Plechtige Vlaginhuidiging
Het Kortrijksche Volk
XUXUXXHXMXMXMMHM
AanHat Kortrijksche Volk
Bekentenissen van een socialist
Tliielt
Zondag 3 April 1910
'f BIM 5 éehtlem^n
1 7' Jaar Nr 14
HET RECHT_
mor Qed en Volk/ TOLK DER CHRISTBNE VOLKSPARTIJ Vlaanderen voor Chri*u*!
Inschrijvingsprijs voor Beigenland
Een jaar fr. 3.oo. Negen maanden fr. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 Drie maanden fr. 1.00
voor buiten het land de vrachtloon daarbij. 1
Hoofdopsteller H. PLANCQUAERT
VI en schrijft jn ten bureele van dit blad en hij alle postmeesters, en brievendragers
Alles most vrachtvrij, gestuurd worden naar het. bilreel van het blad
COUPUREREI, BRUGGE
AANKONDIGINGEN
Bekendmakingen, per drukregel fr. o.25
Reclamen, op de 4-e bladzijde. 0.45
t 3e 0.55
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
Alle eerste en derde MAANDAGEN der
ma Jid, zetelt-onze hoofdman H. Placcquaert
van 9 tot li uren in Prins BoudewijnGroote
Markt, te Kortiijk. Kostelooze raadpleging
voer de leden onzer bonden en al wie door hen
gezonden wordt.
Met toelating van 't gemeentebestuur
BOND VAN HALLE
Op Zondag na Paschen, 3 April.
Om 2 ure, vorming van den stoet,
steenweg van Edingen.
OPTOCHT door de stad.
Daarna CONFERENTIE in de
groote zaal der Harmonie.
De hoofdmannen der partij zullen
er het woord voeren.
Talrijke groepen zonden reeds hunne
bijtreding.
Wij verhopen dat de vrienden van geheel het
land talrijk zullen opkomen. Het moet een
plechtige dag zijn voor het arrondissement
Brussel.
Namens 't Bestuur
Priester FONTEYNE. I
WWVWWWwWWWWWWWIrWWWWWWWWWW-WVWVW
In hetzelfde nummer in hetwelk het j
Kortrijksche Volk ons verweet eene af-
zonderlijke partij gesticht te hebben,
legde het ons ook ten laste dat wij over
vier jaren kartel gesloten hadden.
Zeker hebben wij kartel gesloten.
1. Omdat de katholieke regeering
valsche kieswetten heeft gemaakt door
dewelke onze partij vooral benadeeligd
wordt.
2. Omdat de houding der katholieke
partij jegens ons niet was de houding
van menschen maar van wilde dieren. i
Gij hebt ons uitgescholden en door uw
volk van den buiten doen uitschelden
gelijk nog nooit eene partij uitgeschol-
den werd. Gij hebt alles in 't werk
gesteld om ons uit de kerken te doen
blijven om alzoo ons te kunnen bestrij-
den als goddeloozen. Gij hebt onze
moeders en zusters doen weenen gij
hebt gelasterd en gebroodroofd, ons
reputatie gestolen. Uwe werking is
voldoende om aan iedereen te doen
gelooven dat er waarlijk duivels zijn
ook hier op aarde.
En dat waren wij beu ge zoudt ge
weten hebben aan welken prijs.
Niemand is verplicht zich zoo met
de voeten te laten trappen lijk of gij
het met ons gedaan hebt. Daarom
hebben wij u eens eene les willen geven
en ge zijt gelukkig dat liberalen en
socialisten bewezen hebben dat zij geen
eerlijke menschen waren en nog slechter
dan gij, zooniet de les, die reeds goed
was in 1906, zou nu in 1910 nog beter
geweest zijn.
Is het niet de vrees die u nu wat
christelijker gemaakt heeftin uw
schrijven en in uw handelen Ten
andere, wat hebt gij ons te verwijten
Gaat gij, katholieken, niet samen met
socialisten te Gent en met de liberalen
in Gentbrugge, en talrijke gemeenten
van 't Walenland
Wij raden u, katholieken, dus aan
ons niet veel meer te vervolgen zooniet
't zou u kunnen rouwen.
Wacht ten minste tot na 22 Mei
ge zult dan zien waar de overdreven
behoudsgezindheid uwer kopstukken
het katholicismus in Belgie gebracht
heeft. H. Pl.
In het katholiek weekblad Het Kortrijksche
Volk van Zondag 20 Maart 11. is een artiekel
verschenen van bijkans vit r kolorrneö lang 0&br
de kristene demokraten en over M. Plancquaert.
In Het Recht van verleden zondag antwoordde
H. Plancquaert daar reeds gedeeltelijk op,
voor wat betreft de reden van ons bestaan als'
vrije onafhankelijke partij, afgescheiden van
de oude katholieke bewaarderspartij, doch wij
achten het nuttig, meer, wij vinden het nood
zakelijk, sommige punten die M. Plancquaert
onbeantwoord liet, eveneens te bespreken.
Het Kortrijksche Volk begint met te zeggen
dat er van soorten van demokraten zijn grol-
potten, nooittevredenen, herbergprofeten, groot
sprekers, ijdeltuiten
Grolpotten, nooittevredenen en grootspre
kers zijn scheldnamen der oude bewaarders
die zij naar 't hoofd slingeren van menschen die
niet blindelings alles goedkeuren hetgeen dat
hunne behoudsgezinde regeeriDg in zwang
houdtvan menschen die zien dat er verbete
ringen kunnen en moeten ingevoerd worden
die zien dat het noodzakelijk is voor den voor
spoed van land en volk dat er met de nieuwere
vereischten van den tijd worde medegegaan en
die, bij het vaststellen van de voortdurende
oude slenter, zooniet krachtdadig strijden ten
gunste der maatschappelijke hervormingen,
toch soms luid hunne mistevredenheid laten
blijken. Om geen grolpot, enzte zijn
moet men gedweeë katholieke slaaf zijn, zonder
eigen wil, zonder oordeel of denkkracht.
Ijdeltuiten Waar zal men het best de
ijdeltuiten aantreffen zijn er menschen die
meer dien naam verdienen dan een Reynaert
eu een Busscbaert
Waar zijn de uitstekende daden van Liebaert
als minister en volksvertegenwoordiger En
doktor Peel waarmede zii £0C' 'hr-o>f jfjpiQnper».{
zou dat als volksvertegenwoordiger ge'c&e ijdel
tuit zijn Sinds jaren maakt hij deel van den
gemeenteraad der stad Kortrijk en waar zijn
zijne redevoeringen In dien gemeenteraad
wordt aanhoudend door burgemeester en sche
penen en gemeenteraadsleden de vlaamsche taal
verachtwaar is de verdediging der vlaamsche
taal en dezer belangen door doktor Peel Gij
stelt Peel vooruit a!s vlaamschgezinde, doch
geeft hij niet de klaarste bewijzen van een
groote vlaamsche ijdeltuit te wezen
Daar zijn menschen bij, zegt Het Kortrijk
sche Volk die gekrenkt wierden in hunnen
hoogmoed in hunne belangen, die merke
lijk en waarlijk misdaan wierden door katho
lieken en daarom willen wraak nemen.
Het Kortrijksche Volk bekent dus dat de
kristene demokraten vervolgd wierden, hun
brood en hun bestaan ontstolen wierden door
de katholieken, zoo wij hen nog zoo mogen
noemen, om 't wille hunner politieke over
tuiging.
't Moet zijn dat het Kortrijksche Volk het
weet en maar al te wel weet, want ware het
niet dat zulks te schandelijk verre is gegaan,
het Kortrijksche Volk zou het zelf niet zeggen,
integendeel zou het alles loochenen.
Aan degenen die handelen uit wraak zegt het
Kortrijksche Volk, zeggen wij een wraak
gevoel is geen kristengevoel... Eerst cn vooral
moeten wij zeggen dat de kristen demokraten
die enkel demokraat zijn uit wraakgevoel voor
persoonlijke aangedane ongerechtigheden geheel
schaars zijn bij een politieken strijder is wils
kracht en taaiheid vaD noode die hun oorsprong
moeten vindt in edeler gevoelens dan wraak
gevoel, die moet gesteund zijn op vasten grond,
die enkel 't geloof in een verheven ideaal geven
kan.
Wraakgevoel is geen kristen gevoel... wij zijn
geheel 't akkoord met Het Kortrijksch Volk,
doch, zoo katholieken, kristen demokraten hun
werk ontnamen, hun huis, hun land, andere
bestaanmiddelen, in een woord toen zij de
kristene demokraten zooveel zij konden verhon
gerden, was dat een kristen gevoel zij wisten
goed, en maar al te wel, dat het hunne geloofs
broeders waren, zooals zij het nu zelf moeten
herkennen, en toch deden zij het. De katho
lieke gazetten en katholieke hooggeplaatsten
zagen dat zwijgende aan, meer, zij deden het
zelf, was dat uit kristene gevoel
Doch, nogmaals, daaruit volgt de voortzet
ting van onzen strijd niet; wij willen rechten
cn verbetering voor ons volk die in de katho
lieke rijkemenschen partij niet kunnen veroverd
worden
In de kristene volkspartij zijn er inderdaad
kristenen en volksgezinden, zegt Het Kortrijk
sche Volk, en 't is met deze dat het eenige
oogenblikken wil redeneeren.
Wij wijzen het niet van de hand. Het blad
zegt dat de kristene demokratische partij meest
altijd leidt tot het tegenovergestelde van het
geen zij betracht, en het neemt, om het te be
wijzen M. Plancquaert en zijn werking als
voorbeeld.
i' Voorop zegt Het Kortrijksche Volk dat het
*|eel achting heeft voor Plancquaert, zijn edel
moedig karakter, zijne vrijpostigheid en zijne
rtrjgè neene werkzamheid <hebben op hen eene
..y»oc^: aantrekkingskracht. iylaar in zijn ontem-
baren strijdlust slaat hij meest altijd als een
blinde zonder te zien wien hij zal treffen, vriend
of vijand.
Tot Het kortrijksche Volk tot de katholie
ken in 't algemeen alsook tot de andere par
tijen zeggen wij dat zulks de reden is van ons
bestaan a's afzonderlijke partij: De misbruiken,
de onrechtveerdigheden, 't zij gelijk waar zij
bestaan en onder welken naam zij bestaan,
bestrijden en trachten uit te roeiën, dat is ons
doel en zal het blijven.
Worden er misbruiken gepleegd bij middel
van den godsdienst 't zij door geestelijken of
wereldlijken, die misbruiken moeten bestreden
worden en de persoonen die er zich aan plich-
tig maken ook, zonder daarom den godsdienst
te bestrijden of aan te vallen die er nooit voor
iets in tusschen is; zulks om de eer en de glorie
van den godsdienst zelve. De slechte wetten, de
wanverhouding die er bestaat tusschen de ver
schillende klassen in het maatschappelijk leven,
van den eenen kant, de onschatbare rijkdomen
a en van den anderen kant, die diepe armoede
1 onder de arbeidende klasse, dat moet bestreden
en uitgeroeid wordenen 't zij vriend of
ij vijand die hiervan als tegenstrever opdaagt
X moet bekampt worden 't zij vriend of vijand
die hieraan medehelpt is, voor zooveel, prijzens-
jj waafdig.
I Had de geestelijkheid dit altijd ingezien en
de vijanden niet oarechtveerdig bekampt en
j harejvrienden die onrecht pleegden tegen den
evenluensch, in hun persoonlijk leven evenals
l door!hun invloed in wetten en besturen, niet
r alltijtl goed gekeurd en laten begaan, nooit zou
zij zoo laag gevallen zijn en nooit zou onze
kristen godsdienst zoo geleden hebben onder de
stóp--.- -
Vervolg toek. weck. k /l\. Vanderscmeldbn
Over eenige dagen was een onzer vrienden in
i gesprek met een socialist.
Er wierd over politieke zaken gesproken,
toeri eindelijk H. V. is zijn naam het volgende
verhaal aan onzen vriend toevertrouwde.
Ik was in eene samenwerkende maatschappij,
en er wierd alle jaren eene commissie benoemd
van vier mannen om nauwkeurig alle rekeningen
te onderzoeken. Ik werd ook eens op mijne
beurt benoemd als lid der commissie, en ik
deed een rechtzinnig en nauwkeurig onderzoek,
maar ik ontdekte verscheidene verduisteringen,
en duidde deze vervolgens aan de andere leden
der commissie aan, maar ik was gansch ver-
wonderd te zien dat ik bij hen daarover geen
goed onthaal kreeg. Ik maakte dit aan eenige
leden bekend en voor mijne belooning wierd ik
f buiten gecijferd, zij zegden mij dat ik daarvoor
de partij niet moest verlaten, maar dat het toch
beter was een man slecht te maken dan de
partij I En. hij voegde erbij dat hij toch socia-
list gebleven was I
Ehwel, moet gij nog verder gaan sprak
i onze vriend, gij zijt slecht gemaakt om goed
uw werk te doen, en dezen werden goed ge-
f maakt die lieten stelen, en gij blijft nogsocia
list I Moet men niet meer dan gaai zijn om nog
bij zulke partij te blijven
Bij ons, zegde verders onze vriend, is het
t juist het tegenovergestelde; al wie bij ons
i oneerlijk of niet deugend bevonden wordt,
1 vliegt buiten, maar de eerlijke menschen blijven
I bij ons. Dat is ODze christen democratische
(i partij. Dat men eens oordeele.
l
i
Meetings te Wevelghem,
Avelghem en Heestert
Te Wevelghem veel volk op de meeting bui
ten het dorp, min op 't dorp Te Heestert niet
veel volk de veldwachter werd overal rond
gezonden om te gaan uitbellen dat de meeting
verboden was. Toch waren veertig kloeke man
nen opgekomen. Op de twee meetings te Avel
ghem was er zeer veel volk.
De nieuwe burgemeester van Avelghem wilde
oude middels gebruiken. Hij zat met eenige
katholieken recht over de herberg, waar de
Meeting moest plaats grijpen, riep iedereen
binnen en trakteerde. Doch ter nauwernood
was de meeting begonnen of elkeen kwam luis
teren. De herbergzaal was proppende vol en
't volk stond tot op de straat. Eene bijzoudere
melding voor de vrouwen van den wijk Rugge
vele waren naar de meeting gekomen en luister
den aandachtig. Ondertusschen wilden twee
zatterikken wat lawijd maken buiten de herberg;
't ging niet en M. Plancquaert kon ongestoord
spreken gedurende meer dan eene uur.
Deze meeting zal voorzeker de beste vruchten
dragen. Toen de sprekers na de meeting naar
Avelghem dorp gingen voor de tweede meeting,
die om 6 uren moest plaats hebben, wilden de
twee dronken gemaakte kerels hen volgen al
tierende en al scheldende. Doch zij kregen van
twee jonge kerels 't gebod van terug te keeren
't geen zij dan ook deden. Waarom niet Zij
hadden toch hun pinten en centen verdiend.
Voor wie zullen zij stemmen Dat weet de
burgmeester niet.
't Is lang geleden dat wij zoo iets tegenkwa
men sedert jaren hebben wij door onze stand
vastigheid het de katholieken verleerd ons te
komen uitschelden. Dit heeft hier te Avelghem
een bijzondere reden.
De vroegere burgemeester, die onschatbare
diensten heeft bewezen aan de katholieke
partij, is afgesteld men denkt nu zijn diensten
niet meer noodig te hebben en daarom werd hij
voor eene beuzelarij van kant gezet.
De eigentlijke, de ware reden was dat hij zeer
verdraagzaam was jegens zijne tegenstrevers en
zeer breed van geest. De katholieke partij wil
zulke mannen zoolang zij in nood is, om door
de gaven van deze de twijfelaars mede te slepen
en dank aan de populariteit van zulke mannen
hun vijanden te verpletteren. Eens dat deze er
geheel en gansch liggen, kunnen hun vroegere
helpers die wat vrij zijn van karakter niet gauw
genoeg weg zijn. Vrije verdraagzame menschen
daarvan wil men in de katholieke partij niet
weten, en dan komt de ware type, het waar
model van katholieke burgemeester voor den
dag: een onwetenden of karakterloozen mensch.
't Is zoo een burgemeester, die M. de deken
geschonken heeft aan de gemeente Avelghem
Dat is schoon, zeggen de menschen, hij is er
gekomen door zijn verstand aDeze spreuk is
in Vlaanderen niet altijd waar men komt hier
ook tot iets omdat men dom en onwetend is en
dat is 't geval met den nieuwen burgemeester
van Avelghem. Zulke menschen meenen dan,
dat zij iets bijzonders moeten doen om te toonen
dat zij toch iets zijn, en 't is daarom dat M. de
burgemeester die domme streek heeft uitgesto
ken van tot vrouwvolk toe de eene pint na de
andere te doen drinken.
In zijn belang kunnen wij hem niet anders
raden van nooit geen teekens te geven van
verstand. Immers M. de deken heeft uit den
Congo vier papegaaien doen komen van de
beste soort, hij is bezig met ze goed te dressee-
ren om te roepen de zittink is ope de zittink
is toe en dat van zelfs als 't u belieft zonder
dat een sekretaris hem dat in de ooren moet
blazen 't geen 't geval niet is met onzen tegen-
woordigen burgervader. Dit is zeker te wijten
aan 't feit dat de papegaaien pluimen dragen
en zekere burgemeester van Vlaanderen groote
ooren.
Mocht nu Mde burgermeester zich wat slim
of wat vrij toonen, hij ook moet weg en men
stelt nen gedresseerden papegaai in de plaats.
De meeting op 't dorp bij den vriend Corne
is ook opperbest gelukt. De groote zaal stam
pend vol volk tot midden op de straat. De
socialisten kwamen tegenspreken. Als naar
gewoonte zullen zij in 't Volksrecht schreeu
wen: de demokraten werden platgeslegen. De
toehoorders zullen kunnen oordeelen 't kostte
vijf minuten tijd om de menschen onder te
boven te doen tuimelen.
Echter hebben wij nogmaals de oneerlijkheid
der socialisten kunnen vaststellen 't akkoord
was dat de socialisten mochten tegenspreken
gedurende zoo langen tijd als zij aangevallen
werden.
M. Plancquaert sprak van de socialisten
gedurende tien minuten de socialist nam het
woord gedurende 35 a 40 minuten II
't Is zulk eene eerlijke partij 1
Als ze gevoelden dat ze geklopt waren gingen
zij aan het tieren en 't schreeuwen
O wereldhervormers I
In een woord de Paaschdagen zijne schoone
propagandadagen geweest.
Overal bestatigen wij verandering bij het
volk de demokraten gaan met reuzenschreden
vooruit en de uitslag zal een groote verrassing
zijn. Moed demokraten, dapper gewerkt. De
zege is aan ons. Demokraat.
Van al de dorpen en steden onzer beide om
schrijvingen Thieit-Rousselaere, komen ons
dagelijks de beste tijdingen toe.
Nog nooit blies de wind zoo recht en zoo
schoon in onze zeilen.
Van nu af is de zegepraal der vrije christene
volkspartij eene afgedane zaak. Zij is heel en
gausch zeker.
Doch wij moeten al onze krachten inspannen,
om deze zege zoo schitterend mogelijk te
maken.
En daartoe zullen wij geraken met te vol
harden in den strijd voor het goede en voor het
rechtvaardige. Zooals hij begonnen was, moet
hij voortgezet worden, en dat met meer iever
dan ooit. Onze pogingen zullen wel beloond
