Meetings
JAN VLEMINX
Uit Engeland
Gedenkt den Strijdpenning
UIT NEDERLAND
Nieuwstijdingen
LIEDERENBOEKJE
TE BEKOMEN
Aan de vrije werklieden van Thielt
Op Zondag 10 October wordt het jaar-
lijksch Congres gehouden te Aalst. De vrien
den van Thielt welke begeeren de reis mede
te doen mogen zich dagelijks laten inschrijven
in 't Volkshuis en cr wekelijks wat sparen.
Van de gelegenheid kunnen zij gebruik maken
om het gedenkteeken van Priester Daens te
bezoeken. De Sekretaris,
G. Buysschaert.
Arrondissementsbond Gent-Éecloo
Vergadering op Zondag den 10 October, om
ii uren voormiddag. Belangrijke bespreking.
Elk weze op post. II Bestuur.
DEERLIJK
Zondag 26 September, Deerlijk kermis, om
4 ure namiddag, groote openbare meeting ter
herberg Het Katje, bij Gentiel Ovaere. Ver
scheidene sprekers, waaronder H. Plancquaert
en C. Moeyaert.
Op heden Zondag 26 September, om 3 ure
namiddag vergadering van den propagandakring
bij Henri Caveye, in Prins Baudewijn.
H. Plancquaert en C. Moeyaert zullen aan
wezig zijn.
SWEVEGHEM
Op heden Zondag 26 September, om 5 uren
namiddag, vergadering van den bond in het
gewoon lokaal.
Bijzondere dagorde.
Wij rekenen op de aanwezigheid van al de
leden. Het Bestuur.
WEVELGHEM
Groote Meeting en Zangfeest, op zondag den
10 October, in de herberg De Bascule, sprekers
Advokaat Plancquaert en andere.
Ulës woratin dank ontvangen bij Remi
Vanderschelden te Deerlijk.
Herinnert gij u nog hoe de Pankhursts en
vele Suffragettes met hen, maanden geleden,
gezworen hebben stoornis te verwekken op al
de meetings welke de hardvochtige Mr Aspuith
en zijn huichelende collegas in Groot Brittanje
of in Schotland zouden beleggen Deze vrouwe
lijke voorvechters deden haren eed gestand en
zijn daarbij te werk gegaan somwijlen op echt
lui.o:0'e, doch af en toe ook op lompe en onfat
soenlijke, wijze. Geen enkel minister kon in 't
openbaar optreden of zijn rede werd herhaal
delijk onderbroken door het ODzalig geroep
Votes for Women Toen Mr. Birreil onlangs
het woord wilde voeren in een groote nijver-
heidstad had men den toegang der meetinghal
aan de mooie kunne ontzegd en de dienders
zagen goed toe opdat onder schapenvacht geen
wolvinnen zouden binnensluipen. Alles ging
dus op wieltjes loopen en Mr. Birreil was volop
aan 't prakkezeeren als eensklaps de verbruide
kreet weerklonk Votes for Women I Men zag
elkander aan verbaasd en niemand wist waar
vandaan die misselijke uitdaging mocht komen.
Na een stille poos zette Mr. Birreil zijn aan
spraak voort, maar dezelfde schrille stem gilde
herdoens Votes for Women I Nu werd een
diender gewaar, dat die kreet uit het reuzig
orgel kwam achter in de hal geplaats. Hij ging
kijken en binnen de orgelkast vond hij een
suffragette verborgen. Zij had zich daar uren
lang schuil gehouden om haar kiesrechtgeloof
en haar kiesrechteisch ten overstaan van een
Minister uit te kunnen spreken.
Ook het portret van den opperminister
waarover wij hier gesproken hebben bij ge
legenheid der kunsttentoonstelling in de Royal
Academy heeft een koddig avontuur beleefd.
Men had het voorzichtigheidshalve van een
g!: --:nm voorzien, want men scheen er voor
beducht dat M. Asquith's moedwillige vijandin
nen excellentieschennis zouden plegen. Inder
daad, ondans de scherpste waakzaamheid was
op zekeren morgen het portret beplakt met een
gele strook papier, waarop in dikke, zwarte
letter gedrukt stond Votes for Women 1 Na
derhand heeft de bond der feministen te Londen
de edelmoedigheid van het publiek ingeroepen
en 1.000 p. st. gevraagd om een vliegtuig aan
te koopen, welke dagelijks tijdens de parle
mentaire zittingen, boven Westminster Palace
zou zweven en van daaruit door middel van een
machtigen spreekhoorn aanhoudend zou bul
deren Votes for Women Al deze spitsvon
digheden nu zijn zeer Punch-achtig en maken
zelfs de kniezerigste vrouwenhaters vroolijk
gestemd.
Niet zoo de gewelddadigheden verleden
week door sommige dragonderachtige row
dies bedreven. Wanneer Mr. Asquith,
Zondag morgen na den dienst, de kerk van
Lympne verliet, werd hij door drie suffragettes
omringd, die hem aangrepen en van zins waren
hem terdege uit te kloppen, 's Namiddags
schoten die eigenste Suffragettes opnieuw op
den Premier toe, toen hij den golfclub binnen
trad en Mr. Gladstone, de Home Secretary,
die wilde tusschen beide komen werd zijn
city cap afgeslagen.
Dergelijke uitzinnigheden breDgen natuurlijk
water op den molen der tegenstrevers. Overigens
wint de beweging ten beste van het vrouwen
kiesrecht niet zoo spoedig veld als menigeen
verhoopt had. Immers de meest overtuigde
mannelijke feministen zelf voelen hun ont
voogdingsgeestdrift gestadig bekoeld door de
onuitgesproken doch zeer heilzame vrees vroeg
of laat onder de pantoefel te geraken.
Dinsdag werden de Staten-Generaal van
Nederland geopend. De troonrede werd uitge
sproken door M. Van Heemskerk, minister
van binnenlandsche zaken, daar de koningin,
door hare moederlijke plichten weerhouden,
belet was in persoon den zittijd te openen.
In de troonrede werd onder andere gezegd
De geboorte van prinses Juliaca zal een
nieuwe band tusschen het Koninklijk Huis en
het volk zijn. De betrekkingen met de vreemde
mogendheden zijn zeer vriendschappelijk. De
I toestand in de kolonies is over 't algemeen vol
doende, en het gunstig nieuws uit Atjeh be
wijst dat het bestuur in deze streek goed geleid
wordt.
De troonrede kondigt verder het neerleg
gen van wetsontwerpen aan betreffende de ver
hooging der belasting cp de erfenissen, eene
herziening van de toltarieven en de belasting
op het algemeen inkomen. Daarbij, zullen er
buitengewone maatregelen genomen worden om
het aanzienlijk tekort van het aanstaande
dienstjaar te dekken, onder andere door eene
verhooging der accijnzen op den inlandschen
alkooi, en van de lasten op den ingevoerden
alkooi.
Een wetsontwerp over de verplichtende ver
zekering tegen ziekte, onbekwaamheid tot
werken en ouderdom, zal opgemaakt worden.
Moedermoord te Wulveringhem
De zoon van de echtgenooten Dubois, been
houwers te Wulveringhem bij Veurne, oud 17
jaar, zelve beenhouwergast te Brussel, was
zondag naar de kermis bij zijne ouders gekomen.
's Avonds om 6 ure, in de afwezigheid des
vaders, die een glas bier gaan drinken was in
het gebuurte, gerocht de zoon in twist met zijne
moeder.
Die twist greep plaats in de schuur en de
jongeling onstak zoo in woede dat hij een hamer
greep en zijne moeder morsdood sloeg.
Toen geburen op het gerucht toegeloopen
kwameD, nam de moordenaar de vlucht. Hij
werd denzelfden avond aangehouden in eene
herberg, waar hij bedaard een glas bier zat te
drinken.
Schrikkelijke moord te Maldeghem
Eene gruwelijke ontdekking werd Dinsdag
morgend rond 5 ure gedaan in een bosch niet
ver van het gehucht Vossenhol gelegen
tusschen Maldeghem en Donck (Sysseele).
Werklieden die naar hun werk gingen, hebben
er het lijk gevonden van den genaamden
Speliers, een kleinen veekoopman, die weke
lijks de Dinsdagsche veemarkt van Brugge
bezocht. De man ging uit spaarzaamheid te
voet naar deze markt.
De ongelukkige lag met het aangezicht in
het zand hij was het hoofd met twee geweer
kogels doorschoten. Hij was vervolgens, naar
men denkt, met een kolfslag afgemaakt, daar
zijn schedel gebroken is.
Speliers had dinsdag morgend, rond 4 ure,
zijne woning verlaten. Men oordeele over de
droefheid van de ongelukkige jonge vrouw,
wanneer men haar, omtrent eene uur later, het
wreede nieuws aanbracht. De moord is ge
pleegd op ongeveer drie kwartuurs van de
woning van het slachtoffer. De geldbeurs was
uit zijne zakken verdwenen. Men denkt dat zij
van 6 A 700 frank inhield. Speliers was 36 jaar
oud en vader van negen kinderen. Hij was een
eerlijk man, van iedereen geacht en bemind.
Men veronderstelt dat de moord bedreven
werd door veestouwers, die ook wekelijks rond
hetzelfde uur te voet naar de markt van Brugge
gaan en die wisten dat Speliers altijd met geld
naar dezelfde markt trok.
De parketten van Gent en Brugge doen
gezamentlijk een onderzoek. De gendarmerie
van laatstgenoemde stad heeft dinsdag op de
veemarkt en in de omliggende herbergen
neerstig opzoekingen gedaan,doch vruchteloos.
Over ongeveer veertien dagen had Speliers
aan eenige kennissen gezegd dat men, cp korten
afstand, op hem geschoten had hij dacht dat
men het op zijne beurs gemunt had. Daarom
ging hij over acht dagen bij klaren dag naar de
markt. Dinsdag was zijne vrees verdwenen en
hij trok vroeg in den morgend stadwaarts. Die
j schrikkelijke misdaad heeft in gansch de streek
i eene groote opschudding verwekt.
FRANKRIJK
Te Bourg Elient (Brest), had over een paar
dagen eene bruiloft plaats die door niet minder
dan 700 genoodigden bijgewoond werd. Onge-
veer vijftig van de bruiloftgasten werden plotse
ling ongesteld zij werden door zeer pijnlijke
brakingen aangetast. Men schrijft deze vergifti
ging, want het was er eene, toe aan verkens
pasteien, die tijdens het maal opgediend waren.
ENGELAND
Miss Fh R becca Lord, eene aartsrijke
amerikao.^ocüc, welke groote eigendommen be
zat in de Vereenigde StateD, evenals in Frank
rijk, laat aan de engelsche blinden, van beider
geslacht, een wekelijksche pensioen van
fr. i2,5o na.
Deze aanstaande renteniers zullen meer dan
33 jaar oud moeten wezen, en blind geworden
zijn na 28 jaar. Bovendien moeten zij een goed
karakter hebben en bewijzen dat ze nooit in
het openbaar hebben gebedeld.
ITALIË
Maandag had, voor de eerste maal, te Rome
een referendum plaats over een ontwerp van
uitbating door de Stad van zekere tramway lij
nen en een groot elektriekfabriek. De helft der
kiezers namen aan deze volksraadpleging deel
en stemden ten voordeele van het voorstel.
Maandag heeft Rougier het record voor
het hoogste vliegen gewonnen. Hij bereikte
met zijn vliegmachien eene hoogte van 198 m.
Hij overtrof bijgevolg Latham, die te Reims
i55 meters hoog vloog en Orville Wright, die
te Berlijn 172 meters bereikte.
De koning van Italië heeft de hangaars be
zocht en zich de vliegers doen voorstellen.
Vervolgens nam hij in de koninklijke tribuun
plaats en woonde de merkweerdige vlucht van
Routier bij. De fransche vlieger werd geest
driftig toegejuicht. Tweemaal deed hij eene
eereronde, terwijl de Marseillaise te zijner
eer gespeeld werd.
VEREENIGDE STATEN
De Political Equality U nion van Chicago
bijzonder samengesteld uit juffers van 18 tot
25 jaar oud, heeft als kenspreuk aangenomen
Geen stemrecht, geen echtgenoot I i
Meer dan drie duizend dezer jonge meisjes
hebben de volgende verbindtenis geteekend
Wij ondergeteekenden, overtuigd zooals wij
het zijn dat op verstandelijk gebied de vrouw
op zijn minst den man gelijk is, verbinden ods
geen man tot echtgenoot te nemen die niet een
ieverige aanklever is van het stemrecht voor de
vrouwen.
Vraagt aan den Drukker van ons blad
de nieuwe uitgave van het
der partij.
10 Centiemen het stuk
Schoone winst voor de voortverkoopers.
Van toekomende week te verkrijgen.
bij de verkoopers van Het Recht te Deerlijk,
Desselgem, Waeregem, Vyve St Eloy en An-
seghem Hooger Vlaanderen, boekjes aan
10 ct., door Alfons Sevens, alsook On\e Strijd,
van Priester Fonteyne, insgelijks aan 10 cent.
55 MENGELWERK
EEN VERHAAL
uit den tijd der Opkomst der Christene Democraten
in Vlaanderen.
DOOR H. PLANCQUAERT
Zoo is de mensch, als er maar een ander menschelijk wezen
hem moed inspreekt gevoelt hij meer weerstandskracht.
Vrouw Vleminx bezag Mina.
'k Zeg het nog, sprak Mina, met kracht, Jan heeft
duizendmalen gelijk. Heeft hij niet zooveel recht zich voor te
stellen als wie ook En zou hij niet met meer overtuiging de
belangen van de boeren en de werklieden verdedigen en kun
nen verdedigen dan al die liefhebbers die men hier in Vlaanderen
in Kamers en Provincieraden ziet
En zonder verademen gaf Mina, met een geweld en een
ergheid, dat vrouw Vleminx er nu eens van verschoot en dan eens
tot tranen toe lachte, een gansche redevoering af tegen de oude
bewaarders, en op pastoors, vrijheid, vlaamsch in een woord,
van al 't geen zij in Klokke Roeland en andere demokratische
bladen gelezen had.
Toen zij bijkans geen adem meer had van spreken, zegde
zij nog met zichtbaren spijt
Jammer genoeg dat wij moeten zwijgen maar wij zijn
vrouwmenschen en wij hebben nergens iets te zeggen.
In den loop der week eens dat vrouw Vleminx alleen was
met Jan vroeg ze hem of 't waar was wat Klokke Roeland ge
schreven had. Jan antwoordde ja.
Maar Jan toch, sprak vrouw VlemiDX, weet ge niet hoe
men de Daensen afgemarteld heeft Weet ge niet wat De Backer
en Sterkx en Smid Lambrecht al moeten lijden
Men zegt dat geen enkel mensch nog M. De Backer durft
nemen voor advokaat de priesters en hun vrienden strooien
overal uit dat hij toch al zijn zaken moet verliezen en nooit meer
is in de smis van Smid Lambrecht den hamer op 't aanbeeld te
hooren
't Is waar, moeder, antwoordde Jan.
Vreest gij 't zelfde niet, Jan gij weet hoeveel klienten wij
reeds verloren hebben alleen omdat gij wat stout durft spreken
en ronduit uw gedacht zeggen
Moeder als gij 't mij niet volstrekt verbiedt kan niets mij
weerhouden. Ik heb op alles nagedacht 'k verwacht mij aan
alles, doch 'k vrees niets.
Vrouw Vleminx bezag haren zoon met fierheid. Zij voelde
dat haar Jan een man was, en dat geen moeder van Volxem
zich over zulken zoon mocht roemen.
Zie Jan, jongen, sprak zij na eenige oogenblikken u op
dat gebied iets bevelen wil ik niet. Gij zijt oud genoeg om te
weten wat gij doen moet en doen moogt. Ik vraag u slechts iets
zijt'gij zeker met te handelen lijk gij handel tg dat gij geen
kwaad doet
«Ja moeder, dat voel ik en dat weet ik. 't Is niet uit hoog
moed of uit baatzucht dat ik zoo handel, alleen omdat ik onzen
strijd noodig acht voor ods volk.
Dan is 't nog al wel, Jan, doch ik vrees dat het u zal
rouwen.
n Een jong mensch heeft niet veel noodwendigheden als
't nood doet kan ik mijn eigen verteer nog inkorten 'k leef
liever spaarzaam zelfs karig, doch ik wil en moet een vrij man
zijn.
Toen vrouw VlemiDX voorspelde dat de kandidatuur van
Jan bij "de aanstaande kiezingen hem veel moeilijkheden zou
berokkend hebben, had zij zich niet bedrogen, 't Is ongelooflijk
welke beroering dit nieuws op Volxem teweeg bracht. Al wat
eenige demokratische gevoelens bezat was overgelukkig zelfs
menschen die geen demokraten waren stelden zich voor, hun
stem op Jan uit te brengen hij was braaf en goed zijn vader
en zijn moeder had veel menschen geholpen en dan, was hij geen
parochiaan
In de pastorij had Jan's optreden eerst verslagenheid en
daarna groote gramschap verwekt.
Onder de burgers en onder de boereu was vooral jaloezij en
deze jaloezij werd behendiglijk aangevuurd door Van Bosch
voorde en den pastoor.
In 't kanton Ninove had pastoor Daens meer stemmen
gehad dan de oude bewaarders er was dus kans dat de demo
kraten voor de Provincie gekozen werden, 't Gedacht dat Jan
VlemiDX provinciaal raadslid ging worden en daar misschien een
rol spelen belette menigen burger te slapen. De nijd immers is
een der groote drijfveeren op onzen vlaamschen buiten, 't Was
Van Boschvoorde vooral gemakkelijk de boerinnen die even rijk
of rijker waren dan vrouw Vleminx op te jagen. Vrouw Uyten-
hove vooral was bijzonder op Jan Vleminx gebeten ware hij
gekozen zou hij niet hooger gestaan hebben dan haar man en
hare familie zelve
Wat er wilde kandidaat zijn, sprak zij dat hij zijnen
molen oppast en eerst een vrouw tracht te krijgen 1
Zij voelde zich vooral vernederd door de gedachte dat kon
Jan lukken hij een vrouw zou gekregen hebben die rijker was
dan hare Leonie en zoo met haar had kunnen spotten.
Zelfs een oud boerken dat tot dan toe altijd liberaal was
geweest en met de twee handen voor pastoor Daens had gestemd
uit oppositie tegen de priesters, begon nader tot de katholieken
te komen hij vond ook dat de demokraten 't werkvolk te veel
opmaakten eigentlijk zag hij met leede oogen dat de familie van
Jan Vleminx die vroeger niet rijker en gezaghebbender was dan
de zijne omhoog ging klimmen voor pastoor Daens had hij wel
gestemd doch hij stelde zich gced voor ditmaal, de eerste maal
van zijn leven, voor de katholieken te stemmen.
De woedendste van allen was de burgemeester. Deze rekende
er op eens op de katholieke lijst als kandidaat genomen te
worden. En al met eens kwamen de democraten dezen schoonen
droom storen. Welke vernedering voor hem moest hij Jan
Vleminx zien lukken 1 Zou er geen strijd op de gemeente volgen
En de burgemeester die meende dat hij dank aan zijn vroegere
kazakkekeerderij, voor goed op Volxem eene dynastie van burge
meester en schepenen en provinciale raadsleden gesticht had,
meende te bezwijken van spijt. Wat geeft er meer veer
kracht dan afgunst, dan nijd Haat volgt onmiddelijk en stookt
de menschelijke driften tot hun hoogste punt van drukking en
bijgevolg van werkzaamheid en kracht.
Veel vroegere vijanden begonnen reeds elkaar te groeten
men tastte eerst voorzichtig naar elkanders gevoelen en na korte
dagen als een machtige tooverwoede, had de nijd tal van men
schen die vroeger elkaar of haatteD of benijdden, vereenigd in
eenen eng aaneengesloten bond om den onbeschaa ide die bet
wagen dorst zich dank aan zijn talent en zijn vrij en onvervaard
optreden boven hun hoofd te willen (zoo dachten'zij) groeien.
Geestelijke en wereldlijke macht waren gereed om Jan Vleminx
te bestrijden en als naar gewoonte in 't katholiek Vlaanderen den
vrijen man door alle middels goede en slechte, slechte vooral, te
verpletteren en te vernietigen.
