Antwoord aan Stijn Streuvels Nog een woord aan Stijn Streuvels Frankrijk's uitsterven Van alles wat AAN DE LIBERALEN Zondag 1 7 October 1909 't Slad 5 centiemen 1 6' jaar Nr 42 HET RECHT Voor God ea Volk! TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ Irsohrijvingsprijs voor Belgenland Een jaar fr. 3.oo. Neger- -"--den fr. 2-25 Zes maanden fr. 1.75 Dik. maanden fr. i.e© voor bmiten het land de vrachtloon daarbij. Hoofdopsteller: H. PLANCQUAERT. Men schrijft in ten bureele van dit blad en bij alle postmeesters en brievendragers Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad ©OVPUREREI, BRUGGE AAN KONDIGINGEN Bekendmakingeu, per drukregelfr. o.25 Reclamen, op de 4e bladzijde. 0.4.5 1 3e 0.55 Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak- waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging. Alle eerste en derde MAANDAGEN der ma.nd, zetelt onze hoofdman H. Plancquaert van 9 tot 11 uren in Prins BoudewijnGroott Markt, te Kortrijk. Kostelooze raadpleging voc c de leden onzer bonden en al wie door hen gezonden wordt. M. Plancquaert den 18 belet zijnde zal zijn zitdag houden den 2 5 October. 1 I Wat er moet gedaan worden Wel zijn er geen andere volkeren die voor hun nationaliteit moeten strijden En hoe gaan zij te werk De katholieke Polen stemmen zij voor Duitsche kandidaten, zelfs katho lieke Wat doen de Czecken, de Croaten, de Italianen, enz., in Oostenrijk Wat doen de Ieren Wat doen de Boeren Allen hetzelfde zij stichten eene eigene partij zij werken om rechtstreeks invloed te hebben in 's lands bestuur. Over twintig jaren op een landdag te Kortrijk heb ik dat gedacht vooruit gezet de Vlamingen moeten den strijd voeren op politiek gebied, zoo niet nog in geen honderd jaren zullen zij hunne rechten bekomen.Daar ligt de grootc weg daar ligt de breede baan, die recht loopt naar het doel. Neen, heer Streuvels, 't is niet ge noeg dat wij ons eigen beteren wij zijn toch reeds overtuigde Vlamingen, 't Is zelfs absoluut niet genoeg van eene schoone wetenschappelijke en letter kundige beweging te stichten. Zeker dat is schoon 't geeft sieraad aan de vlaamsche zaak. Doch 't is het volk vooral dat ge moet bewegen in 't volk ligt de macht. Gaat rechtstreeks tot het volk, klaag hem de vijanden aan van zijn nationaliteit; bekamp hun invloed; door uw krachtig optreden, door uwe onverschrokkenheid blaas het zelve kracht en fierheid in, en de zaak zal anders vooruit gaan. Men moet volstrekt geen meerderheid hebben in het land om zijn recht te bekomen, 't Duitsch Centrum was altijd minderheid, de Ieren waren altijd minderheid; ehwel hebben zij hun recht niet doen eerbiedigen Iemand die weet welke wetten de Ieren bekomen hebben, weet ook dat zij eerder bevoorrecht zijn dan verdrukt, maar zij waren stout, onverschrokken, vormden eene macht gansch op hun eigen en die steeds aangewend werd, tot het te bereiken doel. Ja, de Vlamingen bekomen hier of daar een vlaamschgezinde op de katho lieke lijst. Maar die menschen hangen dan toch steeds af van de katholieke partij en zigzaggen gestadig. Bevredigt u de houding van eenen Henderickx, van eenen Delbeke, enz. Mij in 't geheele niet. Ziet eens in de tegenwoordige omstandigheden wat twee, drij vlaamsche katholieken zouden kunnen bekomen, stelden zij hun vlaamsche volk boven de bekommernis voor hun mandaat Waarvan zal de militaire wet afhangen Van twee, drij stemmen. Weet ge wat Ieren of Centrum enz. in zulke omstandigheden zouden doen Gij zult ons dit en dat geven, zoo niet we bekampen uw ontwerp uit al onze machtgij zult alle officieren ver plichten vlaamsch te kennen gij zult ons eene vlaamsche hoogeschool geven zoo niet we zijn uw aartsvijand doch schenkt ge ons recht, we zullen alhoe wel met tegengoesting ook 't sacrificie doen van een deel van ons programma. Zoo zullen later de socialisten in Belgie de eene hervorming na de andere van de liberalen afdwingen. Wij,Vlamingen, bekomen niet omdat juist het grootste deel der Vlamingen j ellendige schreeuwers en schr ij velaars, i zijn die den moed niet hebben, den strijd te brengen waar hij moet gevoerd worden. 't Vlaamsche volk bekomt niets, omdat het niets verdient. 't Vlaamsche volk wordt miskend en veracht, omdat het verdient miskend en veracht te worden. Dat uwe doktoors, uwe advokaten, uwe invloedhebbende mannen dwars- door werken, een eigene partij stichten, zich losscheuren van de verdrukkers en de katholieke uitbuiters van ons volk '1 dat zij verklaren een afzonderlijke groep te vormen, die in kiezingen zal optre den dat feit alleen zal reeds meer teweegbrengen voor Vlaanderen, dan een manifestatie lijk te Roeselaere. Nooit waren de omstandigheden voor- deeliger de katholieke partij daalt en daalt ras er komt meer vrijheidsgeest in 't volk de katholieke partij kan tegen geen verlies meer, dus gij hebt ze in uwe handen.Te Oostende, te Brugge, te Kortrijk, te Turnhout, te Antwerpen, te Leuven kan een krachtig optreden j van katholieke Vlamingen invloed uit- oefenen op de kiezing, van 't oogenblik dat gij invloed uitoefent krijgt uw ge- i dacht kracht en macht. Sticht een afzonderlijke partij en richt u recht- streeksch tot het volk, dat is de eenige weg, M. Streuvels. Die is door alle volkeren en door alle klassen der maatschappijdie rech ten te veroveren hadden, gevolgd ge weest. De vlaamschgezinden alleen doen het niet, waarom Omdat er toch wei nig bij zijn die eigentlijk moed genoeg i hebben. In 't schrijven van ons artikel hebben wij iets vergeten Men kan het heil van Vlaanderen ver- wachten door het verkrijgen van wetten, maar j dat aanzie ik altijd als minderwaardige middels; ik verwacht het heil uit de ontwaking zelf vau het volk, uit de stambewustheid. We hebben het alle twee noodig. Hoe zouden we zonder wetten eene vlaam sche hoogeschool bekomen Beter vlaamsch onderwijs en middelbare scholen, enz. Zeker, de ontwaking van 't volk is 't voor naamste, doch eene goede wet kan machtig bijbrengen om dit stambewustzijn te ontwik- kelen en te bevorderen. En hoe 't stambewustzijn ontwikkeld Door rechtstreeksche aktie op het volk. j Vooral als het volk zijn geleerden, zijn bur- j gerij krachtig zal zien optreden, zal fierheid bij bem ontwaken 't voorbeeld van vlaamsch- jj gezinde doktoren, advokaten, notarissen, han- delaars, enz. zal hem moed in 't hart steken. De vlaamschgezinden zijn reeds sterk genoeg als ze willen. Als zij durven moet de katholieke partij voor hen buigen als ze willen moeten de bisschoppen voor hen buigendoch zij moeten durven en volhouden. Als de katholieke partij een deel van het vlaamsche volk verliest wat is zij nog Ze is nu reeds minderheid. Wat dan En welk onheilspellende onweerswolk hangt boven kloosters en geestelijke goederen, scholen, van dienst vrijgestelde geestelijken als 't vlaam sche volk vijandig wordt 1 Handelt, durft en ge zult zien hoe gedwee ze aan hoogerhand zullen worden. H. P. IETS OVERVLAMINGEN IN FRANKRIJK In den Conseil général du Nord hield men eene vergadering op 3o September laatst, die voor ons, Vlamingen in Frankrijk werkende, zeer merkwaardig is. De verslaggever van de vijfde afdeeling gaf lezing van het verslag dat handelde over de te nemen maatregelen tegen Frankrijk's uitsterven. Men zou de naturalisatie vereenvoudigen. Er moeten premiën uitgeloofd en besteld worden aan groote huisgezinnen. Hoe grooter de last in het huisgezin wordt, hoe grootere premie. Men moet de groote huisgezinnen aanmoedigen op alle mogelijke wijze. Daarentegen zou men eene belasting leggen op kinderlooze gehuw de jongheden. Van deze belasting zou men de premiën uitbetalen aan eerstgenoemden. Gelijk men kan bemerken heeft men het beter gemeend in dat slechte Frankrijk dan in ons goede Belgie. In Frankrijk zou men de huisgezinnen met overlast helpen naarmate de last der kinderen zwaar is. In Belgie integendeel, wordt de werkman, hoe zwaarder zijn last wordt, hoe meer geknoeid, gekweld en lastig gevallen op alle manieren door gemeenteoverheid en geeste lijken, als wanneer hij zou verschillen van politiek gedacht of eene te vrije houding zou durven aannemen. Op zijn werk wordt hij lastig gevallen, omdat zij wel weten dat de man als gebonden ligt door het zwaar huisgezin dat hij te onderhouden beeft. Daarom houdt men dikwijls met hem den zot. Monseigneur Mercier heeft wel te klagen dat het geboortecijfer daalt in Belgie, maar waarom laakt hij zulk geene behandeling of weet hij dit misschien niet Hoe meer de vrijheidsgeest ontwaakt in ons volk, en daaren tegen hoe meer vervolging er bestaat, hoe meer ook het néo-Malthusianisme zich zal uitbreiden. En dan aan wie de schuld Aan al dezen die den mindere vervolgen in zijn vrijheid, in zijn streven naar zelfbestaan, naar ontwikkeling en ontvoogding naar hooger ideaal. Dus mogen wij gerust zeggen dat het de leidende standen zijn, zoowel geestelijke als wereldlijke die er de groote schuld van zijn. Te laat zullen zij het bun misschien beklagen. M. Flament, schepen (Adjoint au Maire) van Tourcoing, spreekt over de vreemde (lees belgische) werklieden in Frankrijk. De vreemde werklieden overstroomen onze streek. Alle dagen komen er van 20 tot 3o,ooo in Roubaix en Tourcoing de werkloonen ont nemen van onze werklieden. Deze laatsten hebben zelf geen werk en komen alzoo ten laste vau de stad. Bovendien, verre van ons iets op te brengen, verre van gelijk wat te verteeren in Frankrijk, de vreemdelingen drijven den smok kelhandel. 's Morgends en 's avonds het is eene ware processie. De voetpaden zijn door hun gansch verhinderd. Wij zijn verplicht ons goed op onze hoede te houden, wij hebben schoon veldwachters en gendarmen te hebben,wij moe ten ons zelf stooren om hen te laten voorbij gaan, zij zijn gansch meester van de straat. Het is een inval slechter dan sprinkhanen. Ik herhaal den wensch strekkende tot het instellen van eeD taks op de vreemdelingen die komen werken in Frankrijk. Dat heeft reeds onderworpen geweest aan de Kamer, ik weet niet welk gevolg er aan gegeven is geweest. Dat M. Qhesquière en de andere kamerleden die hier zetelen den taks voorstellen en doen stem men. Ik herhaal het, het is eene openbare ramp. De werkmanswoningen staan ledig, en de kleine handelaars verkoopen niet meer. n M. Qhesquière verwerpt het amendement Flament. Het is onmogelijk een taks in te stellen gij zult hem niet bekomen, en moest gij hem bekomen, gij zoudt u aan weerwraak bloot stellen. Bovendien moest men hem toepassen het zou nogmaals de werkman zijn die het betaald, men zou het hem afhouden van zijn loon. Ik houd staan dat men den patroon moet verplichten een gelijk loon te betalen aan vreemdelingen als aan franschmans. Eens dat verplichtend, de nijverheidsbazen zullen van zelfs de fransche werklieden vooren nemen. Wat moeten wij uit die twee redevoeringen besluiten De eerste spreker wil met groote moeilijk heden de Belgen verplichten uit Frankrijk te blijven en de tweede met zachtheid. Wat staat er dan voor ons te doen Niets anders dan ons sterk te vereenigen, maar wel te verstaan in vrije vakvereenigiDgen waar het geld uitsluitelijk dient voor steun aan de met recht strijdende werklieden. Men vergete niet dat Belgie het land is waar het langst uren gewerkt en minst betaald wordt. De koning zelf heeft dit bekend. Met eene sterke vakvereeniging zal men onze belgische werkbazen en fabriekanten verplich ten min uren te werken per dag en alzoo meer volk werk geven, en ook hun een meerder loon afdwingen. Op die wijze alleen zullen wij ons kunnen een goed betaald werk verschaffen in ons land en niet meer moeten ten prooi staan van min achting in een ander land. Fl. Verschuere. i partze noemen dat ding onafhankelijke zedeleer, en zijn het zeer genegen omdat zij het kunnen bereiden met alle soorten van sausen. Zoo bij voorbeeld als ge iemand kunt bedriegen, is het de plicht van dien man u dankbaar te zijn, u de voeten te likken, uwe wil té doen, enz. Beweert de kerel dat het een dwaasheid is van nog de hand te reiken aan personen die hem bedrogen hebben, ze zetten een vies ge zicht. In hun oogen is dat een manier van handelen die beter op de middeneeuwen past en deze die zoo handelen zullen een groote verantwoordelijkheid op hen trekken om hun eigen verantwoordelijkheid bekommeren zij zich in 't geheele niet. 't Is toch jammer voor de liberalen dat de christene demokraten van Kortrijk dat absoluut niet willen verstaan lijk of de liberalen het begeeren. Wat den landelijken raad betreft bij den welken de liberalen om troost gaan, we ge- looven niet dat de liberalen er veel profijt bij zullen halen Bij ons is ieder arrondissement meester van zijn kiesaangelegenheden. 't Is beslist, zonder cartel, en 't zal alzoo blijven. Een liberale gazet is slecht gezind omdat de christen demokraten geen kartel willen sluiten; ze gaat zich richten tot den landelijken raad der christene volkspartij. Onze lezers weten zeker wel dat de liberalen bitter weinig houden van christelijke of gods dienstige zedeleer ze hebben zij een zedeleer De Strijd van zondag 3™ October komt nijdig uit zijn kot gekropen omdat wij geschreven hebben dat de liberalen er eindelijk hebben moeten van afzien, hier en daar een demokraat te gaan vinden om door streelen of vleien ze trachten te overhalen tot hetgeen zij voor hun nen liberalen winkel noodig hebben. De libe ralen hebben nooit, zegt De Strijd, door streelen of vleien demokraten of socialisten getracht te overhalen, om mede te werken en hun man dataris te doen kiezen zij zijn zeker dat hun vertegenwoordiger zal herstemd worden met eene meerderheid van ten minste 4 tot 5ooo stemmen. Het ligt niet in onze bedoeling die liberale heeren te ontgoochelen door hun klaar te doen zien in hunnen werkelijken toestand, doch, wij hebben over die sterke liberale macht reeds meer dan eens ons gedacht gezegd al de vooruitgang die het socialism maakt, zoo het wel werkelijk vooruitgaat, geschiedt ten koste van de liberalen. En ware het niet dat liberalen en socialisten daar insgelijks van over tuigd zijn zij zouden samen kartel sluiten zonder de demokraten zij zouden eens in werkelijk heid toonen dat zij de demokraten niet noodig hebben. Na de kiezing van Mei aanstaande zouden de liberalen aardig kunnen opzien naar hunne meerderheid van 5ooo stemmen, welke overigens nooit bestaan heeft. Nu, hoe het ook zij de liberale werklieden kunnen wij geen onge lijk geven naar volksgezinder partijen over te gaan._ Wij achten het noodig, zegt De Strijd deze stemmen niet te verliezen en het is daarom dat wij voetstappen aangewend hebben om het vormen van een kartel mogelijk te maken. Geheel goed. Doch, wij hebben het reeds zoo dikwijls herhaald waarom hebben de liberalen de mogelijkheid van kartel te maken niet staande gehouden waarom hebben zij toegelaten dat een hunner gekozenen bij middel van een kartel met de demokaten, zijn woord verbrak en de demokraten een zetel ontstal in de Kamers Wij werpen sommige demokraten eene belee- diging naar het hoofd, zegt De Strijd, met te veronderstellen dat zij met liberalen gesproken hebben met het nagedacht zich te laten over halen I De Strijd gelieve nogeens ons schrijven te overlezen, en zco hij daar het zelfde besluit uittrekt moeten wij zeggen dat hij. geheel slecht verstaat wat hij leest, en raden hem aan nog wat naar school te gaan alhoewel hij voorzeker minster; s twee of driemaal zoolang naar school gegaan is dan wij. Bij ons worden geene partij- genooten met een wantrouwend oog aanzien, zooals De Strijd het wilt doen veronderstellen in de hoop misnoegen onder de kristene demo kraten te kunnen doen ontstaan, en wij twijfelen niet of niet één demokraat zal uit ons schrijven hetzelfde opgemaakt hebben als De Strijd. Immers, welke demokraat kan voorzien en beletten dat andere politiekers hen komen spre ken over kartels Kristus zelf wierd door den duivel bekoord. In 1906, men zal zich nog herinneren dat dan ook het kartel moeielijk tot stand kwam, immers, de kristene demokraten zijn er nooit aanhangers van geweest, kwam ons ook een voornaam liberaal heerschap vinden, ons ver zoekende een goeden stoot te geven, zoo het ons mogelijk was, tot maken van kartel.Welnu, die pogingen hebben dit jaar zich hernieuwd bij andere partijgenooten, door wier kranige hou ding de liberalen verplicht geweest zijn zich tot de partij inrichting te wenden daar doen wij geen woord van af. Ook spreekt De Strijd ons tegen zoo wij chreven dat het bij ons niet zekere personen sijn die beslissen over de houding en de te zvolgen richting, maar met de Arrondissement

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Het Recht | 1909 | | pagina 1