KLASSENSTRIJD
Bij dei Regeerings verklaring
Stearns»:*-
Het Recht
WEEKBLAD. - T LK
Zondag 6 Juni 1926
DER VLAAMSCHE KRISTEN VOLKSPARTIJ
STICHTER' H. PLANCQUAERT 33' Jaar-Nummer 23
PRIJS
per nummer
0,20
Inschrijvingen
fr. 10 00
fr. 5 50
fr. 3,00
BUREEL EN OPSTELRAAD:J< Het recht OIT1 te leven l'S het eerste recht Aankondigingen
HELPT ELKANDER ji V. tweede ÏS eon man te ziin, geen knecht Voor prijzen, voorwaarden, enz., zich
Casinoplaats, 11 Kortrijk wu - j o wenden ten bureele van 't blad.
telefoon 20 posTCHECK 53957- jj 'i R- DE CLERCQ.
vloed een^djel minder beginselvaste
leden werd ria/fcespoelJ.
Nu nadertjijd dat we deze drenke
lingen weer op iLt droge kunnen brengen
ons bodenïaste, door de eeuwen
Demoerpijler van het socialistisch ge- van de verdrukking, nog wel waarde heeft bevestigde, beginselen.
bouw. of het geen tijd Is om zinledige leuzen af
Het hoofdonderscheid met de solida- te werpen en de levende waarheid in het
ristische christelijke leer, steunend op aangezicht te zien.
klasse verzoening. j Is het waar dat werkgever en werkne-
Langen tijd is deze leus Klassenstrijd nier als vijanden tegenover mekaar MOE-
n de groote verlokkingen van het TEN staan, hebben die twee geen ge-
socialisme geweest.
En geen wonder.
Het liberalisme dat de uit elke organi
satie gerechte arbeider weerloos had
overgeleverd aan het monsterachtige
egoïsme van de groot-industrie, moest
noodzakelijk als reactie in den arbeider
stand deze geest van verzet doen geboren
worden, die dan ctistaliseerde in de leus
Klassenstrijd.
Het liberalisme de ongebreidelde
exploitatie van den alleenstaanden arbei
der baarde het socialisme.
De roode vloed.
(Tsoonlijke propaganda
vooral daarop ffeiicht zijn. Bezoekt die
menschen ten hoi ze vraagt hun of het
Godsrijk nu is ingetreden, of ze nu leven
In het BelopfdeVLaod waarvan ze ge
droomd hebben.I
Het socialismc'j-.eefigesn'enkel van zijn
verviel
het
Maar het sociali
andere uiterste.
Het socialisme loochende elke samen-
hoorigheid zag aan de eene kant slechts
de uitbuiter en aan ue andere de uitge
buite en rchaarde d; uitgebuitenen in
slagorde om de uitbuiters neer te slaan.
Vijftig jaar lang heeft -leze theorie een
enorme invloed uitgeoefenJ, zoowel op
de intelectuc-elen als op de massa.
De intelleclu<.elen, die voor den oorlog
hun jeugJ achter den rug hadden, o .k zij
die nooit behoord hebben tot de socialis
tische partij, kunnen getui en welke aan
trekkingskracht deze leer op hun jonge
geesten had uitgeoefend.
Haastallen, en vooral de edelmce.ige
naturen, voelden min of meer socialis
tisch.... bij zooverre dat men wel eens
sprak, en met red=n. .an chrislc' ;ke
socialisten.
Het leed endeontbeii g die de oorlog
bracht met zijn vele en onverdiende
ellenden, stichtte verbittering en wanhoop
in de harten van millioenen en onmiddel
lijk na den oorlog heeft het socialisme
dan ook een weliswaar korte, maar
weldige bloei periode gekend.
Ook in Vlaanderen hebben wij deze
ontwikkeling doorgemaakt.
Hel socialisme brak ook in ons vader
land de dijken door en een tijd lang
scheen het of de roode vloed zou heel
Vlaanderen overspoelen.
De ebbe.
Als alle teekene.i niet bedriegen heeft
deze roode vloed zijn hoogste peil bereiki
en is de ebbe ingetreden.
Dit is geen verschijnsel beperkt tot een
enkel land maareen algemeen Europecsch
verschijnsel.
Waar na den wapens-i-stand het socia
lisme over heel West-Europa een groot
aandeel had van de regeeringsmacht in
haast alle landen, is op het oogenblik
reeds Belgié nog het eenige land waar de
socialisten in de regeering zetelen
En ook hier hebben de socialisten met
kunnen verhinderen dat de feiten, oushet
leven zelf, tegen hun soda is ische theo
rie uitvielen.
De frank van iedereen.
De socialisten hebben hier door hun
daden bewezen dat de Klassenstrijd
geen toovermiddel is dat elke pijn en
smart kan genezen.
Geloofden ze in de toovenn cht vandd
i alle
Sezam open u
e zouden juist
verdubbelden ijver doorzetter,
samenwerking van de uitgebuitenen
met de uitbuiters weigeren.
Maar zij zelf zijn in de regeering ge
treden om den frank van iedereen
redden of althans te pogen hem te redden
Er is dus wel samenhoorighei<., er zijn
dus wel gemeenschappelijke belangen
lusschen den werkgever en den werkne
mer tusschen den baas en den werkman,
tusschen den boer en den werkman en
den induslreel en den intellectueel
De frank van irdereen.... deze door de
socialisten uitgevonden formule is wei
alles behalve socialistisch.
Een oogenblikje nadenken.
Wij begrijpen best dat de liberale leer
haat heeft doen ontkiemen in de harten
van de verdrukten.
De werkman stond hopeloos alleen,
7onder een middel van verweer overge
leverd aan het ongebreideld egoïsme van
het grooi kapitaal.
Maar nu de toestanden verbeterd zijn,
nu de organisatie de arbeider als een ge
lijke heeit gesteld tegenover de kapitaals-
macht nu moet er even nagedacht worden
of de theorie, uitgedacht als troost
meenschappelijke belangen
Als een mj>erheid te gronde gaat, lijdt beloften kunnen itpuden.
dan alleen de werkgever daaronder en
ook met de werknemer
Geeft de nijverheid geen brood aan
allebei? Heeft de werkman er geen be
lang bij dat de nijverheid, waarin hij
werkzaam is, bloeit, vooruitgaat
De werkgever die alleen zijn bebng op
't oog houdt, zijn eigenbelang en het be
lang van den werknemer verwaarloost,
schaadt tenslotte aan den bloei van de
nijverheid zelve en evenzoo de werkne
mer, de werkman, die eischen zou stellen
die de nijverheid waarin hij werkzaam is,
niet dragen kan, zou ten slotte niet alleen
zun baas, maar ook zich zelf schaden.
Baas-li werkman zijn geen vijanden,
mogen geen vjja' den zijn, moeten bond-
genooten zijn, want hun belangen zijn
innig in mekaar verstrengeld.
Maar toen de werkman alleen stond,
was de baas allicht geneigd om den
vrijen teugel te vieren aan zijn alle men
schen ingeboren zelfzucht.
Kristelijkc demokratie.
En daarom heeft LeoXIII in Rerum no-
varum de keure der kristetijke demo
kratie de nadruk gelegd op de sociale
organisatie. De werkman moet sociaal
georganiseerd staan om zijn recht te ver
dedigen tegenover het egoisme van den
baas, maar en baas en werkman moeten
bedenken dat ?-« broeder* itj«i «Me mel en
d or mekaar leven moeten
W.i steunen op dit levensbeginsel, op
de sclidanstiscne leer van het kristendom,
waaraan de socialisten met hun wekroep
ten voordeelt- van den frank van ieder
een een onbewuste maar ook onvei-
dachte hulde brengen.
Ons nationalisme en onze
kristelijke demokratie.
En niet a's trouwe volgelingen van
rvie*'er Daen=, die zich heeft geofferd om
de Rerum novarum-beginselen te doen
zegevieren in Vlaanderen, moeten we
ze leer aankleven en verspreiden, ook
als nationa'is-en moeten we aanhangers
zijn van deze kristelijke solidaristische
levensopvatting.
Wij zie"- ons volk als een geheel, we
wilier, de belangen dienen, nt-t van een
stard tegen een andere stand, maar de
belangen van he! geheG? volk.
We rijn een natiorale partij.
We zijn overtuigd dat om onze gerech
tigde zaak tot een goeJ '.inde te brengen,
we de rechtmatige belangen van den
werkman overal en jlt.jd moeien verde
digen, zijn stoffelijke, z-ii'i zedelijke, zijn
nationale belangen. Ons vo'k kan de
volle maat van z jn krachn n niet geven,
als het numeriek- -rerkste gedeelte van dit
volk inarm e. In onw.tenheid. in zede
lijke ellende verkeert, als onze b.
stand,onze middenstand de ruggegraat
van ons volk niet welvarend is, maar
evenzeer zijn web-gaan m-t den bloei
van kuns'en en wetenschappen, met de
vooispoedige ont wikkeling van handel en
nijverheid.
We dienen niet de belangen van een
stand.
We zijn een kristelijke en we zijn een
rationale partij en daarom dienen we de
belangen van ai de standen, van het heele
Wijst op de verantwoordeli'kheden van
de socialistische theorie en van de socia
listische leiders.
Nu beter dan ooit, in deze moeilijke
tijden kunt ge wijzen op het verderfelijke
van de socialistische haattneorie. nu het
leven zelfde waarhei!, de onomstootbare
waarheid van de christelijke leer bewijst
Allen voor één - één voor allen.
Verspreidt nu onder ons vink onze
vruchtbare christelijk-nationale leer ons
volk voelt zich in nood, het luistert en zal
ons volgen.
A. D'Haes*.
Antwoord van Volksverteg nwoordiger HERMAN VOS
De tweetaligheid.
Mijnheeren.' wfVnebben kennis geno-
nen van de*«.zogezegden Nederland-
sc'nen tekst van>j. regeringsverklaring,
riet is een s'chaüe voor het stelsel van
de tweetaligheid, fat men een dergelijken
tekst san de ViaaiVj»v Kamerleden durft
over te leggen. li\heb de ta-lf outen. de
onzuivere wendin)»n ni°t geteld, zij ziin
legio. Maar daarmede blijft men toch
'genlijk m de-Reiéische traditie.
Ik heb dien NfJerUndschen hkst op
zij gelegd en den A-ai schcn gelezen, om
iet te hinden.! aan de bespotting
rijnetaai. wadjan wij hier, in Bel
gië eu in het Parlement, bloot staan.
De regeeUngs^.rklaring zegt niets.
Ik geloof, dat l.at de achtbare heer
aiton deWiart wat die verkUarde, dat
niets on zeer fp,.feene regeeri -gsver-
klaring leek als e-dore regeerings-
if van deze gewoorivi om ze op elkaar te
doen gelijken, isafgéweker.
Inderdaad, deze regeringsverklaring
vertoont el eene eig.snaardigheid, name-
ik de wanverhouding- c1-'® er bes'aat
tusschen haar inhoud en de hevige ktisis.
waarin het land op dit oogenblik ver
keert. Hoe heviger de "m
treeren op het financieel herstel, beston
den voor een jaar zooals heden, cn de
heer Jasparzelf herkende bet.
De politiek der vorige regeering
en den heer Janssen.
Van een nieuwe demokrafische politiek
was er in de verklaring van den h-.er
Poullet eigenlijk geen sprake, en de heer
|*spar wist het ook. Men riep toen om ken,
een bevoegdheid en de bevoegdheid was 1 ,r
er; de internationale faam begeleidde in
derdaad den theoreticus en den prakticus
Janssen op zijn zoo glibberige ministeri-
ceie baan.
Wat hebben de Vlamingen verkregen
Niets, niets, niets 1...
Of het volgende corgres van het ka
tholiek Vlaamsch Verbond, vindt de lieer
Poullet wellicht gelegenheid een vraag te
stellen inden trant van degene die hij
gesteld heeft voor enkele jaren, toen hij
zich voor zijn paitijgeriooten afvroeg:
Wat hebben wij als Vlamingen verkregen
van de Belgische regeering en daarop
antwoordde Niets niets I niets I
Niets, driemaal riets. Ik herhaal het,
op het volgend congres kan de heer Poul
let aan zijn volgelingen in dezer voege
spreken Wij beschikten over een par
lementaire meerderheid waarover nooit
eene andere regeering beschikte, wij had
den eene meerderheid die volgzaam was,
eene gedisciplineerde meerderheid, die,
g-dwee zonder koMrool. zonder bespre
king of tegenstribbelen, alles aanvaardde
wat wij voorstelden en wanneer gij ons
vraagtWat hebt gij met die zeldzame
meerderheid, met dit sterke ministerie,
kunnen bewerkstelligen dan moeten
wij wel antwoordenriets, niets, driemaal
riets
De heer Herbert. De omstandig
heden hebben het niel toegelaten.
De heer Vos. —Wij zuilen die omstan
digheden dadeüik van naderbij onderzoe-
ijnheer Herbert.
over gij niets hebt kunnen verwe
zenlijken, in zoover gij gezwicht zijt voor
de minderheid, hebt gij een ondienst be
wezen, niet alleen aan de demokratie,
maar aan het Vlaamsche volk in het al
gemeen.
De vorige regeering duidde, in den tekst
van hare verklaring, een aantal hervor
mingen aan, ook in Vlaamsch opzicht,
die zij wru uitvoeren. De huidige regee
ring heeft het gemakkelijker en kan zich
Je moeite besparen om in hare verklarin
gen dergelijke narden aan ter;
zeggender de regeringsverklaring. AV
zou geneigd zijn om dé fransche spreuk
Pascal, eenigszins gewijzigd, teg< bruiken
en te zegiC" L" f' -lijiqu'- a ses raisons
que la rais'Ui né. «"tnpreitd pas» Het
komt er maar op jian te weten, wat die
iin. i1
Gevolgtrekking.
Daarom zijn we tegenstanders van
politieke standsorganisatie.
Sociale star.dsorgarisatie bevorderen
we uit al onze krachten omdat we trouwe
zoren zijn van de kerke Christi, maar
politieke standsorganisatie oordeelen we
uit den booze en om kristelijke en om
nationalistische redenen.
Politiek w illen we allen leden zijn van
één organisatie de partij.
Onze vertegenwoordigers vertegen
woordigen niet één stand of één groep,
maar al de standen, het heele volk.
De politieke standsorganisatie is een
socialistische erfenis die de broeders van
eenzelfde huis van mekaar vervreemdt.
Een partij, één programma.
Zoo willen we onzen weg vervolgen.
Propaganda,
s partij, te lijden
Ook wij hebben,
gehad de» sotlaMacbe» spring-
redenen waard zijn.
Waarom iaderda^fJifi minis^erie-vv.
wisseling?
De demokrafische politiek afhankelijk
van den fïüancieeleii toestand.
In de zittin? va$24junl 1925 ver-
kliarde de huidig 'eerste minister.dat
er, naar zijne 'oov Umg. enkel twee
vra 'g«tu ken aa i de pubïie ke belangstel
ling, in het land en in d-ze Kamer. r*e
aandacht vroegen, ïiairelijk het buiten-
landsch vraagstuk -de bultenlandsche
polt'iek dus, en het fjnanrl-el- vraaestuk,
toen de rchtbare heer A «mei*
onderbrak, zéggende, dat er nog een derde
vraagstuk was, antwoordde de beer Jas-
par dat dit d-rde vraagstuk, in z jne
rip a' i 'e. 'i enliffe in de twee arden
h s .ten lag. de demokrati-che p -Idtel
was ondergeschikt dus aan de financieels
Daarmede erkende dehrer Jaspar. wa
elk redelijk mensch m et erkenn.n, da
een demokratfscbe sociale politiek maar
in zoover uit te voeren is, als er finan
cier ie middelen voor handen zijn, iets wat
eigenlijk van zelf spreekt.
Hoe M. Jaspar in de regeering kwam.
T ch heeft de heêr Jispar de oppositie
van c ns -rvatleve zijde geleid met een
halslamg. «i-nkf e" r>
met een huile gewone beh-ndigheid. die
alle kandHaat-mir isters op deze banken
hem kunnen benijden Men merkte mch
tar.s heel goed. dat de heer Jaspar deze
oppositie afwoog naar de waarschijnlns
heidskar.scn, die zich boden om het mi
nisterie op zii te schuiven en zjdf -.et
leiderschap in handen te nemen De on
buigzame gematlgheid, 1 mtiexioie
modération die de heer Van der Vei Je
aanprees aan zijne partijgenooten en
medestanders, om hun deel in de regee
ring te handhaven, heeft de heer Jaspar
in dezelfde mate in acht genomen, om zijn
deel in de reeeerin? weg te kapen.
Zelden is. naar het ons voorkomt, be
hendiger taktiek toegepast, mooier soel
gespeeld om een tegenstre er of .-en
mededinger uit te schakelen, en zelf den
invloel waarop men aans.maak wenschte
en meende te mogen maken, uit te oefe
n6Want in de eersfe plaats, dezelfde mo
tieven, om de regeeringszaak te concen-
M. Jaspar tegenover M. Janssen.
Overigens, niemand minder dan dc
he-r Jaspar roemde l'esprit prudent,
sage et avisé de l'honorable ministre des
financesvan toen. Dit alles was niet
voldcf-Mj» cyi'kcT integendeel is
rfe'h degenen geweest die van den SAR - dj,»véVkiarirëën*
vang af het wantrouwen tn de zoogezegd regeeringsveiKiaurgen
democratische regeering heeft aangewak- j
kerJ, die het prestige van de vorige re
geering stelselmatig he.ft ondermijnd.
Indien WIJ een dergelijke oppositie had
den durven voeren, gesteld dat wij de
macht haJden, waarover de heer J:«spar
en zijn politieke medestanders beschikten,
men zcu andere wapens gebruiken om
dergelijke oppositie onmogelijk te
maken.
M Jaspar en de demokratische politiek.
Waarom kon de heer Jaspar het kabi
net Poullet niet aanvaarden Twee rede-
:n gaf bij op ien eerste, omdat, naar
,ne opvatting, die gematigde demokra-
,,.:che politiek in tegenstrijdigheid was
me' het fir.antiecl herstel van hot land.
omdat die d -mok'atische politiek behou-
het
bleef PARI PASSU met het finanti-
Ie h'rstel. En noentans wat de regee
ring toen aankondigde, was op dit stuk
wel van weinig beteekenis
M. Jaspar en M. Vandervelde.
Ten tweede, omdat in dit ministerie de
heer Vande rv. 1de de poriefeuille van bui
tenlandsche zaken kr- eg.
Vandervelde, in wie hij, Jaspar. geen
vertrouwen kon stellen, omdat hij min s-
ter was van buitenlandscne zake en lid
'van een partij dis op internationalen
grondslag gevormd is. Voor zooverre wij
weten, is de heer Vandervelde ook nu
nog stieds lid van dezelfde, voor de rich
ting van de Belgicche buitenlandsche po
litiek, -ongevaarlijke internationale partij
De waarheid is. dat de heer J -spar zoo
a ied als de liberalen, die zitting nemen
in dit ministerie la politique du pire
hebben gevolgd om hun partijbelangen
te dienen
In zoover zijn zij aansprakelijk
leen voor den val van het ministeri
let, maar voor den toestand van
mische ontreddering, waarin het land nu
verkeert.
De nederlaag van de vorige regeering.
Zooals men het zeer treffeij f heeft uit
gedrukt voor eei minderheid van pcil-
tiek-zwakken maar journalistiek en soci
aal sterken, is de heer Poullet gezwicht
en wat gebeurt is, is, in zekeren
eene «ervalschin,
en de huidige
nok zelf gezegd in zijn antwoord voor eer
jaarhij beschouwt ze, zoo zei hij het,
als une litiératuic obligatoire des insti
tutions pail.mentaires Zoolang niet
uitgevoerd is wat aangekondigd wordt,
heeft een dergelijke vei klaring natuurlijk
geen zin of geen waarde.
De nieuwe regeeringsploeg.
Alles hangt ten slotle af van de mannen
d<e moeten uitvoeren en als men ons nu
vraagt, welke mannen zullen deze regee-
ringsverklaring het ben uit te voeren, dan
ai.'woorden wijeen rare ploeg, een vrij
zondcrli' g gezelschapAls eerste minis
ter. de heer Jaspar, tegenover wien men
hier voor een p3ar weken nog en ik
verklap hier zeker geen geheim uit de
-delgangen door de sociaal-demo-
kraiie Je exclusieve kon hoeren uitspre
ken
Naast den heer Jaspar. de heer Vander
velde in welke de heer Jaspar zelve voor
enkele maanden geen vertrouwen stelde
voor het voeren van dezelfde buitenland-
«chc politiek, welke hij nu met hem in
gemeene verstandhouding zal hebben te
leiden.
Er is daar een rijke stof voor minisferi-
eele korfiikten voorhanden
Wij krijgen, het is waar ook, den heer
Hymans, die voor enkele maanden den
aanval leidde tegen minister Huysmans
die de onbegrijp?]ijkeVlaamschenaïveteit
kon hebben te denken dat Vlaamsche
wetten in dit land worden gestemd om
uitgevoerd te worden. Nu weet de heer
Huysmans zoo goed als ik dat die wetten
worden gestemd om niet uitgevoerd te
werden en die interpellatie moest dienen
om het hem te bewijzen,
i^t al- Hymans aan Justitie! Hij zal daar de
Poul- gelegenheid hebben ons den weg af te
ekor-o- snijden bij elke amnestie-maatregel die
zal voorgesteld worden en om nog eens
zijn duizendmaal neen naar het hoofd
der Vlamingen te slingeren. Hymans, in
de regeering, die het Belgisch-Neder-
landsch verdrag voor de Kamer moet
brengen, hij die door zijn annexioristi-
sche drijverijen onnoemlijk veel kwaad
heeft gesticht cn de schuld, dat e
nomische verkeerspolitiek met Noord-Ne-
•an het parlementaire derland, van wege de door hem aan het
regiem. licht getreden politieke bijbedoelingen,
Praktisch heeft de minderheid van deze wellicht onmogelijk is gemaakt
politiek-zwakken gezegevierd. 1
Het behoud van vier socialistische
nisters kan voor de socialistiscic partij
dit feit riet ver loezelen. zij moeten weten
■jat zij als democratische partij -en ne-
derlaag heb«>1:11 geléden
De demokratische coalitie van socialis
ten en Vlaamsche katholieken heeft haar
kans verkeken. Gekapituleerd he: ft zij
voor een minoerheid, niets verwezenlijkt
e ziedaar het bilan van de regeering
Poullet.
Wij kriigen ook mijnheer de Broque-
ville, waarschiinlijk om bevestigend te
kunnen antwoorden aan den heer Wouters
die in een ondeib'eking tijdens de be
spreking der Regeeringsverklaring van
het mi'isterie Van de Vyvere vroeg, of
Af de BroquevllL- er moest bij zijn om
de schim van Coppée over de demokratie
te laten waken I
Wij krijgen ook nog M. Baels. Met
hem is het een moeilijk gevalmen weet
niet goed, of hij in het kamp der Vlaam-