ten minste
5 frank.
Die belastingen moeten bestaan voor het 1
loopende jaar en voor het voorgaande. De niet
als werklieden ontlasten moeten de belastingen 3
voor 1908 betaald hebben.
Voor de werklieden is het voldoende dat zij
een huis bewonen, welk voor gemelde sommen I
als belastbaar aangeteekend is op de belastings-
rollen.
Hebben ook recht op ééne bijgevoegde stem
De kiezers, eigenaars, sedert eersten Juli
1908, van gronden of huizen gevende een
kadastraal inkomen van 48 fr. of van eene ;j
inschrijving op het grootboek der openbare
schuld, of van een renteboekje op de spaarkas, f,
gevende ten minste eenen j aarlij kschen intrest
van honderd frank en bestaande sedert eersten
Juli 1907.
Hebben recht op twee bijgevoegde stemmen
r° Dezen, die alle twee de bovengenoemde 'i
voorwaarden van huisvader of eigenaar samen
bezitten
2° Zij, die drager zijn van een der diploma's, f
titels of getuigschriften, op gesomd in artikel 17 f
der wet van 12 April 1894 5 i
3° Zij, die een der openbare bedieningen
vervullen of vervuld hebben, die een der
ambten bekleeden of bekleed hebben, die een
der beroepen uitgeoefend hebben, aangestipt in j
artikel. 19 van voormelde wet.
Zij, die sedert eersten Juli 1908 eigenaar j-
zijn van onroerende goederen, hebbende een
kadastraal inkomen van minstens i5o fr., jj
hebben recht, als eigenaar, op twee bijgevoeg-
de'stemmen voor de gemeente.
Niemand kan meer dan drie stemmen hebben
voor de Kamers en Provincie, noch meer dan
vier voor de Gemeente.
Vrienden, 't is nu de tijd om uw
stemrecht na te gaan
Of ge op de kiezerslijsten staat.
Of ge uw getal stemmen toegekend
zijt, waarop ge recht hebt.
Dat moet ge nu in de enkele weken,
moesberg, nabij de Muntschouwburg, is door de duizende soldaten die gelast
te Brussel. Al de leden moeten aan- i zijn de koloniën te beschermen hoe-
wezig zijn. veel honderde millioenen de oorlogen
I gekost hebben tot dewelke zij aanlei-
ALGEMEENE LANDSRAAD f ding gaven en hoeveel honderde mil-
Om 21/2 ure namiddag, in 't zelfde f ^oenen zij kosten aan schepen en
lokaai,vergadering voor de afgeveerdig- j iegers> die onvermijdelijk gevolg zijn
-- - 'j van buitenlandsche bezittingen.
De geschiedenis van den Congo zal
f; juist dezelfde zijn als deze van de
3 andere koloniën met dit verschil dat
den van al de aangesloten afdeelingen.
Geene enkele afdeeling mag verwaar-
loozen hare afgeveerdigden te zenden.
DAGORDE
Wetgevende kiezingen van 1910.
Verschillige mededeelingen.
TT d hij zoo rijk niet is en dat wij meer
Hermrichtmg der party, bepaalde- j kans hebben ld te verlieze^ De
lyke stemming der standregelen. Voor- j Co is VOQr |e, £en dj
gestelde wijzigingen. - Kiezmg der vaar=van ruïne of instenssv00r 5r0*te
afgeveerdigden by het Middenbestuur, i verliezen aan geld en ook aan menschen-
een per Arrondissement met plaatsver- j jevens
vanger. - Kiezing voor een jaar van j Immers de beurtenissen van MeW_
den voorzitter van het Middenbestnur, j ja slaan den |odem jn aan eeQe be_
Algemeene raad en Congres. - Vor- weri doQr onze congomannen v00r.
ming door het Middenbestuur van het uif t nooit Bn zjj zal een
bureel. - Regeling van het Congres, j be,|?sch so[daat c
Wp.rtravp.nrlf» k-iAKinerprt van tatn -
moeten optrekken.
En waarom niet Zijn de berg-
bewoners van Melilla veel beschaafder
dan de Congoleezen Neen dapperder
j zijn zij ook niet en wat het getal
't Geen tegenwoordig in Spanje met 1 betreft, 't getal Congoleezen is twintig-
Marokko gebeurt geeft ons een voor- malen erooter dan dat der teffenstrevars
smaak van z geen ons nier later in j van Spanje. En wat ziet men veertig
Belgie te wachten staat. j duizend spaujaards zullen't ter nauwer-
Spanje bezit op de kusten van nood voldoende zijn om de marokkanen
Marokko eenige kleine stadjes onder te overwinnen of liever op eenige
andere Melilla. I kilometers afstand van Melilla te hou-
Tegen Melillaliggen kostelijke mijnen den. En als er eens een opstand zal
van ijzer. Twee maatschappijen hebben I zijn in den Congo zullen wij Belgen
een deel dezer mijnen afgekocht aan j gerust mogen zitten Vrankrijk, Hol-
een opperhoofd dat in opstand was i land en Engeland zijn verplicht legers
tegen den keizer van Marokko, deze 5 van tienduizend en tienduizende blan-
koop is dus van geen tel. Een deel ken op voet van oorlog te houden in
dezer mijnen zijn gelegen buiten, de S hunne koloniën in bijzondere om
grenzen van het grondgebied dat rond standigheden moeten zij er dan nog
Melilla aan de Spanjaarden toebehoort. altijd meer en meer achtersturen.
De maatschappijen die de mijnen uit- Belgie alleun zal daarvan bevrijd
baaten wilden nu over Marokkaanschen blijven, zoo beweren ten minste de hen alleen bestaanzoodra ze meest macht
dag gestemd. Van daar groote gramschap bij
sommige onzer antikiteiten. Welke schande,
niet aannemen wat de Senaat wijzigt 1 Woens
dag heeft de Senaat hare eerste stemming
staande gehouden, zoodat de wet weerom ver
daagd is.
Gelukkiglijk dat men zich weinig bekommert
met de gramschap onzer oude heeren. De
tijden zijn voorbij dat kolen- en katoenbarons
meester waren, 't Volk klimt immer en men
ontziet zijne macht en de Senatoren hebben
weinig kans de Kamer op hare stemming te zien
terugkeeren. Men heeft in de mijnen lang
genoeg de menschen gebeuld.
Engeland komt aan 't gevaar eener kolossale
werkstaking te ontsnappen.
Het tegenwoordig ministerie, dat reeds ver
scheidene wonderschoone wetten heeft inge
voerd, heeft ook een wet doen stemmen waarbij
de arbeidsduur in de mijnen de acht uren niet
mocht overtreffen. Er waren vroeger nog eenige
mijnen waar men negen uren wrocht, namelijk
in Schotland. Nu de arbeidsduur een uur ver
minderd werd, wilden de koolmijnbazen bun
werklieden 60 ct aftrekken. Daar wilden de
mijnwerkers niet van hooren, omdat zij wisten
dat hun voortbrengstkracht natuurlijk moest
stijgen door de meerdere rust waarvan zij nu
gingen genieten en ook omdat men elders
hoogere loonen gaf dan in Schotland. Al de
koolmijnwerkers van Engeland trokken partij
voor hun Schotsche broeders en besloten in
geval de Schotten geen gelijk kregen, met hen
in werkstaking te gaan. Aangezien de kassen
der koolmijnwerkers millioenen bevatten, dat
het hun bijgevolg gemakkelijk mogelijk was den
strijd maanden uit te houden, was gansch
Engeland met deze kwestie bezig.
Een Minister werd gelast te beproeven de
partijen overeen te brengen, 't Lukte, de werk
lieden kregen gelijk en behielden hun vroeger
loon. 't Is een der schoonste voorbeelden van
ae macuc aer vereemgmg.
't Ministerie ligt in Denemarken omver
't wilde nieuwe forten bouwen rond de hoofd
stad Copenhagen. De Denen, die wijzer zijn
dan de Belgen, wilden daar niet van weten.
Geen nieuwe krijgslasten, die wegen reeds
zwaar genoeg op het volk. 't Ministerie werd
omvergekegeld met eene verpletterende meer
derheid. 't Is spijtig dat men hier zooveel
verstand niet heeft.
Socialistische vrijheidsliefde. Verleden
Zondag gaven wij twee meetings te Herseaux.
Op de meeting op de Ballons kwamen eenige
socialisten en anarchisten onze meeting storen.
We kennen de socialisten te wel om daarover
verwonderd te zijn. Vrijheid mag maar voor
grond, zonder daartoe aan iemand de l congomannen. Dat kan men de zotten 1 hebben,
toelating te vragen,een ijzeren weg leg- li doen gelooven doch geene wijze
gen. De marokkanen wilden dit niet menschen.
dulden en de finantiers, die hun win- l Binnen korte jaren zullen de Vlaam
sten bedreigd zagen, lokten Spanje tot sche jongens met duizende mogen
den oorlog. Dus deze oorlog, die dui- optrekken even als duizende Hollan-
zende menschenlevens zal kosten en i ders naar Atjeh, honderd duizende
waarschijnlijk honderde millioenen aan j. Engelsche naar Indie, tien duizend
't spaansche volk, heeft geen andere J Fransche naar Senegal of Ting-King,
reden dan den roof door eenige j Laat ons allen wel indachtig zijn
rijkaards gepleegd op Marokkaanschen wat er rond Melilla gebeurd is en in de
bodem. eerstkomende weken nog gebeuren zal
't Is een der treffendste voorbeelden en laat ons dan zonder vrees van ons te
van de ikzucht der goudjagers om bedriegen zeggen Ziedaar het lot dat Volgens >t Volksrecht ben ik kwaad. Ik kan
eenige millioenen winst voor hun eigen ons Belgen te wachten staat ziedaar j. aan 't Voksrecht verzekeren dat ik uiterst tevre-
drijven zij duizende menschen naar de s de onvermijdelijke gevolgen der kolo- den ben voor goed afgebroken te hebben met de
dood, en doen zij hun land honderde 1 niale of beter gezegd der rooverspolitiek,
millioenen verteeren, die natuurlijk in i en die schoone toekomst hebben wij te
't konservatief Spanje even als in i danken aan onze katholieke behouders
Belgie vooral uit den zak der werkende die de gunst van den konning verkozen
zijn ze de ergste verdrukkers en ze
verdrukken niet enkel hun politieke tegenstre
vers maar ook hun eigen partijgenooten van
het oogenblik dat deze voor hun voeten niet
liggen als slaven.
Al de treffelijke werklieden die aanwezig
waren, gevoelden den grootsten walg voor die
onbeschofte lawaaimakers.
't Zou wat gelijken moesten zulke kerels
eens de bovenhand hebben, zegde ons een
deftig werkman van Herseaux.
Zulke feiten bewijzen genoeg de razernij der
socialisten. Zij gevoelen dat hun haring niet
meer braadt in 't arrondissement Kortrijk
van daar hun woede.
1
klas zullen geklopt worden.
Wat is de Congo Een nationale
onderneming Neen men tracht dat
wel aan 't volk wijs te maken, doch de
Congo is niets anders dan de onderne
ming aan bijzondere maatschappijen in
dewelke de Koning vooral groote
intresten heeft en Belgie is gelast het
noodige volk en de noodige millioenen
te leveren om deze onderneming te doen
lukken.
De algemeenheid van het volk zou
veel verder komen met 't bouwen van
eenige fabrieken dan met al 't geen in
den Congo gebeurt. Dat er ginder
eenige bevoorrechte personen rijk zul
len worden, dat gelooven wij ook, doch
dat de algemeenheid van het volk meer
schade zal lijden dan goed bekomen
hebben boven de belangen van hun
land en van hun volk. H. P.
De Senaat heeft eens willen toonén dat hij
er ook nog was.
Over eenige maanden stemde de Kamer een
wetsontwerp waarbij de arbeidsduur ia de
koolmijnen beperkt werd op 9 uren. Negen
uren onder den grond leven is voor een dag
toch voldoende, vooral zooals bewezen is door
geneesbeeren, door de ziektetabellen der maat
schappijen van onderliDgen bijstand, en lijk
of ten andere ieder redelijk mensch het wel
denken kan, daar zulk werk ongezond is en
aanleiding geeft tot bijzondere ziekten.
De Senaat, vooral dank aan M. De Smet-
De Naeyer heeft die wet gedeeltelijk gewijzigd
naar de Kamer terug gezonden doch de
Kamers hebben nogmaals de negenuren arbeids-
socialisten.
De socialisten zijn menschen, die men vam
verre mag zien kent men ze een beetje van
bij, dan is men zoo blij als men er van afge
raakt.
a Vraag eens, zoo schrijft Simoens in zijn
2 ie aflevering, aan al die't boeltjen zijn ont
vlucht of ze nu gelukkiger zijn dan vroeger.
Allen zullen antwoorden ja
Wij hebben nooit deel gemaakt van 't socia
listisch boeltjen, doch hebben het eenige malen
van bij gezien, dat is voldoende, opdat men
seffens tot de overtuiging kome dat men zich
van die menschen best op afstand houdt, 't En
spijt iemand nooit van een slecht gezelschap
verlost te zijn. H. Pl.
In het Volksrecht van verleden
treffen wij een artikel aan die ons dunkens
moet geschreven zijn om tot antwoord te
dienen op ons schrijven van 25 Juli 1.1. Het
draagt voor hoofding: de socialisten en dé
