Aigomssn Stemrecht
De ongelukkigen
Provinciale raad
van Oost-Vlaanderen en van
Henegouwen
Jonge waehten
kticaalaoeagjB*
Zondag 14 Juli 1912
't Blad S centiemen
19" Jaar N" 28
HET R ECHT
Voor Ood en Volk I TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ Vlaanderen voor Chrletuel
Inschrijvingsprijs voor
Per jaar fr. 3.oo. Negen maanden fr. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 Drie maanden fr. 1.00
voor buiten het land de vrachtloon daarbij.
Hoofde pst«ller H. PLANCQUAERT.
Men schrijft in ten bureele van dit blad en bij alle postmeesters en brieven dragers
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden-naar hot bureel van het blad
COUPUREREI, BRUGGE
AANKONDIGINGEN
Bekendmakingen, per drukregel fr. o.a5
Reclamen, op de 4® bladzijde. 0.45
3e 0.55
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
Alle eerste Maandagen en derde Zon
dagen der maand kostelooze raadpleging dxxr
M. Hector Piancquaert, in Prins B mdtmjn
markt) te Kortiijk, van 9 tot 11 ure.
EECLOO. Alle vierde Donderdagen dor
maand, van 8 tot 10 uren, kostelooze raid-
pleging door H. Piancquaert, voor werklieden,
boeren en kleine burgers, In den Ossekop.
DEYNZE. Alle tweede woensdagen, van
8 tot 10 ure voormiddag, te Deyoze, In den
MexicaanGentslraat.
GENT. Alle Vrijdagen van 1 tot 2 ure in
den H-y.uwen Boer, lokaal der West-Vlami ïgen
op de Koornmarkt.
1
De Métropole katholiek dagblad
van Antwerpen, schrijft het volgende
a De\e die niet mogen vertrekken.
Op dit tijdstip van 't jaar, op hetwelk
zooveel menschen op verlof gaan, is
het dikwijls droevig en zalig deze na
te zien die niet mogen vertrekken, deze
die door hard en onafgebroken werk
in stad weerhoaden zijn, deze die de
middels niet hebben om op den buiten,
aan de zee, in de bergen te verblijven.
Ah, wat zijn zij te beklagen de ongeluk-
dienst gebruikt tot middel van versla
ving en verdrukking der arme men
schen door nen hoop financiers en
geldzakken.
Spaar dus uw schoone woorden voor
andere gelegenheden, bijvoorbeeld als
ge eens in gezelschap zijt van oude
kwezels en bejaarde jufvrouwen die hun
laatste liefde en gevoeligheid gesteld
hebben op eene kat of een hond daar
kunt ge succes en bijval bij bekomen.
Nen verstandigen mensch kan niet
anders dan u schokschouderend laten
staan. Iemand die werkelijk zijn mis
bedeelden armen medemensch bemint
kan tot de partij niet behooren tot
dewelke gij behoort en die de groote
hinderpaal is aan de maatschappelijke
verbetering der arme menschen.
H. Pl.
In zijn nummer van 10 Juli, geeft
I
maningen van Mgr Merrier noch do gedurige
sermoenen der priesters kunnen aan dien toe
stand verandering brengen.
Do Vatholijkcn en bijzonderlijk de geestelijk- j opeens
brio wijten dien toestand toe als gevolg van
ea ongodsdienstigheid, maar de
alüioe'dè is misschien nog meer de oorzaak der
steeds toenemende kinderbeperking.
Ziet eens rondom u in de werkerswijken hoe
Wij zien ze nog, allen te samen, allen
verzoeningsgezind hun wensch uitdrukken om
eiken twist in onze partij te vermijden.Bn toen
onzen volksvertegenwoordiger Pier
Daens het lokaal binnenkwam, ons aanmoedigde
in onze pogingeD, dan kenden onze vreugde
en blijdschap geen palen meer. Dan gingen
wij aan 't zingen der demokratische liederen.
Ach I wat voelden wij ons daar in dien
groot is de armoede niet in dia gezinnen met kring goed t' huis, en wat beleefden wij daar
vijf of zes kinders, aan alles is daar gebrek, met gelukkige stonden.
versleten kkën aan huu lijf, s' winters niet En vele van de vrienden, die wij daar op dit
genoeg beschut tegen de koude, ziet men ze congres ontmoet hebben, vinden wij nu, God
dikwijls zonder eten ter schole trekken welke zij dank, nog in onze partij terug, even strijd-
marteling moet het niet zijn voor die ouders, lustig als thans, zelfs zien wij er sommigen
het katholiek blad Le Patriote ver-
.agen ue ongeiua.- a
kigen met" hun bleek Aangezicht, hun dag over de zitting van den provmcialen
oogen in weemoed versmoord en wat raad van Oost A laanderen en dezen van
zou men ze willen medenemen, allen,
de kinderen vooral, in volle natuur, in
volle kalmte.
Maar helaas, het is onmogelijk en
wanneer men ginder ver gaat leven in
vrede en schoonheid, komt de gedach
tenis van die arme bleeke gezichten
met hun uitdrukking van vermoeienis
en afgematheid, om u rondspoken en
men durft zich nooit meer beklagen
over wat tegenheden en ongemakken,
over al 't geen dat geen wezenlijke
smart is.
Ziedaar een goede katholieke ziel of
misschien ook wel nen kerel die zoo
wat beslag maakt met gevoeligheid
die zelve alles ontberen, en hunne kleinen van
in de wieg reeds gebrek zien lijden.
Zulk eeuen ellendigen toestand, dien wij
dagelijks aanschouwen heeft voor gevolg dat
vele gehuwden schrikken vaneen groot nakome
lingschap en Diet zonder reden, want zijn al te
gering weekloon verplicht den vader den weg
der Armkamer in te slaan en eene bedelende
hand uit te reiken.
Voeg dan nog daarbij dea afkeer van som
mige rijkaards voor de gezinnen met veel kin
ders ea elk moet bekennen dat zulk een toestand
allerdroevigst is, (ik zelf heb reeds tweemaal
door goede II? katholieken de verpachting van
een huis geweigerd geweest omdat ik te veel
kinders bad 1)
Dat is volgens mij de grootste oorzaak der
kinderbeperking, armoede, verachting.
Maar zij de partijgangers der veelkinderij,
wat hebben zij al gedaan, ora de kinderbeper
king te keer te gaan i ik zou zeggen niets,
't doet er bestaan genootschappen van liefdadig
beid maar die lieden, voor de twee broodjes
gifte mogen geene vrijzinnige overtuiging
hebben, ze moeten lid zijn van den eenen of
Henegouwen.
OOST-VLAANDEREN
Toelagen of subsidiën zijn verleend
aan de kerkfabrieken van St-VValburgis j den anderen kaïholie'-en kanarievogelbondbende strijders bezitten, die ons moedig en
te Audenaarde, aan de kerken van j kortom dezelve gedachten hebben als de heeren 1—«r staan.
Ideghem, Maercke-Kercken, aan de der liefdadigheid.
6 ttt AkaiS de Siaat, dm alic oeiaug heelt btj acn
gemeente //etteren om eene pastorij te aangroei <jer bevolking, waarom doet hij niets
bouwen, aan Quatrechten Munkzwalm om de kinderbeperking tekeer te gaan? Waarom
voor werken aan de pastorij. f bij voorbeeld lijk Piancquaert eens voorstelde
- „_TT.T71:,XT de kleine neringdoeners met veel kinders niet
nhNhbUU WhN ontslaan van contributieu, of, lijk men in
Van onzen briefwisselaar (die van Frankrijk zal deen, toelagen verleecen aan de
den katholieken Patriote uit Ber- talrijke gezinnen, dit zou honderdmaal meer
T li I effekt maken dan de giften der Armkamer.
o '"J Dat ODze Volksvertegenwoordigers, daar eens
De Provinciale raad vail Henegou- g0e(j 0p denken cn als zij aan de Regeering
wen verzendt naar de commissie van aanmoedigingspremien vrageD, voor paarden,
den raad voorstellen Strekkende om koeien en geitenfokkers, ook eene toelage vragen
eene werkzame plaats in onze partij innemen.
Dan rees weieens in mij de vraag opzullen
de jonge wachten der christene volkspartij nog
vele zulks congressen beleven En nu, vijf
jaren later, roep ik het verzekerd antwoord
uit ja even vurig als vroeger ea zelfs talrijker
als toen.
En nu in 19x2, wat staat er ons te doen,
voor eene partij gelijk de onze die vooruit
moet
Dat de bonden die wij in verschillende
steden en gemeenten bezitten, eens beginnen
met eerst en vooraf in hunnen schoot eene
jonge wacht in te richten,want vergeet niet
vrienden, de jonge wacht is dikwijls de werk
kracht, de ziel eener partij.
Rukt ze dus mede in onzen strijd de jonge
harten der jeugd en vereenigt ze. Op hunne
beurt houden zij congres, gelijk wij er hielden,
waar wij onzen moed putten voor later en wij
eens beloofden onzen eeuwigen trouw aan
onze geliefde volkspartij
Laat ons dus met de j ugd bezighouden, het
toekomstig geslacht voor Vlaanderens groeten
en dan zullen wij binnen enkele jaren, eene
werkzaam, ons krachtig eer zijde zullen staan,
ons zelf zullen opbeuren in oogenblikken van
vertwijfeling of van ontmoediging, en die dan
zelf raar het zwaard zullen grijpen daar
waar het minste onrecht ons geschiedt.
En dan, dan zullen wij de vruchten plukken,
van het zaad die wij nu voor plicht hebben uit
te strooien. Brutus.
Immers, we verstaan volstrekt niet toelagen toe te staan aan een propa- i voor de talrijke gezinnendat zou meer helpen
als die mensch zoo een goede ziel heeft pandakrinr? Wallonie's zelfs bestuur. tot bestrijding der kinderbeperking dsn al de
hoe hij toch nog in een katholiek blad
kan schrijven en katholiek zijn
Er zijn maatschappelijke kwalen die
al erger zijn dan niet op vakantie te
mogen.
Wat zegt die mensch van ons oude
arme menschen Van de kinderen
onzer arme en talrijke familien, die bij
kans geen voedsel ontvangen En van
die honderd duizende, wiens geest men
volledig in de duisternissen laat
Is het ook onmogelijk daar iets aan
te veranderen
Die heer weet toch wel dat de katho
lieken in de laatste kiezingen het pen
sioen van 1 fr. daags hebben beloofd,
niet uit goedhartigheid maar uit vrees
van af te vliegen 't Pensioen is dus
wel mogelijk hier lijk in Duitschland,
Engeland, enz. Waarom hebben de
katholieken dan sedert 28 jaren ons
arme werkmenschen in gebrek en ont
bering laten sterven
gandakring Wallonie's zelfs bestuur, - •- _r 11 „„u
nc r brieven van Mgr Msrcier want ons volk is noch
en eene inschrijving van 85,ood fr. ongodsdiens,ig noch zedeloos maar het werpt
voor da vergrooting der school voor zic!l niet mecr blindelings in de armoede,
verminkten en gebrekelijken te Char- A. Coelembier.
leroi die te klein is geworden een
krediet van 8.5oo fr. is verhoogd tot OnZO democratische
10,000 voor aanmoediging der schoone
kunsten.
De tusschenkomst der provincie is
van 27 7o verhoogd tot 40 voor de
leerschool van Morlanwelz5oo fr.
voor de letterkundige federatie van
Henegouwen; 1,000 ir. voor de mutsen-
makersschool van Doornijk 1,000 fr.
voor de school vil la van Maisières; 200
frank voor 't kongrts voor groensel-
teclt te Bergen.
Een voorstel om een krediet te
openen van 10,000 fr. aan de mijnwer
kers die onbekwaam zijn tot werken en
niet onder
vallen.
de
Welke rol moetende Jonge wachten vervullen
in onze christeue volkspartij Zijn deze ons
nuttig? Wat moet hun werk zijn, alsook hun
doel
Is de toekomst onzer geliefde volkspartij niet
in de handen van bet opkomend geslacht, in de
handen der Jonge wachten
Ziehier dus vragen die dienen onderzocht en
beantwoord te worden, want zij schijnen ons
van allergrootste waarde te zijn.
De Jonge wachten hoeven te wezengez v.l
schappen of vereemgingen van jonge elementen
die dienen onderwezen en onderricht te worden,
over 's lands politieben strijd. Het moeten
genootschappen zijn, waar men mannen van
pensioenwet j karakter, moed, wilskracht en vaste overtuiging
vormt, waar men de jeugd lezen en spreken
Wij hebben er in't geheel niets tegen 1 leert en waar men de jongeÜDgen voorbereidt
dat men de pastoors goed logeert maar i ™°r d= «««Jf. t,lak'.di6/|i later de,sï?m
leviDg op politiek gebied te vervullen hebben.
voor de groote taak, die zij later in de samen
Aangezien die heer in een groote we zou[kn tocll ook willen dat er iets I
katholieke gazet schrijft zal hy toch ook v00r >t werkvolk en zijne ontwikkeling toekomeed giootsch demokratisch leger,
wel weten wat de schoolsoep is die in gedaan wierd. Waar men leert, de rede van ons strijdt
Zeg, vrienden, als men de manier van van ons streven, van gansch ons ideaal,
werken ziet van de katholieke Vlamin
gen van den eenen kant en de libero
socialisten en de Walen, is het te ver
wonderen dat er in Vlaanderen zooveel
minderwaardige menschen zijn
H. Pl.
de steden, door goddeloozen bestuurd, 1
aan zoovele werkmanskinderen gezond-
heid en kracht heeft gegeven
In welk katholiek dorp of stad be-
staat de schoolsoep
En 't brood des gesstes de geleerd
heid, het onderwijs, de opvoeding
Vergelijk eens uw Belgie door katho-
lieken bestuurd met Duitschland, Zwit-
seriand, Denemarken
Neen, mijnheer, wat gij zegt is enkel j
woordenkramerij Gevoeldet gij wat
gij daar in de Métropole geschreven
hebt, duizende woorden van vervloe-
king en verwensching zouden volgen j
op die ellendige katholieke partij waar
gij deel van maakt en die den gods-
A ja, wij herinneren ons nog zoo goed het
congres der demokratische jonge wachten die
in 1907 te Gent plaats greep.
Wij zien in onze inbeelding nog de afgevaar- j
digden een dertigtal mannen van Aalst, Brugge,
Brussel, Denderleeuw, Gent en Kortrijk die cp t
een zondag namiddag kwamen beraadslagen,
j over den strijd in de toekomst.
S Wij zien er nog onzen trouwen vriend,
Cijriel Huys van Brugge, die vraagt om er te
tïjriei nuys van nrugge, uie vraagt om er ie is eene Bpunoruij.
Eene zaak van algemeene bekendheid en die spreken over het zuiver algemeen stemrecht, Ja wet is eene spotternij met al wat
Miskenning van de weerdigheid
van den mensch
1, 2, 3 voorkeurstemmen aan 't geld
geven, dat is het geld in eere en macht
boven den mensch en menschdom ver
heffen.
Men vertelt dat de kinderen Israël aan
den voet van den berg Sinaï, een kalf
goten van goud, en het aanbaden en de
kinderen zelf lachen met die dwaasheid.
En onze regeering met hare kieswet
handelt niet beter Wij hebben in België
bij de 1 millioen werklieden, die het niet
getroffen hebben van met eenen geldzak
aan den hals geboren te zijn, en voor
ALLEN EIGENDOM MAAR HUNNE
HANDEN HEBBEN OM DEN KOST TE
VERDIENENmaar toch allen menschen
zijn en men zegt en zingt ons dat de
mensch het weerdigste, het edelste schep
sel is van de wereld de koning van het
heelalen die menschen, die koningen,
werpt onze regeerinc met verachting een
stemmeken toe
Voor de burgers die eene geldbeurs
kunnen omhoog steken, staat zij eerbie-
dig stil. en nederig buigend, legt hun 2,
3 voorkeurstemmen aan de voeten
Ziedaar de miskenning van
den mensch en zijne weerdig
heid en aanbidding van het
gouden kalf.
1 -
Onze katholieke regeering zou aan
Christus misschien een enkel stemmeke
verleend hebben en waarschijnlijk nog
geen een Hij zou als vele arme werklie
den, niet lang genoeg gehuisvest zijn ge
weest maar JUDAS die de beurs droeg,
zou wellicht 2, 3 voorrechtstemmen be
komen hebben.
t Is eene spotternij
men zoowel bestatigt in het katholijke Vlaan
deren als in het antikatholijke Walenland is
zeker en vast wel de vermindering van het
geboortecijfer.
Het is een bewezen feit dat geheel Belgie
door, de huisgezinnen met talrijke kinderen van
langs om zeldzamer worden, en noch de ver-
oozen partijgenoot Buysschaert van Kortrij'
die ons toeroept om ons bezig te houden met
de onzijdige vakvereenigingen de Brusselaars
die ons beloven om nooit den strijd op te
geven en de Aalstenaars die zweren al het
mogelijke te doen voor dea vooiuitgang der
partij.
den icerhnan dierbaar is. De werkman
zou maar mindere belangen te verdedigen
hebben Hij moet strijden en strijdt
voor zijne vrijheid
voor het recht van zijn arbeid
voor het brood vari zijnen ouden dag