ONZE STRIJD
Neriogdoeners
Wat willen zij
Hoe m Landbouwer sprak.
Hier is 't noodige
geld voor 't pensioen
Wie? Ja Wie?
TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ
Er is eene keering in de ge
dachten der burgers gekomen.
Geen oude
politiek meer
Eerbied voor den godsdienst,
recht voor alle scholen,
Landbouwers,
Neringdoeners,
Ambachtslieden
In het gesticht
Oude WerkerI
DE GROOTE ZIJN
ALTIJD DE BESTE
Niemand meer tegen
wil en dank in de ge
stichten.
DE GELDVERKWISTERS
Zondag 24 April 1910
't Blad 5 centiemen
1 7" Jaar Nr 1 7
HET RECHT
Vóór Qod en Volk1
Alles voor Vlaanderen!
Vlaanderen voor Christust
Inschrijvingsprijs voor
Een jaar fr. 3.oo. NepeT> Tnaanden fr. 2-25
Zes maanden fr. i.jS Drie maanden fr. i.oe
voor buiten het land de vrachtloon daarbij.
Hoofdopsteller H. PLANCQUAERT
Men schrijft in ten bureele van dit blad en bij alle postmeesters en brievendragers
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad
COUPUREREI, BRUGGE
AAN KONDIGINGEN j
BekendrmJDng-n, per drukregelfr. 0.25
Reclamca, op de 40 bladzijde. 0.45
t 3e 0.55
j Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak-
waarnemers. Afslag voor herhaalde^ invoeging.
Alle eerste en derde MAANDAGEN der
ma .cd, zetelt onze hoofdman H. Plancquaert
van g tot xi uren in Prins BoudLeyvijn. Groote
Markt, te Kortrijk. Kos'teÜooze raadpleging
voer de leden onzer bonden en al wie door hen
gezonden wordt.
De christene volkspartij heeft jaren
lang moeten worstelen tegen vervol
ging, dwang en broodroof. Maar nu
zijn betere dagen voor haar aange
broken.
Herinner u de kiezing van Aalst
van over twee jaar. M. Daens werd
met alle geweld en allen laster bestre
den en hoe was de uitslag
Van negen duizend stemmen kwam
hij op ZESTIEN DUIST. Hij had
er in eens ZEVEN DUIST bijgewonnen.
Zulk een vooruitgang had men
nog nooit gezien.
Al de smaad en valsche aantijgingen
die men tegen de democraten aal aan
wenden, kunnen ditmaal niet meer
baten.
De demokraten strijden te Brussel,
Namen, Dinant, Antwerpen, Meehe-
len, Kortrijk, Thielt-Rousselaere en
Brugge. Overal is de roep in hun
voordeel. Waarom Omdat de men-
schen willen recht en reehtveerdig-
heid bekomen in de wereldsche
zaken zonder nadeel aan den gods
dienst. En 't is juist hetgeen de
demoeraten willen. Kan eene partij
schooner handelen
Geen schoolstrijd, geen oude poli
tiek meer.
Katholieken en liberalen schrij
ven enkijven daarover zonder einde
of grond en intussehen geraken de
rechtveerdige en volksgezinde wet
ten in den doodboek.
Wij christen demokraten zeggen
en daarmede gedaan.
En liever gesproken van de belangen
van middenstand en werkersklas.
Wat is klimmende belasting
't Is de verhooging der lasten
voor de groote fortuinen en de ver
mindering voor de kleine.
Kleingebruiker, winkelier, herber
gier enz. betalen te veel volgens hun
bezit en hunne middels. De hooge
standen integendeel zijn te weinig ge
troffen.
Dat is onrecht, dat is de verkeerde
wereld en daarom voeren de christene
democraten strijd voor de klimmende
belasting.
Verstaat uw belang, kiezers van den
middenstand. Gij klaagt, maar 't is gij
alleen die u zeiven kunt verhelpen.
Geeft eene les aan de oude partijen die
de zwaarste lasten op uwen rug gewor
pen hebben om hunne groote man
nen te kunnen sparen.
Man en vrouw worden in den ouden j
dag VAN MALKAAR GESCHEI- i
DEN EN IN GESTICHTEN GE-
STEKEN.
Wie doet en wilt dat zoo? De katho-
lieke bewaarders.
Wie wilt het anders De christene jj
demokraten
De oude werker moet EEN frank 5
daags hebben. Daarmeê zal hij zonder j
moeite den onderhoud krijgen bij j
kinders of bij kennissen.
Bemint den ouderling en geeft hem ij
vrijheid binst zijne laatste jaren.
Burgers en landbouwers, luistert eens
goed.
Er bestaan in ons land voor 9
MILLIARDS papieren weerden van
groote maatschappijen.
9 milliards, dat is 9 DUIST MIL-
LIOEN. Geen klein bier dus.
Hoeveel lasten liggen er daarop
GEEN DUIT.
Gij integendeel, burgers en land
bouwers, betaalt OP AL WAT GIJ
BEZIT.
Van waar komt dat verschil Hier
van de papieren weerden zitten
in handen der groote mannen die
de vrienden der katholieke be
waarders zijn.
De christene demokraten zeggen
geene voordeelen meer voor de
groote fortuinen, voor de geld-
weerden. Zij moeten en zullen be
talen benevens den geringen man.
Wat willen de katholieken in zaak
van PENSIOEN voor den ouden werk
man
Niets, volstrekt niets. Voor hen
moet het pensioen van geen cent ver
hoogd worden. Integendeel zij vallen
uit tegen de democraten die het op een
frank daags willen brengen/
In Vrankrijk, roepen zij uit, bestaat
er geen pensioen 't Is waar. Maar
waarom het voorbeeld van Vrank
rijk volgen dat zulk een slecht
land is
Waarom liever niet gesproken van
Engeland waar men een pensioen van
een frank en half gestemd heeft
Wij vragen een derde min alhoewel
Belgie in vergelijking zoo rijk is als
Engeland. De katholieken houden
immers niet op van boffen en stoffen
met den vooruitgang en den rijkdom
van het land. Waarom mogen de oude
menschen daarvan niet helpen ge
nieten
En de liberalen Zij spreken, wel is
waar, van een pensioen van een frank.
Maar hoe willen zij het inrichten Het
eenige voorstel dat een van hen tot
hiertoe ia de Kamer nederlegde, was
eene halve bakte.
Overigens er zijn plaatsen in het
land, waar hunne hoofdmannen nooit
van de dagen van hun leven, een
woord over het pensioen gerept
hebben. Zij laten dit schrijven en zeg
gen door hunne bieswerkers, maar zij
zelf gebaren van pij kens.
De katholieke bewaarders gebaren
altijd dat er geen geld voor 't pensioen
van een frank kan gevonden worden.
't Zijn nochtans diezelfde mannen
die honderden millioenen verkletsen
aan allerhande zotte prachtwerken en
versterkingen op de Maas en de
Schelde.
Hewel, ziehier van waar het geld zal
komen
i* Wij nemen vorenuit de i5 mil
lioen welke het tegenwoordig pensioen
vereischt.
2° Verkort nog meer den soldaten
dienst en gij profiteert verschillige mil
lioenen op de krijgsuitgaven.
3° Het pensioen zal hospicen en
disch ontlasten en deze kunnen dus
een evenredig deel hunner inkomsten
voor het pensioen afstaan. En dat zal
veel maken.
4° Met eene belasting op de g mil
liard (negen duist millioen) papieren
weerden der schatrijke speculateurs
dit met ontslaging der menschen van
geringen stand die een sommetje spaar
geld in papieren weerden gouden steken.
't Zijn de groote alleen die hier moeten
getroffen worden én het zijn zij, die
vérre hét meeste deel dezer weerden
bezitten.
5° Dat het ministerie ophoudede nieuwe
koolmijnen der Kempen voor een appel
en een ei aan de geldmannen weg te
geven. Dat het ze verkoope aan hunne
weerde of zelf uitbate.
Ziedaar het geld. Er is voorzeker
meer dan genoeg.
Wat zullen de mannen der oude
partij daarop zeggen Zij zullen ons
antwoord verdraaien. Hunne million-
nairs belasten gij ziet dat van hier
En bemerk wel, vrienden, dat er in
geheel het bovenstaande voorstel niets
is dat den burger, of den land
bouwer kan bezwaren.
I
Vroeger werd een onzer vrienden aangespro
ken door een landbouwer die zei
Mijnheer, ik ben er voor dat mijne werk
lieden, in geval van ongelukken, eene vergoe
ding bekomen. Maar het is ONRECHT den
last der verzekering op mij ALLEEN te leg
gen en ik zal u zeggen waarom.
Als mijn volk werkt op mijn land of op
mijn hof, dan werken zij voor mij alleen niet.
't Is waar dat de gelden van mijne vruchten en
beesten in mijne handen komen maar zij blijven
er niet in. Ik moet alle jaren 3ooo frank pacht
betalen en dat moet door mijne hofstede en de
hulp van mijn werkvolk opgebracht worden.
Mijne werklieden werken dus niet voor mij
alleen, maar ook voor mijn eigenaar. En
nochtans 't is IK ALLEEN die moet betalen
voor de ongevallen die kunnen gebeuren. Mijn
eigenaar integendeel moet daarvoor NIETS
geven. In andere woorden, al de rieschen fijn
voor den landbouwer en de eigenaar is altijd
fijnen pacht feker.
n De verzekering kost mij telken ja're 120 fr.
Daarom, Mijóheer, ben ik voor het stelsel
der christene Democraten die zeggen
De verfekeringmoetten laste fijn der Staats
kas, 't is te f eggen ten laste van het algemeen.
Ik ben katholiek, maar ik stem niet meer voor
eene partij die de landbouwers zulke zware
kosten oplegt nadat zij altijd en getrouwelijk
voor hare kandidaten gestemd hebben.
Ziedaar de juiste woorden van dezen man.
En de christene Democraat voegde er nog
bij: en voor de werklieden was het ook honderd
maal beter te doen te hebben met den Staat
dan met de maatschappijen van speculateurs.
Wie den toestand der werklieden
verbetert, helpt terfelvertijde de nering
doeners.
Immers de werkman is de kalant
van den kleinhandelaar, winkelier enz.,
en hoe meer hij wint hoe meer hij kan
aankoopen en hoe gemakkelijker hij kan
betalen.
De mindere standen hebben hierin,
gelijk in veel andere kwesties, hetzelfde
belang. En zoo hebben zij van beide
kanten redens om voor de demokraten
te stemmen.
De democraten alleen reiken de hand j
tot de kleine burgerij.
Gedurende hun 26 jaar bestuur, heb- f
ben de bewarende katholieken GEEN
ENKELE WET van bedied voor de
kleine neringdoeners ingevoerd. Met
grooten tralala hielden zij over vier en
vijf jaar een onderzoek om den toestand
van den geringen middenstand te leer en
kennen. Iedereen wist nochtans dat die
toestand karig en lastig is. De bewaar
ders vroegen dus enkel naar de bekende
waarheid... om tijd te winnen.
En wat is er van dit beroemd onder
zoek gekomen Niets. De bewaarders
zullen zeker zeggen dat het maar uitge
steld is tot na... de kiezing
Overigens in de kwestie der kleine
burgerij zijn de beide oude partijen in
hetzelfde beddetje ziek.
De liberalen hebben ook geen tijd
om den kleinhandelaar en ambachts
man ter hulp te komen.
Integendeel, zij vinden het ongepast
dat de kleine burgers hunne tanden
toonen. Wat is er immers gebeurd in
de laatste gemeentekiezing van Brugge?
Vrije burgers stelden kandidaten. En
wat deden de liberalen Twee dagen
I voor de stemming gaf de liberale Réveil
een groot artikel om den strijd der
lagere burgerij tegen te werken. De
neringdoeners werden daarin afgeschil
derd ALS KLEINGEESTIG EN HEB-
j ZUCHTIG.
Wat zegt gij daarvan
Als men 't jaarboek van statistiek doorbla
dert vindt men er leerrijke dingen in en ook
menig bewijs hoe slecht wij bestuurd worden.
Iu't jaarboek van 1908, bladzijde 258, vindt
men de opbrengst der belastingen en inkomsten
van den Staat.
De belastingen, rechts* reeksche zoowel als
onrechtstreeksche brachten op in 1880 de som
van 153,930,743 fr.enin 1906: 274,374,958!^
of ongeveer 121 millioen meer. Vaartrechten,
post en ijzerenweg brachten op in 1880
i2i,4i3,5o5 fr. en in 1906 291,482,340 fr.
170 millioenen/meer.
De goederen van den Staat, de havenrechten,
de loodsrechten enz., brachten op in 1880 de
som: io,i56,68i fr. en in 1906: 23,945,84 fr.
of bijkans 14 millioen meer.
Zeker als vermeerdering voor de ijzerenwegen
mag de som van 170 millioen niet genomen
worden omdat er veel nieuwe ijzerenwegen bij-
gekocht zijn en de kosten vanuitbating der
ijzeren wegen daardoor aanzienlijk gestegen zijn.
Doch zonder overdrijven mogen we zeggen dat
de Staat nu minstens 3o millioen zuiver meer
trekt van de ijzeren wegen dan in 1880.
Het tegenwoordig bestuur heeft dus jaarlijks
te beschikken over 121 -f- 3o -f- 14 i65
millioenen meer dan de belgische besturen van
1880.
Om aan alle Belgen een pensioen te ver
schaffen van 3oo fr. 's jaars zou dit ongeveer
3o millioen kosten eene bijlage van ongeveer
tien millioen zou voldoende zijn om een aan
zienlijk aandeel der premiën te betalen om al
ons werkmenschen te verzekeren tegen ziekte
en ongevallen en alzoo de bijzonderste bronnen
van armoede te vernietigen. Eo met den helft
van den overschot kon men gemakkelijk het
vakonderwijs en 't landbouwonderwijs inrichten
op eersten voet.
De katholieken hebben liever 't geld besteed
aan forten, kazernen, Congo, prachtgebouwen,
nieuwe soldaten, enz.
Zij hebben met duizende nieuwe plaatsen
gemaakt, waar zij hun neven en kozijntjes in
gesteld hebben.
En als men geld vraagt voor den werkman
de kas is leeg.