Meetings
VICHTE
poÏÏtiS
Brood voor 't Volk!
Geen beter Boekje
Gij zult uwen heer en meester (huisbaas of
landheer) beminnen boven alles.
Gij zult uwen heer verklaren dat gij zijn
nederigen slaaf zijt.
Gij zult voor uwen heer of zijne lakeien
kiezen
4. Gij zult u zwak toonen als vlaamsche boer,
tegen uwen franschen meester, die uw
volk en taal veracht, maar die uwe vlaam
sche centen eert.
5. Gij zult in 't zweet uws aanschijns, uw
droogen brood verdienen, en het nutten
met vrouw en kinderen, en zeggen, het
vleesch is voor de rijken.
6. Gij zult niet morren, wanneer u zaaiet, gij
niet en maait.
I
Als die menschen zelve te werkzaam of te
bekwaam zijn om het hun tegenstrevers onmo
gelijk te maken ze te ruïneeren dan neemt men
zijn toevlucht tot kleine plagerijen en kleine
processen.
Over eenigen tijd liepen twee honden los,
van twee verschillende eigenaars, een dezer
honden beet nen haas dood deze loopen er
hier dik, worden goed beschermd en eten goed
het koren en de vruchten der boeren af.
Gezien er hier enkel een toeval was, dat
d:e honden niet losgelaten waren noch in 't veld
J gejaagd om wild te vangen, zou elk redelijk
en niet wraakzuchtig mensch zoo een feit onop-
in al zijne kuiperijen.
De Zwarte Kaproen.
gemerkt laten voorbijgaan. Doch een der twee
honden behoorde toe aaneen lid der tegen-
7. Gij1 zulMaiet knorren, wanneer uwe vruch- 5 partij. Natuurlijk 'twas zijn hond die't feit
ten worden afgeëten, van hazen en wilde 5 moest bedreven hebber en vandaar onmiddel-
konijnen, want uwe heer en meester moet lijk proces
er zich mede vet mesten, cu die beestjes Ziedaar de hooge politiek gevoerd door onze
moeten goed verzorgd worden. 5 fameuze katholieke dorpsdwingelanden 1 Al
8. Gij zult geen valsche getuigenis geven, maar wie vrij is en voor hun onbeduidendheid met
uwen heer en meester vleien als de laagste in 't stof kruipt, moet het maar uitboeten,
platbroek, en hem zweeren dat al hetgeen En nogthans er is beter werk te verrichten
gij overdraagt, waarheid is. dan menschen te plagen. Terwijl op al de
9. Gij zult uwen evenaaste die goed christen andere gemeenten jaarlijks aanzienlijke gedeel-
is, in 't openbaar voor geus uitschelden. j ten der wegen gekasseid of met grein gelegd
10. Gij zult uwe slavelijke ketenen niet trachten wordqp, polsen en pletsen de menschen hier
te breken maar als laat uwen heere dienen maar altijd voorts door den modder. In ete*
redigheid der lengte der wegen hebben wi hi
hei meest gegreinde boerenstraten. Immers
de automobiels moeten langs daar niet voorbij
rijden 't geen in zeker opzicht eene groote
j gerustheid is voor de boeren die dochters heb
i ben. De vreemde mijnheers zullen dan des
nachts niet voor hun huis komen toeteren en
de boeren zullen hun lieve schepsels riet aan
den pikkel der tafel moeten binden opdat ze
niet zouden wegloopen.
En zouden ook zekere katholieke heeren niet
beter hun werkvolk betalen Die mannen loo- i
pen altijd hoog op met hun almoesen en goede
werken 't beste wat men voor den werkman
kunne doen dat is hem genoeg betalen opdat
hij geen almoes noodig hebbe.
En hierin ook ligt een der redenen van den
haat der katholieken tegen de tegenpartij. Niet
zij, geven hooge loonen, maar hun tegenstre-
vers. Van daar de erkentelijkheid van veel
werkmenschen die geld verdienen en tezelver
tijd vrij zijn en zich in niemand moeten ge-
neeren.
En ziedaar nog iets dat ons kleine dorps-
dwingelanden niet kunnen verkroppen. Zeker,
ze hebben de meerderheid, maar hoe Dat ze
eens van hun getal stemmen deze afnemen van
deze die van den krijg moeten leven, van deze
die afhangen van kerk en klooster of door land
en huis gedrongen zijn, wat zou er hun nog
overschieten Waarschijnlijk zeer weinig. Dit
weten de behouders de vrije onafhankelijke
menschen zijn verre van 't grootste gedeelte
met de tegenpartij en dat gedeelte is reeds zoo
sterk dat men er rekening moet van houden en
dat men niet meer lijk vroeger de banden vrij
heeft om met de gemeente te doen wat men
wil. v.
En daar ligt de groote oorzaak van den haat
en den nijd jegens deze die durven oppositie
maken op ons vroeger zoo verslaafd Olsene.
Doch ze bedriegen zich, indien ze denken
dat wat plagerijen dien strijd zullen doen op
houden. Wel integendeel, en we zullen het
zekeren dag wel eens zoo ver brengen, dat de
meerderheid vaD onze bevolking zal kunnen
naar waarde schatten, hoe verheven en schoon
het is een vrij en onafhankelijk mensch te zijn
en hoe laag en vernederend voor menschen te
buigen, die misschien wel rijk zijn doch op al
ander gebied verre beneden den kleinsten bur
ger van de gemeente staan.
Cies Van Houttegem.
De socialisten geven hier gedurig staaltjes van
hun belangstelling voor de sterke vereeniging
der werklieden.
Sedert lange jaren bestaat er in Waarschoot
eene vrije vakvereeniging, deze werd niet ge
sticht door socialisten, maar wel door christen
werklieden. Haar bloei had ze te danken veel
meer aan de werking van onderpastoor Vanden
Abeele vroeger en aan deze der democraten.
Deze vereeniging had nooit een politiek doel
noch een politiek uitsteekberd.
Zij wilde vereeniging van alle werklieden,
van welke gezindheid ook, eendracht en eenheid
onder de werklieden van Waarschoot. Ook
nooit tot voor eenigen tijd werd in de vereeni
ging een woord politiek gesproken. De belan
gen der werklieden alleen dienden tot onder
werp en 't zou moeilijk geweest zijn voor een
toehoorder van te raden of deze die 't woord
voerden, katholiek, liberaal, socialist of kristen
democraat waren. Buiten de vakvereeniging
natuurlijk was elkeen wat hij wilde en maakte
propaganda lijk hij wilde.
Dat is hier sedert nen tijd veranderd, meer
en meer begint hier de klok politiek te slaan
tot groote misnoegdheid van veel leden. Som
mige rooden, die veel meer inzitten met hun
politieken winkel waaruit de kopstukken zoo
veel persoonlijk profijt weten te trekken, geven
hun maar af van socialen en van dompers dat
het een plezier is.
We zijn geen domper en we bestrijden ze
zelve, doch wij zeggen dat komt in ons vak
vereeniging niet te pas.
Het socialismus noch min.
Wij willen onze vakvereening vrij en sterk;
de socialisten zoeken ze aan den band te leggen
van Vooruit en ze te doen dienen als strijd
middel tegen andersdenkenden.
Wat moet het gevolg zijn Verdeeling en
verzwakking der werklieden, moedeloosheid bij
veel strijders en weldra strijd tusschen werklie
den op een terrein, op hetwelke allen het
eens kunnen zijn, de vakbelangen.
't Is altijd 't zelfde liedje met die kerels. Hun
mond stroomt over van woorden van liefde
voor het volk geen onderscheid tusschen
werklieden, allen hand in hand.
En de eenheid eens verworven, onmiddelijk
smijten zij het moeielijk opgebouwde werk van
anderen in stukken om hier of daar met een
brok te kunnen wegloopen.
De roode kopstukken hier lijk overal zijn
slechts uit op persoonlijk voordeel. Het welzijn
van den werkenden stand is ondergeschikt aan
hun eigenbelang.
Eerst uwen winkel, zeggen zij, dan de werk
menschen Ziet men ze nu reeds niet al hun
vroegere princiepen stillekens in den hoek ste
ken om aan eenige ministeriëele zetels te gera
ken
Ziet men Anseele 't volk niet opjagen tegen
de Vlaamsche Hoogeschool, tegen 't belang van
't vlaamsche volk zelve om in de gratie te staan
der Walen en niet door hen verstoken te wor
den als de ministeriëele zetels zullen moeten
verdeeld worden
Ikzucht en eigenprofijt bij middel van 't volk,
lijk voor de oude bewaarders bij middel van
den godsdienst.
't Is altijd 't zelfde bij die mannen. Doch die
zou wel kunnen tegen de roodjes uitkeeren, de
kiezing van October heeft bewezen dat ze hier
juist niet hoog aangeschreven staan, 't Is niet
te verwonderen ook als men hun daden hier op
Waarschoot eens nagaat en toetst aan het waar
belang der werklieden. Een Wever,
Verleden Zondag hadden wij eene schoone
vergadering. Verscheidene vrienden van Zomer-
ghem waren opgekomen en veel nieuwe leden
werden ingeschreven. Als we goed werken kan
onze bond Waarschoot-Zomerghem gemakke
lijk honderd leden tellen, nog voor de kiezing.
Bijzonderlijk nog als men denkt aan die
schoone cinema-vertooning die zij hier deden
opvoeren en waar er zoodanig veel volk was
en waar het zoodanig dreumde dat vele jonge
dochters de knoppen van hunne blouzen ge
trokken waren cn met schaamte mochten naar
huis keeren 1
Wel is waar was de iDgangsprijs niet te
hoog maar wat men daar te zien kreeg was
ook niet te straf zedelijk. En nu, over drie
weken was er een concert, zooals men het
noemt dat ook veel te wenschen liet. Ook was
het als eene uitdaging tegenover hunne loon
slaven, zij deden de gendarmen komen om te
toonen aan de vreemdelingen dat het volk van
Vichte op zedelijk gebied veel te wenschen
laat om te doen gelooven dat het volk van
i Vichte bekwaam was onlusten te verwekken,
juist zooals zij te werk gingen, toen gij eene
kleine verbetering van loon vroegt.
Ja, weest gerust vrienden, die weversbond
zal u nog meer leeren als gij voort kontent
blijft.
In 't jaar 1912 is het kiezing voor de wet
gevende Kamers. Denkt, vrienden dat gij uw
recht bezit in 't geheim te stemmen en stemt
dus allen voor de kristene volkspartij, de
eenige partij van recht en vrijheid, van vrede
en welvaart. H. Deroost.
OOST EECLOO.— Op Zondag, 21 Januari,
meeting om 4 1 [2 ure ter Herberg van De Buck,
te Oost Eecloo.
Spreker H. Plancquaert.
GENT. Op Zondag, 28 Januari, groote
meeting aan 't Arsenaal te Gentbrugge (Gent),
om 3 i[2 ure namiddag.Locaal zal later bekend
gemaakt worden.
Sprekers De heeren Heetor Plancquaert en
Octaaf Van Schaemelhout.
Het jaar T911 is ten einde. Een nieuwjaar
is begonnen. Wij demokraten, hebben goed en
op eene eerlijke wijze gestreden voor ons recht
en ons brood. Niet op de manier zooals onze
katholieken het doen, met bedriegingen en met
broodrooven, met schoone beloften en daarna
de lasten op onmenschelijke wijze te verhoogen
zoodanig dat er geene enkele gemeente bestaat
waar het arbeidende volk, de werklieden, de
landbouwers, de neringdoeners zooveel moeten
betalen, niettegenstaande al de groote fortuinen
die zich op Vichte bevinden door het werkvolk
bijeen gebracht.
En bij het zien hoe het werkvolk hier wordt
uitgebuit moet men verwonderd staan over
zijne bijblijvende onverschilligheid.
Onze rijke heereDfabriekanten hebben nu een
kristen weversbond gesticht
Een kristen syndikaat zult gij denken Neen
neen, een bond die ten klaarste bewijst dat het
is om alles te doen draaien naar hun gedacht.
Daarin heeft geen enkel werkman iets te zeggen;
zelfs daarin mag er geen spraak zijn van werk-
liedenbelangen, van loon en werkvoorwaarden.
't Is enkel dit i5 centiemen per maand
uitleggen in de hand van den baas en dan eens
mogen eten en ferm drinken.
Dat is beter dan in een sijndikaat zijn zegt
mijnheer de fabriekant in een sijndikaat moet
gij ten minste 15 centiemen per week betalen
en gij moogt dan nog niet eens uwe kraag vol
drinken.
En de werkmenschen bedeesd, goedzakkig,
leggen onze vrienden van Eecloo leggCn 't hoofd in den schoot I Zij durven niet j
hand aan 't werk Er zitten daar anders 11
Wanneer
ook eens de hand aan 't werk Er zitten daar j anders 11
demokraten genoeg, doch ze zitten verscholen Zeker is 't beter, werkvolk, dat gij zoo ge- 5
in 't donker. willig kontent zijt maar 't is voor de fabrie-
v kanten dat het beter is. Gij zult zoo altijd
UIT OLSENE mogen kontent blijven met hetgeen zij u willen
Onze kleine dorpsdwingelanden kunnen het En dat noemen de heeren een kristen wevers-
nog altijd maar niet verkroppen dat iedereen bond, zonder dat hij in werkelijkheid of in
onder hun juk niet plooien wil. Alle mogelijke schijn kristen of volksgezind is.
DEINZE
Op Zondag, 7 Januari, in den Mexicaan,
bij Michiels, in de Gentstraat 20, om 5 1/2 ure
namiddag, vergadering van den kautonalen
bond van Deinze.
MOUSCROEN
Vergadering voor den propagandeclub, op
204 Zondag van Januari, om 9 's morgens in
Klokke Roeland. Vrienden komt allen op naar
de vergadering daar zij belangrijk zal zijn.
KORTR1JK
De eerstkomende algemeene vergadering
van den A. B. zal gehouden worden op Zondag
21 Januari, om 9 142 ure voormiddag, ten
hoofdlokale Prins Boudewijn, Groote Markt,
te Kortrijk. Nogmaals wordt er op eene
drukke opkomst gerekend, en alle afgevaar
digden der Bonden dienen op pest te wezen
Op de wijze van Qiiatrecht.
Door brave politiekers
Wordt Vlaaudren teer bemind
Zij dragen 't in hun harte
Het is hun troetelkind 1
Zij zeggen tot den Vlaming
Mijn oude trouwe vriend
Gij zult toch voor ons stemmen,
Wij hebben 't goed verdiend I
En de Vlaming, d'arme duts,
Die verliest ervan de kluts.
Maar toch ziet g'op zijn gelaat
Dat die haring niet meer braadt I
Het vrije avistotje
Geeft ons een warmen poot,
Hij gaf ons, zoo hij 't waagde,
Uit liefde wel een toot 1
Flamand de coeur, dat ben ik 1
Zoo spreekt de liberaal.
'k Geloof het a, denkt de Vlaming
't Is slechter nog dan Waal. n
De Geus, dat is de vijand 1
a Vertrouw dien kerel niet,
a Hij is een logebroeder
a En brengt U in 't verdriet.
Kies mij, ik zal U leiden a
Zoo spreekt de katholiek.
En trekt terzij een oogsken
't Is alles maar taktiek 1
a Mijn lieve Vlaamsche broeders a
Roept nu de socio,
Gaat gij dien domper volgen,
Of wel dien aristo
a Zoo gij voor mij wilt stemmen,
a Dan hebt gij niets te kort 1 a
Zoolang, denkt hij in petto,
De Waal niet kwaad en wordt.
Maar eens tcch zegt de Vlaming
Mijn beste liberaal,
a Mijn brave katholieken,
En ferme sociaal,
Gij vraagt mij om te doppen,
a 't Is goed, 'k vergeet het nie,
a Maar als 't op doppen aankomt
a Dan weet ik wel op wie 1 a
Want de Vlaming, d'arme duts
Is niet langer van zijn kluts.
En zoo is het dat het gaat
Als men taal en volk verraadt 1
Vox populi, vox Dei De stem van liet
volk is de stemme Gods. Zij is de stemme
Gods omdat zij steeds weerklinkt voor
meer reclit, voor meer brood
De stem van 't volk weerklinkt ook in
Brugge. Gij, heeren bewaarders, wilt die
stem niet hooren. Dat is uwe gewoonte.
Doch denkt niet dat die stem zal zwijgen.
Denkt niet, heeren rijken van alle geur
en kleur, dat gij die stem zult smooren of
smachten
Alle macht komt uit het volk. Niets
weerstaat eene beweging uit het volk
komende.
Daar was ook een tijd dat het volk zijn
recht van stemmen eischte. Donderend
wêerklonk die stem gansch de lande door
Doch gij, bewaarders, verwaten en ver
waand, steunende op de macht uwer
soldeniers, rekenende op de geweren uwer
gendarmen, staat makende op uwe ge
dulde burgerwachten,gij ook wil-
det dan die stemme niet hooren.
Meer nog, gij de verdedigers en steun
pilaren van altaar en kerk, gij de recht-
veerdigheid in persoon, wildet die Btem-
me wurgenin 't bloed. En nogthans
vox populi, vox Dei, de stemme van het
volk is de stemme Gods.
En dan zijn te Leuven gevallen die
martelaren, doodgeschoten door u, omdat
zij eischten het recht van mensch te zijn,
het onbetwistbaar recht van stemmen Die
vlek zal altoos op u kleven en al het water
der zee is niet bekwaam ze af te wasschen.
Toch hebt gij, bewaarders, moeten toe
geven. De stemme van 't volk heeft geze
gevierd, het volle mag stemmen. Binnen
kort zult gij nogmaals moeten toegeven,
het volk zal dan zijn volle recht verove
ren,
moeilijkheden worden hier de menschen aan
gedaan, die de ongemeene pretentie hebben in
hun eigen land het recht te bezitten zich in
eene kiezing voor te stellen.
Wat moet die naam van kristen toch ge
bruikt en onteerd worden voor en door die
valsche rijke huichelaars om werkmenschen uit
te plunderen en te bedriegen
voor de verspreiding der christen democrati
sche gedachten of het werkje ONZE STRIJD
van priester Fonieyne.
Vraag het aan den drukker C. Moeyaert
Coupurerei te Brugge.
Een exemplaar kost 10 centiemen.
Hier in Brugge klinkt ook de stem van
'tvolk. Op 15 en 22 October beeft het
volk gesproken. U en uw kraam heeft
het stuk geslagen. Het arme werkende
volk heeft gestemd voor de Volkspartij.
En nogthans gij bezit alles, heeren
bewaarders. De katholieke bewaarders
hebben nog den Godsdienst op den hoop
toe. Gij bezit geld, gezag, invloed. Gij
zijt eigenaars, gij kunt dwingen.
Gij de groote, de rijke, de sterke, de
heilige, gij bewaarders van alle geur en
kleurgij zijt geklopt door arme
jongens.
Wij werkers en strijders der Volkspartij
hebben maar onzen moed en geestdrift,
onze pen en woord.
Wij de opschoten van jongens, de
droomers, een deel schuimwat
krapulehebben u, de achtbare rijke
conservateurs overwonnen.
WAAROM
Omdat wij spreken en schrijven de wil
en stem van 't kleine volk.
Onze pen is de herleving van Brugge
ons woord is Brood voor 't Volk
Integendeel omdat gijheeren bewaar
ders, naar de stem van 't volk niet luis
tert, dat brood vraagtomdat Uwe. pen
ishet behouden van 'tdoode Brugge
en uw woord uwen porte monnaie.
DAAROM hebt gij den klop gekregen.
Ik herinner mij nog zoo goed onzen
strijd en onze meetingen. Die schoone
meetingen zoo grootsch zoo prachtig zoo
indrukwekkend
Ik zie daar nog die honderde zwoegers
voor ons staan.
En als wij spraken over recht en brood,
dan begonnen de oogen te glinsteren.
Toen wij hen aanzetten den kop te rech
ten, fier en vrij en vrank, niet meer dee
moedig en slaafsch te buigen maar
mannen te worden...., dan straalden die
oógen van vuur en wilskracht.
En als ik Brugge daar voor hen afschil
derde, met zijne hongerloonen, zijne
ongezonde werkmanswoonsten, zijn zuur
en leed en weê en ellende.zijne 120,000
weekabonnementen 's jaars die op een
ander het stuksken brood voor vrouw en
kinders moeten verdienen...., Brugge die
doode en het zoo kostelijke Zee-Brugge,
dat daar doodsch en verlaten ligt, omdat
de bewaarders hunne stampvolle coffre-
forts niet willen openstellen om fabrieken
te bouwen, omdat zij liever eene bede
lende hand hebben dan eene schouw op
eene fabriekdan trilden de toehoor
ders van verontwaardiging.
En als wij dan voor hunne oogen
Antwerpen, de kloeke vlaamsche stede
tooverden, met haren handel en wandel,
haren groei en bloei, hare dokken en
pakhuizen, hare magazijnen en fabrieken,
hare werkhuizen en nij verheidsgestichten
als wij het oude Brugge afschilderden ten
tijde van Breidel en De Coninck, met
zijne hansa en kooplieden, zijne 200,000
inwoners, zijne pracht en macht...., dan
voer er een nieuw leven door de aanhoor
ders.
Ja, Brugge zou herleven, herworden,
herbloeien, de bewaarders moesten aan de
