Algemeen Stemrecht, de Katholieke Werklieden en WIJ TOLK DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ - Zondag 5 October 913 '1 8;ad 5 centiemen 20* jasir Nr 40 HET RECHT Voor Ood en Volk! Alles voor Vlaanderen! Vlaanderen voor Christus! voor Belgenlani) Per jaar fr. 3.oo. Negen maanden fr. 2.25 Zes maanden fr. 1.75 Drie maanden fr. 1.00 voor buiten het land de vrachtloon daarbij. Hoofdopsteller» H. PLANCQUAERT Men schrijft in ten bureele van dit blad J*n bij alle postmeesters en brievendragers Alles moet vrachtvrij gestuurd wcj den n2ar het bureel van het blad COUPURERkl BRUGGE AANKONDIGINGEN Bekendmakingen, per drukregel fr. 0 25 Reclamen, op de 4° bladzijde. 0.45 3C 0.55 Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak. waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging- k>; KAPITTELKE Wij "hébben, reeds jaren lang, en van het begin af van onzen volkstrijd, altijd en overal op de eerste rangen gestaan in den strijd voor algemeen stemrecht. Wij hebben het gedaan, overtuigd dat wij waren en nog zijn, dat het algemeen stemrecht voor ons arm volk, zooveel miskend en uitgebuit, het sterkste en beste wapen is ter verovering van een eerlijk en deftig bestaan, weerdig van een mensch, weerdig van een kind van God Ik wil maar herinneren wat ik over jaren in mijn volksboekje Onze Strijd over algemeen stemrecht heb geschreven ALGEMEEN STEMRECHT Het meervoudig stemrecht (stelsel van voorrechtstemmenen dit beweren wij voor het rechtzinnige katholieke volk, beantwoordt niet aan den geest van de leering van Christus Men leert ons in de kerken, van op den predikstoel, in gemoedelijke, ver rukkende woorden dat de menschen allen kinderen zijn van Goddat zij broeders zijn in den Heere erfgenamen van denzelfden hemel men zegt dat de Rechtveerdige van hierboven geen onder scheid kent van personen en dat die goede Vader onder zij no kinderen geene 'V6i;3tóoiéiiiïg'öükLici.i óbeuöiïjkè, vér- heffende en veredelende leering voor het menschdom Maar eilaas, die leeriüg geraakt zoo moeilijk uit de kerken, en blijft zoo menigmaal stroppen aan den uitgang Hier ook vragen wij waar is die christe lijke broederlijke gelijkheid van ons volk' voor de stembus broeders in de kerk, maar voor de stembus, zijn bij de één millioen werklieden maar de helft 't derde, H vierde van eenen broeder Het meervoudig stemrecht (voorreehtstemmen) is eene verkrachting der grondwet. En eindelijk onze kieswet is eene ware verkrachting van de grondwet. Wij weten het wel dat de grondwet die volksbe driegerij lijdelijk verdraagtmaar wij weten ook dat de grondwet vooruit en vooral in grootsche woorden verklaart alle Belgen zijn gelijk voor de wetalle macht komt uit 't volk. Nog eens, waar is die gelijkheid voor de stembus De werkman is maar de helft, het derde, het vierde van een Belg. En wie kan er eerlijk beweren, dat alle macht uit het volk komt Wij hebben het geziende macht komt uit den geldzak! Het leven van den mensch op aarde is een strijd voor de zielezaligheid, goed, maar 't is ook een strijd voor het dage- lijksch broodeen strijd voor vrijheid en voor recht De bewaarders zouden durven beweren dat. arbeidersin dien strijd, dien edelen strijd, geen of mindere belangen hebben als de bezitters. Dat is voor ons Eene spotternij met al dat den werkman duurbaar is De werkman zou maar mindere belan gen te verdedigen hebbenHij moet strij den en strijdt voor zijne vrijheid voor het recht van zijn arbeidvoor het brood van zijnen ouden dag voor de eer en weerdigheid zijner vrouw voor de toe komst van zijne kinderen arbeid en vrij heid, vrouw en kind, zijnen eenigen en dierbaren schat hier op aarde, waar hij alles voor opoffertzweet en bloed, lijf en leven.... en dat alles, 't edelste der wereld, durft men schaamteloos mindere belangen noemenIs dat geen spotternij De geldmacht en de geleerd heid hebben geen voorrecht stemmen noodig. Die geld bezit, heeft in de maatschappij geen voorrechten noodig hij is waarlijk al sterk en machtig genoog In onze JgtBwiw IUJL tijden zelf, waarop zooveel gesproken vÈonlcgne, g'en (lachi zeker niet dat g'er zoo wordt en geroemd op menschelijke weer-1 gemakkelijk zoudi ingekomen zijnhé digheid en burgerlijke vrijheid, hoe dik- f-( Maar nu een ander paar mouwen wijls zien wij het volk nog buigen en Moeten al de Belgen gelijk zijndan kruipen voor een vijffrankstuk Hoeveel moeten ook allen dezelfde gebreken •'■.ebben, deuren, die dicht gesloten blijven voor Vallen even veel verstand, evenveel geldenz. de droevigste jammerklachten en de yZiet ge daar nu al de Belgen, in naam van bitterste tranen, zou men met het kleinste fjide grondwet, ad te maal scheel, krom, mank goudstukje wijd opensmijten ijt al wat enz. Ware het anders, waar zou dan de ge wilt in de wereld, eerlijkheid, verstand gelijkheid blijven Dat komt ervanvan en deugd, maar armelijk uitgedoscht, en die gelijkheid op zijn democraatsch of men zal u minachtend voorbijgaan: maar vreesden wij niet iemand te ktvetsen. u-ij zijt eerloos en dom, al waart ge kalf zouden zeggen op zijn domineeraalsch n geboren, maar rijk, en aanstonds wordt V ge een verstandig man, en geleerd, en eerlijk en deftig, en diep en eerbiedig zal men u groeten Dat is de tooverkracht van liet geld in de wereld zoo was het en zoo zal het blijven. Waarom aan die alles overweldi gende macht, nog wettelijke voorrechten toegekend En dan de geleerdheid. Oh 't is wij niet die achting en eerbied te kort hebben voor wetenschap en geleerdheid maar wij beweren dat de geleerdheid ook groote Indien zooals .ie demokraten be- f|v! éren d* gelijkheid der Belgen door e grondwet gewaarborgd, op het stern- echt toepasselijk -is, dan. zeggen mij, d ■dereen hé- recht moet hebben \'an te temmen dus de vrouwen en de kinders ouwel als de mannen Ziet ge nu, beste lozers, de kleine die nog in de wiege ligt, door zijne moeder aaar het stemburee-1 gedragen worden, om zijn stemrecht uit te oefenen Tableau n En, daar wij op de kieswet bezig zijn. macht genoeg in het maatschappelijk lmt ms voortgaan om onste overtuigen dat lev*n bezit, om alle voorrechten te kuu- onze kieswet in Belgitverre uit de beste nen missen. i fS> welke in :t is ohli.jk welk ander Zijn 't de geleerden niet die in het LAND> te vinden is. staatsleven de openbare bedieningen 'oe- Wat zogt g>er Tan bosto IezOTg Zwt sleeden en m de maatschappij al de.bijrg.n B„ boe dat men den workmen be- A>"ac'° ïfcivonea ïaj ïajri wét- uriégt'? Neon, heen, 'tis niet genoeg 0111 j 1 u__i. gelijk te bobben van luide te roepen en te tieren en groote woorden te gebruiken, welke het werkvolk geheel dikwijls niet verstaat, zooals priester Fonteyne doet, in zijn boeksken, maar men moet eens de gevolgen van ui die stelsels nagaan om te zien waar zij ons brengen en, dan eerst, zullen wij ook gemakkelijk begrijpen hoe ZIT TEGEN DE WAARHEID STRIJDEN. gevers; zij zitten in de openbare besturen; zetelen in de gerechtshoven beheeren de maatschappijen, staan meest aan 't hoofd van handel en nijverheid en heerschen als koningen over de arbeidswereld. Is dit nog niet genoeg Waarom dan ook nog WETTELIJKE VOORRECHTEN Daar zijn de grondgedachten over alge meen stemrecht, die wij altijd en overal verdedigd hebben, en waarvoor wij ge ketterd en vervolgd zijn geweest TWEEDE KAPITTELKE Ik wil nu ook eens hier drukken wat er dan. en te dier gelegenheid, over G jaar in een zoogezegd katholiek boekje is ge drukt geweest om mijn schrijven te ver ketteren n en mij bij 't volk zwart en hatelijk te maken Dat katholiek boekje heet DE GODSKLOP DER DEMOKRATEN of antwoord aan De Strijd van Priester Fonteyne (Uitgever K. Ryckkost, Brugge) door D. H. A. 64s,c DUIZEND Leest en oordeelt, verstandige en eer lijke lieden van Brugge De demokraten zullen uitroepen Al de Belgen zijn gelijk voor de wet wil zeggen dat de Belgen gelijk stemrecht moeten hébben. (En nu de weerlegging door het katho liek boekje). Maar, daar de democraten die gelijk heid maar alleenlijk (dit alleenlijk zeggen wij niet) toepassen op het algemeen stem recht zouden zij a. u. b. de goedheid niet willen hebben ons te zeggen met wiens permissie zij onderscheid maken tusschen het stemrecht en het overige. Wij, wij gaan dan verder en wij zeg gen dat indien al de Belgen gelijk zijn voor de wet, en dat indien zulks in den zin der democraten moet verstaan wor den, dan zeggen wij dat al de Belgen in alles moeten gelijk zijn. En nu is het, beste lezers, dat gij wat dommigheden zult zien voor den dag komen. Immers, moeten, zooals de democraten het beweren, al de Belgen gelijk zijn, dan moet iedereen en ter zeiver tijd minister zijn en Kamerheeren officier en geneesheer en werkmanenz. enz. En als 't alzoo a-are, dan kwam priester Fonteyne zéker in de Kamersen al de democraten en al de socialisten en iedereen!.Proficiat,priester Dat is nu de weerlegging van onze kering, over algemeen stemrecht en dat staat gedrukt in dat katholiek boekje of De godski op der democraten Ik herhaal het leest en oordeelt DERDE KAPITTELKE EES JAREN LATER Achtbare lieden, overleest nu eens aan dachtig in de groote katholieke dagbladen Lt PatrioteLe XXe Siècle enz., wat er zondag laatst is gezegd geweest in het Congrès de Ia Ligue Démocra- tique Beige tot Gent, dat is de groote vergadering van katholieke werklieden van geheel Belgie. 's Morgens H. Mis in de hoofdkerk. Gezegend door den Bisschop van Gent, gehouden onder de hoede en bescherming van groote rijke katholieken, maar toch waar de katholieke werklieden, eenige ten minste, durven spreken. De heer Feuillie, bijgevoegd katholiek volksvertegenwoordiger voor Brussel, in naam der katholieke werkliedenbonden van 't land, gaf verslag over de zaak van het stemrecht en legt de volgende ver klaring af Wij zijn voorstaandèrs van de her ziening van art. 47 van de grondwet. Hij voegde erbij De overgroote meer derheid van de Ligue Démocratique en de algemeenheid der katholieke werklieden der Ligue, die zooveel opofferingen gedaan hebben voor jde katholieke partij, her kennen dat het meervoudig stemrecht onrechtveerdig is en moet veranderd worden de katholieke werklieden zeggen dat een kiesstelsel, dat drij stemmen mag geven aan een rijken stommerik, en ééne stemme aan een eerlijken werkman niet mag bestaan men kan niet zeggen dat zij ongelijk hebben, r Pary, in naam der katholieke werk lieden van Henegouwen en van een ge deelte van 't Luiksche, zegt Al de katholieke werklieden, enkele uitgezonderd, zijn voorstaanders van eene nieuwe kieswethet algemeen stemrecht op 25 jaar. Die hervorming willen zij zoohaast mogelijk, t is le zeggen zij eischen eene haastige herziening. Een afgevaardigde van Antwerpen ver klaart De katholieke werklieden eischen de verdwijning van 't onrechtveerdig meer voudig stemrecht. Het nieuwe recht moet gesteund zijn op de rechtveer digheid en de gelijkheid. - Ziehier wat het Nieuws ran den Dag, het katholiek blad van Brussel, over (lil congres schrijft la d bespreking, die volgde, ver klaarden eenige waafeche af'geveerdigdeu zh-.li vlakaf voor het zuivei, algemeen stem recht op 25 jaar; in le streek van Charleroi, Borinage en Centre, zijn al de katholieke werklieden, zegden zij, dit stelsel genegen en zijn tegen het voorrecht aan de familie vaders of de gehuwden. Moet er eene tweede stem op zekeren ouderdom toege kend worden, dan moet zulks voor al de kiezers zijn. Andere sprekers deden opmerken dat men de kieswetkwestie nog maar wat moest laten rusten (dat zullen de Gildemannen van Brugge zijn geweest), daar de socialisten en de liberalen, die opnieuw beginnen te woelen, het algemeen sfemrecht,kost wat -Mj&oéj-n illoii-cJ-ó-ér-irii'ij omyiu-alouu ixj pagou de katholieke regeering om te werpen; aan de bedreigingen der tegenpartijen mag noch kan toegegeven worden. Doch 't was in de woestijn gepredikt. D© groote meerderheid van de aanwezigen verklaarde zich voor de politieke gelijkheid, voorgevend dat een stelsel niet noodzake lijk onrechtveerdig is, omdat het ook op het programma van de oppositiepartijen staat, n (De voorzitter heeft geen stemming durven houden) In 't kortal de katholieke werklieden, weinig uitgezonderd eischen de verdwijning van het meervoudig stemrecht, dus de herziening VIERDE KAPITTELKE Ik zegde daarboven Al de katholieke werklieden, weinig uitgezonderd Ja, er zijn nog uitzonderingen.. ja, zelfs bij katholieke icerklieden Werklieden, die beweren dat zij niet weerdig zijn of te dom om voor de stembus als vrije burger en eerlijk man geteld te worden I Waar leert men dat, die leering van misprijzen en verachting voor 't arme volk? Leest en oordeelt In Het Brugsche Volkf t blad der Gilde, n1' van 30 augusti) staat gedrukthet verslag van de beraadslaging der katho lieke werklieden der Gilde, over 't alge meen stemrecht. Ik geef 't besluit De bijna algemeenheid sprak zich uit voor dat gedachtIn princiep niet tegen maar voor als nu is ze nog niet noodig Dat maakt men wijs aan onze brave eenvoudige katholieke werklieden van de Gilde Zij staan alleen in 't land Het vrije volk zal oordeelen wie de waarheid heeft geschreven en nog schrijft en waar de volksbedriegers nestelen Katholieke werklieden, op uwe beurt recht den kop, wordt vrije burgers, en eischt uw recht, uwe weerdigheid in dachtig van mensch en kind van God Eerbied voor den godsdienst, ja, maar ook recht voor 't volk Priester Fontbynk.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Het Recht | 1913 | | pagina 1