Herziening tier
kiezerslijsten
Albrecht Rodenbach
'T IS NU DE TIJD
Van alles wat
Zondag 22 Oogst 1909
't Blad 5 centiemen
1 6» Jaar Nr 34
HET RECHT_
Voor Ood en Volk! TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ
Vlaanderen voor Chrittual
Inschrijvingsprijs voor Belgeniand
Een jaar fr. 3.oo. Nepen maanden fr. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 Dri- ramden fr. 1.00
voor buiten het land de vrachtloon daarbij.
Hoofdopsteller H. PLANCQUAERT.
Men schrijft in ten bureele van dit blad en bij alle postmeesters en brievendragers
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad
COUPUREREI, BRUGGE
AANKONDIGINGEN
Beker 'gen, per drukregel
Reclamen, op de 4e bladzijde.
3e y>
Bijzondere voorwaarden voor no'
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
fr. o.a5
0.45
0.55
zaak-
Alle eerste en derde MAANDAGEN der
ma _nd, zetelt onze hoofdman H. Plancquaert
vau 9 tot 11 uren in Prins Boudewijn, Groott
Markt, te Kortrijk. Kostelooze raadpleging
voc c de leden onzer bonden en al wie door hen
a wordt.
Ingevolge de wet, wordt er, te beginnen met
eersten Juli, op het stad- of gemeentehuis over
gegaan tot de herziening der kiezerslijsten die
zullen in voege komen vooi 1910 191 x.
De personen die niet ingeschreven zijn op de
kiezel slijsten, of die het getal stemmen niet
bezitten waarop zij recht hebben, mogen van
nu af hunne rechten doen gelden bij het
gemeentebestuur.
Om kiezer te zijn is de eerste vereichte dat
men geboren Belg zij, of de inburgering be
komen hebbe.
Daarenboven moet men nog de volgende
voorwaarden ver enigen
Om kiezer te zijn voor de Kamer op
eersten Mei 1910 ten volle 25 jaar oud
zijn; voor den Senaat, voor de Provincie en
voor de Gemeente 30 jaar.
Om ingeschreven te zijn als kiezer voor de
Kamer, den Senaat en de Provincie, moet men
op eersten Juli 1909 ten minste sedert
één jaar ten volle in de stad of gemeente ver
blijven voor de Gemeente, sedert ten minste
drie jaar.
Hebben recht op ééne bijgevoegde stem
Voor de gemeentekiezingen, de kiezers van
ten volle 35 jaar oud op eersten Mei 1910,
gehuwd, of weduwaar met kinders, ten minste
15 frank persoonlijke belastingen betalende
aan den Staat in de gemeenten van meer dan
10,000 zielen van 2,000 tot 10.000 zielen,
10 fr. in de mindere gemeenten, 5 fr.
Heden zondag wordt te Rouselaere
het standbeeld ingehuldigd van Al
brecht Rodenbach. Rodenbach was 6éï/
jonge vlaamsche dichter, begaafd met
een meesterlijk talent, doch vooral
bezield met eene vurige en geestdriftige
liefde voor zijn volk. Rodenbach
droomde van niets anders dan van de
heropbeuring van Vlaanderen en het
herworden van ons vernederd ras. Hij
oefende een kolossalen invloed uit op
de j^nge studenten van West-Vlaan-
deren. Hij mag de stichter genoemd
worden van de studentenbeweging.
Duizende vlamingen zullen naar
Rouselaere stroomen een prachtige
stoet zal de straten der jonge nijver-
heidsstad doorkruisen de beste rede
naars zullen den lof verkonden van
den te vroeg gestorven held, wiens
leven, te kort helaas een strijd en een
vurige rechtzinnige strijd was voor zijn
Rodenbach eens riep en mijn ideaal
Vlaanderen Waar is het Toon mij
Vlaanderen
Een volk zonder gevoelen voor zijn
nationaliteitwaarvan een groot deel
nog werkt voor 35 en 5o of 80 cent.
Neen, want zijn het uwe hoogsten j per dag stoffelijk en verstandelijk
niet die Vlaanderen het meest verdruk- minder dan veel andere volkeren, zon
ken zijn zij het niet die Vlaanderen in der karakter, zonder fierheid en zelfs-
hunne gestichten verfranschenen de bewustzijn, als volk verslaafd en als een
franschgezinde politiekers onder hun j onnoozel schaap geleid en geschoren
hooge bescherming nemen
ge zoudt gelasterd en vervolgd hebben
hadde hij nog eenige jaren geleefd en
de tijd gehad te strijden met daden
/tegen Vlaanderens vijanden, zegtkunt
- gij aan Rodenbach 't ontwaakte Vlaan
deren aanbieden
Zijn zij het niet die de koenste
vlaamsche strijders vervolgen, lasteren,
broodrooven? door hun penneknechten,
de laagste der gansche wereld, tot in
zoogezegd Vlaamschgezinde bladeren
toe, doen lasteren en verguizen Zijn
door een bende verfranschte aristo-
kraten met de bisschoppen en hooge
priesters als politieke makelaars en
slavendrijvers. Dan zouden Roden-
bachs gedachten vliegen naar Spanje,
en zuid-Italie, naar Ierland, naar
Polen, naar Croatie en nog meer
zij het niet die beletten, dat er in den volkeren onwetend arm en achteruit,
geest van de massa van ons volk licht eene smet en onuitwischbare vlek op
kome Zijn zij het niet die beletten dat i de eer en reputatie der kerk en met
in 't harte der vlaamsche massa werk- j wanhoop zou hij uitroepen
lieden en boeren zich een vlaamsch- Vlaanderen is kapot, t heeft wil,
gezind ideaal vormen, opdat dit ideaal noch karakter, noch kracht lijk Spanje
0 - r I1. Ucf In
Voor de verkiezingen voor Kamer en Senaat waardiging.
iB deze belasting vastgesteld op ten minste 3 Dertig jaar is het geleden dat zijn
5 frank. I machtig woord Vlaanderen poogde uit
Die belastingen moeten bestaan voor het j ^en doodsslaap te wekken Als krijgs-
loopende jaar en voor het voorgaande De niet bazuinen kletterde de ongemeene
als werklieden ontlasten moeten de belastingen 1.1 j-
voor 1908 betaald hebben. i kracht zijner liederen en dichten en
Voor de werklieden is het voldoende dat zij hoever heeft Vlaanderen het gebracht
een huis bewonen, welk voor gemelde sommen Heeft het manhaftig gestreden Heeft
als belastbaar aangeteekend is op de belastings- deQ zegepraal behaald
rol,en* f Weinig, bitter weinig is de strijd
Hebben ook recht op ééne bijgevoegde stem j gevorderd. Nog altijd is Vlaanderen de
De kiezers, eigenaars, sedert eersten Juli mindere in Belgie, de asschepoetster
1908, van gronden of huizen gevende een van een verfranscht en zijn waardigheid
kadastraal inkomen van 48 fr.of van eene
vojki niet zou in den weg staan van hunne j
Doch ware het Rodenbach gegeven l heerschzucht en dat ons volk een rede-
getuige te zijn van al dien luister om j l°°ze en gedachtelooze, dus kneedbare
zijn naam verspreid, zou hij zich ge- zou blijven in hun eigen handen, i
lukkig gevoelen ten voordeele der verfranschte aristo-
Zou er een dankbaar woord komen kraten
gevloeid voor zijn vereerders als het j Op uw hoofd het eerste, zou den
donderend geroep van tienduizende i vloek vallen van den dichter, van
toegestroomde Vlamingen tegen den dezen die droomde van t vlaamsche
hpmpl 7(111 knri7pn 7 cm viin hart trillen 1 volk als van een fier en ontwikkeld - c,.
van aan doen ine j volk, en niet als een gedachtelooze van kogels, met scheuren en flarden in
Wii e-elooven het niet ons dünkens menigte, zonder nationaal gevoelen en den strijd ontvangen, maar toch altijd
zou Rodenbach eerder 'droeiheid ge- zonder karakter, niet als de levenlooze
1 j 4- macQa van thans die zelfs noo niet de en klapptrendö in de koele verster
voelen gemengd met toorn en veront- massa van rnans cue zeus nog niet wi,* i-„QT«r,
f weet wat het is een volk te zijn. kende vlaamsche lucht, een Lvend en
En gij solemneele doktoren, en sprekend bewijs dat toch nog niet alle
leeraars, hooggeplaatste
en zoo menig ander volk draagt het in
zijn bloed de virus van verval Vlaan
deren lijdt aan de katholieke ziekte.
Een enkel iets zou hem in Vlaande
ren zijn hart verkwikken en hem hoop
en betrouwen geven dat zijn ideaal eens
mocht verwezentlijkt worden: de groene
vlag, die boven Vlaanderens diep ver
nederde en verslaafde oorden blijft
waaien klein nog 't is waar, doorboord
advokaten
ambtenaars met den glinsterenden
hoogen hoed op den kop en den akelig
dicht geknopten zwarten zak om de
lenden, wat komt gij hier beslag maken
rond dat standbeeld Wat zijt gij op
uwe dorpen? en uwe steden? De steun
pilaren der vijanden van uw volk
Onder voorwendsel van partijbelang
duikt gij uwe lafheid en strijdt gij
voor de vijanden zelve van uw ras.
rond, telt u nu eens
kadastraal inkomen van 48 tr - ot van eene etend volk_ Hoogescholen en kol- Ziet nu eens
ÈSuldi'oTvaneenrenteboekje op'de s°paa°rkï! Uegiën blijven verfranscht en in de advokaten, notarissen,
gevende ten minste eenen jaarlijkschen intrest gouwraden, in de Kamer van volksver- j vloedhebbende mannen. Welke macht!
van honderd frank en bestaande sedert eersten l tegenwoordigers, in 't Senaat, zetelen maar wat is de grootste en de schoonste
Juli 1907. voor Vlaanderen ofwel mannen niets machien al telde zij duizende paarden-
Hebben recht op twee bijgevoegde stemmen gevoelende voor hun volk ofwel, en ze kracht, indien de levendmakende stoom
i° Dezen, die alle twee de bovengenoemde zijn talrijk, mannen die hun eigen of electriciteit onbreekt En gij met
voorwaarden van huisvader of eigenaar samen nationaliteit verachten, ja er recht- al uw prachtige en invloedgevende
bezitten; sfreeksch vijandig tegen zijn: maatschappelijke positien, wat zijt gij,
Ut* «rtftd 17 Mannen met een hart en een geest j daar het u aan hart en moed ontbreekt
der wet van 12 April 1894 i als Rodenbach vragen geen gejuich, om wat vervolging te lijden voor uw
3° Zij, die een der openbare bedieningen geen lofredenen, geen standbeelden volk Ze zouden wat klienten kwijt j
vervullen of vervuld hebben, die een der zjj zjjn te groot om zich door ijdelen l zijn, de pastoor zou op hen prediken
ambten bekleeden of bekleed hebben, die een 5 te jaten verjeiden wat zjj wiHen, i ze zouden niet rijk kunnen trouwen
vrijheidsgeest, allen strijdlust, allen
werkenden en lijdendurvenden geest in
Vlaanderen dood zijn onze christene
Volkspartij
Dat hadde uwe partij geweest, haddet
gij langer geleefd, o Rodenbach langs
daar zoudt gij de verwezentlijking ge
zocht hebben van uw ideaal. Vlaamsch
godsdienstig en vrij dat is onze leus dat
is de wegwijzer, de bake naar Vlaande
rens verlossing. Met ons zoudt gij ge
leden hebben en gestreden; doch alsdan
zouden u geen standbeelden zijn opge-^
richt geen honderde kinderen zouden
in feestkantaten uw lof hebben uitgeba-
zuimd geen van hoogmoed prossende
priesters zouden u als de hunne hebben
opgeëischt om van uw naam een trom
melvel te maken en een reklaam op
te slaan voor hun politieken winkel,
geen standbeeld zou voor u op de markt
te Rousselaere prijken, en velen die nu
u komen vereeren, zouden op hun dor
pen met modder en steenen naar u
geworpen hebben en bijkans allen
der beroepen uitgeoefend hebben, aangestipt in j hVn billen,"wa! j zouden 'gl~én 'geza'g"heb"bën bij" dë beleedigd of gelasterd en misprezen en
I 1, 1.vu4 <>40kr0r,rr+ rijken j ha, ha die arme vlaamsche verac
artikel 19 van voormelde wet.
Zij, die sedert, eersten Juli 1908 eigenaar VOOr hen geluk en zaligheid medebrengt
zijn van onroerende goederen, hebbende een dat is de triomf van hun ideaal, de
kadastraal inkomen van minstens i5o fr., zegepraal der groote rechtvaardige be-
hebben recht, als eigenaar, op twee bijgevoeg- - -nsejen voor dewelke zij gestreden
de stemmen voor de gemeente. f 1 u u;4
Niemand kan meer dan drie stemmen hebben j hebbenaan dewelke zij al hun arbeids-
voor de Kamers en Provincie, noch meer dan krachten hebben gewijd, VOOr dewelke
vier voor de Gemeente. zij al hun levenskrachten ja hun leven
zelve veil hebben gehad en geofferd.
Vrienden, 't is nu de tijd om uw
stemrecht na te gaan
Of ge op de kiezerslijsten staat.
Of ge uw getal stemmen toegekend
zijt, waarop ge recht hebt.
Dat moet ge nu in de enkele weken,
waarvoor ge daartoe tijd hebt, nagaan
Nu vordert ge uw recht
eenigen onkost.
Later vraagt het geld.
Nog later, in kiesstrijd, als honderde
menschen komen klagen, is het te laat:
dan kan men met den besten wil van
de wereld niets meer doen.
Zorgt dus nu, vermits het nu te tijd
is.
Gedichtenredevoeri n genstan dbeel-
den, geroep, gejuich, handgeklap, be
wondering en vergoddelijking zelve,
dat is bijzaak, dikwijls niets volstrekt
niets een glimlach roept dit alles op
de lippen van hem die strijdt voor een
verheven doel, een glimlach van dank
baarheid of misschien wel van klein-
zonder achting.
Wilt gij 't hart van zulke mannen van
dankbaren geestdrift doen blaken, zet
niet hun persoon op een voetstuk,
maar toon hun de verwezentlijking van
hun grootsch ideaal.
En gij, Priesters, die rond zijn
standbeeld zult fladderen als roofvogels
om hem als de uwe te eischen, hem die
leeuwen! Toe, jongens, brult maar, na
pinten bier of champagne gedronken te
hebben. Doch gelukkig zijt gij dat de
Rodenbach, die daar op de markt staat
met den vliegenden blauwvoet op de
vuist, in brons isstond hij er in leven
en vleesch hij spawde u met verachting
in 't aangezicht.
En moest hij u dan zien, u dichte j
drommen van kloeke boeren, van ons
dorpen gekomen omdat het feest is,
doch onbekwaam te verstaan wat men
wel met dat feest wil bedieden en u
studenten uit uwe kollegiën en hooge
scholen, met strekken en kokarden in
't knoopgat, oogen vlammend van
geestdrift en 't aangezicht vuurrood
ontstoken van strijdlust voor 't schoone
Vlaanderen, voor 't lieve Vlaanderen,
voor 't koene Vlaanderen, etcetera,
etcetera, etcetera. Wat zou hij weenen
van spijt en smart bij 't zicht der slaven
Te vroeg zijt gij gestorren voor
Vlaanderens herwording doch op tijd
om nog geëerd te worden en als reclame
artikel te kunnen dienen voor de katho
lieke behouders die ons volk zijn rech
ten misgunnen en duizenden flami-
gantsche beslagmakers die zouden
willen dat een volk verlost wordt met
woorden, zangen en pinten of cham
pagne merk Rodenbach, omdat dit
noch wilskracht, noch zelfsopoflering
vereischt. H. Plancquaert.
Over veertien dagen was er eene vei
van Vlaamsche studenten te Eecloo. M. Ver-
haegen vau Gent, die Eecloo als zijn leengoed
aanziet, was er ook. Hij heeft er gesproken
eerst en vooral over de militaire kwestie, die er
in 't geheel niet te pas kwam daar en dan
ook over 't vlaamsch. M. Verhaegen heeft eens
tegen 't vlaamsch gesproken dan er voor bij
heeft de kolossale ezelarij van M«rWaffelaert van
van heden en der slaven van morgen i Brugge herhaald dat we ons moesten mijden
Blaai en lawaai genoeg, maar als I van 't Protestantsch en vrijdsnkers Holland.
