Partij-Vergaderingen
JAN VLEM1NX
DEEELITX
Bij plaatsgebrek
Fransche schouwburg van Gent
Gijselbreehtegem
Ronse
Nieuwstijdingen
Gedenkt den Strijdpenning
Wij weten wel dat het er somtijds nog niet
al te puik gaat in ons katholiek gemeentebe-
bestuur, maar wij hadden nooit durven ge-
looven dat men alzoo zou durven te werke gaan
met zoo een ongelukkige.
Men zegt ook, dat zijn meester wil zijn loge
ment betalen, waar men hem opneemt. Maar
gezien zijn ellendigen toestand moet hij ge
durig bewaakt worden, iets wat gansch onmoge
lijk is voor werklieden, en rijken zullen hem
niet aan veerden.
Wat moet die ongelukkige dan aanvangen
Zit er dan geen greintje medelijden meer in
onze katholieke gemeentebazen of moeten wij
door openbaar protest hot gemeentebestuur er
toe dwingen den ongelukkige op te nemen
Wij zullen zien wat er ons te doen staat.
Woensdag 29 September, 8e dag der kermis,
had er eene vergadering plaats van den ge
meenteraad, in dewelke er moest overgegaan
worden tot de aanstelling van een hulponder
wijzer.
Sedert meer dan een jaar deed M. Vanneste
hier dienst als plaatsvervangend hulponder
wijzer, en was, zoo wij goed ingelicht zijn, naar
Deerlijk gekomen op gegeven woord van het
gemeentebestuur, van als bestendige hulponder
wijzer aanveerd te worden eens dat het oogen-
blik gekomen was dat er eene benoeming moest
gedaan worden, hetgeen nu moest geschieden.
Naar algemeen wordt gesproken is meester
Vanneste een vlijtige onderwijzer, die de school
wist aantrekkelijk te maken voor het kind, die
in de herten der kinderen genegenheid tot
leeren wist in te planten; in een woord het was
een onderwijzer die op de hoogte van zijne ver-
hevene taak als opvoeder der jeugd is.
Welnu, meester Vanneste bekwam slechts
twee stemmen, terwijl een kandidaat van eene
vreemde gemeente met algemeene stemmen min
a werd verkozen. Voegen wij daar nog bij dat
meester Vanneste vrouw en kinderen te onder
houden heeft en de nieuwe aangestelde nog
een jongman is.
Daar moeten toch redenen voor bestaan heb
ben, zal men wellicht veronderstellen. Welnu,
M. Vanneste is algemeen gekend als een deftig
man en voorbeeldige huisvader en, zooals wij
reeds zegden een goede schoolmeester, bij zoo
verre dat kinderen zijner klas weenden bij het
vernemen dat meester Vanneste geen school
meer ging houden.
Wat mag daar dan toch onder schuilen
Welnu, zooals elk weet, hebben eenvoudige
onderwijzers, zonder persoonlijke fortuin, die
een huisgezin te onderhouden hebben, het niet
al te breed en zijn verplicht naar iets uit te
zien die hen wat bijwinst kan verschaffen.
Welnu, meester Vanneste hielp sedert eenigen
tijd voor en na zijne klas, mede aan de boek
houding bij M. Descheemaker, brouwer, die
liberaal is. Ziedaar de eenige reden die kan
uitgedacht worden waarom onze katholieke
gemeentebazen hem zijn bestaan ontnemen met
vrouw en kinderen I
Geen wonder dat het volk van Deerlijk alge
meen zijne verontweerdiging te kennen geeft
over deze laffe daad van wege ons katholiek
gemeentebestuur, alsook meester Vanneste zelf
die, onmiddelijk na de stemming van den raad,
aan zijne woning de vlag uitstak met rouw
floers omwonden en waaronder hij volgende
opschrift hing
Satan de duivel heeft den God van recht-
veerdigheid overwonnen.
Waarlijk onze gemeentebestuurders denken
hier voortaan gerust op hunne twee ooren te
mogen slapen zonder rekening te moeten hou
den van rechtveerdigheid of algemeen belang.
De toekomst zou het hun nog anders kunnen
toonen. Broodnoodijf zitten hier een paar
demokraten in den gemeenteraad, die vrij dur
ven spreken en het volk van Deerlijk op de
hoogte houden van hetgeen in het gemeente
huis gebeurt.
Om te eindigen wenschen wij meester Van
neste kloekmoedigheid, wenschen wij meester
Vanneste al spoedig aan eene goede bediening
mocht komen, hier op de gemeente zelf een
goed bestaan mocht vinden tot spijt van deze
die hem van honger van Deerlijk willen weg
jagen. R. V.
Uitgesteld tot toekomende week
Artikel uit Meenen, artikel uit Ronse.
GENT
Op ZONDAG 24 Oetobar verga
dering voor den arrondissements-
bond, om 11 ure.
H. Plancquaert zal aanwezig zijn.
RONSE
Op Zondag 17 October, verplichtende alge
meene vergadering voor de leden der vakver-
eeniging op boete van 25 centiemen, in ons
gewoon lokaal, om 21/2 namiddag.
Dagorde Verslag der vorige vergadering.
Rekening verslag over het Congres van Aalst.
A..^ Lande. Het Bestuur.
Arrondisssmentsbond van Kortrijk
De belegde vergadering van heden Zondag,
bij tijds naar Het Recht opgestuurd, werd bij
vergissing niet opgenomen. -Uit die reden
zal de gewone vergadering van October ge
houden worden, acht dagen later, den Zondag
24 dezer, om 91/2 ure voormiddag, ten hoofd-
lokale Prins Bouiervijn, Groote Markt, te
Kortrijk. Alzoo zullen al de afgeveerdigden
voor reden niet hebben, dat zij niet verwittigd
werden, en allen zullen op post wezen aan
gezien de dagorde uiterst gewichtig en belang
rijk is.
SWEVEGHEM
De vergadering zal plaats hebben op Zondag
17 October, om 5 ure namiddag. Belangrijke
bespreking. Elk weze op post.
DEERLIJK
Op Zondag 24 October om 5 ure namiddag,
vergadering voor den propagandakring bij
Henri Caveye.
Bijzondere dagorde. Wij verhopen dat nie
mand zal ontbreken. Het Bestuur.
Wij vernemen dat de Vlasgaard van Alfons
Sevens en R. De Clercq, muziek van Van der
Meulen, in den franschen schouwburg van
Gent gaat opgevoerd worden.
't Is een schoone daad van wege den be
stuurder zoo de vlaamsche kunst aan te moe
digen. 't Stuk zal voorzeker veel succes hebben.
Wij raden al onze vrienden aan het te komen
zien. Het zal minstens tweemaal in matinee
gegeven worden.
Sedert eenige zondagen wordt u Het Rechtna
de hoogmis alhier verkocht het blad telt reeds
talrijk lezers die personen zullen dus reeds heb
ben kunnen oordeelen was het blad verdedigt
en wat de Kristene Volkspartij wil.
De verkoop van ons blad moet nog toenemen
doch daarom moeten al de lezers medewerken
aan de verspreiding, 't zij door het voortgeven
na lezing of het te koopen voor Hunnen vriend
of kennis of ook nog met hetgeen dat voorvalt
op de gemeente aan den drukker te sturen.
De inwoners van Gijselbreehtegem kennen ge
noegzaam den aanvoerder der Kristene Demkra-
ten van 't Kortrijksche ze hebben hem aan 't
werk gezien van den tijd der opkomst der partij
met woord en schrift hebben zij hem het pro
gramma der Kristene Volkspartij zien planten
in 't hart van talrijke personen die liefde voelen
voor die uitgebuitte menigte, die wroetende
werklieden en boeren en die verwaarloosde
neringdoeners.
Geen twijfel of de inwoners dezer kleine
gemeente zullen eenparig eene hand toesteken
in mei 1910 tot de verkiezing van dien moedigen
en gevierden volksman. De ver hooper.
De werkstaking bij Van den Broeke komt te
eindigen na bijna 4 weken stijdens en dat met
voldoening voor de wevers.
Reeds van in de laatste onderhandelingen
bekwamen de vrije beambten der verschillende
vereenigingen io0/° opslag boven den tarief der
patroons, behalve op den dimet waar hij maar
50/° wilde op geven. Na eene grondige be
spreking in het gemengd komiteit kwam men
overeen eenen laatsten stap te doen men zou
het verschil in 2 trekken en nog 2 vragen
op den dimet. De tusschenkomst van M. Portois
voorzitter der handelskamer werd gevraagd, iets
wat hij bereidwillig toestond. Na een onderhoud
met de sekretarissen der wederzijdsche vereeni
gingen is hij er in gelukt den gevraagden opslag
te bekomen doch op voorwaarde dat al de
patroons der stad zijnen tarief moeten betalen
tegen den 1 December toekomende. Zoo niet
zou het verschil opgelost worden tusschen
patroon en de verschillende vereenigingen der
stad.
De patroon, die in bet eerst van geen onder
handelen met de verreenigingen wilde weten,
heeft op het laatst toch moeten toegeven want
hij heeft hier gezien dat had hij van den eersten
oogenblik met de verschillende syndikaten
onderhandeld het misschien nooit op eene
staking zou uitgeloopen hebben of toch zoo
lang niet geduurd immers, alleman leert nog
dagelijks. Doch wij denken moest er nog eens
een geschil oprijzen in zijn fabriek hij het zoo
lang niet zal uitstellen om in onderhandeling te
komen met de vereenigingen, aangezien hij ziet
dat deze alleen bij machte zijn omalle geschillen
op vredelievende manier op te lossen.
Ook doen wij hier nog eens een beroep op
alle onvereenigden van dees fabriek, ja zelfs
van gansch de stad om zich zoo spoedig moge
lijk te vereenigen, want in dezen strijd, juist
gelijk in veel andere, zien zij dat een vereenigde
alles vermag, waar dat een onvereenigde tot
niets anders dient als tot struikelblok en be
letsel.
Wevers opgepast I
Naar wij vernemen zijn hier te Ronse hoo
rnen van Moen, waar het werkstaking is,
toegekomen. Wij berichten onze leden een oog
in 't zeil te houden en hun bestuur op tijd en
stond in te lichten, welke zal besluiten wat er
hun te doen staat.
T urn hout. De cigarenmaker, Frans Van
O., tegen wien een ouderkruiper, Van den
H., een geding had ingespannen gelijk wij
gemeld hebben, is door de correctionneele
rechtbank dezer stad vrijgesproken. Proficiat,
Frans.
Vrijdag avond rond 10 ure, werd J. Claes-
sens, leurder, wonende in de Patriottenetraat,
gewekt door het geroep brand n en geklop op
de deur. Claessens sprong in nachtgewaad naar
boven, om zijne kinderen te redden, terwijl de
vrouw de voordeur opende, toen een vreemd
persoon met geweld binnensprong en vrouw
Claessens baldadig ten gronde wierp en haar
verscheidene voetstampen over geheel het
lichaam toebracht, waarbij zij fel gekneusd
werd. Op het hulpgeroep der vrouw kwam
koopman Claessens beneden gesprongen, doch
werd door den woestaard vastgegrepen en
duchtig afgerameld. Een gebuur moest tusschen
komen om den baldadigaard buiten 't huis te
zetten. Klacht werd bij de policie ingediend.
Verleden Zondag waren alhier velo koer
sen in de Paterstraat ingericht langs Weelde,
Merxplas enz. Te Weelde reed de wielrijder
K., op het machien van den genaamden Jacob
van Arendonck. Deze laatste bekwam afzichte
lijke en vreeselijke wonden aan het hoofd en de
beenen, en spuwde veel bloed uit mond en
longen.
Hij wierd te Weelde ten volle bediend en
alsdan per rijtuig naar Arendonck vervoerd.
Men zegt, dat hij Maandag overleden is.
MENGELWERK
EEN VERHAAL
uit den tijd der Opkomst der Christene Democraten
in Vlaanderen.
DOOR H. PLANCQUAERT
Langzaam stonden de priesters op al pratende onder
elkander.
De pastoor van Houthem met een flesch porto en een flesch
Hulscamp in de handen, praamde zijn gasten nog een laatste
slokjen te nemen de glazen waren toch zoo klein, beweerde hij,
Weinige weigerden sommige boden een zeer zwakken weer
stand de schoone Floor maakte geen complimenten op eerste
aanvraag stak hij zijn glas vooruit weigeren, zegde hij, ware
M. de pastoor een affront aandoen de porto was zoo goed hij
kwam voorzeker van 't patersvaatje.
Rikus op interpellatie legde de hand op zijn glas, doch na
herhaalde vraag, gepaard met een uitnoodigend ooggeknip, deed
hij de vingers open zoodat men kon inschenken en bad met over
tuiging en klem dat hem slechts een striep zou geschonken
worden... als 't glas reeds boordevol was.
Zijn vroegere konkurrent schoot in een grooten lach.
De jezuiet, hé pastoor, sprak bij tot Bekegem. Er zitten
looze streken in dien grooten bol.
Langzaam ging men de eetzaal binnen.
Fientje wachtte geduldig aan de deur tot dat alleman op zijn
plaats zoude zitten om dan op te dienen. Iedere maal er een
pastoor haar voorbijging zegde zij met een hartelijken glimlach
Welgekomen, mijnheer de pastoor.
Aan Bekegem voegde zij er bij
Proficiat M. de pastoor, onze mijnheer heeft gezegd dat
ge toch zoo verstandig en geleerd gesproken hebt.
De pastoor van Bekegem antwoordde hartelijk en menige
pastoor stuurde Fientjen die voor hen allen een oude kennis was,
een vriendelijk woord toe. Bijkans allen waren binnen iu de
eetzaal toen de deur openvloog.
't Was de pastoor van Houtkerke. Hij verschoonde zich
de notaris, een oude kenois van hem, had hem wat lang bezig
gehouden.
Ja, we kennen u, vogel, sprak Houthem al lachende, ge
doet lijk sommige onzer parochianen die liever achter 't sermoen
in de kerk komen. Allons rap, proef eens mijn porto.
't Kon niet zijn, hij had reeds verschillige glazen gedronken
bij den notaris, enz., enz.
De pastoor van Houthem drong aan en de schoone Floor
deed van achter dezes rug teekens dat de porto toch zoo goed
was hij wierp de armen in de lucht van bewondering en smekte
luid met de lippen.
De pastoor van Houthem schonk een glas vol, Fientje ook
kwam tusschen om Houtkerke die moeskens maakte te overhalen;
Floor sprong ter hulp.
Pak vast, Houtkerke, pak vast, spoed u jongen. Vrai
nectar des Dieux
En die laatste woorden sprak hij uit met een tongval 1 Een
boer die hem zou gehoord hebben ware voorzeker in de meening
geweest dat Bierbeek vloekte en al de Spaansche koeien die
fransch spreken waren geborsten van spijt.
Nu kon Houtkerke niet weerstaan. Een zeupken hij stak
de gesloten lippen vooruit, zette wijd de oogen open en knikte
en herknikte beteekenisvol.
Lekker, sprak hij, lekker, pastoor. Nog een zeupken en
't was binnen.
Ziet ge wel dat ik een goede raadsman ben, sprak de
schoone Floor met fierheid en hij liet zijn groote hand zoo zwaar
op den schouder van Houtkerke vallen dat gansch zijn karkas
schudde en beefde.
Bijkans allen waren nu in de eetzaal. Wouters kwam nu
juist binnen te gaan in gesprek met den onderpastoor van
Houthem een klein ventje met pekzwart recht haar een
donker vel over 't wezen met sproeten en puisten een opgekrulde
neus stond heel aardig te midden zijn gelaat boven een wijden
mond, en de beide zijden van het hoofd waren letterlijk beslagen
door de breede zeilen zijner ooren. 't Is daarom dat in 't Kollegie
en in 't seminarie bij al de voornamen en familienamen hem door
zijn peter of meter en tengevolge zijner afstamming door de wet
gegeven, zijn medeleerlingen nog dezen van midas 1gevoegd
hadden.
Hij was nog niet lang genoeg priester om reeds dik te zijn
doch ongelukkiglijk was hij zeer bijzichtig en hielp hij 't gebrek
kig werk der natuur bij middel van een bril die de eigenaardig
heid van zijn voorkomen nog eenige graden verhoogde. Ook toen
hij zich inspannende om iets te zien, 't donker vel van zijn lang
voorhoofd in rimpels zette, zijn zwarte wenkbrauwen samentrok,
de oogen bijkans toeneep, en 't hoofd dat noch rond, noch ovaal,
maar wel eerder zes of achtkantig was reikhalzend vooruitstak,
(1) Midas een persoonaadje uit de oude Grieksche godenleer, door een
vertoornde Jodin ezelooren aangezet.
zoo het zeer moeilijk geweest zijn in 't dierenrijk een schepsel te
vinden met hetwelk hij onder betrek van uitzicht kon vergeleken
worden.
Hij had derhalve zeer weinig bijval bij de kwezels van de
begoede standen zooveel temeer daar zijn verstand niet gunstig
bij zijn uiterlijk afstak alleen de kwezels van de armste klasse
deden elkaar konkurrentie om 't langst in den biechtstoel te
zitten. Overigens was hij zeer goed medelijdend met den arme,
nederig en gehoorzaam. Voor deze twee laatste gaven was hij
naar Houthem gezonden. De pastoor van Houthem was fel en
gaarne alleen baas nooit had hij kunnen overeenkomen met een
onderpastoor even fel en- verstandig als hijOm den vrede in de
pastorij van Houthem te stichten had Monseigneur hem M. Buik
gestuurd en aangezien deze gewillig en gedwee was en zelfs
zonder tegenstribbelen kon verdragen dat de pastoor als hij slecht
opgeluimd was, hem onverdiend bekeef, ging nu alles op zijn
best.
Rikus en schoone Floor sloten de marsch. Opeens trok deze
laatste zich achteruit.
Zie eens Rikus, sprak hij, we zijn niet alleen, er is ginder
eene madame.
Inderdaad aan de eereplaats der tafel stond eene vrouw
zij zag er zeer oud uit, ze was zedig, maar rijk gekleed de
geestelijken groetten haar beleefd, doch fluisterden onmiddellijk
iets aan elkanders oor.
De schoone Floor pakte ook een zijner buren vast
He, Puttem, wie is dat
Puttem vezelde iets aan 't oor van Floor, die onmiddellijk
teekens van groote bewondering gaf en als groet lichtelijk boog in
de richting der oude dame.
Pottegem jongen, 'k weet. fluisterde hij tot Rikus. 't Is
madame Van de Woestijne millioenen, sprak hij. wijsvinger en
duim over elkander wrijvend Houthem heeft haar testament 1
Rikus uitte een licht gebrom als stond hem dit laatste niet
zeer wel aan.
Hadden wij eens dat geluk, hein, zoo vervolgde de schoone
Floor, we zouden niet weinig welstaan met Monseigneur. We
zouden niet lang meer in de modder van ons klein Bierbeek of
ons klein Pottegem moeten plonsen.
En met bewonderende oogen keek hij wederom naar de
dame en daarna naar den pastoor van Houthem.
Madame Van de Woestijne was eene vrouw van vijf k zes
en zeventig jaren zij zag er niet zeer kloek meer uit. Zij was
rijk, met millioenen, zegde 't volk, 't geen beteekent vier a vijf
honderd duizend franken.
Broeders en zusters had zij niet meer maar neven en
nichten, waaronder vele arme menschen waren ofwel kleine land
bouwers. Jan Vleminx was haar kleinneef langs vaderszijde en
een harer wettige erfgenamen.
