farj^rgaderingen
JAN VLEMINX
Werkstaking op cgehalte van
den ijzerweg in w ankrijk
Een gestolen kind teruggevonden
La Chronique Order meerdere nieuwtjes
vernam ik daar iets te kolosaal om het uiet den
lezers van Het Recht te vertellen. Frank
rijk telt zoovele geleerden omdat in dit land
veel wijn gedronken wordt! I Och Chror ique
'k zou uw opsteller en geheel de antiflamin-
gantsche kliek willen aanraden nu tn dan
eenige teugen van dien verstandgevenden drank
te drinken, welhaast zal geheel ons land door
geleerdheid overgoten worden, zooniet door
domheid en waanzin I
Nog iets de mensch komt nooit van nen
aap hé Ewel u Chronique stuurt eenige
fleschen rooden of witten naar den dierentuin
van Antwerpen, zoo zal men nog eenige
kluchtige menschen te meer kunnen kweeken.
Zoïlus.
Studie- en Sprekersbond.
Verscheidene eischen, onder andere vermeer
dering van loon geen voldoening bekomen heb
bende, zoo hebben de machinisten en stokers
van de spoorwegen uit het noordergedeelte van
Vrankrijk het werk gestaakt.
Verhooging op de Beurs
Ten gevolge der staking op het Noordernet
is de suiker op de Beurs gestegen met 2 fr., de
alkooi met 2 tot 3 fr. en de bloem met 5o cen
tiemen.
De verklaring der werkstaking
Na vastgesteld te hebben dat alle pogingen
tot verzoening en onderhandeling niets gebaat
hebben en dat de werklieden verlaten waren
door de openbare besturen, vraagt het manifest:
rAlgemeene loonsverhooging voor geheel
het personeel, gezien de levensduurte, waarvan
al de werkers te lijden hebben.
2. Terugwerkende kracht der pensioenwet
van 11 juli 1909.
3. Regeling van den arbeid.
4. Toekenning der wekelijksche rust, waarvan
veel werkers nog verstoken zijn.
5. BetaliDg per maand in evenredigheid van
eene minimum-jaarwedde van i85o fr. voor de
kleinste arbeiders.
De verklaring drukt het vast voornemen uit
dat de werklieden den arbeid niet zullen her
nemen zonder volledige voldoening.
De werkstakers zijn vast besloten kalm te
blijven en voor alle uitdagingen koel te blijven.
De prijzen der waren verhoogen
Men voorziet voor heden eene groote verhoo
ging van prijs op talrijke verbruiks-artikelen.
De toestand van gister morgend
Dinsdag morgend waren op de lijnen waar
de werkstaking uitgeroepen is, op 700 machi
nisten en stokers, nauwelijks 60 aan den
arbeid, en op 1700 werklieden der treindepots,
55o. Geen enkele trein vertrok dien morgend
uit de Noordstatie, te Parijs. De treinen uit
Brussel moesten te Tergnier stoppen.
Een ongeval te Tergnier
Dinsdag nacht was een trein in de statie
van Tergnier tengevolge van de staking ge-
blokeerd men ging eene lokemotief uit den
depot halen, doch deze ontriggelde op de
draaischijf, die voor de versporing dient.
Eene andere lokomotief kwam aangestoomd
en botste op de eerste.' Het gevolg was dat de
spoorbaan voor lange uren versperd bleef.
In de Noordstatie te Parijs
Het uitzicht der Noordstatie was dinsdag
oprecht zonderling. Meest al de poorten waren
gesloten. De troepen bezetten de kaaien en de
wachtzalen. De eerste morgentreinen stonden
vertrekkens gereed. De reizigers hadden in de
wagons plaats genomen, en hun reisgoed was
in de foergons geborgen.
Wanneer het sein tot het vertrek gegeven
werd, verlieten de stokers en de machinisten
d-c, ^komotieven en de reizigers konden niet
anders dan met pak en zak huiswaarts keeren.
In den Parijzer omtrek
Dinsdag morgen krioelden de wegen in den
parijzer omtrek van autos, koetsen, karren,
tandems en rijwielen men zag er voertuigen
die in geene jaren nog den dag gezien hadden,
namelijk eene automobiel van veertig paarden
kracht, die sinds vier jaar niet meer gerold had:
en daarop hadden vijftien personen plaats
genomen om naar Parijs te komen. En al dat
gerij verving de treinen.
Het getal werklieden en bedienden, die in
den omtrek der hoofdstad wonen en te Parijs
werken, en die gister morgend te laat op
hunnen post gekomen zijn, is onberekenbaar.
Het personeel binnengeroepen
Tengevolge van den ministerraad gister
gehouden verschijnt in het fransch Staatsblad
van heden een dukreet betreffende de militaire
inrichting van de spoorwegen, en toelatend
voor acht en twintig dagen de cheminots die
nog dienstplichtig zijn, onder de wapens te
roepen.
Het gouvernement kan, desnoods, de machi
nisten en de stokers van de vloot op de lokomo-
tieven gebruiken. Er zullen ook maatregelen
genomen worden om den postdienst te ver-
i n alsook de noodige bevoorrading van
Panjs.
Aanhoudingen
Men verwacht zich alle oogenblikken aan de
aanhouding van een zeker getal werkstakers,
die zich aan saboteeriog n plichtig gemaakt
hebben. Het is bijzonder te Tergnier dat er
lokomotieven beschadigd zijn.
Te Calais
Het syndikaat van°de cheminots van
Calais heeft Dinsdag morgend ten 21/2 ure
bevel,gekregen den arbeid te staken ten 91/2
ure verlieten 34 van de 42 werklieden de werk-
van den spoorweg. In andere dienstea werd
het werk ook gedeeltelijk gestaakt.
Te Brussel
Dinsdag morgend hadden, in de Zuidstatie
te Brussel, talrijke reizigers hunne koepoDS
genomen om met den trein van 8 ure 21 naar
Parijs te vertrekken. De statieoverste verwittig
de de reizigers dat de dienst onderbroken was
en deed den prijs van de reiskoepons terug
betalen. De treinen raar Parijs konden maar
tot aan Saint -Quentin geraken, 't is te zeggen
half weg Brussel-Parijs.
Uit Parijs was de laatste trein ten 5 ure 6
's morgens te Brussel aangekomen, deze die
ten 8 ure 5 's avonds uit de fransche hoofdstad
vertrekt en bloemen, fruiten en groenten van
Parijs en de omstreken naar de belgische hoofd
stad voert.
Naar alle waarschijnlijk zal een post-auto-
mobieldienst tusschen Brussel en Parijs inge
richt worden. De parijzer dagbladen 2ijn, in
plaats van 'smiddags, eerst 's avonds te Brussel j HukW zuster en eeD ktiad bij een
ftmlllelid hadden vernacht.
Tom zij binnen in bet huis vielen
wel degelijk dat bet Louieke was, die hen
mets' allen kende. Zij liepen nu de vader A
als mfeionig van vreugde, kwam toegesneld, en
dmkte aijn koontje, dat bij vijf dagen kw.jt was,
ÏÏeS zag er uit, deerlijk om aan te zien j
A. vloertjes hingen hem als lompen aan het
'vertelde dat hij twee nachten met de
i. .de vrouw in de bosschen bad geslapen
:fdïtdt hem Sn hedie had leeren zingen
cm te bea«lea-
De vrouv.7 is aangehouden.
toegekomen
In het telegraafbureel werden nog depechen
voor Parijs aanvaard, doch het personeel ver
wittigde het publiek dat de overseining n>et
groote vertraging zou geschieden.
Te Charleroi
De laatste trein uit Parijs is Dingdag morgen
ten 2 ure voorbij Charleroi gekomen. De trein
die ten 4 ure 2 voorbij moest komenwas ten
1 u.e 17 te Tergnier tegengehouden.
Te Maubeuge stoppen al de treinen in be-
stemming voor België. Uit Erquelinnes vc-r
trekken alleen treinen die in deze statie gevormd
worden. Op de fransche grens v/oröen de wis-
selkabienen door de soldaten van het. 145®'
van Maubeuge bewaakt, alsook de spooi'Üjn
van 40 tot 5o meters.
Verleden week was het knaapje Louis
Schoors, drie jaar en half oud, wonende Breda-
straat, i3, op den Viaduct van den Dam te
Antwerpen, door eene onbekende vrouw ont
voerd.
Dank aan de verspreiding van het signale
ment dezer vrouw is men c-r in gelukt haar
zondag morgend te St-Leonards bij Brecht aan
te houden, terwijl zij nog was in gezelschap
van het kind.
Ziehier in welke omstandigheden de' aan
houding plaats had
Mad. Bertha De Preter, zuster der advoca
ten Jan en Frans De Preter, die te Brecht was
Zaterdag 11., ontmoette daarop den steenweg
van St-Leonards eene vrouw, vuil en slordig
gekleed, die een knaapje aan de hand leidde,
dat overvloedig weende.
Die vrouw vroeg den weg naar St-Leonards.
Dat is nog drie uren gaans, zegde Mevrou w
De Pretere maar ge kunt daar met dit kind
geraken 't valt van vermoeienis.
Daarop vertelde de vrouw dat zij door haren
man was verlaten en reeds drie dagen rond
doolde, bijna zonder eten.
V< 1 medelijden gaf Mevr. De Pretei ecnig
geld aan de vrouw en vroeg dan toevallig aan
het kind
Hoe heet gij, manneke
Louieke Schoors, zei het ventje, en ik
woon in de Bredastraat.
Op het eerste oogenblik dacht Mevrouw De
Preter niet aan het verdwenen kind en stelde
aan de vrouw voor, haar kind te plaatsen in
het gesticht van barmhar.igheid, voor verlaten
en arme kinderen, te Wyneghem.
Neen, antwoorde de voorgewende moeder
ik houd nog liever het kind bij mij.
Toen nu mevr. De Preter 's namiddags in
de stad kwam las zij van het verdwenen kind in
de gazetten en zag onmiddeiijk dat de knaap
geen ander kou zijn dan het jongentje dat zij
had ontmoet zij ging haar wedervaren vertel
len aan haar broeder. M. Frans De Preter. die
onmiddillijk naar de policie van deo Dam
telefoneerde, terwijl mev. Bertha De Preter op
s taanden voet naar de ouders van het kind
snelde.
Seffens ging de vader eenige vrienden halen
en een half uur later reden zij in volle vaart met
hunne rijwielen naar Brecht.
Wanneer zondag de dag in de lucht kwam
gingen vader Schoors en zijne vrienden den
veldwachter van Oostmalle verwittigen. Deze
Arrondissement GENT
Zondag 16 October, om l/z ure. Meeting
teBEY^ZE: In den Mexicaan, Gentstraat.
- H Plancquaert en andere.
Spreker, - die%erleden week te laat
-d en belet was, zal zonder faut
ve rwittigd wet
teg 'enwoordig zij. n*
ober, om 8 1/2 ure verga-
M aandag, 17 Oct. tg GEnT, gewoon
dering van de vrieno
lokaa 1van den Arrondis-
7 November, vergaderii
sementsbond.
Maandag, 14 November, &EYNZE.
Debat tusschen een Socialist en et D Peinokraat
over socialismus en christen volksge. ^ndheid.
Zondag, 14 Novomber, Meeting te O'LSENE
en ZULTE Spreker H. Plancquaert
Zondag, 23 October, Meeting te OOSTER-
ZEELE of BAELEGEM Spreker H. Planc
quaert.
Arrondisssmentsbond van Korlrijk
Op Zondag 16 October 1910, om 3 uren
namiddag, zal de maandelijksche vergadering
gehouden worden te Meenen, bij vriend Alfocs
Favoreel, ter herberg De Trombone Kor-
trijkpoort. Van alie afdeelingen wordt te
minstens één afgevaardigde stellig verwacht,
om een blijk van genegenheid te geven aan onze
Meenensche medebroeders.
Dus, allen in zulk groot getal mogelijk op
post I
Deerlijk
Zondag, 16 October, om 6 ure 's avonds,
vergadering van den bond in Prins Boudewijn,
bij H. Cavaye.
Al de leden worden ditmaal zonder faut op
post verwacht. Hel Bestuur.
MENGELWERK
EEN VERHAAL
uit den tijd der Opkomst der CHristene Democraten
in Vlaanderen.
DOOR H. PLANCQUAERT
Dan naderden de priesters, lazen de betaalde gebeden met
de gewone onverschilligheid en begeleidden al zingende het lijk
door de straten van Volxem naar de kerk.
De groote menigte die het lijk volgde maakte indruk op de
inwoners. Men had in stilte alles aangewend opdat er zoo weinig
volk mogelijk zoude geweest zijn op de begrafenis van den afge
storven demokraat, want in Vlaanderen vervolgt men de vrije
menschen tot in het graf.
Ook zeer weinige menschen van Volxem volgden het lijk.
Boeren uit het gebuurte van vrouw Vleminx waren niet gekomen
en werkten naarstig op hun land terwijl Jan Vleminx naar zijn
laatste rustplaats gedregen werd andere hadden er eenvoudig
hunne meid of hunnen knecht naartoe gezonden. Zelfs de doktoor
van Houthem, die Jan verzorgde had een onvoorzien belet inge
roepen om niet te moeten tegenwoordig zijn en op die wijze de
priesters te vleien en iu hun gratie te staan.
Aangezien de familie verwittigd was dat er verschillende
■demokraten van de omstreken van Gent en Brussel moesten komen
en moeielijk in tijds konden aankomen voor de offerande c mdat
Volxem nog al ver van eene statie afgelegen was, had vrouw
Vleminx aan den pastoor doen vragen den lijkdienst eenige
minuten na negen uren te willen beginnendoch dit werd vlakaf
geweigerd en Mina, wel wetende waartoe de pastoor en Van
Boschvoorde bekwaam waren, had er voor gezorgd dat de lijk
stoet wel op tijd aan den ingang van 't dorp zoude geweest zijn.
Zoo niet na een of twee minuten wachtens waren de priesters in
staat rechtsomkeer te maken en den dienst zonder lijk te beginnen
om alzoo den gestorven demokraat nog een laatste affront te
kunnen aandoen.
Doch van andere kanten was het volk opgekomen en veel
werklieden der omstreken hadden hun werk verlet om een hunner
hoofdmannen een laatste vaarwel te komen zergen.
Dit tot groot spijt niet alleenlijk van de priesters, maar ook
van hun aanhang die er op gerekend hadden dat Jan Vleminx
als door iedereen verlaten, zou ter aarde besteld worden. De
doktoor en de notaris beloerden den stoet van achter de gordijnen
van 't gemeentehuis recht over de kerk zij vonden groote pret
in de kwinkslagen van nen half zatten bakker die de begrafenis
van Jan Vleminx te baat nam om een reden te hebben den voor
middag vijf of zes druppels meer te drinken dan naar gewoonte
en voorstelde naar een katholiek blad van Ninove een brief te
sturen om 't geluk uit te drukken van eene gemeente van 't kan
ton die op onverwachte en mirakeleuze wijze verlost werd van
eene besmettelijke ziekte die er sedert eenige jaren heerschte.
Een schoenlapper die ook halfzat aan den toog stond, zou
ook willen weten hebben of Jan Vleminx zoo gemakkelijk Ons
Heere bij den neus zou geleid hebben, zooals hij het deed toen
hij op de meetings de werkmenschen alle slach van leugens wijs
maakte, en doch 't geen hij liefst zou gezien hebben waren de
muilen en grimassen die Jan Vlesrinx nu aan 't trekken was
terwijl de duivel hem roosterde met de nummers van Klokke
Roelant, waarin hij 't gemeentebestuur en de deftigste personen
van Volxem had aaDgerand. De burgemeester en de notaris
prosten van lachen, evenals de waard en de waardin en de
kluchtige] schoenlapper werd met twee, drij groote druppels
getrakteerd, 't Geluk van die christelijke zielen werd nogthans
vergald door den grooten toeloop van volk die het lijk van hun
politieken tegenstrever begeleidde.
Veel kweze's en katholieke boerinnen waren dien dag ook
naar 't dorp naar den winkel gekomen om de begrafenis van den
afgevallen christen te zienbij de jufvrouwen Scherpenzeel vooral
werden het leveu en de dood van Jan Vleminx druk besproken
hier echter beperkte men zich meer tot het vaststellen van de
macht en de rechtvaardigheid van God die op tijd en stond de
boozen weet uit te roeien lijk of M. Van Boschvoorde het ten
andere eenige weken te voren met zooveel welsprekendheid
gepredikt ja, voorzegd had. Sommige boerinnen echter gevoelden
de steek van den nijd als zij zagen hoe eerbiedig en bedroefd
honderde menschen het lijk van Jan Vleminx volgden.
Als hun man of hun zoon begraven werd was er op verre na
zooveel volk niet. 't Feit echter dat verre 't grootste getal dier
menschen van andere gemeenten kwamen en dat geen enkel der
bijzonderste boeren of burgers van Volxem het lijk volgde, ver
zachtte eenigzics de steken harer jaloezij. Zij konden dan ook
niet nalaten vast te stellen hoeveel slechte menschen er reeds op
die aodere gemeenten moesten zijn. De uitzonderlijke maatregel
genomen tegen het muziek der demokraten werd algrmeen goed
gekeurd.
De dienst was ten einde de vleugels der groote kerkdeur
vlogen wijd open. 't Kruis verscheen tusschen tsvee akeligjwap-
perende zwarte vlaggen gevolgd door pastoor en onderpastoors
die nauwelijks op den drempel der deur gekomen met krachtige
stem, luide gesteund door den koster en de zangers die hen
vergezelden, het triomflied aanhieven In Paradyso recht den
Hemel in, o ziel, eDZ.
Immers vrouw Vleminx als laatste teeken van liefde dat zij
haren zoon geven kon, had gewild dat hij met een der hoogste
en plechtigste kerkelijke diensten begraven wierd. Daar zij hier
voor 400 frank betaalde werd Jan die eenige dagen te voren nog
een ketter, een schismatiek, een vijand van God en de maat
schappij uitgeroepen werd, zoo maar in éénmaal zonder entr'acte
den hemel ingezongen.
Van Boschvoorde, die voor zijn deel omtrent 40 frank moest
trekken, dacht dan ook dat hst zijn plicht was zijn longen en
stemsnaren niet te sparen en zong den man dien hij zoo vurig
haatte en zoo dikwijls van op den predikstoel uitgescholden en
gelasterd had, recht in den schoot van Abraham tegen omtrent
een frank per woord of vijf en-zeventig centiemen per gezongen
noot muziek.
Ea van al die goede geloovige katholieke zielen van Volxem
die zich aanzagen als de trouwe kinderen van God en de steun
pilaren zijner kerk, de toekomstige leden der gemeenschap der
heiligen, hoevelen waren er die aan den armen Pier Goethals
dachten twee dagen te voren begraven
Pier was een voorbeeldig christen, in den zin des woords
waarin onze katholieke pastoors het verstaan. Hij had bij zijn
vrouw veertien kinderen gehad cn won zonder morren 72 centie
men en zijnen kost bij nen braven boer der gemeente. Zeven van
zijn veertien kinderen waren gestorven tengevolge van onvol
doende voedsel.
Hij stemde regelmatig en gewillig bij iedere kiezing voor de
katholieken zonder dat dit hen meer koste dan de belofte van
almoezen en twee pinten bier die hij in zijn gebuurte op de vic
torie der goede zaak mocht gaan drinken. Hij stierf ter nauwer-
nood vijf en veertig jaren oud van eene ziekte meer veroorzaakt
door overdreven werk met onvoldoende voedsel dan ten gevolge
van eigentlijke besmetting. Hij liet eene droeve weduwe achter
met zeven kleine kinderen zonder dat iemand ia zijnen dood lijk
in die van Jan Vleminx eene straf en eene wraak zag des hemels.
Om zijn goeden wil te toonen en terzelvertijd cp witte voetjes te
staan bij de heeren van Vinccntius en van 'c armbestuur die onder
de hoogc kommande stonden der geestelijken, was Pier lid van
Sint Barbara, een maatschappij waarvan de leden wekelijks vijf
centiemen stortten om na hunnen dood met eene mis begraven te
worden, eene mis die dan ook schromelijk duur kwam te staan,
als de leden wat lang leefden tot gioot genoegen van den pastoor
die de gelden inde zonder er ooit zelfs éénmaal in zijn leven
rekening over te geven (1). Dank aan de wekelijksche opoffering
die waarschijnlijk meer ingegeven was door de hoop op meerdere
almoezen dan in 't belang der zaligheid zijner ziel, werd Pier
twee dagen voor Jan Vleminx te acht uren met eene mis begraven,
terwijl de armsten die niet over 't voldoende geld beschikten
slechts 's moigends vroeg achteraan in de kerk werden gebracht,
zoo kert mogelijk door r.en onderpastoor wat belezen en dan
door vier oude mannekens uit 't klooster naar 't kerkhof gedragen
en niet zelden onder eenige kwinkslagen terwijl M. de onderpas
toor in de sakristij zijn voeten warmde ten een sermoen voorbe
reidde over de christelijke werken van barmhartigheid, namelijk
de dooden begraven.
(ij Zoo eene sociëteit bestaat te Zomergem de vroegere pastoors gaven
nooit rekening. Wij weten niet hoe 't nu voor den oogenblik gesteld is.
