De Groote Manoeuvers
Kamer van Volksvertegenwoordigers
Aan de partijgenooten
Gent Zondag 11 Juni
GAMBRINUS
Uit oorzaak van vertrek
StoomkoffiBbranderij
JORIS DE CONINCK
rullen krijgen en dat hunne verradersmoeite
nutteloos is.
Pol. Ja, en ik voeg erbij dat wij tegen alles
en allen onze plicht van christene demokraat
rullen weten te kwijten. C. D.
Bestuur Volksbond
Maandag, 6 Juni, om 8 ure 's avonds, drin
gende en zeer belangrijke bestuurvergadering.
Niemand mag ontbreken, want gewicht'ge
beslissingen zijn te nemen. De Voorzitter.
Strijdpennjng voor Brugge
BRUGGE. Ter eere van het wereld
beroemd canon 2.00
Tot inlassching van het huldegedjcht aan hef
vermaard canon 5.oo
Ste KRUIS. Omdat mon braaf toch
zoo goed is en uit genegr: I; ii \coi zijn vriend
Jan Dewyndt een prachtige kan g i-schonken
beeft aan het gelukkig huwelijkspaar o.5o
Aan 't famous Canon uit de Wollestraat
eerbiedig opgedragen
Wie beeft er niet
Wanneer men ziet
Dat wreede groote moordcanon,
Dat dreigend staat
Ter Wollestraat
Te Brommen, grommen rondom don.
Wie vrees er nog
lp Brugge toch
De komst van geus of fransch of pruis
Als daar staat wreed
Ep schietens g' reed
't panon dat schiet den boel in gruis.
Pe vreemdeling
Wat aardig ding
Die zegt 't is raar maar seldorment
pij ons te huis
pient zulk een buis
<fot zetten van een lavement.
Doch onz' caloot
Zegt zoo devoot
Zal dienen om te schieten op
Den riberaal
Den sociaal
Of Christen Demokraat zijn kop
Die 't berte voert
pn er óp loert
Te strijden tégen ons bestuur
't Canon zal dan
Pp ieder man
Die vrijgezind is, geven vuur.
't Canon men zegt
'k Geloof 't oprecht
Het schiet in eens zes honderd frank
In een second
poor zijnen mond
Uit onze rijkè Stadhuisbank
Te Brugge is
'k En ben niet mis
Er vele geld in overvloed
pe stad is rijk
Zij heeft gelijk
Ie vechten v>or haar goed en bloed.
Ze heeft daarom
Met veel gebrom
ppzet, geplaatst Let moordgescüot
Dat gapend wreed
En schietens g' reed
Verdedigt stad, caloot en zot.
En met 't canon
En hunne bon
Ze denken steeds te blijven aan,
Maar "k ben den tolk
Van 't Brugsche volk
Dat zegt; 'k vaag er mijn botten aan.
Prugge. p6-n.
De VOLKSEEUW van Priester
Fonteyne is te bekomen bij Bossier,
gazetverkooper, Philipstockstraat,
Brugge.
MENGELW ERK.
DOOR
VIRGINIE LOVELING
Woensdag, vervolg der bespreking van het
schoolontwerp Limburg-Stirum en C
Troclet (socialist) sprak de eerste rede
voering uit en brak het ontwerp af.
Een uittreksel, waarin M. Dacns voorkomt
Een der lokmiddels is de verbetering van het
lot van de onderwijzers en de onderwijzeressen.
L)i '\-.chtcn al zoolang naar lotsverbetering I
hleu zal Lun mogelijk nu, zooals in 1884,
toeroepen Dat zij eruit trekken 11 Eu zooveel
plaats te meer is er voor Broeders en Nonnen
Pastoor Daers heeft hier eena in de Kamer
gezegd Yap al wat men in de kloosters ziet
gaan, ziet men alleen den rook uit den schoor
steen komen 1 1
M. Daens. Dat is een enkele zin uit eene
heele redevoering Herlees de redevoering door
mijn broeder in i8g5 uitgesproken en gij zult
zien dat hij dacht en sprak over de schoolkwes
tie gelijk ik en al de christene demokraten
spreken. Ik zal ditrggrgen bewijzen.
M. Terwagne. Renegaat 1
M. Demblon Gij, gij zijt niet pas»or
Daei.s, maar pastoor CTaïn I
Lapgs qfle kanten, op de banken der
oppositie, wordt er tegen M. Daens geroepen
en geschreeuwd.
M. Troclet valt geweldig tegén den school -
bon pit.
Na Troclet kwam Carton dp Wiart aan
't wo3rd. Dit verwekte storm-
M. Carton de Wiart. M. Hymans heeft
verleden jaar hier gezegd Dat het de familie
vaders zijn die de toelagen voor eene school
moeten vragen. En M. Janson onderbrak met
te vragen En welke waarborg zullen de
minderheden hebben Zal een vrijdenker,
vader van familie, eene onzijdige school kun-
1. U komen, daar waar er geene is I En ik
vroeg dan aan M. Hymans Eu katho
lieke huisvader kan d;e ook eene school naar
zynen keus bekomen Waarop M. Hymans
antwoordde Dat is eene kwestie d;e te
onderzoeken blijft I (Gelach en toej. rechts.)
Welnu, wij onderzoeken thans die kwestie
ep het hangt maar van de oppositie af de
schoolkwestie op te lossen I (Toej. rechts.
Rumoer links.)
M. Masson t Er zijn geene onzijdige
scholen I
M. Carton de Wiart. Scholen door de
liberalen gesticht, neen die zijn er niet Maar
gij hebt de vrijheid uwe kinderen in de officieële
scholen van de godsdienstles te ontslaan I
M. Masson. Er is geen waarborg vor r
den liberalen familievader I
M. Pepin. Voor den socialistischen ook
niet I
De rechterzijde protesteerde krachtdadig
tegen de gedurige enderbrekingen links. De
voorzitter hamert om stilte te bekomen.
M. Carton. IJ et is cm verdraaglijk bij
ieder woord onderbroken te worden.
M. Masson. Ik heb gezegd dat er geene
onzijdige scholen zijn. 1
M. Carton. Ik ben van uw gedacht I
M. Vandervblde. Gij hebt de gemeente
scholen geclericaliseerd 1
M. Masson. Er zijn niets dan katholieke
scholen I De leergang van godsdienst staat
overal op 't leerprogram.
M. Segers. De linkerzijde onderbreekt
stelselmatig, moedwillig I
M. Masson. Ik vraag het woord 1
M. De Voorzitter. Het is tegen het
reglement een spreker te onderbreken.
M. Carton wil voortspreken doch wordt
lctteilijk door de linkerzijden overschreeuwd.
(De voorzitter doel de elektrieke bel werken.)
M. Carton (te middeu van 't lawijd). Ik
Diep griefde 't Eglantine 's anderdaags aan
het gezamenlijk ontbijt, dat mevrouw Agon op
lossen schertstoon aan oom en tante haar
avontuur vertelde, hoe ze de beiden als twee
tortelduifjes, in kirrend mingekoos, bevonden
had. De oude lieden jubelden oom plaagde
ook. Eglantine bloosde, niet wetend of ze
medelachen moest of wrevel toonen. Het had
haar namelijk reeds den ganschen nacht veront
rust en beschaamd gemaakt, dat een vreemd
pog haar in een korten, onbegrijpelijken roes
van meesleeping zoo onbescheiden had be
spied. Het was als eene ontheiliging, als een
smartelijk ontwaken uit plichtsverzuim. Hare
ontredderde phantasie vergrootte thans de
kleine euveldaad, indien er eene euveldaad be-
stpnd jg 't heropwekken van een sluimerend
liefdegevoel, in 't niet verstooten van een sym
pathie, in de nuchtere dronkenschap van een
duizelingwekkend, onschuldig, heimelijk te-
zamenzijn. En thans dat mevrouw Agon zoo
ontwijdend verklikte, wat Eglantine enkel met
schuchtere achterhoudendheid, in 't diepst van
haar gemoed, half had durven overdenken en
aan zich zelve, zalig trillend, bekennen de
zekerheid van Caloen's hartstochtelijk liefde,
de overgave van haar eigen, nog altijd bloedend
hart, het opgaan, traag, met stills, soms nog
terugwijkende zekerheid van haar wezen in het
zijne, dit alles was nu brutaal aan 't licht ge
bracht de floersen, die hare zedigheid omhul
den, afgescheurd, het erbarmelijk ea toch zoo
onweerstaanbaar haken der menschelijke natuur
naar min en wedermin in al zijn naaktheid
blootgelegd. Zij had mevronw Agon sinds den
dag van haar vertrek uit 's Koningskamp niet
igeer teruggezien de herinnering aan haar en
ben het cers met M. Masson. Eene school
zonder God is eene school tegen God I
Links Renegaat I Renegaat 1 (Het
rumoer links wordt oorverdoovend.)
M. Monville. M. Carton de Wiart on
taart het gedacht van M. Masson.
M. Janson. Ja, en op trouwelooze »-n
verraderlijke wijze I (Protrstaties rechts. Toej.
links).
M. Carton. Ik zeg dat het afschuwelijk
is van wege M. Janson zoo iets te durven
zeggen.
M. Janson vraagt het woord voor een per
soonlijk feit. M. Carton, zegt hij, wil doen ver
staan dat M. Masson gezegd heeft dat eene
onzijdige school onmogelijk is. Dat heeft Mijn
heer Masson niet gezegd, bijgevolg heeft
M. Carton eene trouweloosheid begaan. (Hevi
ge protestaties rechts. Geroep Tot de
orde I)
Al de liberalen en socialisten springen recht
en roepen En wij aeggen dat ook I
M. De Voorzitter. M. Janson. die een
oude parlementair is, zal begrijpen dat ik ver
plicht ben het reglement toe te passen. Ik ropp
M. Janson tot de orde I (Links Leve JaDSon 1
Weg met de kloosters 1)
M. Janson. -. Het is de eerste maal in mijne
parlementaire loopbaan dat ik tot de orde ge
roepen woid. Welnu, ik ben er fier over I
(Lange ovatie links. Men 2Ïngt Vive
JaDSon I la digue, digue don I)
De oppositie vraagt de naamafroeping
over de tot orde roeping.
Deze geschiedt te midden van een onbe
schrijfelijk gewoel. De socialisten doen hunne
stemming vergezeld gaan met allerlei scheld
woorden jegens de katholieken zooals apacheül
individtys 1 enz. MDaens wordt uitgescholden
voor een Pontius Pilatus I
Da Kamer keurt de tot orderoeping goed met
79 stemmen togen 61 en 5 onthoudingen,
Er wordt door de oppositie eene nieuwe
ovatie aan M. Janson gebracht.
M. Carton de Wiart eindigt temidden van
het gerucht zijne redevoering met aan te toonen
dat de katholieke familievaders, die lastenbe-
talera zijn en helpen het openbaar onderwijs te
onderhouden, recht hebben op eene school
volgens hun geweten en bunnen keus. Met
welk recht wilt gij de katholieken, die de vrij
heid dpor de Grondwet gewaarborgd, willen
genieten, dit opperste recht ontzeggen De
schoolwet is de vrijheid, is de gelijkheid op
gebied van openbaar lager onderwijs. Met
haar te stemmen zullen wij een echt nationaal
werk verrichten.
O'atie aan M. Carton de Wiait. De leden
der rechterzijde komen hem de hand drukken.
De linkerzijde ziDgt opnieuw tVive Janson I
en de zitting wordt ten 5 ure, te midden van
een oorverdoovend rumoer gesloten.
Daar veel onzer vrienden het adres van
ODZen Hoofdman niet kennen zoo meen ik hun
aangenaam te zijn, met zijne woonst te doen
kennen.
Hector PLANCQUAERT.
Engelandgat, n° 9, Gent,
(bij de St Michielskerk).
De zwarte kaproen.
De Heer Plancquaert sal maandelijks
zetelen te GENT, DEINZE en EECLOO.
Toekomende week worden de dagen bepaald.
J)e Zwarte Kaproen.
gansch hare omgeving was onafscheidbaar voor
Eglantiue met een indruk van bloedvergieten,
van dood en vernieling, van het roffelen der
trommel, het klagen van 't muziekserpent, dat
het naderen van het lijk verkondigde. Hare
komst zou in gewone omstandigheden neer
drukkend hebben gewerkt, de heropschietende
bloem der liefde tijdelijk weder op den'grond
plattredend. Nu stond ze daar als een wraak
geest, eenrechter-veroordeelaar. Eglantine kreeg
een diep bewustzijn van zelf berokkenden smaad,
van onkiesche doenwijze, van berouwvollen
walg, pijnlijk overdreven, onverwinbaar echter.
Zij kon niet loochenen, niet verbloemen.
Mevrouw Agon had het vernederend voor
hare meisjes terughoudendheid genoeg kun
nen opmerken, hoe de luitenant zijne hand om
haar middel hield, zij naar hem toehelde, ver
bijsterd-machteloos om hem af te weren. En
het bespiedend oog had recht te onderstellen,
dat wat nog nooit toestemmend geschied was,
zou geschied zijn zonder deze storing, dat hij
haar aan zijn hart zou gedrukt en gekust heb
ben... Op zulk een uur, alleen in de veranda,
na al 't gebeurde van 't verleden jaar, nog
vergch in het geheugen, in rouw voor hem,
dien zij noch steeds beweende I...
Wanneer de bruiloft vroeg de bezoek
ster, die Eglantine niet genoeg kende om bate
aandoening te bemerken of den takt niet bezat
bij tijd in te houden.
Nooit, zej ze opstaande, heel rood, met
ontstelde, verwrongen trekken, terwijl een
traan van toorn uit haar oog sproDg en zij ijlde
de eetzaal uit.
De drie, welke 't zoo goed met haar meen
den, keken elkander verslagen aan.
Een grillig kind I verklaarde oom goeds-
jeugdig.
De tegenspoed werkt op haar zenuwen,
sprak tante, 0 men moet haar onzichtig behan-
I delen, o zij is zoo prikkelbaar zij heeft Caloen
lief, heel zeker, maar kan toch niet velen, dat
Ihij geprezen wordt of men de minste alluzie aan
een mogelijke vereeniging maakt, 't Is onbe
grijpelijk 1 1
De brave eenvoudige ziel had Eglantine
ASTENE
Op Zondag, 4 Juni, vergadering voor den
kantonalen bond van Dcinze bij Leander
Cnudde, dorpplaats te Astenc, om 5 ure. De
vrienden worden verzocht .zooveel mogelijk de
vergadering bij te wonen. Onze hoofdman
Hector Plancquaert zal tegenwoordig zijn.
Arrondissementsbond Kortrijk
Op Zondag. 18 Juni, zal de gebruikelijke
maandvergadering gehouden worden, ter hoofd-
lokale Prins Boude wijn, Groote Markt, te
Kortrijk. Deze zal aanvang nemen om 21/2 ure
stipt namiddag, ten einde bij tijds te kunnen
eindigen, vóór de zittmg van den Studie- en
Sprekersbond. Allen dus op post, a. u. b.
MOUSCRON
Ve gadering voor den propagandaclub op
2d#n Zondag van Juni om 9 ure 's morgens in
Klokke Roelandt.
Hopende dat al dc leden op post zullen zijn.
Het bestuur.
Groote vergadering van den [Ar
rondissementsbonden den bond van
Gent bij Theophiel Vanden Bossche,
Toekomststraat 48, Gent om 10 Ij2
ure voormiddag.
Onze onvermoeibare Hoofdman
Hector Plancquaert zal tegenwoor
dig zijn. Bijzondere punten staan
aan 't dagorde, en de leden worden
verzocht zooveel mogelijk op te
komen.
Brugsche samenwerkende Brouwerij
ST. KRUIS (Brugge)
Bier van le kwaliteit tcgon voordeelige prijzen.
Over le nemen of te pachten eene uiterst
welgelegene en zeer goed geklante HERBERG,
midden der stad Brugge, tegen zeer voordeelige
voorwaarden en met gemak van betaling. Zich
te wenden tot de brouwerij Gambrinus
S,u Kruis, (Brugge.)
Om dadelijk te pachten aan goede voorwaar
den twee wel geklautc HERBERGEN, gelegen
in veel bezochte straten van Brugge. Zich te
bevragen bij de brouwerij Gambrinus
Sst0 Kruis. (Brugge.)
Omer Van Wynendaele
APOTHEKER
S. Miohielsstraat, 17, GENT
(bij de Sl Michielskerk)
Prijsvermindcing voor de leden onzer bonden
die het arrondissement Gent bewonen.
ESSCHEN (grens)
Fijn mengsel Nr i fr. 2.40
a 2 fr. 2.20
3 fr. 2.00
Echte Moka aan 3 fr. per kilo.
Frarco per 5 kilog. tegen terugbetaling.
doorgrond maar baar bekrompen geest kon
haar niet voorlichten, hoe zij hier handelen,
hier zwijgen, hier de zaken aan hun zelve over
laten moest. Door overijling werkte zij het
we.gelukken van haar eigen plannen tegen.
Mevrouw Agon, hooggekleurd, verbaasd
over 't effect van hare plagerij, zelve recht
schapen, zonder diepte van gemoed, onbekwaam
om de tegenstrijdige verwikkeling van een ver-
fijc.de natuur te vatten, kon evenmin beseffen
waarin of hoe zij Eglantine had gebelgd of
gekwetst.
(i Maar enfin, enfin, zei de onbewimpeld,
i waarom laat ze hem dan hoop, waarom laat
ze hem dan komen
Zij weet niet wat ze wil, a zei oom gewich
tig-
i Dood is dood verklaarde mevrouw
Agon, als ware 't een gansch nieuwe mede-
deeling geweest, zij denkt toch zeker aan den
anderen niet meer
Zij treurt om hem nog alle dagen, ver
zekerde tante.
t Dat moet ge haar afpraten, er haar de
dwaasheid van toonen.
Dat doen wij sprak mijnheer Schaatse,
fier over zijne wijsheid,
Er werd een brief binnengebracht,
e Ge veroorlooft vroeg hij aan de be
zoekster, die, met Folie op den schoot, het
ccne klontje na het andere voor deze stuk brak.
Ha I riep hij uit, na 't blad te hebben
doorlooqen, dat hij aan zijne vrouw overgaf.
Mijn hemel l juichte deze.
Dec fficieële aanvraag van luitenant Caloen I
Nu zal zich alles ten beste schikken. Weigeren
mag of kan Eglantine niet I O wat ben ik
blijde I
8 Zoo moest het eindigen zei oom.
XVI.
Het was als een triumviraat, voor welks be
schuldiging Eglantine zou verschijnen, toen de
meid haar kwam roepen. Mijnheer Schaatse
hield den brief in de hand, aan een bewijsstuk
van zij wist niet welk verbreken gelijk. Tante
en mevronw Agon zaten in eene houding van
plechtigheid. Er lag iets geheimzinnigwachtends
over de groep, die Eglantine, reeds diep ge
schokt, nog meer ontstellen deed. Zij had even
eene bui van overstelpend leed cn tranen onder
gaan nu nog Snikte zij zenuwachtig, onbe
dwingbaar. Van wat ging men haar betichten,
aan welk verwijt stond ze bloot
O, aan geen enkel. Tante trok haar tot zich,
mevrouw Agon vroeg met gedempten lach, of
ze cog boos was, of ze nog loochenen zou, en
meteen las oom den brief. Eene huwelijksaan-
vraag in regel van Rafaël Caloen d'Oudt-Zarren I
Tot aller verbazing antwoordde zij
8 Neen.
a Weihoe, waarom Wat had ze tegen hem
in te brengen aldus bestormden haar de
drie.
a O, Maubert, Maubert kreet ze handen
wringend, met al de oude liefde voor den doode
heropgewekt. Een lichtlaaie vlam, die dra van
zelve dooven moest, indien ze vrij had mogen
opflikkeren...
Zoo was het niet. Men liet haar tijd noch
kalmte. Zij had Caloen lief, hield men haar
voor, zij moest hem aanvaarden als echtgenoot.
En waarom moest ze, indien ze geen lust
had Wie bezat het recht baar hier te dwin
gen Zij kwam geheel in opstand, met fiere
krenking vreemde inmenging afwijzend. O het
deed haar goed, smartlijk goed, aan mevrouw
Agon te toonen, dat zij verzaken kon, dat hare
zwakheid slechts overgankelijk was geweest,
dat zij standvastig was gebleven I
Men had haar aitijd voorgeworpen, dat ze
hardnekkig was. Uit hare eigene onberedeneer
de halsstarrigheid putte zij nu kracht, en wat
zij in bezadigden gemoedstoestand wellicht met
lijdzaam cawee, en toch met eene nieuwe flik
kering van heil aan den hoiizon haar levens,
hoopvol, twijfelend, gretige schoon nog schijn
baar aarzelend, als reddingsplank zou hebben
aangegrepen, wierp ze nu onbezonnen, roeke
loos, zonder onderzoek weg.
Een walg kwam in baar op, van Caloen, van
mannen.
('t Vervolgt.)