Aan LE XXn SIECLE
f
HET GEVAL DAENS IN DE KAMERS
De stemmen der christen democraten mogen niet met het
ministerie gerekend worden, maar TEGEN 't ministerie. Een echte
vrije christen democraat is radicaal anti-ministerieel.
Weg met de LdioudersLeve de democratie
TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ
Inschrijvingsprijs voor Belgenland
S-fibiïfÏÏTtëaveïïr
Wat is de Christen Volkspartij
Hoe hii.fl ze zich aan
de kiezers voorgesteld
omd^iVoiKs|ki'5iaM:-
ZE JUBELEN
Zondag 4 Juni 1911
't Blad 5 centiemen
18' Jaar Nr 23
HET RECHT
Voor Ood en Volk I
Vlaanderen voor Chrlslual
Per jaar fr. 3.oo. Ntgca uiaa; <ien fr. a-a5
Zes maanden fr. 1.75 I?' *en fr. 1.00
voor buiten het land de vrachtloon daarbij.
Hoofdopsteller H. PLANCQUAERT
Men schrijft in ten bureeie van dit blad bij alle postmeesters en brievendraRers
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad
COUPURERXI. BRUGGE
.AANKONDIGINGEN
Bel ndmakingei;, per drukregel fr. o.aS
Reclamcu, op de 4® bladzijde. 0.45
1 J( 1 o.S5
j Bijzondere voorwaarden voor notarissen, Mak-
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
gebeurt er 't Geen ih geen enkel vrij land
Verleden week is er in de Kamers
tusschen de linkerzijde en M. Daens
een twist losgebroken, die zeer ved
ophef gemaakt heeft in het land, en die
zich waarschijnlijk nog zal herhalen.
Ter gelegenheid der bespreking der
schoolwet verweet de linkerzijde aan
M. Daens samen te spannen met het
ministerie en de oppositie in den steek
te laten in een woord, M. Daens zou
tot de behouders overgeloopen zijnen
zijne partij aan hare hardnekkigste
vijanden geleverd hebben.
Ik heb over het geval gesproken met
een poLïiek man, een iiotïiaai ure
altijd de christen demokraten zeer
genegen is geweest.
Ik deed hem opmerken dat wij altijd
rechtzinnig verklaard hadden dat wij
wel tot de oppositie behoorden, doch
als het wetten gold van rechtstreeksch
belang voor den godsdienst hebben wij
altijd onze vrijheid van handelen voor-
behouden. Bijgevolg in zake schoolwet
kan men het niet kwalijk nemen dat
M. Daens een standpunt aanneme dat I
van dat der antiklerikalen verschilt
nbch daarin eene afbreuk zien met zijn
verleden.
Mijn tegenspreker erkende dat dit
waarheid was, doch onder voorbehoud.
Uw kongres, zegde bij, heeft zich een
pariglijk verklaard, en dit met de grootste
wilskracht tegen den schoolbon. De gar.sche
katholieke drukpers verklaart zich eenparig-
lijk voor den schoolbon 't ministerie zegt
opectlijk dat het ontwerp er door moet met
den schoolbon. Welk was dus de plicht van
M. Daens? Zoolang 't ministerie 't artikel
over den schoolbon niet intrekt, moet hij wel
het ontwerp bekampen. En wat doet bij
Hij schaart 2ich aan den kant van de rechter -
1 zijden en dit op eene in 't oog vallende wijze.
Ten tweede 't en is niet vooral de houding
1 in zake schoolwet, die de linkerzijde aan-
gezet beeft den Heer Daeris aan te vallen en
voor 't land te ontmaskeren, maar zijne
t houding in 't algemeen. Wij slaan reeds
c sedert langen tijd de houding van M. Daens
1 gade en we zien zeer klaar waar hij naartoe
helt.
Vroeger was M. Daens haantje vooruit om
't ministerie en de behouders aan te vallen.
1 Vóór zijn laatste kiezicg, ten einde de stem-
U men van matige liberalen en socialisten te
1 winneD, en zijn zetel te redden, was hij de
hevigste van ons allen. Hij hield zich aan ons
gesloten vooral de socialisten waren zijn
vrienden, zoodanig dat hij in zake Dender-
gebeurt men vervolgt die personen en sleept
tersi IS er ee-i grooter bewijs
ze voor de rechters.
van de dwingelandij, die de katholieken op
ons volk doen wegen. En wat doet M. Daens
Hij verdedigt de houding van 't ministerie
en keurt zijne dwingelandij goed M Daens
spreekt en handelt reeds gansch als een
u verstokte behouder. De schoolwet krenkt
ontegensprekelijk de gevoelens der anti-
klerikalen. 't Is dus natuurlijk dat wij zooveel
mogelijk de stemming van zulke wet ver-
u hinderen. Wat doet M. Daens Hij keurt
ons recht op belemmering der stemming
absoluut afer is ander en beter werk te
doen I Iedere zitting kost 12,000 fr. enz. Isf
dat niet geheel en gacscb de taal van
^nuuucr/uzci ,j
gedwee voor hem het hiofd bukt I
u Op eea gegeven oogenblik stelt een rede-
(i naar vast dat aangezien de minister den 1
schoolbon, die door alle christeue demokraten
afgekeurd wordt, niet intrekt, het school*'
ontwerp een groote minderheid heeft in het
land I Wat doet M. Daens 1 Hij protesteert
hevig onder de toejuichingen der rechterzijde.
i Over korte dagen tracht de oppositie de
1 stemming van een budget te verhinderen door
0 zich uit de Kamer te verwijderen. Er was een
a man te kort om de stemming mogelijk te
a maken. Een nieuw bewijs ging gegeven,
a worden van de onmacht der behouders. Op
a eens komt M. Daens aangeloopen onder dc
a toejuichingen der rechterzijde en maakte de
a stemming mogelijk.
Ik deed opmerken dat het woord
verraad wel wat erg was.
a Maar, wedervoer mijn tegenspreker, waar-
a om protesteert hij dan niet als de katholiekti
a a XXe S ècle in verschillende naeenvolgende|
a artikelen spreekt van zijne overlooperij en
a opentlijk schrijft dat de stemmeu van d.
a christene demokraten bij deze der katholieken
a moeten gerekend word-n
a En als men overdenkt dat gedurende 14
a jaren de oppositie die familie op alle mogelijkp
a wijzen ondersteund en geholpen heeft
a Zonder de oppositie nooit was pastpf
a Daens of nooit was Pieter Daens gekozen I
a De behr.udcrs hadden ze van hoDger ver-
i a nietigd en ze zouden als honden voor de
t a voeten der behouders hebben moeten kruipen.
a En nu wat doet M. Daens? Al wie hep
a geholpen heeft en dieDSt bewezen, leven.ff;
a aan hun vijanden en u zelve, christeik;
a demokraten, die zooveel voor de Daens en
a door de Daensen van de behouders geleden
a hebt, wil hij gebruiken tot redding dfr
a behouders zelve 1 Is 't niet smeerig, is 't nilt
a schandelijk.
Ziedaar beknopt 't geen mijn anti
klerikale vriend verklaarde. Nu oijs
gedacht j
't En valt niet te loochenen
altijd in de strikken der vijanden der
demokrat ie gevangen. 't Zicht van al
die pracht die hij vroeger nooit zag, de
bevallige manieren, 't vleien en streelen
van hooger en beschaafdere personen
verstompen weldra den demokratischen
ijver. Een echte demokraat moet zich
afgezonderd houden van de rijke be
houders om de volle kracht van zijn
werking te behouden.
Nu M. Daens heeft zich te veel
gewaagd bij de behouders en is mis
schien wel reeds in hun netten gevan
gen. I11 alle geval zijn houding sedert
een jaar is voor eiken demokraat eene
groote teleurstelling en een reden voor
vrees. De triestigen toer, ons door
XT FliDno »7orrt rtnrr utp! hll tot
f VIICUUII1, J - -T-
monde en Kortrijk veel eer en veel meer met van M. Daens is veel, zeer veil
JA.. Am mr-t «1 Nil hll Min I _D -
ons medespaudc dan met u. Nu hij zijn
kiezing zeker acht, zien wij hem gedurig
flikflooien met de hardnekkigste behouders
1 en de hevigste vijanden, ik zal niet zeggen
van ons, maar van de demokraten iu 't alg -
meen en de christen demokraten in 't bij-
Na de laatste kiezing had een belangrijke
bespreking plaats wie was eigentlijk meer-
c derheid in 't land de behouders of de
oppositie. Welke was de houding van M.
Daens Locnsch en valsch. De stemmen der
demokraten, die zich voor iedere kiezicg
aanstellen als oppositiepartij, mochten nu bij
de oppositie niet gerekend worden.
Over eer ige weken gaat M. Schollaert naar
Antwerpen r wordt geroepen weg met
Schollaert, weg met den minister. Wat
veranderd. Doch is het daarom ver
raad M. Daens wordt tegenwoordfe
veel gevleid en gestreeld door de katho
liekenuitgenoodigd op kasteelen, eni.
Een demokraat mag niet veel in
aanraking komen met rijken en groot^n
eener wereld.
Vooral als een demokraat van gr*
ringe afkomst en kleinen oorsprong
waagt veel in betrekking te komen n£t
de rijken der wereld wordt hij bijkajls
(1) 't Is 't lot van al wie een Daens helpt en onó-r-
steunt, van er van gefopt te worden Dit is niet r
christelijk maar "t is echt Daensch.
H. PlahcqvaïkI,
M. Daens zegt nog wel dat hij tot
eene vrije afzonderlijke partij behoort
en dit moet hij natuurlijk, uit taktiek
blijven zeggen doch zijne houding is
niet in overeenstemming met zijn woor
den. Altijd en overal, doch te Aalst
meer dan elders hebben de demokraten
zich aangesteld als vijandig aan 't mini
sterie.
De oude katholieke bewaarders zijn
de eenige hinderpaal tot de verwezent-
'lijking van algemeen stemrecht, E. V.
voor gemeente en provincie, pensioenen
enz. De katholieke behouders zijn de
ware vijanden van al wat demokraat is.
Daarom hebben al de christen demo
kraten en de Heeren Daens meer dan
wie ook, deze ja dikwijls zelfs te bru
taal, zich tegen alle behoudsgezinde
ministeries verklaard. Dus de christene
demokraten zijn eene radikaal antimi
nisterieèle partij en haar gekozene moet
handelen als een antiministerieel.
't Is onbetwistbaar dat M. Daens op
dit gebied sedert een jaar de ver
wachtingen van de christen demokraten
totaal heelt te leur gesteld en tot groot
genoegen onzer vijanden en onzer na
volgers, tot groot genoegen van de
grootste vijanden van ons volk van
deze die zooveel honderde demokraten
gebroodroofd hebben van deze die
ons volk zoo haten en verachten dat zij
ons zelfs onze Hoogeschool weigeren
uit vrees dat er wat licht in den geest
van 't Vlaamsche volk mocht stralen.
Doch wij hopen dat alles nog op zijn
eften zal komen en laat ons den uitslag
der partijvergadering van n Juni
afwachten. H. Plancquaert.
De christene volkspartij heeft zich
altijd aangesteld als eene oppositie
partij, doch eer. oppositiepartij die z'ch
verbond nooit eene wet of maatregel te
stemmen tegen den godsdienst.
Altijd heeft zc de behoudsgezinde
katholieke partij bekampt en bevochten
tot zooverre dat iemand die een ver
bond sloot met de oude bewaarders (de
christene demokraten van Luik bij
voorbeeld) niet meer aanzien werd als
behoorend tot onze christen volkspartij.
De katholieke behoudsgezinde partij
vertegenwoordigt in de oogen der demo
kraten niet den godsdienst, maar de
miskenning en de verdrukking der
lagere klassen en bijzonderlijk van het
Vlaamsche volk. De katholieke behou
der is altijd voor de christen demo
kraten de groote vijand geweest en is
hem nog voor al wie echt demokraat
is. Te Aalst zoowel ais te Brussel,
Kortrijk, Gent, enz. hebben de christen
demokraten zicli altijd aangesteld als
de vijanden der katholieke behouders
niet omdat zij katholiek waren maar
n»h*AM ziin
Dus wie, buiten in godsdienstige
kwestien, het behoudsgezind ministerie
helpt, verbreekt zijn beloften aan de
kiezers voor zijn kiezing gedaan en
handelt oneerlijk.
Nu vooral dat het behoudsgezind
ministerie op het punt staat te vallen,
nu dat de volksgezindheid, de demo-
kratie op 't punt staat den zege te
behalen en de gansche katholieke
macht, nu schandelijk ten dienste der
rijken en machtigen, verplicht zal
worden de demokratie met vrede te
laten ja te volgen of te vergaanop dien
oogenblik het behoudsgezind ministerie
steunen en pogen te redden is een ver
raad dat den naam van dezen die het
plegen zal door honderdduizende werk
lieden zal doen vervloeken.
Dit verraad zou zooveel te hatelijker
zijn, daar honderde menschen hun
toekomst geofferd hebben en gedurende
jaren vervolging, broodroof, sommigen
zelfs een echt martelaarschap hebben
geleden van wege de behouders voor
onze christene volkspartij.
Dit verraad ware daarenboven eene
echte misdaad op godsdienstig gebied
de christene volkspartij is de eenige
partij die aan 't volk nog bewijst dat
godsdienst, vrijheid en volksgezindheid
samen kunnen gaan.
Welke zal de schelm zijn die zulke
daad zal durven plegen
Wij achten het noodig in de tegen
woordige omstandigheden eens goed
deze grondbeginselen, die altijd de
leidende grondbeginselen onzer partij
geweest zijn vast te stellen en aan alle
demokraten in herinnering te brengen.
H. Plancquaert.
De behoudsgezinde bladen jubelen.
M. Daens is tot hen overgeloopen.
Groote artikelen in alle bladen; Hoofd
artikels gelijkende aan Te Deums.
Gisteren gaf 't Handelsblad een
groot eerste artikel over de bekeering
van M. Daens en cijferde natuurlijk al
zijn stemmen reeds bij deze der behou
ders.
Uwe vreugde, heeren behouders, zal