HET RECHT
Hel indeKGljler in Juli
De B' Bedeuaan naar den lüzsr
Dan De Dnlimsclie lianen
Economische mes
Het liegen tegen Kinderen
Leest en verspreidt
TOLK DER VLAAMSCHE
KRISTENE VOLKSPARTIJ
t DEERLIJK
V. O. S. en B. V. O. S. van Deerlijk
richt de bedevaartreis In Daar Dixmuide,
op Zondag 21 Augustus a. s.
Degene die verlangen mede te gaan
gelieven (en spoedigste zich aan te geven
in het lokaal De Linden of bij een be
stuurlid
De reis wordt gedaan per autoK Niet
leden worden ook aanvaard.
Het Bestuur.
Op Zondag 7 Augustus, om 8 u 30 (na
de mis van 7 u. 30), vergadering van den
propagandakring in 't gewoon lokaal.
Wij doen beroep op de jonge partijge-
nooten méér deze vergaderingen bij te
wonen en zich te laten inschrijven als lid.
In de vergadering van onzen propa
gandakring van velleden Zondag werd
besloten eene inschrijving te openen tot
het aankoopen eener vlag. De eerste In
schrijving bracht reeds 5© fr. op.
Wij hopen dat alle goede Vlamingen
en kristen demokraten het hunne zullen
bijbrengen.
Alle giften worden in dank aanvaard
bij Odlel Verstraete, Paanderstraat te
Deerlijk.
De gemeenteraad werd bijeengeroepen
op Woensdag 27 Juli 1927 om 6 ure
's avonds met volgende dagorde
1. Nazicht der gemeentekas en der kas
van den ontvanger der kommissie van
openbaren onderstand.
2. Kerkbegrootingen van 1928.
3. Bespreking elektriciteit.
4. Brief splitsing der kiezerslijsten.
5. Briei der onderwijzers. Termijn van
het groot verlof.
6. Wijziging reglement oo het banden.
Wij geven toekomende week verslag.
MOESKROEN
STRIJDPENNING
De volgende personen geven wekelijks
elk 0.25 fr.
Mlllecamp Albert, Van de Voorde Jan,
Vanherrewegne V., Pauwels Ad., Terryn
Juul, Vanherreweghe Ferdinand, Van-
daele Juul, Brutin Kamiel, üelwante Ad.,
Demeester Achiel, Pype Omer, Ducou-
lombler Ernest, Deltour Omer, Delwante
Einest, Vandooren Maurice, onbekend,
vrouw E. Delwante, Vandensteen Maria,
Derycke Blanche, Vanhaezebroeck Marie,
Rooze Renilde, Declerck Angèle, Dem'ees-
ter, R.Vaneeckhout Leopold, Depraeter
Julien, Depraeter Jules, Roulens Camlel,
Vanhuyze Madelene.
Voor heel het land bedroeg het index
cijfer op 15 Juni 785 punten, op 15 Juli
790.
Voor de provincie Antwerpen
Antwerpen e omstreken
de provincie Brabant
Brussel en omstreken
West-Vlaanderen
Oost-Vlaanderen
Gent en omstreken
Henegouw
de provincie Luik
Luik en omstreken
Limburg
Luxemburg
de provincie Namen
Het gemiddeld Indexcijfer der belde
Vlaanderen ls 782 1/2.
Vergelijkende cijfers.
1920 1921 1922 1923 1924 1923 1926 1927
den van stof (b. v. in de graanschepen
bij het behandelen van kolen, erstsen)
met al de ongemakken daaraan verbon
den.
De behandeling van sommige goederen
als Woolpltch, calamine en Bombay erisen,
hulden, brengen bijzondere gevaren en
ongemakken mee.
Het heffen van te zware vrachten
100 Kg. en meer (houtpulp b. v.) ver
oorzaakt wel eens breuken.
Verder komen talrijke arbeidsongevallen
•oor, door het vallen van koopwaar, door
stooten, pletten, enz.
Arbeidsongevallen.
Met het oog daarop heeft de Stad Ant
werpen twee verbandhuizen opgericht,
een op't Noord (Bordeauxstraat) en een
op 't Zuid (Waalsche Kaal). Elk verband
huis Is goed Ingericht en beschikt over 'n
auto ambulance. Voor de noorderdokken
ligt er op nr 62 zelfs een ambulancieboot.
Het gaat er diuk toe in die verband-
buizen, vooral op het Noord waar het
grootste deel der haven gelegeD is. Zie
hier Je cijfers der drie vorige jaren, alleen
wat de arbeidsongevallen betreft.
Jaar Noorder- Zulder- Totaal
verbandhuls verbandhuls
1924 4463 2430 6895
1925 4477 2249 6727
1926 4850 2411 7251
13780 7090 20870
Schatten wij het getal havenarbeiders,
stads- en staatspersoneel en andere per
sonen aan de Haven werkz <am op 35.000
man, dan hebben wij onder hen jaarlijks
gemiddeld 200 op 1.000 slachtoffers van
een arbeidsongeval. Dan wanneer in ons
land, volgens de gegevens der arbeidson
gevallenstatistiek van 1921, opgemaakt
door het Ministerie van Nijverheid, Ar
beid en Maatschappelijke Voorzorg, voor
al de bedrijven te zamen de verhouding
s echts 82 op 1.000 is en voor de mijnen
103 op 1 000.
Omdat de talrijke arbeidsongevallen
aan de Haven individueele gevallen zijn
en in de dagbladen slechts een klein
plaatsje kriigen onder de dagelijksche
rubriek Gebroken armen en beenen
denkt men niet aan het beroepsgevaar
van den havenarbeider, al ls het heel wat
g rooter dan dat van den mijnwerker
waarover iedtreen spreekt.
Stippen wij hier enkel nog aan dat
naast bet onvermijdelijke beioepsrisico,
vele ongevallen te wijten zijn aan ge
jaagdheid bij het werk, gebruik van ge
rief dat in slechten toestand ls, onacht
zaamheid en ook aan de onhandigheid
van ongeoefende arbeiders.
Op 21 Oogst gMcbledvle 8' bttMM naar
hei ljzeiland. Wat een weg, afgelegd aedert Sep
tember 1920, toen wij-opstapten, enkele bonderde
bcévaarders door de nijdige regenvlagen langs de
vaart van Veurne naar Loo, Steenkerke-waarts, om
er te bidden op Joo English' graf.
Overbodig Is net de reeks volgende beevaarten
op te sommen; telken jare stijgende tot dat heerlijke
hoogtepunt van 22 Oogst 19*$.
Het mag een versleten gemeenteplaaU rijn .te
zeggen een volk dat zijne dooden eelt Is een
groot volk, doch Vlaanderens hulde aan zijn bezwe
ken Ijzer-geslacht ls er een zoo beteekenisvolle-,
gewijd door de tragiek van de miskende en onver-
gelde Vlaamscbe dienstbaarheid In de Belgische
weermacht, da: vooral voor Vlaanderen de dage
raad van z]Jn JaulIJksche peigrimagie naar bet doo-
dcnland, een hclUp-llende belofte voor d» komen-
do tijden laat opengloren.
Welk onvesbasterd Huisgezin ls er nog in Vlaan
deren, dat zijn beüvaartganger naar den Yzer niet
telt? De cijferaars hebben zich Ingespannen, ver
leden Jaar, om te berekenen ol er 50,dulzend of
wel 60 duizend deelnemers waren.
Alles wijst
bedevaart, dat
Yzer-boorden
Doch wat bedled heelt dat getal
De geest van die dulzcnde, welke in Mne groot-
sche gedachte opgaan en samenscbaren: de trouwe
aan het gesneuvelde Yzer-geslacht, die geest baart
nationale bezieling bet spannend verlangen
ir voortleven, en grooter c
van Heldenhulde
Het reusachtig Yzer-kruis vat
wordt opgebouwd niet enkel met
maar ook en vooral met gedachte
samengeordend tot een heerlijke volkspassie om
Vlaanderens roeping te verwezenlijken.
Op Zondag 21 Oogst, zullen de geredde zerkjes
van bet front op de Vlaamscbe kloeke schouders
naar de grond van Heldenhulde gedragen worden,
begeleid, neen, gestuwd door 80.000 bedevaarders,
Februari
Maart
April
396 450 387 383 480 521 527 755
420 434 380 397 495 517 520 770
445 411 371 408 510 511 521 771
461 399 367 409 498 506 529 774
471 389 365 413 485 502 558 776
462 384 366 419 492 505 579 785
jult 453 379 366 429 493 509 637 790
Augustus 463 384 366 439 498 517 681
September 471 386 371 455 503 525 684 -
October 477 3üi d/9 458 513 533 705
November 476 394 384 463 520 534 730
December 498 393 384 470 511 534 741 -
Het werk.
De fjaven van Antwerpen ls de in- en
uitvoerhaven van de Belgische Nijverheid.
Door haar ongefivenaarde aardrijks
kundige ligging op het kruispunt van de
groote internationale verkeerswegen, tus-
schen de machtige industriegebieden van
Europa en de landbouwlanden van over
zee, Is zij tevens een belangrijke door
voerhaven.
Voor een steeds grooter aantal perso
nen biedt zij de gelegenheid zich een be
staan te verzekeren.
De totale tonnemaat die tot 1860 slechts
zachtjesaan toeneemt, gaat, eenmaal dat
de Schelde vrij is (1863) flink de hoogte
in. De stijging houdt aan tot, in 1914, de
vreemde bezetter de Schelde praktisch 4
jaar gesleten houdt. Na den wapenstil
stand keeren de schepen hier terug en
bereiken we met reuzensprongen het peil
van 1913. In 1922 wordt het reeds over
schreden en almaar door stijgt het aantal
en de tonnemaat
Jaartal
1830
1865
1913
1922
1923
1924
1925
Aantal
zeeschepen
719
3010
7086
8323
9351
9709
9971
11.599
Totale
tonnemaat
120.335
776.208
14.146.816
15.060.182
17.353.498
19.306.907
20.201.628
22.794.896
Ongemakken en gevaren.
Het werk is zwaar, Ia3tig, afmattend
en soms vuil. Het gebeurt meestal in open
lucht, waardoor de havenwerkers, be
zweet door het werken, veelal zijn bloot
gesteld aan verkoudheden. Soms ge
schiedt hel in gesloten ruimten en te mid-
Groote en Middelbare
Belgische Nijverheid
OP 31 OKTOBER 1926
Bij de wet van 14 Juni 1926 werd de
Re peering er toe gemachtigd, om tot 31
December 1930 onoerzoeken te doen, om
de tienjaarlijksche telling van 1920 om
trent den handel en de nijverheid aan te
vulleD.
Ter uitvoeting dezer *et is het Minis
terie van Nijverheid overgegaan tot de
telling op 31 October 1926, van de nijvet-
heidsbedrijven met 10 en meer arbeiders.
Op het oogenbllk van het onderzoek
waren er in de 13,082 bedoelde bedrijven
35,174 werklieden van vreemde nationa
liteiten, vertegenwoordigende 3 26 t h.
der in deze exploitaties gebezigde totale
arbeidersbevolking.
Het talrijkst zijn de Italianen .en Polen,
onderscheidenlijk ten getallevan 8,507 en
8,019. Daarna kome-t de Franschen
5 260; de Hollanders 4,414;de Algerijnen
1,833; de Yougo-Slowakken 1,449; de
Russen 1,130; de Marokkanen 791; de
Tsj'cho Slowakken 621; de Dultschers
498; de Luxemburgers 469; de Hongaren
413; de Brltsche onderdaken 378; de
Zwitsers 342; de Spanjaarden 307; de
Oostenrijkers 275; deRoemenen 177; ver
schillende nationaliteiten 741.
De helft dezer vreemdelingen werd ge
bezigd in de mijnen, waar zij bijna 9 5
t. h. der totale arbeidersbevolking verte
genwoordigen.
7677 waren In de metaalnijverheid te
werk gesteld (3 771. h.); 1627 in de bouw
nijverheid (4.041. h.) en 1110 in de kunst
en nauwkeurigheidsambachten (4 98 t h.)
De telling van 1910 heeft de bedrijve
in 5 kategoriCn ingedeeld zeer kleine of
fi'nilienijverheid, de kleine r.ijverh id (1
lot 4 arbeiders);de middelbare nijverhei
(5 tot 49 arbeiders); de grootnijvtrneid
(50 tot 499 arbeiders); de zeer groote
nijverheid (500 arbeiders en meer).
De bedrijven met 10 arbeiders en meer
werden niet getotaliseerd in de groepen
volgens den aard van 't bedrijf. Het ls
dus niet gemakkelijk de uitkomslen, met
15 jaar tusschenpoos, te vergelijken.
Men kan evenwel vaststellen dat in
1910 er 10,649 bedrijven en afdeellogen
van bedrijven bestonden, met 10 en meer
arbeiders,die580,689arbeiders bezigden.
Bij het onderzoek van 1926 telde nun
13,082 bedrijven met 874,309 mannen
206,022 vrouwen.
De verhooging van het getal bedrijven
bedraagt dus 23 t. h.; deze van het getal
atbeiders 55 t. h.
De verhooging van het getal gebezigde
vrouwen is bijzonder groot; zij bedraagt
77 t. h., terwijl het getal mannen slechts
51 t. h. bedraagt. In de tabaksnijverheid
namelijk, om slechts deze te noemen,
bedroeg het getal vrouwen In 1910, enkel
het vierde der gebezigde arbeiders. In
1926 klom deze verhouding tot de twee
derden.
Waarschijnlijk is de achturenwet niet
vreemd aan de vermeerdering van het
arbeidspersoneel in de nijverheid. Ander
zijds ziet men volgens de volkstelling van
1920, dat de vermeerdering van het ar
beidspersoneel der nijverheid gebeurt ten
nadeele der landbouwarbeidskracht.
Kunstzijde - trust.
1927 brengt ons 'n internationale trust
der groote kunstzijde-nijverheden. Het
liep uit op 'n akkoord tusschen Cour-
taulds, Vereinlgte Glanzstoff en de Itali-
aansche Snia Viscosa te Turino Er was
'n krisis, en de Snia Viscosa verkocht
oider prijs, deed aan lage prijskonkur-
rentie. De trust beoogt kontrool en scha
kelde deze lage prijs-konkurrentie va
Stia uit. Men houdt ook'c oogje op de
verkoopmogelijkheden In 't Oosten. De
Dutch Enka (Holland) bleef afzijdig en
deed ondertusschen kapitaalsverhooging
om meer zelfstandigheid te verkrijgen.
Kongo-kolonie
Union Minière du Katanga. (Versl.
Soc. Générale de Belgique). Enkele pro-
cuktlecijfers der KoperoDtginningen
1911 998 ton 1923 57.886 ton
1914 -10,722» 1924 - 75,570
1919-23,019» 1925 90,104
1922 - 43,362 1926 80,618
- De radiumfabriek van Ooien leverde
i i 1926 20 gr radium, dit ls 90 der
wereldvoortbrengst.
De Coobaltvoortbrengst te Ooien
kan in 50 °/o der verbruiksnoodwendlg-
heid voorzien. Amerika ziet in de Kongo-
leesche kopernijverheid 'n geweldige kon-
urrentieen zoekt dan ook hieraan... te
verhelpen.
Steenkolenvoortbrengst.
De volgende cijfers zeggen klaardulde-
lijk hoe 't met de rationalisatie staat in de
Ver. Staten.
Voortbrengst van steenkolen per werk-
an en per dag.
Amerika 4 ton per man en per dag
N >ord-Frankrijk 600 kg Engeland 900
tot 1020 kg.Duitschland rationaliseerde
n klom van 930 tot 1050 kgr.
Alle ware Vlamingen
abonneeren zich
op ons blad
HANDELSBEURS
PETROOL. 4merikaansche, in ci-
t rne, de 100 kilos, 197; id., in barrils,
de 100 kilos, 198; id., in 't klein, de 100
liars, 200.
KOFFIE. Beschikbaar prima, 1565;
id. superior, 1500; id. Good, 1470; id.
Regular, 1430; id. gewone, 1300; id. mi
nimal, 1170; Santos prima, in sh., 83;
s perior, In sh 80; Good In sh., 78.
HARS. Spaansche, beschikbaar
515; blonde, beschikbaar. 440; id., bruine
b schikbaar, 365.
KOOLZAAD. Toria, April Mei, Id
onden, 19/15, Ferozepore, April-Mei,
In ponden, 18/15.
HAVER. Plata, Clipped, 52 kilos,
beschlkb.. In frank, 142; inlandsche,
besch., 159-160.
SUIKER. Ruwe voor vervoer, be-
•st'iikbaar, 260; aanst., 262; Gekrlsta-
I seerde voor vervoer, beschikbaar, 308;
Mei, 311.
BLOEM. Inlandsche, beschikbaar,
w ttelijke type, 274; Kansas Hard Wheat
P tent, nieuwe oogst, in dollar, 7.75,
Manitoba, Patent, Jan., in dollar, 8.10.
GERST. Inlandsche, beschikbaar;
173; Donail, besch.. in frank, 165-180;
Canada, Nr 3, beschikbaar, 167
TARWE. Kansas, Nr 2. onder
sloom, ir, dollar, 6.00; Manitoba, Nr 3,
besch., in dollar, 5.90; inlandsche, be
schikbaar. 200.
ROGGE. Inlandsche, beschikbaar,
183-186; Donau, beschikbaar, in frank,
184-185; Pomeranie, vlott., in frank,
189 191.
LIJNKOEKEN. Amerikaansche,
beschlkb., in gulden, 12.65; Inlandsche
beschikbaar, 176; cocoskoeken van Java;
gulden, 10.35; Palrapitkoeken, 152-152,
ma{skoeken, 155.
MAIS. Plata, gele, nieuwe besch.,
in frank, 120 121; id., vlott., in frank,
120-121; Cinquantlno, Plata, roode,
besch., in frank, 132-133.
LIJNZAAD. Bombay, Maart-April,
ponden, 18/0; id., Calcutta, vlott., 17/10
id, Jan.-Feb., 18/7/6; id., Plata, beschlkb
15/3; vlott., 15/1.
Gezondheidsleer en
T extielnij verheid.
De Textielnijverheid is in Belgie onder
velerlei opzicht eene belangrijke nijver
heid.
Het getal werklieden in deze nijverheid
gebruikt loont reeds aan welke belang
rijke plaats zij" in hetland bekleedt.
Volgens de optellingen welke In 1924
gedaan werden door het Arbeidsopzlcht,
bedroeg het aantal werklieden In deze
nijverheid gebruikt124.979 waaronder
4.531 jongens en 7.165 meisjes van min
der dan 16jaar oud; 18.403 werksters
van 16 tot 21 jaar en 35 434 werksters
van meer dan 21 jaar.
Uit een onderzoek, gedaan door het
Centraal Verbond der Christene Textiel
bewerkers, bleek dat op een totaal van
68.560 werklieden uit het Textielbedrijf,
waarover het onderzoek liep, er in 't be
gin van 1926, 38 128 mannelijke werk
lieden waren, 22 617 ongehuwde vrouwen
ea 7.634 gehuwde vrouwen. Dus meer
dan 11 oder werklieden uit het Textiel
bedrijf blijken gehuwde vrouwen te zijn.
Deze enkele cijfers geven klaar aan van
hoeveel belang de vrouwen- en kinder
arbeid In het Textielbedrijf is.
Het moet erkend worden dat deze nij
verheid zich zeer gemakkelijk leent tot
het benuttigen van de arbeidskracht van
vrouwen en jeugdige personen. Immers,
in de Textielnijverheid is er veel werk te
doen waarvoor geen al te groote arbeids
kracht vereischt wordt.
Maar langs een anderen kant moet toch
in overwegiDg worden geDomen dat het
voor de volkswelvaart niet alleen vol
doende Is in het land over eene bloeiende
nijverheid te beschikken, waar de werk
lieden zich een, betrekkelijk, goed be
staan kunnen verzekeren, maar dat ook
moet gelet worden op htt behoud der
volksgezondheid eene eerste vereischte
tot blijvende welvaart van een land.
En ls het waar dat een bloeiende nijver
heid een rijkdom is voor land en volk,
het" is evenzeer waar dat de gezondheid
van vrouwen en kinderen een andere- en
blijvende rijkdom ls die heel de toekomst
der volkswelvaart in zich sluit.
En hier past het wel, eens te onderzoe
ken of de Textielnijverheid, onder ge
zondheidsopzicht, wel de noodlge waar
borgen biedt.
En om dat te kunnen doen is het noo-
dig dat wij ons een goed gedacht vormen
van wat eigen-ijk de Textielnijverheid is.
Wij meeaen het wezen en het doel van
de Trxtielnijverh id in volgende woorden
te kunnen omschrijven De Textielnijver
heid, in heel hare Inrichting, heeft ten
doel, uit de daartoe geschikte grondstof
fen, geweefsels voort te brengen welke
moetei, dienen om door de menschen
voor allerlei doeleinden benuttigd te wor
den.
De grondstoffen welke bier het meest
g brulkt worden tot het vervaardigen van
geweefsels zijn het vlas, de jute, het ka
toen, de wol, de kunstzijde en het haar.
Al deze grondstoffen moeten verschil
lende bewerkingen ondergaan, vooral-
r men het geweefsels onder handen
heeft dat b. v. moet dienen tot kleeding.
Wij willen hier enkele van die bewer
kingen nagaan en tegelijkertijd zien wel-
k n invloed zij hebben op de gezondheid
:r werklieden.
De belangrijkste bewerkingen die elke
g ondstof moet ondergaan zijn het spin
nen, het weven en het verwen.
Vooraleer het vlas echter in de spin
nerij komt om gesponnen te worden ls
het reeds aan een paar bewerkingen on
derworpen geweest. Deze bewerkingen
zijn het rooten en het zwingelen.
Het rooten bestaat hierin dat het vlas
voor een zekere tijd In het water wordt
gestoken om door een soort gistingspro
ces den vlasvezel los te maken van den
vlasstengel.
Bij deze bewerkingen zijn de werklie-
d.n blootgesteld aan alle weergesteltecis-
sen en lijden bijzonder onder de vochtig
heid.
Het is dan ook verklaarbaar dat vele
atbeiders die aan dit werk gebruikt wor
den onderhevig zijn aan rhumatisme.
Het zwingelen bestaat hierin dat men
bij middel van bijzondere werktuigen
vlasvezels ontdoet van de stengels.
Bij deze bewerking wordt het stof in
zulke dichte wolken opgejaagd, dat men
in de werkhuizen waar zulk werk gedaan
wordt, soms den Indruk krijgt dat de
werklieden in een dichten nevel werken.
Het is dan ook niet te verwonderen dat
de w erklieden daar zeer veel onder lijden
en zij zijn dan ook veel blootgesteld aan
longpijpontstekingen, chronische brour
cl ltls, slepende longterlngen en hart
ziekten.
Het herleiden tot draad, of het spinnen
is wel de voornaamste bewerking welke
men de verschillende grondstoffen doet
ondergaan, vooraleer zij kunnen dienen
tot het maken van geweefsels.
Bij een bepaalde kategorle van ouders
heerscht het denkbeeld, dat men tegen
een kind zooveel kan liegen als men
maar wil.
Met opzet kies ik het woord liegen
omdat er voor het kind althans geen
halve waarheden bestaan; jokken
om den tuin lelden en dergelijke scha-
keerlnqen worden door het kind nog niet
zuiver gevoeld. In 't algemeen is voor
een kind Iets waar oi onwaar. Dat neemt
natuurlijk niet weg dat ergevalien genoeg
zijn,'waarbij het heel verstandig kan zijn
aan het vragende kind niet de heele, dik
wijls harde waarheid te zeggen en ook
het zoogenaamde leugentje om bestwil
kan in bepaalde omstandigheden verstan
diger zijn dan de naakte waarheid.
Neen, bedoeld wordt de grove leugen
tegen het kind van bijv. 3 jaar, dat reeds
een paar maal bij den dokter op het
spreekuur is geweest voor een niet pijn
lijke, maar eenigszlns onaangename be
handeling, bijv. het in de keel kijken
Nu moet dit den derden keer weer gebeu
ren. In bijzijn van het kind hebben de
dokteren de moeder den dag van het be
zoek bepaald.
Evenals de vorige keeren kleedt de
moeder het kind dlrekt na het koffiedrin
ken haastig aan om tijdig op het spreek
uur te zijn.
Het kind voelt die haast, voelt de ner
vositeit van de moeder om de komende
scène en vraagtGaan we naar den
dokter Wel neen, zegt de moeder,
v. e gaan een eindje wandelen en straks
gaan we naar grootmoeder en dan krijgt
ge wat lekkers.
Maar die kleine herkent de straten en
ziet dat moeder de richting van het huis
an den dokter inslaat. Ze begint zachtjes
c jammeren en vraagt weergaan we
naar den dokter waarop de moeder
lograaals ontkent. Maar in de straat
an den dokter gekomen, gaat het kind
harder huilen, daar de situatie sprekend
gaat gelijken op de voorgaande wande
lt ogen, en vraagt nu smeekend maar
hij hoeft me toch niet meer in de keel te
kijken
Op de stoep van het doktershuls ko
men de herinneringsbeelden levendiger
opzetten. Het kind herinnert zich dien
dokter in zijn witte jas gewapend met
voorhoof dspiegel en keelspatel, beleeft
eer het heele tooneelhoe die dokter
vraagt om den mond te openen, hoe hij
dan met die spatel op de toog drukt,
waardoor een gevoel van misselijkheid
ontstaat met als slot het onaangename
kokhalzen.
Het huilen is in een vervaarlijk gebrul
o/ergegaan. De nu uiterst zenuwachtig
geworden moeder houdt maar perminent
vol, dat de dokter NU niet meer in de
keel zal kijken, maar ziet I eenige oogen-
blikken later zit de kleine in den onder-
zoekstoel en ondergaat weer dezelfde
behandeling als reeds eerder en dat niet
tegenstaande de heilige verzekeringen
van moeder, dat dit niet meer zou gebeu
ren.
Het kind ls bedrogen. Er is iets vree-
selijks gebeurd, een moreeele moord, ja
waarlijk, dit woord is niet te kras.
Dat kind heeft zijn vertrouwen In zijn
moeder voor goed verloren. Zijn moeder,
waarin het tot nog toe een onwankelbaar
vertrouwen had, tegen wie het opzag als
een hooger wezen, als een godheid, in
wie men een onbeperkt geloof kon stel
len, dat verheven wezen heeft hem belo
gen Hij kon niet anders dan een onbe
perkt vertrouwen stellen in zijne moeder,
want reeds op zijn eerste stamelende
vraagjes had hij steeds een afdoend ant
woord gehad, waardoor zijn weten was
vermeerderd, zijn gezichtskring was ver
ruimd. De antwoorden van zijn moeder
waren opgezogen ais het eenige evan
gelie.
En zie nu hoe dat zeldzaam teere ver
trouwen ineens wreed vernield ls.
Bovendien, wat heeft die moeder een
schitterende gelegenheid voorbij laten
g.ian om haar kind iets goeds te leeren.
Als zij, toen de vraag kwam gaan we
naar den doktereerlijk had geantwoord
ja en, nadat haar kind was gaan hul
len, gezegd had kom wees nu eens
flink, moeder gaat met u naar den dokter
om U beter te maken, de dokter zal U
nog even in de keel moeten kijken maar
dat doet geen pijD, is alleen een onaange
naam gevoel, moeder vindt het ook niet
prettig, dat ge naar den dokter moet,
maar zoowel moeder als de dokter willen
graag, dat ge weer beter wordt en dat
wilt ge zelf toch ook
Als zij dat tegen haar kind gezegd had,
had ze de zuivere waarheid geschilderd,
haar kind geleerd om over een
onaangename gebeurtenis heen te zien
met als einddoel volkomen beterschap en
had ze baar kleine het prettige gevoel
geschonken over den angst gezegevierd
te hebben. Ja, ze zou nog meer bereikt
hebben. De intimiteit tus»chen moeder
kind zou versterkt zijn, immers samen
gingen ze naar den dokter, samen leden
ze onder de komende onaangename maar
noodzakelijke behandeling en sameD ge
noten ze van den triomf dit alles moedig
doorstaan te hebben.
Soms voelt die moeder wei eenigzina,
dat ze verkeerd gedaan heeft zoo tegen
haar kind te liegen en tracht ze dit nu
goed te maken door, terwijl ze haar lieve
ling uit de handen van den dokter over
neemt, te zeggen stoute dokter, hé
aldus trachtende haar positie te reuden
door tegenover haar kind te doen, alsof
werkelijk niet geweten beeft, dat er in
de keel gekeken moest worden.
Ten eerste zijn echter hiermee de
onwaarheden, die ze verder gezegd heeft
van hetniet naar den dokter gaan niet
weerlegd, doch waarschijnlijk zal het
kind dat niet eens opmerken en met beide
handen de gelegenheid aangrijpen zijn
moeder, zijn afgod, weer op haar verhe
ven (zij het dan voortaan wat wankele)
voestuk te plaatsen, maar ten tweede
vervalt die moeder in een andere bijna
even noodlottige fout nl. den dokter voor
tc stellen als een beul, een onbetrouw
bare wreedaard.
Die fout is daarom zoo noodlottig, om
dat die moeder haar kind onmiddellijk ia
gevaar kan brengen.
Stel u voor een kleuter van 2 jaar in
den kinderstoel met een bord pap voor
zich. Hij heeft geen trek, maar zijn moe
der tracht op alle mogelijke manieren die
naar binnen te krijgen. Eindelijk
ioopt ze naar den telefoon en zegt:
wacht, ik zai den dokter eens opbellen,
die zal u naar bet ziekenhuis brengen».
Ze neemt quasi den hoorn op en begint
gesprek. Het kind zet het op een gil
len, weet wel niet wat een ziekenhui»
beteekent, maar voelt intuitief, dat het
een vreeselijke straf is, waarbij hij van
zijn moeder weg moet. Die dokter zal
:m meenemen.
Twee dagen later krijgt diezelfde kleine
een keelontsteking. De dokter wordt wer
kelijk telefonisch geroepen en vmdt bij
zijn komst een hevig krtjschend kind ge
heel ontdaan.
Dat kleine menschje, waarover moeder
en vader met zorgvolle gezichten gebo
gen staan, klemt zich in radeloozen angst
aan de stijltjes van zijn ledlkantje vast
hij vermoedt niet anders dan dat die
vreemde man hem mee komt nemen en
ziet door de koorts de omstandigheden
in nog schriller kleuren dan twee dagen
te voren.
Hoe moet die dokter nu een ernstig
onderzoek instellen Hoe zal hij in de
keel kunnen kijken om uit te maken of
we met een onschuldige keelontsteking
of met diphtheritis te doen hebben
Stel al dat het hem gelukt, dan zal toch
voortaan alles, wat nu verder met den
dokter In verband staat, met angst en
wantrouwen worden ondergaan. Het aan
leggen van den thermometer, het Inne
men van het drankje, het rustig in bed
blijven liggen en zoovele andere dingen,
die voor de moeder de verpleging moge
lijk maken en de geneziDg kunnen bevor
deren, gaan nu met hevige scnèes ge
spaard.
Het liegen brengt zoowel lichamelijke
ais geestelijke schade aan het klDd.
Wat hebben we nu van die ouders, die
maar tegen hnn kinderen zeggen wat ze
kwijt willen wezen, te denken Hoe
komen ze tot een dergelijke gedragslijn
Is dat slechts onnadenkenheid
Mijns inziens zit de oorzaak dieper.
Die ouders gaan van bet Idee uit, dat
kinderen volkomen redeloos zijn, een
soort dieren, waaraan ge geen rekenschap
hebt af te leggen, omdat ze toch niet»
begrijpen. Zij hebben geen eerbied voor
het hoogst interessante proces, dat ln die
jrnge hersenen plaats heeft en al is hun
niet kwalijk te nemen, dat ze, leeken op
dit gebied, de veranderingen In de herse
nen nietjrennen, de resultaten dier
auderingen kunnen ze dagelijks bij butt
kinderen opmerken.
Dr. I. A. v. d. Starp (Nederland).
Onze Sociale Inrich
tingen bespreken het
enkwest overa So
ciale Verzekerln-
gen en sturen^er
ten spoedigste een
antwoord op.
Op 21 Oogst
naar Diksmuide
Men schrijft in ten allen tijde des jaars
Prijs per jaar 12,50 fr.; 6 maanden
6,b0 fr.; 3 maanden 3,75.