Nog de Landwacht
DE CINEMA
Vergunningsrecht
afgeschaft
XII Vlaamsche Mutualisten Landdag
Ronse
fabriek toe.
Geen wederlegging dus, dit lastig broeden
is nu 'nog op een zwalpei afgeloopen.
Immers onze medewerker heeft gelijk de
katholieke normaalscholen leveren een onder
wijzend personeel van mindere waarde.
1Lijk in alle katholieke onderwijsgestich
ten is het toezicht niet voldoende. Al wie in
een bisschoppelijk kollegie geleerd heeft weet
hoe daar alles een beetje gaat lijk of't gaan
wil. De hoogere overheid laat ieder kollegie
roo maar begaan zonder een voldoende toe
zicht te houden of 't onderwijs daar wel ge
geven wordt zooals 't behoort en zonder zich
op de hoogte te stellen met denzelfden geest van
vooruitgang en van verbetering als in Staats-
gestichten van de nieuwere leerwijzen. Na
korten tijd trekken veel leeraars er van onder
om onderpastoor te worden en worden weder
om vervangen door jonge menschen zonder
ondervinding.
2. Bijkans geen leeraars in bisschoppelijke
gestichten hebben een geschikt vakonderwijs
als leeraars ontvangen. Wat hebben de meesten
onder hen van pedagogie geleerd Van de
verschillende onderwijsstelsels of m -thoden
Velen voorzeker volstrekt niets.
3. Gedurig gaan een groot getal jongens
van minder gehalte naar de normaalscholen.
Sinds de vrije onderwijzer een knecht geworden
is wordt de onderwijzers loopbaan door v<_el
verstandige doch ook vrijgezinde katholieke
jongens verlaten. Zoodra men een andere vrije
positie vindt vlucht men uit dat vernederend
kot dat men katholiek onderwijs noemt. Ook
in de katholieke normaalscholen is men niet
moeilijk om diploma's toe te kennen. Er zijn
jaren geweest dat omtrent niemand gebuisd
werd, alleman werd gediplomeerd, waarom
Hoe meer onderwijzers, hoe meer concur
rentie, dus hoe meer men in de katholieke
scholen op het loon der onderwijzers mag
knoeien. M. de pastoor steekt het vierde of het
derde der jaarwedde in zijnen zak en daarvoor
mag de onderwijzer handel drijven, winkel
houden, enz., tot groote schade van het onder
wijs der kinderen.
Hoe meer onderwijzers hoe meer er ook
gereed staan om in de plaats der anderen te
springen. Van daar algemeene verslaving van
de katholieke onderwijzers die moeten buigen
en knikken veel meer dan een fabriekwerker
voor nen meestergast.
Indien de Landwacht eens begeert te weten
hoe het met het katholiek onderwijs in het
algemeen gesteld is (zeker zijn er goede katho
lieke onderwijzers, doch om 't katholiek onder
wijs te beoordeelen moet men een middelmaat
nemeD) raden wij hem aan eens te gaan onder
zoeken wie er zooal onderwijst in de meisjes
school te Zomergem H. Pl.
Italië
n der
vreest
k het
rierijk
orden!
eeno,
dat zulke uitvinding ook dient om g^P. iijke
misdaden, lichtzinnige en onbeperkte zeden
feiten en tal van laffe en geestverdervende voor
stellingen te geven, die zeer dikwijls den ver-
ierfelijksten invloed na zich sTepen en dit alles
in tegenwoordigheid van zeer joDge kinderen
van onschuldige schepselen wiens geest, die
nog den weg van het goede niet kent, reeds
gespannen staat op die ondeugden, en dat die
reine en pas ontloken zielen, reeds voorbeelden
zien van al wat afgrijselijk mag genoemd wor
den, van al het dierlijkte welke de mensch
nog in zich heeft. Begaat men aldus geene
groote misdaad tegenover de maatschappij,
tegenover de goede opleiding van het kind
Denkt men niet, dat het soms noodig is, dat
er eene wet kwam, die de kinderen op zulke
voorstellingen ontzegde, zooals het in andere
reeds het geval is
En zulke wet schijnt ons, op gebied van
geestontwikkeling des kinds van allergrootste
belang, ja zelfs noodzakelijk. Liza.
We willen alleen de kiesbervorming om de
katholieken te kunnen kloppen, schrijft de
Landwacht.
We willen zuiver stemrecht omdat het recht
vaardiger is dan het tegenwoordig stelsel en
ook omdat het meervoudig stemrecht aanleiding
kooft- (jpgpupn tot kolossale kiesvervalschingen
en kiesknoeierijen.
De eenige oplossing der kieskwestie is A.~S.
zooals in Zwitserland, Vrankrijk, Duitschland,
Noorwegen, Zweden. Bij middel van 't meer
voudig stemrecht verijdelt men den natio-
nalen wil. Ware de liberale partij in Belgie
geen partij, geleid door ezels en lafaards, een
toestand als deze in Belgie zou niet kunnen
voortduren. De katholieke leiders en ook veel
liberalen zijn voor 't meervoudig stemrecht
omdat het hen eene macht geeft die grooter is
dan ze zou moeten zijn volgens recht en billijk
heid, doch in den geest van het volk is het
meervoudig stemrecht veroordeeld. H. Pl.
Schoone, kunstige, leerrijke en verzettelijke
uitvinding.
Wonder toch, hoe ons hedendaagsch, wezent-
lijke gebeurtenissen, heerlijke tafereelen, won
deren uit mijlen verre landen en zeeën, evenals
de koddigste grappen en toeren voor oogen
ligt.
Iedereen, jong en oud, arm en rijk vindt er
genot in.
Ja, indrukwekkend mogen sommige ver-
tooningen genoemd worden, want hoe aange
naam voor een reisgezant bijvoorbeeld hoe
toovert men hem nier op het witte doek, de
In de Kamerzitting van Woensdag 11
December is het Vergunningsrecht afge
schaft met 93 stemmen tegen 26 ont
houdingen.
Eene belasting van 10 centiemen per
liter wordt in de plaats geëischt op den
genever die rechtstreeksch uit de stoke
rijen komt.
Verders is de volgende taks gelegd bij
het openen van ieder nieuwe herberg
300 fr. in gemeenten tot 5000 zielen
400 n d van 5 tot 15ÓOO
500 15 tot 30000
750 7) n 30 tot 60000
1000 n v meer dan 60 duist
De taks voor de tijdelijke of reizende
herbergen, zooals barakken, tenten,
booten, enz., is voor allen gelijk!500 fr.
in eens te betalen.
Dezelfde taks is door elk nieuwen
herbergier verschuldigd.
Worden beschouwd als nieuwe] herber
giers
1/ Degene die eene nieuwe herberg
opent of eene bestaande herberg over
neemt.
2/ Degene die eene herberg wjelke ge
sloten is geweest, opnieuw in exploitatie
stelt, tenware de herberg binnen de zes
maanden door denzelfden persbon op
nieuw in exploitatie wordt gestelij.
3/ Degene die zijne herberg van eene
gemeente naar eene andere gemeente
overbrengt, die de eerste niet aangrenst
of er geen deel van maakt.
Worden als geen nieuwe herbergiers be
schouwd
a/ Degene die in hetzelfde lokaal, de
herberg voortzet gehouden door zijn
echtgenoot, vader, moeder of anderen
bloedverwant in opgaande lijn.
b/ Degene die deelgemaakt hebben van
een genootschap of gemeenschap ten
voordeele waarvan de herberg gehouden
werd, de herberg in 't zelfde lokaal voor
eigen rekening voortzet.
c/ Degene die zijne herberg naar een
ander lokaal in dezelfde gemeente over
brengt.
Doch binnen de 15 dagen moet men
aan den ontvanger der belastingen deze
veranderingen vermelden.
De taksen worden dadelijk bij de
indiening der aangifte van een nieuwe
herberg of nieuwen herbergier, INEENS
BETAALD.
Verders voorziet de nieuwe wet harde
en strenge straffen voorde overtredingen.
De wet is uitvoerbaar verklaard en
verplichtend vanaf den 10 December 1912,
dus oogenblikkelijk.
In alle geval de vergunningswet is ver
dwenen, doch de verplichtingen, taksen
en lasten tegenover brouwers en herber-
giers, zullen niet min zwaar wegen op
en.
O.' ix en 12 Mei aanstaande, zijnde de
Sinxendagen, wordt te Gent het 120 Vlaamsch
Mutualisten Congres gehouden, met welker
inrichting bet Verbond der Maatschappijen
van OnderÜDgen Bijstand van 't arrondissement
Gent door het Bestendig Komiteit van de
Vlaamsche Mutualisten Landdagen is gelast
geworden
Het Inrichtings- en't Propaganda komiteit
(waarin een tweetal te Gent verblijvende. West
vlamingen zetelen) zijD met den besten wil
bezield en zijn reeds ieverig aan 't werk om
het wellukken van den Landdag onder alle
opzichten te verzekeren.
De H. H. Gouverneur der Provincie Oost-
Vlaanderen en de Burgemeester der Stad Gent,
wien 't Eere Voorzitterschap is aangeboden
gewordeD, hebben wtdwiii-ind dit Eereambt
aanvaardt.
Het Eerelidscbap ir. i gelijks reeds aange
nomen geworden door de H. H. Schepenen
der Stad Gent. de Senateu-s, Volksvertegen
woordigers, de Burgemeesters der aanpalende.
Gemeenten, alsmede, menig ander hoogwaar
digheidsbekleder en bijzondere, wier zedelijke
werirïjdV'gkelFe.sajï nu af /eedsjs toegezegd,
ding der Vlaamsche Mutw-Uotor» c dc
zijneaalles overtreffen, wat we tot nog toe
mochten vaststellen.
Vooral op eene talrijke opkomst van wege
de mutualisten vau West-Vlaanderen wordt
gerekend.
Het is namelijk ook hun plicht broederlijk
met alle mutualisten mede te werken, malkan
der te steunen en de verwezenlijking te be
trachten van het algemeen welzijn aller werkers.
Solidariteit en zelfbewustzijn moeten bij ons
op den voorgrond treden en het ideaal zijn aller
mutualisten.
Hoogst belangrijke punten, welke eene zeer
leeriijke bespreking zullen uitlokken, worden
aan den vlaamschen mutualisten onderworpen,
o. a. de Maatschappelijke Herverzekering, tot
65 jarigen cuderdom, met eenen onderstand
van minstens i,5o frank per dag, voor de
geriDge storting van enkele centiemen per
week; de vrije geneesdienstde ouderdoms
pensioenen de levensv rzekering het kraam
bedfonds 't hulpfonds voor weduwen en
weezen alsmede andere belangrijke punten,
die zich opdringen, om in 't lot der beproefde
werkersgezinnen de noodzakelijke verzachting
en opbeuring te brengen, die er zoo hoogst van
noodè is.
Mutualisten van Vlaamsch Belgie en gij
vooral, Westvlaamsche broeders, bereidt U
voor den I2n Vlaamschen Mutualistendag 1
Legt geregeld uwen penning ter zijde, sticht in
uwe ziekenkassen of gemeenzaamheden en ver-
eenigingen, spaarfondsen om te Gent den heer
lijken Lai.ddag te kunnen bijwonen.
Wij vau onzen kant, zullen betrachten dat
het een glanspunt weze in uw mutualistisch
leven, waarop met innige zelfsvoldoening zal
kunnen teruggeblikt worden
De li en 12 Mei, t. k. moeten niet alleen
onze Hoogdagen zijn, het moeten tevens
mobiüsatiedagen zijn voor het vlaamsch mutua-
listenleger, dat vooral in de tegenwoordige
omstandigheden getuigenis moet afleggen van
zijne macht en zijne onwrikbare gehechth id
aan de grondbeginselen van ons gemeenschap
pelijk streven.
Voorontwerp van dagorde en feestelijkheden
zullen kortelings medegedeeld worden.
In den loop der maand Jai.uari zal door de
zorgen van ons verbond, te Brugge eene ver
gadering belegd worden, waarop de bestuurs
leden der Maatschappijen van Ouderlingen
Bijstand van Brugge en omliggende zullen
genoodigd worden en waar de noodige uitleg
gingen en m ;dedeelingenzuUen gedaan worden.
Den wensch wordt uitgedrukt, al de maat
schappijen van O. B. op die vergadering
vertegenwoordigd te zien. A. Ardenois
Het manifest dat wij, christene democraten,
bier in de stad verspreid hebben ten voordeele
van het A. S., en waarin wij vooral h-bben
doen uitschijnen het schaDdig verraad der
anti-socialisten in dezen strijd, is nog al zwaar
op hunne maag gevallen.
In hun bladje Rechtuit geven zij een
antwoord op ons schrijven, hetgeen wij, van
onzen kant ook niet zonder wederantwoord
mogen laten.
Zij beginnen met ons te verwijten dat wij in
alles de socialisten navolgen en in alles op
dezer commando handelen, en dit omdat wij,
evenals dezen laatstee, vrij en vrank voor het
A. S. durven vooruit komen.
Dat wij even als de socialisten bereid zijn
tot het uiterste te strijden tot verovering van
het A. S. dat bekennen wij ronduit. Maar
daarin een bewijs zien dat wij daarom de socia
listen iD alles zouden volgen, is dwaas en be
lachelijk. Immers voor het A. S. zouden wij
gelijk met wie strijden. Willen de anti socia
listen eene bewegiog in dien zin op touw
zetten, wij zullen huu mot even veel geestdrift
volgen
Overigens wat recht hebben de anti socia
listen ons daa:ia-een verwijt te maken. Weten
zij dan niet meer, dat in 1890 in den strijd
voor de eerste grondwetherziening, de huidige
katholieke ministers Renkin ca Cartoa en vele
andere zoogenaamde katholieke democraten
van dien tijd, gezameatlijk met de socialisten
en progressisten, streden en meetings gaven ten
voordeele van het A. S.
Men ziet het, zij hebben alle reden om te
zwijgen over dit punt.
Nu telkenmale dat die zoogenoemde volks-
bonders gedwongen zijn te spreken over het
A. S., is het oprecht geestig en kurieus te be-
statigen hoe zij zich rond die zaak wringen en
kronkelen, hoe zij zich gedurig tegenspreken
en tot over den kop er zich inklappen.
Hoor liever hoe zij zeeveren in hun ant
woord aa:; ons
Omdat onze vakvereenigingen aan geene poli
tiek meêdoen mogen we de gelden der vakver
eenigingen aan eene politieke werkstaking niet
verkwisten. BuiteD de vakvereeniging hebben
onze leden het recht en zelfs de plicht te strij
den voor hunne politieke rechten, 't Is hetgeen
zij doen, en zij gaan verder zij eischen ook
stemrecht voor de vrouwen.
Om nu zulke dingen op papier te zetten
moet men maar durven, hé 1...
Hunne vakbonden doen niet mêe aan poli
tiek, zeggen zij Nogthans hoe dikwijls
hebben hunne meesters, de katholieke bewaar
ders, toen ze vroeger op politiek gebied eene
klopping ondergingen, den noodkreet niet
geslaaktsticht overal vakbonden dAar alleen
is onze redding
En nebben uie fameuze volksbonders zelven,
er onlangs niet op geroemd in 't Volk van
Ronse dat zij in den laatstcn kiesstrijd, het
hardnekkigst gestreden hadden voor de school
wet, enz.
Ha, we weten het wel dat zij ons hier zullen
antwoorden dat hunne vakbonden daarom aan
geen politiek meêdoen dat als hunne strijders
en 'leden aan politiek meêdoen dit buiten de
MaarjiifèY*?SA?t[ is uc<. u» ,».j
willen I
Indien hunne leden het recht en zelfs den
plicht hebben, zooals ze zeggen, buiten huune
vereeniging te strijden voor huune politieke
rechten, waarom trekken zij zich dan achteruit
wanneer het geldt het eerste en heiligste recht
van den werkman te veroveren
In den laatsten kiesstrijd hebben de volks
bonders al het mogelijke gedaan om door
woord en pen de katholieke bewaarders te
steunen.
Hetzelfde hebben wij gezien ten tijde der
schoolwet, het waren ook zij die ze hardnek
kigst verdedigden
Nu zij verklaren zich ook aanhangers van
het zuiver algemeen stemrecht zij bekennen
zelfs dat hun recht is er voor te strijden en
nogthans hebben wij nog niets van hunne
werking gezien, niet één enkele meeting hebben
zij er voor gegeven, niet het minste vlugschrifje
hebben zij er over verspreid.
Hoe die houding nu uitgelegd, anders dan
dat het verboden is door hunne meesters, de
katholieke bewaarders
Want ware het hun toegelaten te strijden
voor het A. S., zij zouden zich vrijwillig ont
houden, dan zouden zij de grootste huichelaars
en volksbedriegers mogen genoemd worden, die
er op de wereld te vinden zijn I...
Ja maar, zij onthouden zich, zeggen ze,
omdat ze aan de algemeeue werkstaking niet
willen meêdoen.
Maar laat ons nu nog aannemen dat zij het
recht hebben de A W. niet goed te keuren,
dit ware echter geen beletsel om door hun
woord en hunne pen den strijd voor A. S. te
steunen
En wij zijn innig overtuigd, dat indien zij
den moed hadden krachtdadig te strijden voor
A. S. de A. W. er niet noodig zou zijn de
katholieken zouden zich immers gedwongen
vinden toe te geven aan de rechtmatige eischen
dt_s volks.
Eq dan ten minsten zouden zij het bewijs
leveren dat zij niet gedwongen zijn in alles de
katholieke kopstukken tc volgen.
Maar neen, dit zullen zij niet doen de rol
die hun door de bewaarders opgelegd is, is
zooveel mogelijk den strijd voor A. S. te dwars-
boomc.il en tege^ te werken. 'Dit immns kan
men bespeuren uit gansch hunne houding. Zoo
bijvoorbeeld wanneer zij voor den dag komen
met het vrouwenstemrecht zij verdedigen dit
enkel om het stemrecht der mannen tegen te
werken
Telkenmale dat dc anti-socialisten ons aan
vallen, is het niet ons programma, noch onze
princiepen die ze weerleggen. Neen, het is
vooral op onze hoofdmannen dat zij het ge
munt hebben. Volgens die kerels zouden al
onze hoofdmannen verkocht zijn aan de geu
zen en vrijmetselaars.
't Ware belachelijk indien het zoo hatelijk
niet ware I
Onze hoofdmannen verkocht aan de vrijmet
selaars Zij die alles, hunne fortuin, hunne
positie, hunne toekomst voor de volkspartij
geofferd hebben.
M. Daens zou nu verkocht zijn aan de vrij
metselaars, en over een paar jaren toeu hij zoo
kloekmoedig het christen onderwijs verdedigde
in de Kamer, dan huilden de anti-klerikalen
dat hij verkocht was aan de katholieken 1 Hoe
rijmt men dit nu te saam
M. Plancquaert ook zou verkocht zijn aan
de vrijmetselaars 1... En iedereen weet hoe
dikwijls liberalen en socialisten door hem hun
nen bol gewasschen werden over enkele
weken nog werden de liberalen door hem
duchtig onder de hand genomen om hunne
houding jegens A. S.
Priester Fonteyne werkt, volgens die zelfde
mannen, met het geld van den eenen of den
anderen vrijmetselaar I Daarin apen zij de
lib-ralen na, die het den volkspriester niet
vergeven kunnen, hunnen Thooris te doen
hebben in 't zand bijten.
Men ziet het, 't is hatelijk en walgelijk
Maar A propos van verkocht zijn, hoe dur
ven die mannen die woorden uitspreken zonder
rood te worden van schaamte zij die de hand
langers zijn eener kl'ek, die hier in de laatste
gemeentekiezing het geld met volle handen
heeft rondgestrooid I
De fameuze volksbonders vinden het ook nog
noodig op onze vakvereeniging te zinspelen en
schijnen er mede bekommerd te zijn. Immers zij
weten dat onze vereeniging niet ondersteund
wordt noch van katholieke noch van liberale
burgers en dat wij onze leden zoowel betaald
hebben als de hunne, dit weten zij ook. En dit
nu schijnen zij maar niet te begrijpen.
