Oe sleutel der stelling
Op flesschen trekkerij
Zondag 28 Juli 1912
TOLK DER CHRÏSTENE VOLKSPARTIJ
lie kiezïng van Brugge
Gerechtigheid
19" Jaar N" 30
't Bis
tlemen
Voor Qod en Volk!
Alles voor Vlaanderen1
Vlaanderen voor Christus!
Inschrijvingsprijs voer Bslgsnland
Per jaat fr. 3.oo. Negen maanden fr. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 Drie maanden ff. x.oo 1
voor buiten het land de vrachtloon daat bij, j
Hoofde psteller H. PLANCQUAERT.
Men schrijft in ten bureele van dit blaj en bij alle postmeesters en brievendragers
Alles moet viachtvrij gestuurd w orden naar het bureel van het blad
COÜPUREREï, BRUGGE
Alle eerste Maandagen en derde 7 on-
dagsn der maand kostelooze raadpleging dior
M. 1 lector c lancquaert, in Prins B mdemjn
markt) te Kortiiik, van 9 tot ri ure.
EECLOO. Alle vierde Donderdagen der
maand, van 8 tot 10 uren, kostelooze raxd-
pleging door H. Plancquaert, voor werklieden,
boeren en kleine burgers, In den Ossekop.
DEYNZE. Alle tweede woensdagen, van
8 tot 10 ure voormiddag, te Deynze, In den
Mexicaan, Gentslraat.
GENT. Alle Vrijdagen van 1 tot 2 ure in
den N- '-uwen Boer, lokaal der West-Vlami ïgen
op de Koornmarkt.
In groote veldslagen ziet men dat de
strijd zich gewoonlijk met bijzondere
kracht en geweld, met ingespannen en
hardnekkige hevigheid samenwerpt
vooral op een bepaald punt, eene be
paalde plaats die de stelling van het
gansche vijandelijk leger om zoo te zeg
gen samenhoudt en steunt.
De plaats wordt gewoonlijk de sleutel
der stelling genoemd als 't aanvallend
leger dat punt overmeestert heeft het
gewoonlijk den slag gewonnen en is de
vijand overwonnen.
In den politieken strijd ook bestaan
zulke sterke punten van welke de ver
dedigingskracht vooral afhangt.
Zoo mogen in. Belgie onze kieswetten
genoemd worden omdat zij aan de
katholieken toelaten willekeurig hun
stem m ental te y£i%ogeo door de ver
menigvuldiging der stemmen op den
buiten en vooral door de partijdige toe
passing der E. V.
M. Woeste heeft deze week een on
voorzichtig woord laten ontsnappen dat
aan de leiders der oppositie als een licht
in den hemd zou moeten zijn.
Wij hebben er niets tegen dat zij
kartels sluiten, zegde M. Woeste; in
tegendeel wij wcnschen het.
De katholieken vragen niet beter,
't is juist, en ongelukkiglijk van hunnen
kant de oppositiepartijen kunnen niet
anders.
Het verbond met de socialisten geeft
de katholieken een geducht wapen in
handen 't volk heeft schrik en afkeer
voor de socialisten met hun overdreven
stelsels, hun omwentelingsgeest, hun
beroep op geweld enz.
Van den anderen kant zonder kartels
moeten een gansche reeks liberale kan
didaten vallen in de kleine arrondisse
menten
De liberalen tegen heug of meug
moeten de hand reiken aan de socialis
ten, en bijgevolg ook al eens hun onbe
hendig geweld door de vingers zien en
zelve om 't wille hunner bondgenooten
al eens eene taal voeren en stelsels
vooruit zetten die de burgerij verschrik
ken.
Met eene rechtvaardige E. V. ware
dit niet noodig; de groote kiesomschrij- j
vingen zouden alle partijen toelaten
haar eigen zienswijze en eigen pro-
gramma te verdedigen, zooals het is,
zonder de hand te reiken aan andere
partijen waar menigeen somwijlen al
bang voor is.
De sleutel der katholieke stelling ligt
daar de verminkte E. V. 't Is juist
omdat door de verminkte E. V. de
liberalen verplicht zijn van met socia- 1
listen mede te loopen, dat de katholie-
ken de E. V. niet willen veranderen.
Met 't kartel maken zij 't volk bang,
doch zij doen alles wat mogelijk is om
de tegenpartijen te dwingen kartels te
sluiten
Hadde de liberale partij klaarziende
en vastberaden hoofdmannen, zulke
toestand zou niet kunnen blijven duren.
De liberale partij zou moeten eischen
in 't belang van hare vrijheid dat de
E. V. eerlijk toegepast worde. Dat is Neen jongens, de katholieken zijn
het woord dat gestadig van haar lippeh niet bang om hun triomfals ze samen
zou moeten rollen wij eischen recht zijn lachen zij zich zot om de valsche
vaardige kieswetten gij verwijt ons da- toeren die zij aan de kiekens van dok-
wij kartels sluiten, hewel wij wffi"o#>lrhlafre liberalen, spelen en zitten te
niet meer verplicht zijn kartels te slui- j proesten van lachen als zij de ellen
ten wij eischen onze politieke vrijheid, j lange academische volzinnen hooren
en aangezien die vraag billijk en recht- i van nen Hymans of nen Masson. Klap
vaardig is gij zult ze ons geven, en gij j pers, babbelaars, zonder wilskracht of
moet ze ons geven, zooniet geen regel- stoutheid, die niet weten wat handelen
matig bestuur meer in Belgie. is. Beschaamd zijn ze nog min sedert
Dat zou de taal en de houding moe- j lang zijn liegen en zeuren tot echte
ten zijn der liberalen en ook der socia- katholieke deugden in de behoudsge-
listen, doch vooral der liberalen, en die zinde partij vergroeid.
laal J0U nmneten Sesteund z'in door I Geloof mij vrij, heeren doktrinaire
t j I liberalen, ze zijn bezig met u nogmaals
Ongelukk.ghjk de liberale partij in de doeken te winden, 't Weifelen
heeft die krachtige mannen niet, bezit j van nen Etoile Bel dje
onth ecdtfe,klaar21ende po itiekers Het held, die laffe matigheid door sommile
ontbreekt hen vooral aan kracht, door- j liberale kopstukken aangeprezen doet
TV fi n ,.u - de katholieken in de handen wrijven
De zwakheid der liberalen alleen is var. pret ze hebben u nogmaals Jbeet
voor een groot deel de macht der katho-en ze krinkelen zich van plezier bij
H. Pl, J 't zien uwer dwaasheid. Doch stond de
j liberale partij eens als een man recht
met onverbreekbare wilskracht en hard-
nekkigheid in 't oog, met den kreet
Weg met kiesbedrog en stemmen-
fabrikatie leve zuiver A. S. eene
al£jem|ene en rechtveerdige E. V., wat
H^beure.
1 zouden de katholieken bang
zijn pmu niet. Immers wie vreest er
kiekens H. Pl.
AAN KONDIGINGEN
Bekendmakingen, per drukregel fr. 0.25
Reclamen, op de 4® bladzijde. 0.4J
5 3e 0.55
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak-
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
De katholieke massa is dom, on
wetend, gedachtenloos. Maar de katho
lieke kopstukken zijn verst^jtg, dit
hebben wij meer dan eens jflBvven.
De katholieken en de tegjwWoordige
omstandigheden geven nog eens blijk
van politiek doorzicht.
Zij roepan f»n schreeuwen over huiler,
en daken voor al wie 't hooren wil
wij zullen uiterst matig zijn in onzen
triomf. En ze schreeuwen het zoo luid
en zoo dikwijls dat veel liberalen zich
nu waarlijk gaan inbeelden dat het
waarlijk zoo is.
Wacht maar eenige maanden, lieve
vrienden En ga vraag dan eens op
ons dorpen naar 't lot van deze die voor
hun gedachten durven vooruitkomen Er z'jn in Brugge 13 liberale helden gevon-
Zeker ge moogt liberaal zijn op den $.en om te bew'.<;ren dat de kiezing van Priester
J rnr.tp.vnfi tp vuiifpn mc o-jn t-v_
Men heeft gereklameerd tegen de kiezing van
Priester Fonteyne Kunt ge raden wie De
kjfeker Neen Toch de demokra-
jf'Ch Ook niet, dat ware te dom.
d^^! MM; en dl3ni 's' is da^ de bondgenooten
dei*^>:£kraten in den strijd tegen de behcu
dei* van Brugge '1 is te zeggen de liberalen de
kiezing van Priester Fonteyue willen doen
verbreken
buiten maar ge moet het voor u houden.
Wie voor zijn gedacht durft spreken
wordt onmiddelijk de katholieke matig
heid gewaar laster, beschimping,
broodroof, vervolging, 't Zelfde geldt
voor demokraten of socialisten.
Fonteyne te wijten was aan omkooperijen. De
demokraten van Brugge die als propaganda
middel niets anders bezitten dan het woord en
de pen zouden stemmen gekocht hebben I Welk
redelijk mensch zal dat gelooven De waarheid
is dat M. Thooris het niet kan gewoon worden
geen lid der Kamers meer te zijn al is het dat
hij te Brussel nooit andere bewijzen gegeven
Maar ze zullen wel zeggen dat zij heeft dan dat hij voor 'tgeen de kennissen
matig zijn, en zweeren dat zij matig bet.r.eft een zeer gewoon mensch is die gemak
zijn en menig liberaal kieken zal het kel^k door honderde gewoon ontwikkelde bur-
inzwelgen en zijn eigen loven omdat hij W°rdeM°°r
V°0r fcfh.0hektn- heeft M' Th0°ris vrijmetselarij gemobili-
gestemd Maar een kalot IS hij niet seerd en nu ziet men liberalen en socialisten
zulle, O neen Maar hij is een matig band in hand gaan om den Volkspriester te
mensch die redeneert, voor de vrijheid doen vallen-
is enal de vrije menschen in kleine
steden en dorpen allengskens en stelsel
matig laat wurgen.
Nen schoonen truk die zij ook aan
de liberalen en socialisten aan 't spelen
zijn is van te gebaren dat zij niet erg
ingenomen zijn met hun triomf van
2 Juni.
Ze zijn beschaamd over hun zege
praal, schreeuwt meer dan een opge
blazen doktrinair. Belet ge niet hoe
weinig zij van hun triomf gewagen
Nergens hoort men nog Vive la
Calotte zingen Ze zijn beschaamd en
verschrikt over hun triomf. Zij ge
voelen dat zij 't land tegen hen hebben.
En veel liberalen gelooven 't als ze dat
zeggen. De sukkelaars zien niet hoe be
hendig de katholieken te werk gaan
waarom liberalen en socialisten nog
meer verbitteren door geroep en ge-
Men moet waarlijk nea ouden doktrinair zijn
om zulke deugenieterij en tevens zulke dwaas
heid te willen begaan.
Vooreerst de liberalen en socialisten roepen
tot de katholiekenindien ge nog aan 't bestuur
zijt t is dank aan uwe ongehoorde omkooperij?
En dan gaan ze hun eigen bondgenooten be
tichten 't zelfde gedaan te hebben
Maar als gij uwe bondgenooten beticht
stemmen gekocht te hebben wat hebt gij dan
nog aan de katholieken te verwijten
Doch die handelwijze is eene echte schur
kerij de liberalen weten dat Pr. Fonteyne
gekozen werd niet door geld maar om 't wille
van zijn volksgezindheid en 't geen hij voor
't volk geleden heeft.
Dat is de ware oorzaak en onr dewelke hij
zooveel stemmen heeft bekomen.
Ten tweede als liberalen en socialisten samen
strijden wat doen zij elkaar onderkruipen
de eene zoeken door alle mogelijke en oneer
lijke middels den bondgenoot te kleineeren en te
bedriegen. We hebben dat reeds in menige
kiezing gezien.
Hun woord breken en de voorwaarden van
schreeuw Laat ons die jongens den eene overeenkomst met de voeten trappen, dat
indruk geven dat wij bang zijn en onze 1 is voor die mannen dagelijksch brood, Men
macht niet overschatten, 't zal nen h"i?nere de 8*b™rteoisseii schepen- j
trnnct 1 -• zetels van Afwerpen, ADderlecht, Dison enz
troost Zijn voor hen zoo knjgen ze altijd zijn zij er op uit elkander te bedriegen.
wederom hoop, koelen lijk pap, die De demokraten strijden eerlijk als zij met
wat in de schaduw gezet wordt en alles iemand strijden, eerbiedigen zij bun bondge- i
blijft lijk vroeger meervoudig stem- D0QjtiÊfe nooit beeft eene andere partij die
recht en gebrekkige E. V. die ons de f^Breed. 00s^e mi?st<; OMerlijke daad
m,.u __;L „i.j 6 kun™ Mirwijten. Dus als de liberalen zich
ma ht voor altijd verzekeren. tegeij 2zing van Priester Fonteyne ver-
zetten is het uit louteren nijd en loutere
afgunstuit loutere ikzucht en hebzucht.
De handelwijze der liberalen te Brugge is
zooveel te schandelijker daar het dank is aan
de demokraten dat de katholieken op gemeen-
tegebieff zoo deerlijk verslagen werden.
En die ellendige bertefretters kunnen het hu
J nog niet dulden dat er eens een demokraat als
volksvertegenwoordiger gekozen worde
1 Die oude doktrinairs hebben dus noch eer
lijkheid noch dankbaarheid I
Zij moeten alles hebben, plaatsen, kamerze
tels, enz. 1 Voor andere niets. Zonder de hulp
der andere partijen zijn zij niets en hunne
ikzucht en hebzucht verblinden hen zoo dat zij
deze bestelen zonder wiens hulp zij nooit aan
j 't bewind kunnen geraken I
In alle geval, we zullen de les goed onthou
den 1 En zooals men in 't vlaamsch zegt't en
1 zal op geen blauwen steen gevallen zijn.
De katholieken zijn duizend maal slimmer.
Terwijl liberalen en socialisten een onderzoek
stemden nopens de kiezing van Brugge om
Priester Fonteyne te kunnen doen vallen, ont-
j hielden zij zich.
Wij zullen de oppositie maar eens goed laten
kijven, dachten zij. We zullen wij er wel 't een
en 't ander voordeel bij halen.
De liberalen zouden niet slecht doen van de
katholieken hun politiek verstand af te leeren:
zij hebben er veel, zeer veel noodig. H. Pl.
Welvaart en vrede zijn kinderen der
Gerechtigheid.
Waar de Gerechtigheid wordt verstoo-
ten. verschopt, daar willen -vrede en
welvaart niet groeien.
Opdat een natie vooruitkome moeten
al de inwoners, de kleinen evenzeer als de
grooten, de armen zoowel als de rijken,
overtuigd zijn, ondervinden, voelen, dat
boven alles, boven allen uit, de Gerech
tigheid als een heilige moeder wordt
gevierd en geëerd
De anarchisten zijn veelal produkten
der maatschappelijke Ongerechtigheid.
Misdadigers, zinneloozen, ongelukkigen
gaan in gevangenissen, gestichten, holen
van verderf door de Ongerechtigheid.
Honger en mizerie, gramschap en
schande, haat en wanhoop, vindt men
zelden op de wegen van- 't goede recht.
Gerechtigheid steunt op de vrijheid en
op de liefde.
In ons land is er weinig liefde en nog
min vrijheid. De Gerechtigheid heeft sinds
lang haar matten gerold en is gegaan
God weet waarheen
De ambten en posten, in welke men
geld schept zonder iets te doende gemak
kelijke en vetbetaalde bedieningen zijn
voor de vriendjes, de kozijntjes Nota
rissen, opzichters van den arbeid en het
onderwijs, staatsland bouwkundigen,
nagelkrappers en luibakken in de mini
steries, magistraten, arrondissements
commissarissen, gouverneurs, 't zijn al
klerikalen
Aan de verdienste, aan de waardigheid,
aan de bekwaamheid diende men den
voorkeur te geven. Hoeveel on verdien
stelijken. hoeveel onbekwamen, hoeveel
nietwaardigen staan en zitten op plaatsen,
in zetels op kussens, waar ze zich schamen
moesten te zijn
Als pauwen pralen zij er en kijken neer
van uit de hoogte En de Gerechtig
heid slaat bedrukt haar oogen neder.
Openbare bedieningen worden verkocht
voor stemmen, voor geld
Arm hebt ge één stem rijk hebt gij er
vier Dat is Gerechtigheid.
Arm wordt ge Soldaat rijk zijt ge
Universitair 't Is Gerechtigheid.
Christen democraat, vrijdenker, socia
list, broodrooft men u, vervolgt men u,
mishandelt men u, rooft men uw eer en
faam. ruineert men u al zijt ge eerlijk,
braaf en werkzaam; katholiek, viert men
u, vertroetelt menu, vleit on verheft men
u al zijt ge schelm en dief! O zoete Gerech
tigheid
Een file a-papa verleidt een onnoozel
en zonnig werkmanskind. De vader van
't arme meisje verwijt hem op een Zondag
voor 't kerkportaal, zijn snoode daad,
vat den schavuit bij den kraag en geeft
hem een schudding van belang. Elk zei
dat 's recht