JAN VLEMSNX
MM9M0NMMM
Sweveghem
loeskroen
Cuerne
Leest en verspreidt het blad j
PRIESTER DAENS
Turnhout
MEETINGS
Deerlijk
niet op eene menscbclijke en redelijke manier a
kan leven. Hij heeft gestreden, tot hij erbij
gevallen is, tot bij gevallen is, op bet slagveld,
op het veld van eer, totdat -het kille graf hem
het strijden voor gotd belette. Anderen waren
hem reeds voorgegaan, nog anderen zijn hem j
gevolgd, hun kreet was Strijden tot ter dood.
En wie van ons, kent niet de zelfsoppofferkig,
het onvermoeibaar kampen, onzer tegenwoor
dige leiders
Vrienden, laten wij de goede voorbeelden
onzer te vroeg gestorvene, en onzer tegenwoor
dige leiders niet zonder vrucht, niet zonder
navolging. Onze kreet weze ook Voor U, ho
christene volkspartij, willen wij strijden, voor
de ontslaving van ons volk voor u, tot den
laatsten adem van ons leven, tot den iaatsten
klop van ods hart, tot der dood
Koenraad.
Studie- en sprekersbond.
het boek van H. Plancquaert,
is verschenen.
Dit schoon werk beslaat 368
bladzijden.
Aan den prijs van 2fr.32 kan j
men het gansche werk in eens
thuis krijgen.
Men moet niet noodzakelijk
een postbon zenden, men mag
het bedrag in postzegels sturen.
Verleden Zondag kwam Pater Rutten spre
ken naar Sweveghem over de kristene vakver-
eenigingen.
Pater Rutten is bijzonder goede spreker, rap
en gezwind met 't woord. Hij spreekt over den
toestand van het arme werkvolk juist zooals
priester Daens het over 16 jaren begonnen heeft
en het voort gedaan heeft, zoolang zijne levens
krachten het hem toelieten.
Pater Rutten mag voortdoen, en priester
Daens wierd het verboden'van zijne geestelijke
overheid. Wat is daar de oorzaak van
Priester Daens wilde het kwaad in den grond
aantasten hij wilde een kristene volkspartij
stichten voor zijn volk en de rijkemenschen
partij alleen laten staan.
Pater Rutten wilt het arme werkvolk, waar
voor hij gaat sprekeD, aan de rijkemenschen
partij verbonden houden.
Ziedaar waarom pater Rutten gerust mag
voortgaan, terwijl priester Daens, met zooveel
andere demokraten, zijn brood wierd ont-
Zooals het gemeld was in Hit Recht
bad Zondag laatst de vergadering plaats tot het
herinrichten van den Propagandaclub. Ouze
achtbare leider Hector Plancquaert bad er aan
gehouden alsook nog andere vrienden van
buiten stad, er tegenwoordig te zijn, om de
vrienden van Moeskroen herop te beuren. Tal
rijk waren de vrienden opgekomen, alsook
nieuwe leden die zich lieten inschrijven.Waar
lijk buiten alle verwachting hebben wij eene
der schoonste en belangrijkste vergaderingen
gehad in onze stad, die sedert laDg zoo niet
meer bijgewoond was. M. Plancquaert gaf een
algemeen overzicht van den toestandWer partij
in het arrondissement Kortrijk, en toonde aan
de talrijke bonden die wij reeds bezitten en het
werk dat reeds afgelegd is sedert de laatste
kiezing waarop met algemeene toejuichingen
werd beloofd deze goede voorbeelden na te
volgen tot de lotsverbetering der werkende klas
en tot algemeenen bloei en vooruitgang der
cbristeae volkspartij. Allen beloofden stel ig
voor de toekomende vergadering elk eer. nieuw
lid mede te brengen en zoo een sterken bond in
te richten als weleer.
Zulke vergaderingen doen deugd aan bet j
hart.
Werkmanspensioenen
Eene zaak waarvoor eene oplossing zich
opdringt is bijzonderlijk deze der werkmans
pensioenen, daar de oude pensioenwet niet
voldoet aan de vereischten van den tijd en
gedurig meer afwijkt van haar doel t. t. z. het
volstrekte om het leven te bezorgen aan deze
welke geene middels van bestaan hebben in
hunnen ouden dag, en verders eene aanmoe
diging voor deze die zich door spaarzaamheid
een meerder pensioen trachten te bezorgen.
Men moet, men is er toe zedelijk verplicht
het pensioen op Eénen frank daags te brengen.
Wat de kosten betrr-fc weike het zou mede
brengen voor het landsbestuur, ik denk dat
deze zoo groot niet zouden zijn als men ze ons
wil afschilderen.
Ten andere er moet toch gezorgd worden
voor de behoeftigen is het niet rechtstreeks
door den Staat dan toch door de gemeente,
waar de Staat reeds in vele zaken moet tusschen-
komen.
Daarbij, indien er middel is om alle slach
van groote mannen, die gemakkelijk voor hun
nen ouden dag hadden kunnen zorgen, in den
bloei hunner jaren, een pensioen te geven van
duizende franken, waaiom aan oude werk
lieden, die misschien hun gansche leven lang
be n.atige krachten hebben moeten inspannen
om aaa hun bestaan te geraken, de werverdien
de hulp niet verleend om huDne oude dagen in
stille rust over te brengen
Middels zijn er genoeg om de lasten van
zulke wet wat te verlichten. Wij hebben bijvoor
beeld de lasten op het inkomen. Dat zou nu
eens de rechtvaardigste belasting zijn die er
kan bedacht worden,want den overvloed alléén
zou zij treffen.
Met de spaarzaamheid aan te moedigen door
bijlagen zou men ook er toe komen in steden en
groote nijverheidsstreken waar de geldwinning
gewoonlijk grooter is, maar het leven in even
redigheid duurder kost, een meerder pensioen
te kunnen geven.
Maar verplichte stortingen tot het bekomen
van een pensioen, neen, duizendmaal neen.
De arme werker heeft nauwelijks genoeg en
zelfs te weinig om van zijn loon te bestaan en
hij zou nog moeten eeDe voor hem groote som
storten
Neen, dat mag niet langer blijven duren. Wij
eischen één frank daags, dat is recht en niet
meer 1 J Depoorter.
Studie en Sprekersbond.
loopt met uwen kop tegen de steenen, 't is al
verloren, er is geen recht voor de boeren en de
werkmenschen. Dit zeggende nam hij zijne
steenen pijp en lederen tababzak en begon
zenuwachtig zijne pijp te stoppen.
Angela, die baar werk voleind had, kwam
even bij en scheen de woorden te willen op
vangen die vader en moeder daareven gewisseld
hadden.
Zij bleef evenwel zonder een woord te
spreken als in diepe mijmering verslonden voor
zich ten gronde staren, de cogen gevestigd op
het wegstervende sprankeltj e vuur dat haren
vader, na zijne pijp te hebben ontstoken, had
weg geworpen.
Eenige seconden verliepen in uiterst stilzwij
gen. Plotseling hief Angela het hoofd op en
richtte hare blikken door het venster naar bui
ten. Zij meende dat, onder naderende voetstap
pen, het gekraak en geschuifel der hard ver-
vrozen sneeuw hare ooren trof. Hare oogen
versierden niet de minste onrust, integendeel
een blijkbaar welgevallen maakte hare lieve
wezentrekken nog bevalliger en aangenamer.
Weldra kreesch de voordeur op hare heng
sels en een struische jongeling van 't halven de
twintig trad binnen.
Elk ne goeden avond, was zijn eenvoudige
doch welgemeende groet.
Goeden avond, Jan, was de wedergroet van
den landbouwer en diens vrouw.
Zet u, Jan, zegde halfluid de maagd, en zij
schoof een stoel naderbij, terwijl een zachte
blos nog meer hare wangen kleurde, en haastig
ging zij in het schotelhuis'nog 't een en 't ander
werk verrichten. Evenwel was zij spoedig terug.
Jan had uit zijn binnenzak eene flesch te voor
schijn gehaald cn op de tafel geplaatst en was
vertrouwelijk aan het redekavelen met vader en
moeder over den strengen winter en den harden
vorst.
Angela schenkt ons 'nen druppel, zegde Jan,
't is immers kerstavond, 't moet niet altijd
IS VERSCHENEN
zijn leven, zijn strijden, zijn lijden,
zijne dood en verheerlijking
aangehaald en beschreven door zijn broeder
Petrus Daens, volksvertegenwoordiger voor
het arrondissement Aalst.
't Is een lijvig boekdeel van 220 bladzijden
die elke ware democraat zal willen bezitten,
die lezing moed en sterkte putten om meer dan
ooit te ijveren voor onze geliefde volkspartij.
Het boek is te verkrijgen ter drukkerij van
Petrus Daens Mayart, Werf te Aalst, aan den
prijs van 1.50 fr.; vrachtvrij t'huis gezonden
1.80 fr.
Met algemeene stemmen (5oo in getal) is de
langdurige staking der papierbewerkers, met
4 maanden verlengenis gestemd, in het soci a
listisch lokaal De Volkswil
Het policiereglement, aangaande het verbod
van appel- of appelcienen schellen, of welk-
damge andere vuilnis op de stoepen te werper,
zal voortaan om ongelukken te vermijden,
allerstrengst worden toegepast en procs verbal
tegen de overtreders opgemaakt.
Insgelijks op het plaatsen van karren of
stootswagen, met opgeheven berries, tijdens
den avond of den nacht, zal een waakzaam oog
worden gehouden en proces-verbaal tegen de
overtreders opgemaakt, om ongelukken te ver
mijden, welke onlangs in de Otterstraat zijn
gebeurd.
Ingevolge de aanhoudende en schandelijke
misbruiken, die door jonge lieden op het beta
len van het wekelijksch loon op de fabrieken
gedaan wordt, hebben de fabriekanten der
stad besloten, in al de fabrieken het wekelijksch j
loon aan de ouders of voogden der minderjarige
werklieden te betalen, van af nieuwjaar aan-
staande. Een goede maatregel, die overal
diende toegepast.
WAARSCHOOT
OP TWEEDE KERSTDAG, meeting om
4 i]2 ure, bij Jan Pauwels, iu Prins Albert,
Statiestraat.
M. Moeyaert zal in 't bijzonder handelen
over ons potitiek programma, en M. Planc
quaert over den Vlaamschen strijd en de
Vlaamsche Hoogeschocl.
DEINZE
Op 2de Zondag 8 Januari, om 2 ure 's namid
dags, in den Mexicaan, bij Michiels, Gent-
straat 20, debat tusschen een socialist en eenen
Christen Democraat, een inkomgeld van 10
centiemen per persoon zal geëischt worden.
Op derden Zondag van Januari, MEETING
te MEIRELBEKE.
Op vierden Zondag van Januari, MEETING
te DEURLE.
DESSELGHEM
Op Zondag, 25 December (Kerstdag), pinte
dek ter herberg Het Straal op de plaatse bij
Th. Deloof.
Om 4 ure meeting door H. Plancquaert.
Democraten, bezoekt uwe vrienden.
GENT
Vergadering van den arrondissementsbond
en den bond van Gent, op Zondag 8 Januari
1911, om 2 ure, bij Theophiel Vanden Bossche,
Toekomststraat 48, Gent.
De vrienden worden verzocht hun best te
doen op die vergadering tegenwoordig te zijn.
WAEREGEM
Heden Zondag (Kerstdag) pintedek bij Em.
Vaudenbroucke, in de Wagenmakerij.
's Avonds om 6 i[2 ure meeting.
ZULTE
Op Zondag 22 Januari 1911, vergadering
van den bond.
L
Op Zondag, 25 December (Kerstdag),
pintedek ter herberg
In den Congo, bij Camiel Furniere
Verlangt ge een lekkere pipte bier,
j Een goe sigaarken om te smooren
Dan komt ge op Kerstdag maar langs hier
i Drie snelle dochters komen voreD,
j Die wenschen met 'een zoeten lach
j U vriendelijk 'nen goeden dag
Dag Adolf, dag Camiel,
Zet u Nestor, langs hier Odiel...
E—"g»™" 1111IIIM—m—
Demokraten werkt mede in
den strijd, laat geene gelegen
heid voorbij gaan om onze ge
dachten te verdedigen.
Na lezing gelief ons Blad te
geven of te zenden aan een
uwer kennissen.
kommervol leven zijn, wij gaan op ons gemak
eentje drinken.
Angela nam eene teiloor waarop zij vier
glaasjes plaatste, ging tot de tafel en schonk
beurtelings ieder glaasje vol, zij richtte zich tot
Jan op wiens teeken zij het eerst haren vader
een glaasje aanbood daarna bare moeder, dan
Jan en zij eindelijk zelf het vierde nam.
Er wierd gezamentlijk getikt en menig bor
reltje werd onder die eenvoudige brave lieden
in vertrouwelijke vriendschap dien avond ge
ledigd.
Door den vertrouwelijken en vriendschappe-
lijken kout van Jan, die de oude lieden en
bijzonderlijk Angela, geen vervelend gezelschap
scheen te zijn, waren de landbouwer, Petrus
Vanderhoeve en dezes vrouw, als van hunne
kwellende bekommering en neerslachtigheid,
die hun hield als ter neder gedrukt, schijnbaar
bekomen.
Evenwel moest er een geheimzinnig iets den
geest van den landbouwer bezig houden want
van tijd tot tijd loosde hij een diepen zucht en
I schudde als in vertwijfeling het hoofd.
Hoort, Jan, zegde opeeDS de landbouwer
na eene stonde stilzwijgen, gij zijt reeds voor
ons geen vreemdeling meer en ik wil u het
slecht nieuws dat ons vandaag is toegekomen
mededeelen.
Jan, die sedert zijne aankomst reeds meer
malen had gemeend te bemerken dat iets buiten
gewooDS den man bezig hield, voor wien hij
allen eerbied koesterde en die hij eerlang zijn
schoonvader hoopte te mogen noemen, blikte
hem straks en ondervragend in de oogen.
Gij weet, Jan, begon de ouderling, dat wij
sedert lange jaren hier dit boerderijtje be
wonen. Mijn vader, evenals ik wierd hier ge
boren en grootgebracht hij woonde hier in
in zijn eigen huis en bebouwde zijn eigen grond
die het erfgoed was zijner ouders. Ik heb u ook
t nog verteld onder welke omstandigheden hij
i verplicht was zijn hofstedeken te verkoopen
eene ziekte in den stal, die hem volstrekt ledig
maakte en een talrijk huisgezin waren daar de j gemoed vol kwam en terwijl een traan als een
oorzaak van geweest. Sedert dien woonde hij i blinkende perel zijn oog ontsprong,
hier op pacht, en als wanneer hij ten grave Eene lange wijl heerschte er stilte en de
wierd gedragen, volgde ik hem op als pachter, ouden landfnan bliktestrak voor zich ten gronde
hetgeen nu twee en twintig jaren geleden is. i als riep hij voor zijn geest al de herinneringen,
Sedert dien heb ik door neerstig zorgen en j die zijne kinderjaren, zijne jeugd en zijn leven
werken, tamelijk goed aan den kost gekomen, j als echtgenoot en huisvader met dit plekje
waarvoor ik den Heere uit den grond van mijn j grond zoo innig samen verbonden,
hert dankbaar ben. 'jan vezelde Angela onopmerkzaam iets aan
Door het aanleggen van den ijzerenweg zijn het oor en poogde zooveel mogelijk de twee
wij geheel onze beste partij land geschonden j oude ziekelijke lieden te troosten. Hij zegde
eene groote strook zijn wij ontnomen en het j dat alles zoo slecht niet zou gaan dat binnen
overige, dat vroeger op eenige stappen van ons kort alles veel beter zou gaan. Hij tooverde
hof lag, moeten wij met een kwart uurs omweg hem voor den geest een zorg- en kommerloos
gebruiken, hetgeen voor mij, die oud en versie- leven, 's winsters gezeten langs de warme
ten wordt, bijkans eene onmogelijkheid is. Ik stoof en 's zomers in de weelderige groene
velden te midden de huppelende dartelende
natuur, in een woord een leven dat enkel een
jong hert, van liefde en minne doordrongen,
kan droomen voor zich zelve en voor die wezens
die hem duurbaar zijn.
Vijf jaien zijn vervlogen. Jan en Angeia zijn
door den huwelijksband vireenigd en wonen
samen met hunne moeder en schoonmoeder op
het ouderlijk hofstedeken. Vader Vanderhoeve
heeft slechts een jaar die onmecschelijke daad
van zijn eigenaar overleefd. Sedert is de
pacht nogmaals met 5o fr. per jaar opgeslagen
Nu spelen twee kinderen, een meisje en jon-
heb ook niet gefaald ik ben over drie weken
naar Audenaerde gegaan bij onzen eigenaar,
waar ik door diens afwezigheid door zijne ma
dame ontvangen wierd. Ik zegde haar dat ik
tot daar was gekomen om eens te onderhande
len over het verloren land alsook over de
schade die ik onderga doordien den ijzerenweg
mij zoo vlak den weg afsnijdt naar ce partij die
te voren zoo gemakkelijk was te bewerken en
vroeg afslag van pacht in evenredigheid van
het verlorene land. De dame stelde mij gerust
zij zegde dat mijne redenen gegrond waren en
zij alles zou overzeggen aan mijnheer bij zijne
thuiskomst, dat ik zeker mocht gerust heen
gaan, dat alles zou goed zijn. Ik was gerust en gentje, te midden den vloer, terwijl meter met
geloofde in de rechtzinnigheid van madam en j eeQ kleiner broertje op den schoot bij de stoof
in de rechtveerdigheid van mijnheer. zjt en DOg en kleiner wichtje in de wieg zijne
Vandaag evenwel brengt de post eenen brief, kleine vuistjes ligt te wringen.
mij meldende alsdat wij geen afslag kunnen be- jan js Qp we;Dig na nog de struische boer
komen, dat integendeel onze pacht jo franken „an WH]PPr ^,-rh riinp lieve vrnnw alhnewel
van weleer, doch zijne lieve vrouw, alhoewel
opslaat en zoo wij de voorkeur wenschen hier bjos jer maagdelijke schoonheid nog niet
te blijven wij daarenboven nog verplicht zijn gansch baar wezen heeft verlaten, draagt toch
70 franken wijngeld (drinkgeld die de eigenaars Sp0ren van overspanning en van al te zwaren
gewoonlijk eischten van den pachter telkeDS zij last V£m -s werkers huwelijksleven,
een huis of land »e,pachten en d,e nu soms nog December i9io.
gedaan wordt) te geven I Dieven en uitnonge- J
raars zijn de rijken, die God noch zijne gerech- Gust Klauwaert.
tigheid vreezeD, riep de grijsaard uit, wiens Lid van den studie-cn sprekersbond, Kortrijk.
