De houding der liberalen
Algemeens werkstaking
TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ
De groote Liberale partij
Vaste waarheden
ZOG 50°- - -
Uit Nederland
Ouden wijven praat
Noord en Zuid te samen
Vak- en Veneenigingsleven
Zondag 23 Juni 1&12
"5 31*"- 5 cantiemes",
1 9' Jaar Nr 25
HET RECHT
Voor Qod en Volk!
Alles voor Vlaanderen1
Vlaanderen voor Chrlstual
ipsohrijvingsprijs vsir Heigenland
X Per jaar fr. 3.oo. Negen maanden fr. 2-35
Zes i.iaanden fr. 1.75 -- Dr:c maanden fr. 1.00
voor buiten het land d.: vrachtloon oaaibij.
Hoofde patellen H. PlANCQUAERT.
vlen schrijft iu ten burtele van dit bÏA«i en bij alle postmeesters ér> ur;eveudiaj»ers
Alles moer machtvrij gestuurd worden ii»'2r het bur»V: van het blad
COUPUREKEI. BRUGGE
j7'
•tcfs-omst van 'fr vaderland, de. eeuwige grond
beginselen van 't onsterfelijk liberalismus, de
gr;lala Zftak der meBSclielijkheid en uer bescha-
v' g de-onverdragelijktCaar.matigir.gep'.von liet
v -91#ui.....Jamsm'us"*én andere Ou4l#ÉSi|8^f|'
AAN KONDIGINGEN
Bekendmakingen, per drukregel fr. o.a5
Reclame.;, op de 4® bladzijde. 1 0.45
'1 3® 1 o
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak
waarnemers. Afs':ag voor herhaalde invoeginr
I
Alle eerste Maandagen en derde Jon-
dagen der m?and kostelooze raadpleging dx>r
M. Hector Iiancquacit, in Prins B mdewijn
markt) te Kortrijk, van 9 tot 11 ure.
GENT. Alle Vrijdagen van 1 tot a uro rb
den N'tutven Boer, lokaal der YVest-Vlami igen
op-de Koorumarkt,
EECLOO. Alle vierde Donderdagen cLr
maand, van 8 tot 10 uren, kostelooze raid-
pleging door II. Plancquaert, voor werklieden,
boeren en kleine burgers, In den Ossekop.
DEYNZE. Alle tweede woensdagen, van
8 tot 10 ure voormiddag, te Deynze, In den
Mexicaan, Gentstraat.
Wat gaan de liberalen doen Welke
zijn hunne inzichten Welke plannen
smeden zij Zullen zij moedig en
krachtdadig den strijd aanvangen De
houding een er partij na de nederlaag is
't gene best geschikt is om een waar
inzicht te geven van die partij, hare
kracht, hare zedelijke waarde en 't geen
de liberalen schrijven en vertellen
sedert den tweeden Juni, is weinig ge
schikt om een hoog gedacht te geven
van het belgisch liberalismus.
De liberalen zijn geslegen, zoo men
in gewoon vlaamsch zegt. Zij waanden
zich reeds meester van 't land ze zijn
voor lang van 't ministerie gespeend.
En zie die menschen zijn daarover
't hart in de armen hangen hen als
vodden aan de lenden, 't hoofd is diep
op de borst gezonken men moet hen
wat zouten of ammoniac onder den
neus steken om ze tot het bewustzijn
terug te brengen. Volkomen gemis aan
manmoedigheid, ziedaar 't schouwspel
door de liberalen geleverd.
De eene vallen uit op 't kartel de
andere op kiesbedrog ;"de andere op de
slechte kieswetten doch wat gaan zij
doen Niemand weet raad I
De kopstukken schudden en beven
van vrees nog eenige duizende drij-
stemmers te verliezen en roepen bang
en angstig tot deze die wat wilskracht
willen toonen psst, psst geen betoo
gingen, niet spreken van bestuurlijke
scheiding kalm en stil, de burgers
zouden nog banger kunnen worden
laat ons in 't ongeluk bewijs geven van
kalme deftigheid.
Zoo spreken onze liberale platbroe-
ken, menschen zonder vooruitzicht en
zonder kracht.
Nooit heeft lamlendigheid en toe
gevendheid een dwingeland, èen on-
rechtvaardigaard doen achteruitgaan
integendeel, zwakheid maakt hem stou
ter. De reddingplank voor verdrukten
is stoutmoedigheid, hardnekkige stout
moedigheid.
Stoutmoedigheid alleen kan de oppo
sitie redden anders niets.
Welke is de toestand
't Meervoudig stelsel laat aan eene
partij toe stemmeif te fabrikeeren zoo
zij wil aan de katholieke partij
Aangezien er weinig verschil bestaat
in de getalsterkte der partijen zal de
meerderheid dus altijd afhangen van een
klein getal zetels. Nu dank zij de kleine
arrondissementen kan de verplaatsing
van eenige duizende stemmen een groot
getal zetels aan de eene of andere partij
ontnemen. Doch aangezien de katho-
lieken beschikken over millioenen voor
den kiesstrijd en dat zij meester zijnde
der dorpen stemmen kunnen fabrikee
ren zooveel zij willen, zoo komt het
dat de ommekeer altijd of bijkans altijd
te hunnen gunste moet uitvallen als zij
de roodige opofferingen willen doen.
Nu dat zullen zij altijd doen als zij in
gevaar zijn, zij hebben het deze maal
gedaan en we hebben den uitslag ge
zien. Hasselt, Tongeren, Nijvel, Hoei,
Thielt-Rousselaere zijn voor lang voor
de oppositie verloren misschien wel
voor altijd.
De katholieken hebben 16 stemmen
RV^r/Jfrheid en er zijn maar 7 zetels
die zy kunnen verliezen al hadden zij
tachtig duizend stemmen minderheid
in het land. Doch mits wat geld op te
offeren of eenige duizende stemmen bij
te maken heeft de oppositie weinig
kans ooit meer dan drij of vier dezer
zetels te winnen.
Voegt daarbij dat een oppositiezetel
van Oostende, Gent en Soignies nog in
gevaar zijn en ge zult tot de volgende
slotsom moeten komenmet het tegen
woordig kiesstelsel is het volstrekt
onmogelijk aan de oppositie ooit aan
't bewind te komen.
Dat is de groote waarheid die op
2 Juni bewezen is en 't is deze waarheid
die als grondslag moet genomen wor
den van de besluiten der oppositie.
Hewel, eene oppositiepartij die zul-
ken toestand aanvaardt teekent haren
dood.
Men duldt zulk geen on rechten
men verklaart aan zulk regeeringstelsel
den oorlog tot den dood en door alle
middels.
Kracht, beslistheid alleen is in zulke
gevallen redding verdraagzaamheid,
geduld en kalmte in zulke gevallen zijn
slechts voorteekens van een zekeren
dood.
Het besluit moet zijn
Sedert twintig jaren dulden wij eene
kieswet die rechtstreeksch leidt tot
vervalsching en bedrog bij middel der
meervoudige stemmen. Sedert twaalf
jaar dulden wij eene verdeeling der
omschrijvingen die ons benadeeligt en
ons belet aan 't hoofd te komen, zelfs
als wij 5o,eoo stemmen meerderheid
hebben zooals in 1910.
Wij hebben dus gecoond dat wij,
als echte vaderlanders onrechtvaardige
toestanden kunnen dulden.
Doch aan alles komt een einde
langer zulke toestanden dulden ware
bewijs geven van lafheid en verknech
ting.
Wij eischen ons recht zuiver alge
meen stemrecht en eene breede even
redige vertegenwoordiging.
Zoolang gij ons geen rechtvaardig
kiesstelsel geeft zal er rust noch vrede
zijn in België, welke opofferingen het
ons ook koste.
Dat zou de taal moeten zijn der
oppositie en op die wijze zoude zij
moeten handelen, koppig en krachtig.
Legt zij gedwee het hnofd in den
schoot, o, hare wijsheid zal door de
behouders luide geprezen worden,
doch diep zal zij vallen in de achting
van 't volk en binnen korten tijd zal zij
dan ook den spot en 't misprijzen der
behouders mogen onderstaan.
H. Pl.
Ge zoudt u kiom lachen, in die groote
liberale partij. Wat denkt ge waar ze in zit
De duivel kan het achterhalen. Ze is nergends
te zien. Een goed deel liberalen zijn 't land
uitgeloopen om in den vreemde hun spijt en
hun schaamte te gaan duiken.
Doch een groot nieuws doet de ronde met
begin van Juli voor de opening der Kamers
gaan ze vergaderen. Ik denk dat het op die
vergadering zoo triestig zal uitzien.
Wat niet min zeker is, 't is dat die vergade
ring in 't kinderbed gaat komen en dat we
's anderendaags reeds na den barensnood,
't kereltje gaan te zien krijgen dat daar zoo op
de wereld werd gebracht, het wonderkind dat
Belgie gaat verlossen van den behoudersboel.
Wat ben ik nieuwsgierig om dat kereltje te
zien. 'k Geloof niet dat het er wel kloek en
krachtig zal uitzien, 'k Vrees dat het vreeselijk
zal lijden van den ouden man lijk ons moeders
zeggen en een hachelijk zuur gezicht zal
opzetten.
't Zal zoo een stuk proclamatie zijn met tien
tallen van aangezien dit en aangezien dat, de
Dat vrees ik. Doch de omstandigheden in
dewelke wij leven eischen daden.
Wat schikt gij te doen heeren doktrinairs
Schikt gij 't juk af te schudden Schikt gij de
algemeene werkstaking te steunen Schikt gij
door obstructie, door dwarsdrijverij in de
Kamers alle bestuur onmogelijk te maken zoo
lang wij geen recht bekomen Schikt gij den
voorrang te nemen ia de beweging 't land te
doorkruisen arm aan arm met al wie strijden
wi' voor de rechtveerdigheid, zonder omzien
naar uw van angst bibberende coffre fortman
nen.
Daar ligt de knoop daden, daden, zooniet
meakt een kruiske op uwe partij, de krachtige
zullen overloopen naar socialisten en demo-
kraten, en ge zult den spot worden van al wie
"Vi^omoedig is en wilskracht heeft. H. Pl.
Met het meervoudig stemrecht en de
kleine kiesomschrijvingen is het onmo-
ge1 ijk aan de demokratische partijen
ooit aan het hoofd te komen dat kan
elkeen die den toestand kent, klaar
bewijzen.
Dus zulke toestanden dulden is zoo
ve<-l als voor eeuwig 't juk aanvaarden
de- behouders.
Er is maar eene uitkomst 't land
in beweging houden tot dat wij recht
vaardige kieswetten bekomen Zuiver
Algemeen Stemrecht en Evenredige
Vertegenwoordiging.
deel van die menschen hebtjen gehoor d'-da
't minisiM-Tggggfë gaat voorstellen de grondwe
.i£ jhcKieu."g%;diè-'^frpn gewaardigen zich te
n wat ?ij we! aanV't mimsterie zouden
iiwt'ie van eene of meer koloönenafuks.
Ja die menschen suffen weihoe ze denken
dat de katholieken de grondwet gaan herzien
uit eigen beweging om 't stemrecht te verbete
ren I Arme dutsen dat gij gaarne zoudt
hebben dat de katholieken dat doen, dat geloo-
ven wij gaarne.
Daar zou het moeten komen, dat weten wij
ook, maar dat zal strijd vereischen en ziedaar
't geen waarvoor de oude liberalen suffers
bang zijn.
Dat zou hen zoo op den schoot moeten ge
bracht worden lijk een tasken koffie met een
kluitjen suiker aan een bedorven kind.
Door strijd en door strijd alleen zult gij dat
bekomen, heeren liberalen I Sluit u aan bij al
wat echt demokraat is en zweer nen duren
plechtigen eed geen vrede meer in 't land en
geen oogenblik rust meer of stilte in de Kamers
zoolang wij geen rechtveerdige kieswetten be
komen. Staak uwe onnoozele intervieuws in de
dagbladen! Handelt, we vragen daden. H. Pl.
Zal zij met Juli plaats grijpen
Wij hopen het. De oppositie lijdt aan
onrecht, onverdragelijke onrechten.
Gansch 't publiek leven van Balgie
wordt vervalscht door omkooperij, ver
menigvuldiging van stemmen, enz.
Onmogelijk met het tegenwoordig
stelsel ooit tot een demokratisch bestuur
te komen.De tegenwoordige toestanden
aanvaarden is zooveel als Belgie voor
altijd aan de behoudersbende over
leveren.
Slecht eene uiterste poging kan de
demokratie redden.
Kracht en stoutheid dat is noodig.
Refchtvaardige kieswetten eischen wor
den ze geweigerd dan zijn wij geen
Belgen meer maar parias in ons eigen
laJd, vreemdelingen, verdrukten.
Dat mag niet geduld worden.
Ja, maar de werkstaking zal misluk
ken 't Is wel men wacht drij masn-
den, men spaart wat en men herbegint.
Ze mislukt nog men wacht niet, men
herbegint.
In de Kamer geen wetten meer te
stemmen. Obstructie, dwarsdrijverij
evenals in Hongarie, evenals in Oosten-
rijk.
De Kamer verdeeld in twee vijande-
lijke legers; geen verkeer meer tusschen j
katholieken en oppositie vijanden,
gezworen vijanden tot dat we ons recht
hebben.
Ondertusschen gedurige beroering in j
het land en altijd, eeuwig altijd 't zelfde
eischen rechtvaardige kieswetten j
anders niet, maar ook dat geheel en
gansch zonder de minste toegeving
Algemeen Stemrecht. E. V. voor
Gemeente, Provintie, en voor de Kamers
en Senaat groote kiesomschrijvingen.
Zooniet 't is de slavernij voor altijd.
H. Pl.
Wij ontvingen dezer dagen een schrij
ven uit Zeeland dat ons diep getroffen
heeft.
Telkens een weerklank ons toekomt
uit den vreemde, is het een spoorslag te
meer voor ons om met vernieuwden moed
te strijden. Te Aalst hadden wij 't geluk
de vrienden te hooren van Enschedé nu
zijn het andere Noorderbroeders die door
hun kloek orgaan De Volkswil de stem
durven verheffen en ons aanmoedigen in
den strijd voor Waarheid en Recht.
Bravo vrienden, wij gevoelen ons ge
steund en geschraagd door eene kloeke
schaar leiders. Zoowel in Vlaanderen als
in Zeeland is een kreet van verheffing
losgebroken.
Bij het doorbladeren zelfs van uw
boekje hebben wij prachtige bladzijden
aangetroffen, die als het ware een gan-
schen strijd innemen.
't Verdrukte Vlaanderen, zoo luidt het,
't is uw volk, 't is ons volk, 't is Franscli-
Vlaanderen, gebukt onder een oud
regiem, en in zijne taal miskend 't is ook
ons Vlaanderen dat naar u, onze Noorder
broeders de hand reikt, die broederhand,
dien eigen wet zou willen bedwingen
doch laat de stroom der gedachten zijn
vollen gang gaan, en binnen korte jaren
zal slechts een kreet weerklinken onder
de groene vlag. Noord tot Zuid en van
Oost tot West Vrijheid en gelijkheid
voor alle broeders D.
Waarlijk de liberale partij is oud, veel harer
mannen beginnen te suffen. Ge kunt nu in
meinig liberal blad intervieuws lezen, onder
houden, gesprekken van nieuws speurders van
dagbladen met eenige oude liberalen;'t grootste
De Volkswilhet kloek orgaan der
zeeuwsche demokraten onder redactie
van Heer Van Balsum, provinciaal staten
lid, komt de stem te verheffen. Met vele
lof spreekt zij over onzen strijd met zoo
vele hardnekkigheid en stalen wil door
gevoerd en die ons den zege schonk op
2n Juni 11. Onze plicht is het ook bij te
springen en een wederszijdschen steun,
eene solidariteit van gedacht en strijd aan
te gaan met de jongere volken die willen
wat is recht en winnen wat zij willen.
Verdrukten aller natiën, of verdrongen
maatschappij leden, uw belang wordt
algemeen en met meer ijver besproken
hoe nauwer de broederband, hoe vaster
wij staan, hoe breeder onze gelederen hoe
machtiger de strijdlust die ons bezielt.
Harop dus, ten strijde. Wij wenschen ook
den Heer Van Balsum goeden uitval, daar
hij thans op rang staat voor jde Kamer-
kiezing van 1918 voorop op het ingesla
gen spoor en dat de kreet over gansch
Vlaanderen en Zeeland wêerklinke: Waar
heid en Rechtvaardigheid leiden ons ter
zege. E. D.
Sinds het ontstaan onzer kristene volks
partij werd door al onze leiders en schrij
vers altijd gewezen op de noodzakelijk
heid der vereeniging. Vereenigingen niet
alleen van werklieden maar ook van
neer ingdoenders