Partijvergaderingen
JAN VLEMINX
Kanton Oosterzeele
Menschen en boeken
Congres der verknechte
democraten
KORTRIJK
Gedenkt den strijdpenning
S 1
I West-Vlaamsche Kring Gent.
Steunfonds
GEEN BETER BOEKJE
PRIESTER DAENS
toekomende zitting van den gemeenteraad deze
zaak zal trachten op te lossen om de maat
schappijen te ontslaan van dien taks. Doch tot
hiertoe is het cud reglement altijd in voege
waarbij alle herbergier die in zij >e herberg of
in een bijhoorig lokaal een dansfeest geeft of
door eene maatschappij laat geven, een taks
van 5 fr. moet betalen.
Wij mogen dus voor de naaste zitting eene
oplossing verwachten van die echte teigerij die
aan de menschen alle verzet of vermaak af
neemt, als zij aan de stadskas geen 5 fr. willen
betalen.
Ik laat de vrienden partijgenooten van het
kanton Oosterzeele kennen, dat wij eene mee
ting zullen beleggen, in de maand October te
Oosterzeele, zij zal nader Lel end gemaakt
worden door strooibriefjes. D. ze week heeft
men mij het lokaal toegezegd. Ik verzoek dus
de demokraten die het kanton Oosterzeele en
grensgemeenten bewonen, eenen afgevaardigde
te zenden Daar de vergadering van den arrondis-
sementbond op Zondag 9 October in 't Hotel
de Russie te Gent, om xo ure voormiddag,
rechtover de Zuidstatie, om den strijd in te
richten in 't kanton Oosterzeele. Allen die een
lokaal kennen waar wij zouden mogen spreken,
gelieven het te laten weten, aan den heer hoofd
opsteller van ons blad, A. V.
Bond arrondissement Gent.
IN 1930
Allah Karei Marx is God I Eene diepe
buigiDg). In 1930 ('waarom toch morgen niet
heeft het kapitaal zijn laatste woord gesproken,
't zal u overal even schoon en lustig zijn, het
socialisme komt aan het bewind in Frankrijk 1
In 1930 zal het zich ontwikkeld hebben tot het
verlichtend, zacht-stil communisme. In 1930
(och, waarom nu niet l) zullen de zoetluidende
idyllen en gelukkige droomen geen hersen
schimmen meer zijn, ze zullen eene wezenlijk
heid worden voor de door de tegenkanting en
lijden verdrukte zielen.
Zoo voorspelt het A Quantin, de prins der
profeter), van het volk, der socialisten en ook
der jonge romanschrijvers, in zijn pas ver
schenen boek Histoire prochaine
Dat die verandering, die wijziging der
maatschappij heel hard en pijnlijk zal zijn, dat
weten we wel en 't is ook maar van weinig
belang. Dat gezel Olivier zal beminnen,
lijden en nog eens beminnen, door bekoringen
gekweld zegevierend uit het strijdperk zal
treden dat deze maatschappelijke roman niet
ten einde loopt zonder veel passie, de beheer -
scheres der ziel zonder de verplichte of nood
zakelijke echtbreuk zal niemand onzer verwon
deren die wel weten dat het leven een droom
is. Ja zelf materialisten willen dit aannemen.
In alle geval is het een voltrokken feit, de
kinderen der nu in moeite verkeerende ouders,
onze kinderen zullen trouwen en gelukkig leven
in dit langverwachte tijdstip, in de herboren
maatschappij waar iedereen zijn deel in 't werk
en diensvolgens ook in 't algemeen geluk zal
hebben. Amen.
Karl Marx is God en A Quantin is zijn
profeet. Zoïlus.
Studie en sprekersbond.
De winsten der viscosefabriek van Aalst
In een fransch beursblad lezen wij De
viscosefabriek van Aalst is zeer werkzaam en
levert uitmuntende zijde, ongeveer 620 kilo
per dag.
Voor de eerste 6 maanden van 1910 is het
zakencijfer 800.000 frank met 5o winst
400.000 frank.
Het zou dus niet verwonderlijk zijn zoo de
bilan van dees jaar sloot met eene zuivere winst
van een millioen frank.
Denkt een oogeDblik na, lezers. Die fabriek
strijkt op een jaar een millioen winsten op en
de arme werklieden moeten daar in 't ODge-
zonde stof en vuiligheid wroeten en slaven,
f'. aan dag, week iD week uit voor enkele
franken Is dat redelijk Is het niet wraak
roepend dat ons arme werkvolk met zijn arbeid
en zijn zweet, met zijn bloed en zijn leven
miilioenen stapelen moet 'n de branukoffers
der rijken terwijl zij vergaan moeten in ont
bering en ellende Ja, 't roept wraak.
t Is al een heel aardig congres geweest dat
te Nijvel werd gehouden door de bij de oude
bewaarderspartij ingelijfde demokraten.
Over de brandende hervormingen ten voor-
deele van de lijdende volksklas hebben die
mooie demokraten zich terughoudend gedragen
en zelfs geen enkel woord gerept over het ver
plicht onderwijs en het algemeen stemrecht.
Betrekkelijk de afschaffing van art. 310 heeft
een debat plaats gehad, welk de cartondemo-
kraten kenteekent.
Artikel 310 moet, zooals men weet, de zoo
genaamde aanslagen op de vrijheid van den
arbeid beteugelen. Het is voldoende dat een
arbeider een anderen arbeider wat scheef beziet
opdat hij zou veroordeeld worden.
Ziehier wat de leiders der verknechte demo
kraten daarover schrijven
Men vraagt ons wat wij denken over art.
oio van het strafwetboek. Wij keuren vol-
mondig alles goed wat er toe leiden kan
bazen en weiklieden op gelijken voet te plaat-
sen. Doch, gezien den geestestoestand en de
middelen van schrikaanjaging waarover de
soialistische menners beschikken, \ullen wij
niet onnoo\el genoeg %ijn, door de doodeen
voudige ajschaifing van art. 3io, de\en te
ontwapenen die er prijs op stellen te weer
staan aan het dwangbevel der socialisten.
Daaruit lean men opmaken waarom de chris-
tene werklieden bij de behouders worden inge
lijfd en hoezeer het die schijndemocraten mee-
nen met de democratie, met het niet benijdens
waardig lot van kleinen burger, boer en werk
man.
Studie en Sprekersbond
Op 2 October aanstaande houdt onze bond
zijne maandelijksche algemeene vergadering.
Alle onze leden zijn dus vriendelijk verzocht
op hunne post te zijn. De warme zomerdagen
loopen ten einde en ook de kermisjes die soms
dat zou niet mogen zijn onze werking
wat belemmeren. Geen enkel lid dus mag er
ontbreken in groot getal moeten we de politiek
onzer tegenstrevers nagaan en ons zelf zoo goed
inrichten om hen te weerstaan, om hen voorop
te loopen. Elk voor zijn eigen zal eenige be
merkingen opdoen en bij zich zeiven nuttige
gedachten en wenken klaar spinnen om ze aan
de vergaderingen voor te stellen.
Niet een lid mag ontbreken 't Bestuur heeft
eene hoogbelangerijke vergadering voorbereid.
Mannen van de buitengemeenten, mannen
van de stad vergeet het niet I 't Is voor uw en
't belang uwer medemenschen I I. L.
Arrondissement GENT
Op Zondag, 9 October, belangrijke vergade- I
ring van den Arrondissementsbond en den bond i
van Gent, om 10 ure voormiddag in het Hotel
de Russie, rechtover de Zuidstatie.
Deinze
Op Zondag, 25 September, Groote Meeting
In den Mexicaan, bij Michiels, Gentstraat, 20,
Verscheidene sprekers zullen er het woord i
voeren.
Zulte
Op Zondag, 9 October meeting in De Linde
bij R. Gevaert, om 41/2 ure.
Arrondissementsbond van Kortrijk
Op morgen Maandag, 26 dezer om 7 uren
's avonds, zal er eene belangrijke vergadering
plaats hebben bij vriend Désiré, Gentwijk, voor
't nemen van bijzondere schikkingen, herkie
zing en rekening.
Al de leden lezen Het Recht, en zullen dus
vast en zeker tegenwoordig zijn
Den Zondag vooraf, 2 5 dezer, om 7 uren
's avonds bijeenkomst bij vriend Coelembier,
Recollettinestraat, tot regeling der kaszaken der
drie afdeelingen.
Sweveghem
Algemeene maandelijksche vergadering bij
A. Vangheluwe op Zondag, 25 September, om
7 uren 's avonds.
Wij manen al de vrienden aan op post te zijn
daar de dagorde zeer belangrijk is. Er is ook
eene mededeeling te doen van den Voorzitter
der partij, M, Minnebo van Brugge. Vrienden
uit den sprekersbond zullen ook aanwezig zijn.
Dat dus niemand ontbreke.
Het bestuur.
Het bestuur van den demokratischen bond
van Sweveghem maakt al zijne leden en partij
genoten bekend dat de kiezerslijsten 1911-1912
ter inzage liggen in het lokaal bij A. Vanghe
luwe.
Wij dringen er op aan, geen enkel lid of
partijgenoot mag deze gelegenheid laten voor
bij gaan zonder te onderzoeken of hij ingeschre
ven staat en ook het getal stemmen bezit waar-
s op hij recht heeft.
Het bestuur.
St Louis (Deerlijk)
De vrienden van Sweveghom zullen een
uitstapje doen naar het lokaal bij, M. Feyers.
Al de vrienden van St Louis worden verwacht
alsook zooveel mogelijk van Deerlijk. Er zal
onmiddelijk overgegaan worden tot de herin
richting van den bond. De vrienden van Swe
veghem vergaderen bij A. Vangheluwe om 3
ure om zich alsdan naar St Louis te begeven.
Waereghem
De vergadering van den Bond van Waere-
ghem, eerst aangekondigd voor Zondag 25
September, is uitgesteld tot op Zondag 9
October, om 4 ure namiddag, M. Plancquaert
zal aanwezig zijn, en er het woord voeren als
ook een lid van den Studie-en Sprekersbond
van Kortrijk.
Harelbske
Op Zondag, 9 October, om 6 ure 's avonds
vergadering van den-Bond van Harelbeke, om
61/2 ure meeting.
Sprekers H. Plancquaert en een lid van den
Studie-en Sprekersbond.
Geachte Medeleden,
De kring noodigt U uit deel te willen ne-
men aan het jsailiiksch banket (giatis) dat
ditmaal zal plaats hebben in den restaurant
Rubens (rechtover den nieuwen circus,
grooten ingang) om 2 ure stipt. Getrouw aan
onze gewooDte veraekeren wij u een keurig
maal te kunnen aanbieden. Aan muziek en zaDg
zal er geen mangel zijn, en ons medelid Alfons
Sevens zal een puike feestrede uitspreker.
Vooraleer ten disch te gaan zullen wij aan
een paar onvr leden een bezoek brengen,
daarom zul.a wij allen bijeenkomen om
10 1 [2 ure, bij Wed. Demarez, In den Vos
Nederkouter, 8.
N. B. - Alle Zaterdagen om 8 ure s'avondi
vergadering in het lokaal, voor de zangaf-
deeling.
Voor 't arrondissement Kortrijk
MEENEN. Ontvangen van den bond van
Meenen tot herneming van den strijd in 't arron
dissement 25 fr.
KORTRIJK. Rondgehaald na eene ver
gadering i,3o fr.
DEERLIJK. Voorde kiezing van 1911,
0,10 c. Te kermis gaan wij dansen 0,10 c.
Wij zullen een grooten draaiorgel zetten 0,10 c.
Omdat de mannen van den sperrenbosch zelve
de gravier zullen leggen gedurende den winter
0,08 c. Omdat de gote zou gereinigd worden
in de Schoolstraat tegen de kermis 0.10 c.
Omdat de demokraten zullen victorie vieren in
1911, o,o5 c. Omdat de leden van den bond de
vergaderingen wat meer zouden indachtig zijn
R. V. o,io c.
voor de verspreiding der christen demo
cratische gedachten of het werkje
64 bladzijden beslaande, van Priester
Fonteyne.
Vraag het aan den drukker Camiel
Moeyaert, Coupurerei, Brugge.
Een exemplaar kost 10 centiemen.
Voor voortverkoopers, maatschap
pijen, of exemplaren, bij zeker getal
genomen, groote afslag.
IS VERSCHENEN
zijn leven, zijn strijden, zijn lijden,
zijne dood en verheerlijking
aangehaald en beschreven door zijn broeder
Petrus Daens, volksvertegenwoordiger voor
het arrondissement Aalst.
't Is een lijvig boekdeel van 220 bladzijden
die elke ware democraat zal willen bezitten,
die lezing moed en sterkte putten om meer dan
ooit te ijveren voor onze geliefde volkspartij.
Het boek is te verkrijgen ter drukkerij van
Petrus Daens Mayart, Werf te Aalst, aan den
prijs van 1.50 fr.; vrachtvrij t'huis gezonden
1.80 fr.
96
MENGELWERK
EEN VERHAAL
uit den tijd der Opkomst der Christens Democraten
in Vlaanderen.
DOOR H.PLANCQUAERT
Noch ik, voegde Van Boschvoorde er bij in Mina's
plaats.
a Noch ik, vervolgde Mina. Ik vraag u dus dat gij de
laatste bede van een stervende niet zoudt verstooten en u niet
zoudt vertoonen aan 't sterfbed van mijn meester.
k 't Is wel, antwoordde Van Boschvoorde, wij hebben
nu uw verzoek gehoord. We zullen wij daarover beslissen.
En nogmaals opende Van Boscbvoorde de deur. Doch Mina
verroerde nog niet, haar oogen begonnen bliksems te schieten en
ze neep nijdig haar lippen tegen de tanden.
Ik kan u echter verzekeren, sprak Mina, met eene stem
die lichtelijk beefde, dat wij U niet zullen ontvangen.
Gij zult mij niet ontvangen, sprak Van Bosch voorde,
wien de gramschap allengskens begon te overmeesteren.
Neen, luidde 't antwoord kort en hoe langer boe meer
beslist.
Van Boschvoorde bezag de jonge vrouw in de oogen
Mina's gestalte rechtte zich tegen hem op en hij zag twee oogen
met een vreemd en van haat gloeiend vuur, stout in de zijne
gevestigd.
't Was de eerste maal dat Van Boschvoorde een vrouw van
Volxem hem zag trotseeren.
a Ha, sprak hij nijdig, ge zijt gij die Mina waar men
mij zoo dikwijls van gesproken heeft, nog groener dan haar
meester, die onbeschaamd op de brave boerinnen en godvruch
tige dochters mijner congregatie durft schelden als ze het wagen
durven de demokraten niet in alles goed te keuren Denkt gij
hier ook misschien het hooge woord te voeren Ziet eens dat
hoogmoedig schepsel haar geestelijke overheid onbeschaamd en
trotseerend in de oogen kijken l
En de deur gansch openrukkende.
Keer nu terug naar uw meesters en zeg hun dat wij niet te
gehoorzamen hebben aan de bevelen van hunne meid.
Mina verroerde nog altijd niet.
Gij zult doen wat gij wilt, mijnheer de onderpastoor, doch
luister wel naar 't geen ik u zeg. Gij weet wat gij mijn meester
hebt misdaan, hoe gij hem gelasterd en vervolgd hebt. Ik zeg u
gij zult geen voet zetten op het hof waar Jan Vleminx op sterven
ligt.
En wie zou mij dit beletten riep Van Boschvoorde, en
op eens zijn gramschap niet meer meester zijnde, sloeg hij met de
vuist op tafel dat het kraakte.
Een spottende glimlach verscheen en verdween op Mina's
lippen als zij zag dat Van Boschvoorde hem niet meer kon
bedwingen en immer koel den onderpastoor strak in de oogen
ziende, antwoordde zij
Ik.
Gij verwaand, hoogvaardig schepsel, riep Van Bosch
voorde, nogmaals op de tafel slaande. Maar ik verpletter u.»
Ik herhaal het u, mijnheer, ik zal het u beletten l
Gij spotte Van Boschvoorde.
Ja ik, klonk het vast doch dreigend, ik en... Max.
Max die tot dan stil en rustig achter Mina's rokken zat, zijn
naam hoorende noemen, sprong recht, zette de twee voorste
pooten op Mina's borst en ziende hoe Van Boschvoorde dreigend
voor haar stond, sloofde hij zijn lippen over zijn tanden met een
grijns en liet een dubbele rij van scherpe sneeuwwitte snakkers
zien.
Op dezen oogenblik kwamen de pastoor en M. Wouters uit
een achterplaats binnen- Mina groette beiden met een lichte
hoofdbeweging doch sloeg de blikken niet neder stout en
onvervaard keek zij pastoor en onderpastoors vlak in 't gezicht.
De drij priesters wisselden eenige woorden in eene taal die
Mina niet verstond. Dan sprak Wouters zacht
Ga naar buis, Mina, binnen een uur zal er iemand komen.
We zullen er onder elkaar van spreken.
Mina groette en vertrok. Van Boschvoorde volgde Jan
Vleminx meid met de oogen tot aan de binnendeur en inwendig
moest hij bekennen dat die onvervaarde jonge vrouw indruk op
hem maakte en hem zeker ontzag inboezemde.
Een half uur later klepte het bang en haastig op den toren
van Volxem al de deuren van 't dorp werden opengetrokken.
Weldra kwam de koster met brandenden lantaarn en al bellende
buiten gevolgd door M. Wouters die 't heilig sacrament en
't heilig oliesel droeg.
Toen ze weg waren vroeg- iedereen wie er nu mocht berecht
worden. Weldra was het geweten en menige godvruchtige ziel
wist aan te halen dat God zijn uur kende en dat hij de hoog-
moedigen, die hem dorsten trotseeren en zijn priesters weerstaan,
wel wist te vinden op den gepasten tijd. Wat was Jan Vieminx
nu met al zijn demokratie, zijn baatzucht en zijn geweld I
Velen voegden er bij dat zij niet gaarne voor den Heer
zouden verschenen hebben met een geweten lijk dat van den
jongen demokraat.
Ondertusschen Daderden Wouters en de koster de hoeve
der weduwe Vleminx. De stilte van den herfstavond was alleen
lijk onderbroken door 't nijdig geblaf van nen hond. Op eens
bleef de koster staan.
't Is voorzeker aan 't hekken van de wed. Vleminx dat die
razende beest staat, sprak de koster. Er is voorzeker nen
hond ontbonden.
Beide keken met scherpen blik in de richting van 't hekken
der hoeve van vrouw Vleminx. 't Was overtrokken lucht, niet al
te donker zoodanig dat men op zekeren afstand voorwerpen kon
zien zonder hunne bijzondere vormen goed te kunnen onder
scheiden.
Aan 't hekken stond' een zwarte gestalte als zij goed luister
den konden zij hooren dat iemand met gedempte stem scheen te
spreken en dan iedere maal sprong een kleinere gestalte wild en
woest in 't ronde terwijl een nijdig en razend geblaf weergalmde.
Wat mag dat zijn vroeg de koster ongerust.
Ga voort en vrees niets, koster, sprak M. Wouters eens
klaps als viel er hem iets te binnen.
De koster ging voortnu hoorde hij duidelijk hoe men den
hond ophitste 't beest jankte vervaarlijk.
0 Vrees, niets, ga voort, sprak Wouters met kalme stem
tot den aarzelenden koster.
Toen ze niet ver meer van 't hekken waren hield het geblaf
en gejank eensklaps op en de zwarte gestalten verdwenen achter
de haag.
Toen Wouters met 't allerheiligste in huis kwam zaten Cies
en eenige demokraten die 't akelig nieuws vernomen hadden en
Jan een laatste vaarwel waren komen zeggen, op de knieën in de
groote keuken. De priester die thuis kende ging recht naar de
kamer waar Jan op zijn sterfbed lag. Vrouw Vleminx zat geknield
te weenen terwijl eene vrouw uit 't gebuurte, die sedert dat Jan
veel verslecht was soms wat hulp kwam bieden, den koster en
den priester bijstond.
Droef en treurig klonken de woorden van Wouters wiens
stem van aandoening beefde, over den stervende, nu en dan
onderbroken door nen snik van Jan's moeder.
Na de plechtigheid richtte M. Wouters eenige woorden van
aanmoediging en troost zoowel aan Jan als aan zijne moeder en
keerde terug naar het dorp.
Toen hij door de keuken ging waar Cies en de vrienden van
Jan nog geknield zaten zag hij achter aan een vrouw over een
stoel liggen het wezen gedoken in de handen. Nevens haar zat
Max stil en roerloos, als verstond het trouwe dier, welk treurspel
hier aan 't eindigen was.