Partijyergaderingen
JAN VLEMINX
Vreeselijke moord
te Wetteren
Een kind aangerand te Calcken
Een kind aangerand te Massemen
de tegenpartijen bijna overal de nieuwe zetels
in bezit nemen en aan de katholieken slechts
overlaten eenen zetel te Antwerpen, twee in
Brussel, en eenen in Neufcb&teau. En dan zou
de katholieke meerderheid om zeep zijn
Arrondissementsbond van Kortrijk
Op Zondag 26 Juoi, om 21/2 ure namiddag
zal de maandelijksche vergadering gehouden
worden, ten hoofdlokale Prins Baudewijn,
Groote Markt, te Kortrijk. Dagorde 1° Over
zicht en bespreking nopens de kiezing 20 reke
ning en strijdpenning 3° herneming van den
strijd en propagandamiddels herkiezing van
't bestuur 5° inbreng' ig en r-kening der
soucheboekjes.
Alle afgevaardigden worden stellig op post
verwacht I M. H. Plancquaert zal ook aan
wezig zijn.
Propagandaclub van Kortrijk
Daags nadien op maandag 20 Juni om 6
ure 's avonds, belangrijke bijeenkomst bij vriend
Désiré, Gentwijk, met zelfde dagorde, en
kiezing van 't bestuur.
Deerlijk propagandakring
Op Zondag 19 Juni, om 5 1/2 ure namiddag
maandelijksche vergadering van den bond bij
Henri Caveye in Prins Baudewijn, plaats
Deerlijk.
Door de drukkende kies werkzaamheden heb
ben eenige der laatste vergaderingen te wen
schen gelaten, voortaan moet regelmatig ge
schiede als vooreen en zal elk het als zijn plicht
aanzien op post te zijn. Delangrijke dagorde.
Het besuur.
Op Zondag 26 Juni, om 9 voormiddag ver
gadering van den bond in 't gewoon lokaal.
Zeer belangrijko bespreking.
AIIods, vrienden demokraten, werken moeten
wij, alleen werken geeft leven en is leven.
Onmiddelijk, zonder uitstel moeten wij naar
middelen uitzien om onze partij beter en beter
in te richten en onze gedachten te doen kennen.
Elk wordt dus zonder four op post verwacht.
Olsene en Machelen
De vrieden worden verzocht een lokaal te
bvzorgen in die twee gemeenten.
Zulte
Zondag 26 Juni, Meeting, om 5 1/2 ure, te
Zulte.
Spreker H. Plancquaert.
Denterghem
Zondag 26 Juni, vergadering om 2 ij2 ure.
Arrondissement Gent
Van heden doen we een oproep voor den
strijdpenning.
Gelijk men ziet, de kieswerking is aangevan
gen, doch in den strijd moet men buskruit
hebben.
Vrienden en partijgenooten, helpt en springt
bij.
Veel kleine giftjes maken een gioot.
Zondag is te Wetteren eene misdaad ge
pleegd, gelijk die van Deerlijk.
De kleine Cecilia De Bruycker niet 't huis
komende, zijn de ouders en de geburen op zoek
gegaan, en hebben de kleine vermoord gevon
den in een koornveld. Het meisje was mishan
deld geweest voor de misdaad.
Maandag werden de kleine Louisa Van der -
stuyft en Elvira Van Puyenbroeck, speelkame
raadjes van Cecilia De Bruycker, langdurig
door het parket ondervraagd.
Louisa Vanderstuyft had van eerst af aan de
plaatselijke policie verklaard dat zij Cecilia had
zien meesleuren door een onbekenden manske
rel. Aan den onderzoeksrechter heeft het meisje
er nog bijgevoegd dat die kerel Cecilia De
Bruycker moest kennen, aangezien hij haar
toeriep Cecile, kom eens bier I Het kind
ging tot bij hem en 't is toen dat de ellendeling
haar meetrok.
De laatste verklaring van Louisa Vander-
stuvft zou kunnen doen veronderstellen dat de
n. .Lnaar zijn slachtoffer kende, daar hij haar
bij den voornaam noemde, 't Kan evenwel ook
zijn dat de schurk de drie kinderen had zien
spelen en den naam van de kleine De Bruycker
hoorde noemen. In alle geval, wat zeker is,
't is dat Louisa Vanderstuyft den kerel niet
kent en zij hem de eerste maal zag toen hij haar
speelkameraadje meesleurde.
De plaats der misdaad
Dinsdag heeft een landmeter, die met het
parket van Dendermonde naar Wetteren ge
komen was, op het gehucht Klein Gent het
pian opgemaakt van Ge plaats waar het lijkje
van de ongelukkige kleine Cecilia De Bruycker
gevonden werd. Een fotograaf heeft eene licht-
tee'keniDg genomen van het onschuldig slacht
offer der vreeselijke misdaad.
Op de plaats waar het lijkje gevonden werd,
op den kant van eene gracht, heeft men geene
voetsporen ontdekt en ook niet het minste
spoor van worsteling. Men denkt nu dat de
moord op eene andere plaats gepleegd werd,
en dat de ellendeling het lijkje van zijn slacht
offer naar de gracht gebracht heeft.
Het slachtoffer
Cecilia De Bruycker was zeer slim voor
hare jaren ook mocht ze voor de geburen vele
boodschappen verrichten, vooral voor de echt-
genoote Van Puyenbroeck, de bazin uit de
herberg Den Hazewind Zoo had het kind
zondag namiddag nog eene boodschap gedaan
voor de herbergiester, die haar gelast had eene
flesch likeur te halen. Dat was rond 5 i[2 ure
de kleine bleef nogal lang weg. Men denkt dat
Cecilia toen voor de eerste maal aangesproken
werdt door den kerel, die baar moordenaar
motst worden, en die haar zeer waarschijnlijk
dan de l:raaknoten gegeven heeft welke in de
zakken barer kleederen gevonden werden.
Die veronderstelling is zooveel te waarschijn
lijker, daar Cecilia 's avonds, toen zij met hare
gezellinnen verstopperken speelde, opeens
zegde Ik meet Jan, van Laerne, gaan
vinden hij heeft mij geroepen en, moest ik
niet gaan, hij zou kwaad op mij woorden alsook
op mijne moeder. Daaruit kan men afleiden
dat de moordenaar het kind verzocht bad op
ean bepaald uur ergens te komen, en haar be-
dreigd had indien zij niet wilde komen. Moge
lijk ook heeft Cecilia den kerel van verre gezien
toen zij aan het spelen was, en heeft hij haar
gewenkt.
Gewichtige verklaringen
De kleine Louisa Vanderstuyft heeft aan
den onderzoeksrechter, bij de verklaringen
welke zij eerst deed en die wij breedvoerig
meegedeeld hebben, nog het volgende gevoegd
k Ik was met Cecilia en met Elvira Van Puyen
broeck achter het hof der woning van deze
laatste bezig met pieperkenduik a te spelen.
Ik zat achter eenen kruiwagen, die nevens den
mesthoop stond buiten het hof Elvira zat
achter de haag, binnen het hof harer ouders,
en Ceciiia stond een 20 tal stapper verder
achter eene korenplek.
Cecilia is naar mij gekomen en heeft ge
zegd «Jan, van Laerne, roept mij ik ga er
eens bij, want hij zou anders kwaad zijn op mij.
Cecilia is daarop weggegaan achter het koren,
iangs den wegel.
De kleine Elvira Van Puyenbroeck heeft die
woorden ook hooren uitspreken door Cecilia
De Bruycker.
Men ziet dat de verklaringen van de twee
kinderen van het grootste gewicht zijn.
Begrafenis van het Slachtoffer
Woensdag morgen had de begrafenis plaats
van de ongelukkige kleine Cecilia De Bruycker.
Al de medescholieren van het slachtoffer woon-,
den de droeve plechtigheid bij. Voor de lichting
van het lijk kwamen de gemeenleoverheden ten
huize van de echtgenoot en De Bruycker-Van
Brussel, om den troostelooze ouders wat op te
beuren. Vader De Bruycker vooral was diep
teneergeslagen en letterlijk door smart over
stelpt.
Ten 71/2 ure zette de stoet zich in bewe
ging en begaf zich naar de kerk. De lijkkist-
werd gedragen door de schoolkameraadjes van
het slachtoffer andere kinderen vormden de
haag. Aan vele huizen wapperde de nationale
met een rouwvloers. Op heel den doortocht
van den indrukwekkenden lijkstoet stond eene
diepe bewogen menigte, die hare droefheid door
weenen en snikken lucht gaf. De kerk was opge
propt met volk en eene onafzienbare schaar
mannen, vrouwen en kinderen volgden bet
stoffelijk overschot van het slachtoffer der
ijselijke misdaad naar de laatste rustplaats. Op
het kerkhof hadden er hartroerende tooneelen
plaats.
De schrik in de streek
Te Wetteren en in den omtrek is iedereen
nog in de diepste verslagenheid gedompeld.
Men spreekt cr van niets meer dan van de
moord welke gepleegd is op de kleine Cecilia
De Bruycker; terzelfder tijd worden al de mis
daden van dien aard. welke in de laatste jaren
bedreven werden en waarvan er verscheidene
ongestraft gebleven zijn, terug opgehaald.
De aanranding welke dicsdag te Massemen
gepleegd werd, en deze welke zaterdag begaan
werd te Calckcn doch die nil eerst aan het licht
gekomen is cn welke wij verder meedeelen,
heeft den schrik ^er ouders het toppunt doen
bereikt:;
Tengevolge der ontdekking van de ijselijke
misdaad te Wetteren, is er eene aanranding
aan het licht gekomen die vei leden zaterdag
gepleegd werd in de naburige gemeente Calcken,
doch die gelukkig kon verijdeld worden.
De vijf dochterkens van de echtgenooten
Vandewicle, wonende op het gehucht Schrieck,
te Calcken, speelden zaterdag namiddag in den
omtrek der ouderlijke woning. Een kerel kwam
daar voorbij cn wilde de kleine Hortense Van-
de wiele meelokken, met haar geld en lekker
nijen te beloven. De vier zusterkens van de
kleine Hortense moesten al hunne krachten
inspannen om bet kind uit de handen van den
ellendeling te halen.
Dinsdag morgend kwam de kleine Marie
Albrecht, 9 jaar oud, langs de groote baan van
Gent naar Brussel, toen zij aangevallen werd
door een kerel die haar opnam, en mede over
eene gracht sprong en naar een elskant wilde
loopen. Het meisje riep luidkeels om hulp
een wielrijder, die juist langs de groote baan
reed, hoorde de kreten en snelde toe. De laffe
aanvaller liet daarop het kind los en nam ijlings
de vlucht. De kleine Aelbrecht had gelukkig
geen letsel slechts hare kleederen waren ge
scheurd. Daar de wielrijder den ellendeling
slechts van achter gezien heeft, en het kind te
veel ontroerd was om er op te denken den
schurk goed te bekijken, heeft men slechts een
onvolledig signalement van den kerel.
Onnoodig te zeggen dat dit geval, al is het
dan ook nog goed afgeloopen, de ontroering
in de streek nog is komen vergrooten, en dat
de ouders schrikken en beven voor hunne
kinderen.
Auê^wordt
illICM VÏUIUL 1.1 uauft UI
Vanderschelden te Deerlijk.
dank ontvangen bij Remi
84 MENGELWERK
EEN VERHAAL
uit den tijd der Opkomst der Chrlstene Democraten
in Vlaanderen.
DOOR H. PLANCQUAERT
Den volgenden zondag was het volop feest te Volxem de
katholieken hielden er de groote aangekondigde betooging. Al de
buizen waren bevlagd en versierd. Daar men Jan Vleminx op
zijne eigene gemeente een gevoeligen slag wilde toebrengen had
men met alle kracht gewerkt om de betooging buitengewoon goed
te doen lukken. Met duizenden was het volk opgekomen. Vijftig
maatschappijen van alle slach, met kartels cf vaandels muzie-
ken, zangmaatschsppijen, ziekenbonden, maatschappijen van
onderlingen bijstand, boerenbonden enz., namen deel aan den
stoet. Voor de kerk was een groot verhoog opgetimmerd. Na een
plechtig lof te hebben bijgewoond, kwamen daar plaats nemen
de groote kopstukken der katholieke partij van 't land van Aalst
omringd van pastoors vol hoogmoed met dtn kop in de lucht en
den buik vooruit. Alle wezens glansde van tevredenheid 't suc
ces giDg alle verwachting te boven.
Al spelende of zingende trokken de manifestanten het ver
hoog voorbij onderpastoors en jónge kandidaten voor benoe
mingen gaven 't signaal van toejuichend geroep en gezwaai met
hoed, muts of zakdoek.
In dichte drommen trokken de eenvoudige vlaamsche werk
menschen en boeren voorbij met eerbied groetende velen met
bewondering de groote mannen beziende die ginder tusscben de
pastoors in zaten en 't lot van godsdienst en vaderland in handen
hadden.
Hoevelen van die menschen dachten er eens op dat die
mannen daar sedert lang ons zoo onrechtvaardig behandeld
vlaamsche volk konden redden en dat zij zoo dikwijls aan de
zijde hadden gestaan van de vijanden onzer nationaliteit of met
karige hand nu en dan een stukje wet aan ons vernederd volk
hadden gegeven 1
Wie van al die geloovende werkmenschen of boeren dacht
er eens aan, dat het die mannen waren die met zooveel hard
nekkigheid gestreden hadden om hen hun politieke rechten te
Weigeren en dan enkel gedwongen na brand en moord een ver
minkt politiek recht hadden geschonken
Wie dacht er aan dat geen enkel dier mannen ooit op de arme
vlaamsche werklieden had gedacht, die jaarlijks met duizenden
in Vrankrijk gaan werken tot den dag dat de christen demokraten
van hen eene macht hadden gemaakt
Wie dacht er aan dat dank aan die mannen en aan him
bestuur ons volk onwetender bleef dan andere volkeren, achter
lijker en armer r
Wie dacht er aan dat velen dier mannen zulke verachting vcor
hun volk koesterden dat zij de taal van dat volk niet spraken
Hier en daar een als uitzondering, als groote uitzondering.
Want zoo laag heeft men ons volk weten te houden dat het noch
nationale fierheid beeft noch begrip van zijne heiligste rechten en
zijne grootste belangen; 't vlaamsche volk heeft maar gedachten
op kommando op koramando van de meesters van Vlaanderen
zullen de geloovige Vlamingen vlaamschgezind zijn, volksgezind,
zelfs republikein, al wat de meester wil doch om ooit uit eigen
kracht en beweging een onrecht uit te roeien of een verheven
gedacht uit te voeren of grondige hervormingen van diepgewor
telde misbruiken of wantoestanden voor te stellen en tot stand te
brengen, dat kan het geloovig vlaamsch volk niet en dat kan
waarschijnlijk geen enkel katholiek volk. De alleenheerschappij,
de dwingelandij die op ons dorpen en in katholieke kleine steden
heerscht, ja, tot onder 't katholiek gebleven gedeelte onzer groote
steden heeft dezelfde gevolgen gehad, die de alleenheerschappij
en de dwingelandij altijd en onvermijdelijk hebben voortgebracht
zelfs op groote volkeren.
Het katholicismus is door de priesters op zedelijk gebied
verlaagd tot eene zedelijke macht van ondergeschikten raDg
bijzondere zonden, bijzondere onrechtvaardigheden, vooral bij
kleine en weinig machtigen v/orden met kracht gehekeld en
bevochten.
De groote onrechten die gansch een volk treffen of eene
ganscho maatschappij de algemeene misbruiken hoe schendend
ook, doch die hooggeplaatste personen of de rijke standen ten
goede komen, vinden in de katholieke overheid een warmen ver
dediger in name der goede orde in 't openbaar belang voor de
zedeloosheid der grooten hangt zij niet zelden nen sluier om ze
aan de oogen van 't volk te duiken. Als ze maar niet onbe
schaamd de heiden van de grootste schandalen die haar dienstig
waren durft ophemelen lijk of wij dit over eenige maanden tot
drijmaal toe in on2e kerken hebben moeten hooren, na de dood
van Leopold II, op gebied van rechtvaardigheid en zeden voor
zeker de triestigste figuur van onzen tijd.
Hier en daar vindt men eene sterke ziel die duift protesteeren,
doch in 't algemeen de geloovige slaven van Vlaanderen zwijgen
en volgen.
O Christus, wat hebt ge u waarlijk een goddelijke profeet
getoond, toen gij uw volgelingen vergeleken hebt aan kudden of
aan lammeren en schapen, brave diertjes, 't is waar, maar toch
van de domste die gij in uwe almacht geschapen hebtl
De pastoor, onderpastoor Van Boschvoorde, de burgemees
ter, de notaris, al de katholieke kopstukken van Volxem waren
uiterst tevreden 't volk had nu eens gezien hoe machtig de
katholieke partij was. Wat konden de demokraten stellen tegen
over zoo een indrukwekkende bctooging
Doch men verwachtte nog meer van de missie die acht dagen
daarna moest beginnen en slechts moest eindigen vier dagen voor
de kieziDg. Al de christene menschen werden aangemaand om
regelmatig en aandachtig de sermoenen te volgen en deel te
nemen aan de godsdienstige oefeningen. Er was een eerste ser
moen om 5 1/2 ure 's morgens een gedurende de mis van acht
uren, en eindelijk een om acht uren en half 's avonds na het
werk. Volxem, dat gekend was als een door en door christelijk
dorp, mocht bij andere gemeenten niet ten achteren blijven. De
Paters missionarissen moesten getroost Volxem verlaten. De
meesters moesten erop passen dat bun onderhoorigen regelmatig
de sermoenen volgden; de vrouwen moesten hun mans en kinders
aansporen gedurende deze dagen aan de godsdienstige oefeningen
deel te nemen.
M. de Pastoor had 't geluk gehad te bekomen dat Pater
Modestus, de beroemdste predikant van 't Vlaamsche land, de
missie zou komen leideD. 't Was hij die de sermoenen 's avonds
zou doen. Dit en meer werd van den kansel afgekondigd den
zondag voor de missie die 's anderendaags begon. Dit alles werd
door 't mansvolk met veel bedaardheid aanhoord doch de aan
kondiging dat Pater Modestus kwam prediken, maakte op veel
jonge godvruchtige meisjes en op al de kwezels een diepen
indruk. De naam van Pater Modestus was goed gekend. Wat
er na de missen in de winkels gekakeld werd over Pater Modestus
en zijn kollegas kan niet beschreven worden. Doch 't was weldra
algemeen geweten dat Pater Modestus een nog betrekkelijk jonge
pater was, schoon cn daarbij zeer bevallig.
Overal werd zijn biechtstoel bestormd en menig vertelselken
over de wondere bekeeringen die hij bekomen had van oude en
verstokte zondaars, van framassons op hun sterfbed, en zelfs
van socialisten die van God noch kerk wilden weten, deed de
ronde van 't dorp. Bij de kwezels en bij veel jonge dochters, ja
zelfs bij godvruchtige huismoeders werd er veel meer gesproken
over Pater Modestus dan over de missie zelve.
Van de twee andere paters, twee oude menschen met grijs
haar werd er zooveel gewag niet gemaaktmen sprak er toch
ook van, en luisterde met genoegen naar de beschrijving die er
van gemaakt werd door deze die ze elders nog gezien hadden.
Victor De Wilde, die eene betrekking had gevonden in
Brussel, dcch nog voor eerrigen tijd alle dagen naar huis kwam,
en 's zondags op Volxem verbleef, zegde na de mis tot Jan
Dat is de laatste klop die men u gaat geven.
Ia alle geval,'t zal ods geen voordeel doen, meende Jan.
Neen, Jan, de eerste dagen zal men veel spreken over
deugd en hemel en als 't volk goed onder den invloed dier brave
welsprekende menschen zal zijn, dan zal de aap uit de mouw
komen ol liever en juister gezegd, de duivel uit zijne kas. Al het
kwaad en 't verderf der wereld zal de schuld der demokraten
zijn.
'k Verwacht het ook zoo, sprak Jan, een weinig ont
moedigd.
Ge moet er niet aan twijfelen, sprak Victor De Wilde.
Is het dan te verwonderen dat zooveel menschen hun
geloof verliezen, zuchtte Jan, denkende op al de vernederingen
die de volksgezinde menschen van Volxem en hun familiën gingen
moeten onderstaan.
't Geloof, sprak Victor bitter. Gij denkt daarop, en veel
van ons eenvoudige menschen van Volxem. Maar gelooft gij
waarlijk, dat de kopstukken der katholieke religie daar eerst en
vooral mede bekommerd zijn Sommige, 'k geef het u toe, beste
vriend, maar zeer velen zien in eerst en vooral 't voordeel, 't zij
zedelijk, 't zij stoffelijk dat de werking door geloof en ziel kan
voortbrengen, en 't eigentlijk belang voor geloof en ziel komt
dan op den tweeden rang.
't Is waar, Victor, de wereldlijke hedoeliDgen stooten maar
al te dikwijls de echte godsdienstige gevoelens op zij. De gods
dienst wordt te veel misbruikt voor eigen voordeel en macht.
En ook tot voldoening van eigen haat en wraaklust. Maar
ook daardoor, en niet vooral door socialisten en framassors,
vermindert in de katholieke landen het godsdienstig gevoelen.
Als 't zoo voortgaat zou de katholieke kerk wel kuunen verklei
nen tot eene katholieke kapel.