Zalige Kerstdag!...
TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ
voor Belgenland
Waarom sommige menschentegen
eene Vlaamsche Hoogeschool zijn Ook ziet onze kunstenaars, onze let-
Ontwsrp-Zisktswet in Holland
Zondag 25 December 1910
't Blad 5 centiemen
1 7* jaar Nr 52
HET RECHT
JfBor Qod en Volk!
Vlaanderen voor Chrlstumi
Per jaar k. 3.oo. Negen maa: ::cn fr. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 Drie mr>' den fr. x.oo
voor buiten het land de vrachtloon daarbij.
Hoofdopsteller H. PLANCQUAERT
1 schrijft in ten bureele van dit blad en bij alle postmeesters en brieven drag err
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad
COUPUREREI, BRUGGE
AANKONDIGINGEN
Bekendmakingen, per drukregelk. o.i5
j Reciamen, op de 4» bladzijde. 0.45
3e 1 o 55
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak-
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
Alle eerste Maandagen en derde Zon
dagen der maand kostelooze raadpleging door
M. Hector Plancquaeit, in Prins Boudewijn te
Kortrijk (markt) van 9 tot 1 x ure.
Zalige Kerscdag Dat is de kreet,
de heilwensch, dien ik op heden, aan
al mijn broeders en strijdmakkers in de
Demokratie, uit het diepste mijns her
ten, toeroep.
Kerstdag immers is voor ons, Demo
craten, een feest van groote beteekenis
't is het feest der armen, der nederigen
der verdrukten 't is daar, bij de kribbe j toch nog schamen zich in zijn geze-1-
I I
rijkdommen vergaderen maar de
armen hij moet zich te vreden stellen
met het mager korstje brood dat zijü
meester hem wilt'to'ewerpen en voor
dit schamel stukje brood moet hij som
tijds toch zoo hard strijden, en is hij
soms ook verplicht langdurige werk
stakingen aan te gaan.
En alhoewel de arbeider, op onze
dagen, ook de voortbrenger is van allen
rijkdom, en dus bijgevolg ook zou die
nen van iedereen geacht en geëerbiedigd
te wordenwordt hij integendeel overal
veracht en verstooten hij moge nog
rlijk wezen, de rijken zullen hen
van het goddelijk kind, dat de oor
sprong, de wieg der Demokratie, moet
gezocht worden.
Inderdaad, vóór de geboorte van dit
Kind, dien Messias, bestonden er geene
rechten, noch vrijheden voor het volk,
voor de armen, voor de werkers, voor
de slaven dezen waren gelijk gesteld
aan de dieren zij hoorden met lijf en
ziel toe aan hunne meesters dezen
laatsten hadden dan ook het recht ze te
slaan, te kastijden, te dooden zelfs
't waren enkel eenige rijke, machtige
dwingelanden, die over alles h'eersch-
ten en beschikten dezen alleen was
het gegund met volle teugen aan den
beker der levensgenuchten te drinken.
Maar zie daar komt een kind, arm
en van alles ontbloot in een gebo
ren te worden eii dit kind is een
menschgeworden God, de meester en
gebieder van alles wat bestaat, en die
alzoo door zijn voorbeeld aan de wereld
komt verkondigen, dat de armoede,
het werken en het zwoegen, wel verre
van iets schandigs, iefs vernederends te
zijn, integendeel iets is .V* heilig is,
iets dat aller, achting en bied weer-
dig is. Dus moesten de ketens der
slaven verbrijzeld worden, en moest het
werk de arbeid in zijn volle recht en
weerdigheid hersteld worden.
En later zijnen ganschen levensloop
door, heeft de Godmensch niet opge
houden, door zijn voorbeeld en door
zijne woorden deze verhevene leer te
verkondigen. Zoo wilde Hij, die noch
tans over alles beschikte wat de aarde
bevat, door het werk zijner handen zijn
brood verdienen. En toen Hij zijn
openbaar leven begon zag men hem
meest altijd tusscben de armen en de
nederigen 't waren dan ook arme vroe-
ters, die hij tot zijne discipelen uit
koos. Uit zijnen mond klonk het dan
ook gedurig zalig zijn de armen, de
nederigen, de verdrukten, dezen die
vervolging lijden voor de Rechtvaar
digheid. Doch wee u rijken en machti
gen, die het Volk verdrukt en uitbuit,
die zware en ondragelijke lasten op de
schouders van het Volk legt, maar er
zei ven den vinger niet wilt aan steken.
Doch indien wij nu onzen geest af
wenden van hetgeen over ruim negen
tien honderd jaren, op Kerstdag ge
beurde, en eenen oogslag werpen op de
tegenwoordige samenleving, dan is het
geene vreugde meer die ons hert ver
vult, maar spijt en rouw.
Inderdaad, op onze dagen, zouden
de machtigen en rijken van dezen tijd
de samenleving willen terug brengen tot
hetgeen zij was vóór Christus' geboorte.
Op onze dagen ook zijn al de voor
rechten voor de rijken en worden de
armen als verstootelingen behandeld.
Zoo zijn op politiek gebied al de wetten
ten hunnen voordeele zij hebben drij
vier stemmen en de armen slechts
één enkele.
Op economisch gebied mogen zij hun
werkvolk uitbuiten zoo veel zij maar
kunnen, en op enkele jaren schatten en
schap te vertoonen zij zullen vies zijn
hem de ha:id te drukken, juist als of
hij eene besmettelijke ziekte over zich
zou dragen.
Maar een rijkaard, die is overal ge
vleid en geëerbiedigd, hij weze eerlijk
of niet al hadde hij zijne gansche for
tuin geroofd en gestolen, al was hij een
wulpschaard en overspeler, toch zal
iedereen het nog voor eene eer aanzien
hem de hand te mogen drukken.
Ziedaar dus hoe verre onze huidige
samenleving reeds afgeweken is van de
leering van het goddelijk kind uit de dedigen.
onbeduidender aristokratie te vinden
jian in België,
j Dus...
Er is echter nog eene andere reden
om dewelke de franschkiljons gebeten
zijn op de vervlaamsching der Gentsche
Hoogeschool. Ge moet nen onnoozele
jongen zijn om u een oogenblik in te
beelden, dat die menschen handelen
met het oog op het belang van hun
volk. Als er eene echte verbetering voor
hun volk te bekomen was wie zag die
mannen in de rangen dergene die
streden voor Vlaanderen 't Is een zeer
opmerkenswaardig feit op enkele uit
zonderingen na behooren al de frans
kiljons tot de partijen, die ten alle tijde
de voorrechten der aristocratie hebben
verdedigd en alle vermeerdering van
volksmacht hebben bestreden, bijkans
allen zijn verstokte doktrir.airen of be
houdsgezinde katholiekenEn die man
nen zouden franskiljons zijn in 't be
lang van 't Vlaamsche Volk
Ziehier 't stelsel dat door sommige
franschkiljons in de wandelgangen van
het Paleis van Justicie vooruit gezet
wordt en 't welk ik met eigen ooren
door franschkiljons heb hooren ver-
I
kribbe.
Doch gelukkiglijk, zijn er op onze
dogen ook mannen opgestaan, echte
christenen, rechtzinnige Demokraten,
die vast besloten zijn tot het einde toe
te strijden óm al die ongerechtigheden
uit onze huidige maatschappij te doen
verdwijnen en om onder alle standen
christene liefde en broederlijkheid te
doen heerschen.
't Is in die hoop dat ik aan al mijne
vrienden en strijdbroeders nogmaals
toeroep Zalige Kerstdag
A. B. Ronse.
Er moet geen Vlaamsche Hooge-
school zijn de Hoogeschool is niet
geschikt voor kleine burgers of kinderen
van welstellend geworden werklieden
de Hoogeschool moet voorbehouden
j worden aan de Hoogere burgerij en de
Hoogere maatschappelijke standen.
Daar ligt eigenlijk de knoop. Onder
de rijke standen trouwt men maar al te
i dikwijls, we mogen zeggen bijkans
I altijd, voor het geld.
j Vandaar die minderwaardige en
onbeduidende menschelijke produkten,
die tegenwoordig niet zelden de hoogste
plaatsen bekleeden
Wilde men de Vlaamsche franskil- terkundigen, onze groote geleerden
jons gelooven, ze zijn alleenlijk tegen Mjkans allen stammen af van kleine
de Vlaamsche Hoogeschool in 't belang
der beschaving en der wetenschap.
De menschen met slechte inzichten
gevoelen altijd de noodzakelijkheid hun
doel te verbloemen.
burgers of begoede werklieden
En ziedaar eene der groote redenen
van de vijandschap tegen de Vlaamsche
Hoogeschool.
De Vlaamsche Hoogeschool zal de
De haat van sommige Vlamingen, hoogere studiën gemakkelijker toegan
l.n1 «.1. lmn ..Arte n Q 1/1 n/l OTfitn H P1
gewoonlijk rijken of lieden die de rijken
gaarne gaapen, heeft niets gemeens met
beschaving of wetenschap. Hij heeft
eerst en vooral zijn oorsprong in hoog
moed en volkomen gebrek aan genegen
heid voor en gehechtigheid aan eigen
volk.
Toen 't Latijn nog bijna de eenige
wetenschappelijke taal was in de wereld,
't is te zeggen voor zoo iets als honderd
veertig jaren, werd het Fransch reeds
sinds eeuwen door de aristocraten in
Vlaanderen gesproken. De hoogere
standen vol afkeer voor het volk, wil
den door het gebruik eener vreemde
taal zich boven hem stellen.
kelijk maken voor de kinderen der
kleine burgers en begoede werklieden
daarenboven zullen zij hun studiën
kunnen doen met meer vrucht dan in
eene taal die de hunne niet is, die de
werking van hun geest belemmert en
zoo hen in een staat van minderheid
stelt tegenover de kinderen der rijke
standen, welke hun eigen volk en taal
verloochend hebben. Men vreest de
opkomst van een nieuw geslacht stu
denten, begaafd met den geest en 't ge
zond verstand van werkzame krachtige
en gezonde voorouders, die de fils a
papa zonder moeite zullen overvleuge-
len en de verstandelijke nietigheid van
Op gebied van letteren en weten- I de aristocratische kinderen en van de
schappen was het Nederlandsch op het j kinders der met Fransche zedenromans
einde der XVI* eeuw en in 't begin der gevoede moeders onze verfranschte
zeventiende het Fransch volk ver voor- burgerij weldra zullen doen uitschijnen,
uitop gebied van kunsten was Frank- De oude afgodendienaars verscholen
rijk dan zero in vergelijking met Vlaan- hun belachelijke goden in de diepte der
deren en Holland. Toch spraken de wouden of in ontoegankelijke heilig-
edellieden en hun naapers dan reeds
Fransch. Dus hoogmoed, verachting
voor eigen volk, gemis |aan nationaal
dommenom hen zoo bij de lichtgeloo-
vigen een gezag te behouden, dat wel
dra zou veranderd zijn in verachting,
gevoelen ziedaar de ware redenen. Wie hadde het volk alles van nabij gezien.
zou ten andere durven beweren dat het j
Fransch gesproken door Vlamingen
zelfs eenmaal op honderd den naam
van Fransch verdient En zijn de
hoogere standen in Vlaanderen wel de
intellectueele standende geleerde stan
den 't Zou echter moeilijk zijn in al
gelijk welk land van de wereld eene
Neen, heeren frankskiljons, niet om
't wille der beschaving neen heeren
Vermeersch, Dauge en menig andere,
niet om 't wille der wetenschap, maar
om nw onbeduidendheid te kunnen
verduiken voor de oogen des volks,
moet er hier eene vreemde taal in
Vlaanderen den scepter zwaaien.
Gij hebt er een voorgevoelen van
als door een onderwijs in eigen taal de
Vlaamsche jongen niet meer tegenover
uwé verfranschte kinderen in een onge-
lijken en nadeeliger. toestand zal ver-
keeren, en in zijn moedertaal, die hij
dan machtig zal zijn, 't geschikt werk
tuig en voertuig zal bezitten tot ont
wikkeling en uitdrukking zijner gedach
ten, dan zijn menschen, die diep moeten
dalen in Vlaanderen.
H. Plancquaert.
Allereerst geven wij zeer beknopt de hoofd
punten van dit ontwerp weer.
Wordt het ontwerp wet, dan zijn verzekerd
voor de uilkeeringvan ziekengeld alle arbeiders
in dienst bij eene onderneming, die langer dan
4 dagen achtereen bij eenzelfden werkgever in
dienst en niet leven boven een zekeren
levensstandaard.
Uitdrukkelijk zijn uitgezonderd
iste de losse arbeiders, dat zijn zij die korter
dan vier dagen achtereen in eenzelfde dienst
betrekking zijn
2do zeelieden, soldaten, vreemde handelsreizi
gers en leerlingen die nog niets verdienen
Personen iD dienst bij een publiek-rechter
lijk lichaam kunnen bij Koninklijk besluit
worden uitgezonderd en zijn dit bovendien
wanneer er eene andere xegeling bij ziekte
voör hen getroffen is, die koninklijk is goed
gekeurd.
3de huisbedienden
Di(komt doordat In dienst bij eene ouder
neming wil zeggen in dienst van eene
inrichting waar getracht wordt winst te
maken!
Vrijgesteld kunnen worden personen die
minder dan 40 ets daags verdienen, lijders aan
eene sleepende ziekte en personen die bij den
aanvang der verzekering tot werken ongeschikt
of zwanger zijn.
Wie onder de wet valt, is van zelf verzekerd;
de verzekering begint en eindigt met de dienst
betrekking. Men wordt wel ingeschreven, maar
dit is slechts een administrative maatregel
ingeschreven of niet heeft men recht op het
ziekengeld. De inschrijving geschiedt bij den
Raad van Arbeid, binnen wiens gebied de
verzekerde werkzaam is.
Bij die inschrijving wordt vastgesteld het
gemiddelde loon en men wordt dan ingedeeld
bij een der loocklassen.
Er zijn zes loonklassen volgens onderstaande
tabel.
Klasse. dagloon. gemiddeld.
I. Minder dan f. o 70 f. o.5o
II. van f. 0.70 t/m f. 0.90 f. 0.80
III. f. 1,00 f. i.3g f. 1,20
IV. f 1,40 f. 1.89 f. 1.60
V. f 1.90 f. 2 49 f. 2,20
VI. f. 2,5o of meer f. 3.00
Ei is (volgens Art. 3 Radenwet) een wei
standsgrens naar boven bepaald, loopend van
een inkomen van f. 780 tot f. i56o 's jaars.
(Volgens den aanslag in de belasting op bedrijfs
ec andere inkomsten.) Voor iedere gemeente
wordt dit maximum aangegeven volgens een
tabel. Ieder, die heeft een iokomen boven die
Rrens, is niet verzekerd. De premie wordt
betaald voor de helft door den werkgever, voor
de andere helft door den verzekerde. Zij wordt
gestort door den werkgever, die het door den
arbeider verschuldigde van het loon mag af
houden.
De premie wordt vastgesteld door den Raad
van Arbeid en minstens éénmaal in de 5 Jaar
herzien. De verzekerden mogen in groepen
verdeeld worden, maar niet naar den leeftijd.
De premie kan, tengevolge van een genees
kundig onderzoek, hcoger gesteld worden.
Wordt zij verhoogd, doordat het soort arbeid
bijzondere gevaren voor de gezondheid oplevert
dan moet dit meerdere door den werkgever
betaald worden.
Alle ontvangst die de Raad van Arbeid
geniet, moeten gestort in de ziekenkas, waar
onder verstaan wordt de kas van een Raad van
Arbeid deze betaalt alle uitgaven over het
ziekengeld.
Dit bedraagt de helft van het gemiddelde der
loonklasse waartoe men behoort het wordt
uitgekeerd over iederen dag, uitgezonderd
Zondagen en, volgens het plaatselijk gebruik
daarmede gelijk gestelde dagen. De uitkeering
begint den vijfden dag, na dien waarop de
ongeschiktheid tot werken aanving, en kan
doorgaan gedurende ten hoogste zes maanden.
Alleen bij zwangerschap wordt uitgekeerd
van af den eersten dag der ongeschiktheid.
Bovendien is de Raad van Arbeid bevoegd
=- gulden.
I
