Meneer HUBIN
Socialistisch Volksvertegenwoordiger
POLITIEK ALLERLEI
Ons Praatje
Parlementaire bekentenis
digd en dat zich beperkt tot wat
volgt
a) Op bestuursgebied blijft de wet
\an 1921 onveranderd, maar een
kommissie van ambtenaren die de
wet sedert 8 jaar overtreden moet er
voor zorgen dat ze beter wordt toe
gepast.
b) op legcrgebied blijft de toestand
als die door de lauwhartige kapitula-
tie ran 1928 door de minimalisten
werd aanvaard.
c) op gebied van hooger onderwijs
is zooals ge hierna zien zult, de toc-
stand niet bevredigend de splitsing
van de technische scholen en de ver
houding tegenover de Ecole des Hali
tes Etudes, wordt een nieuwe foppe-
rij.
d) op gebied van lager en middel
baar onderwijs gaan we een stap
achteruit er wordt rekening gehou
den met de vrijheid van het gezins-
hoofd.
DE HOOGESCHOOL OPLOSSING.
r bevat de
i het sta-
toestand
Het ontwerp van Jaspa:
facultatieve leergangen ei
tus-quo. of een blijvende
voor de Ecole des Hautes Etudes
De fopperij is dus. volledig.
Ziehier de bepalingen van het voor
stel Jaspar volgens een Brussclsch
blad
Art. 1 van dit ontwerp zegt dat.
met ingang van het studiejaar 1930-
1931 het Nederlandsch de taal is van
het onderwijs aan en van hel bestuur
van de Gentsche Hoogeschool.
Art 2 bepaalt dat die vervlaam-
sching geleidelijk wordt doorgevoerd,
met andere woorden, dat de studen
ten, die hun studiën reeds begonnen
onder het oude regiem kunnen voort-
studeeren
Art. 3 schrijft voor dat de speciale'
scholen, ontdubbeld, gehandhaafd
blijven, doch dat, met ingang
studiejaar 1935-1936 het hoogeschool
regiem geleidelijk tot die speciale
scholen uitgebreid wordt. De F
sche afdeelingen worden alsdan-
Luik overgebracht.
Art 4 zegt dat aan de Gentsche
Hoogeschool fakultatieve Franschc
leergangen worden ingelicht jaar
lijks bepaald door den minister v
Kunstet) en Wetenschappen 3>ij 1
nïnklijk besluit na ""beraadslaging
den kabinetsraad cn raadpleging
de akademische overheid. De stu
dent kan er examen over afleggen en
er een afzonderlijk certifikaat voor
bekomen.
Die Fransche lessen zullen gege
ven worden door de huidige profes
soren, die niet in het Nederlandsch
kunnen doceeren.
Art. 5 bepaalt dat te Gent
F ranselt worden gegeven de lessen
in Fransche literatuur en Romanti
sche filologie, zooals in de Germaan-
sche filologie lessen gegeven worden
in het Duitsch of het Engelsch.
Verder zijn er een reeks artikelen,
dte den toestand regelen van de pro
fessoren van het huidige regiem, die
niet in hel Nederlandsch doceeren.
Het ontwerp gaat vergezeld van
een uitgebreide memorie, waarin de
betcekenis vao de verschillende arti
kelen uiteengezet wordt.
Ook wordt er in gezegd, dat, wat
betreft de «Ecole des Hautes Etudes»
het stadus-quo wordt gehandhaafd.
Dc toelage aan de Handelsschool is
een budgetaire kwestie en, zoo Gent
sche hoogleeraren aan bedoelde
«Ecole» willen doceeren, dan dienen
zij daartoe eerst, krachtens art. 12
van de wet van 15 Juli 1849 op het
hooger onderwijs, de toestemming te
hebben van den minister van Kunsten
en Wetenschappen.
DE VRIJHEID
VAN DEN HUISVADER!
De dubbelzinnige bepaling hierover
in de rcgeerirtgsvei klaring van den
her Jaspar ingelast ten gevolge van
de motie door den liberalen landsraad
gestemd werd nader verklaard door
den heer Devèze.
De heer Devèze heeft verklaard dat
het universitair element niet mocht
gescheiden worden van liet taaipro-
blenia. dat onverdeelbaar is en dat de
kwestie in haar geheel moet worden
opgelost Hij heeft ondubbelzinnig te
kennen gegeven, dat de liberalen de
oplossing der hoogeschoolkwestie af
hankelijk maken van deze van hel la
ger en het middelbaar onderwijs
ook van het behoud in Vlaandc:
van de Fransche cultuur. Bedoeld
wordt het behoud van een Fransche
afdeeling der technische scholen,
van ccn gesubsidieerde Ecole
Hautes Etudes. Onrhet nóf duidelij
ker te zeggen, heeft hij er bijge- j
vocgd, dat hij handelt naar voorlich
ting van den heer Pirenne. secretaris
in de Ligue pour l'Unité Beige.
De heer Devèze eischt de vrijheid
i van het gezinshoofd om zijn kind
,:n onderwijs te doen geven in de
taal, die hij verkiest. Maar hij voegt
rbij «rekening houdend met de peda
gogische noodwendigheden van het
kind». Waarom nu moet deze eisch
gesteld worden, indien het met is om
verzwakken in het zgn. bc-
ang van de Fransche cultuur
De liberalen zouden cr over waken,
erklaarde dc heer Devèze ten slotte,
«Jat ieder locnsch maneuver zou wor
den uitgeschakeld, waardoor de vcr-
nederlandsching der Gentsche uni
versiteit zou worden verkregen zon
der de onafscheidbare voorwaarden
bepaald door de liberale ordemotie
Het lijdt geen de minste twijfel
'at de dubbelzinnigheid in de rëgee-
ingsverklaring de kapitulatie van de
vlaamsche ministers dekt
«De Standaard» is er in z'n ontgoo
cheling niet heel verre van af het te
bekennen
Om den toestand op- bestuursge
bied te redden wordt... een commis
sie voorgesteld van lioogc ambtena-
en. Het meerendeel dezer commis
sieleden zijn ons bekend het zijn over
treders der wet op het taalgebruik in
aken die belast worden met
het opmaken der voorstellen tot be
veiliging en verbetering der wet. Op
gebied der legerkwestie schijnt de
heer Jaspar niet te hebben gevat dat
geen enkele Vlaming de taalbepalin-
gen der legerwet van 1928 als een
definitieve, geruststellende, oplossing
der legerkwestie heeft kunnen aan
nemen. En cr wordt ons geen verdere
'genoegdoening voorgespiegeld dan
die gebrekkige legerwetgeving. Wat
aangaat de vervlaamsching der Gent
sche hoogeschool de passus die
daarover voorkomt in dc rcgcerings-
:laring leert ons dat de regeering
hare leden niet alleen vrijheid ver
leent op het gebied der vervlaam
sching van de technische cn speciale
choien, doch over al de modaliteiten
vaif het vraagstuk... We hebben deze
bepaling met onthutsing gelezen. De
regeering neemt dus op het vraag-
stfik van Gent geen verantwoorde
lijkheid, zooals de heer Jaspar op drie
banketten heeft afgekondigd, zij be
zorgt het parlement alleen een pro
grammatisch voorstel, dat bekleed is
met de twaalf ministericclc handtee-
keningen, zonder dat deze handtee-
keningen de
binden.
Het is geen regeeringsverklaring
vreugde in het Vlaamschc land
brengen. Daartoe is ze in hare po
litieke verzekeringen en vooruitzich-
ns de Vlamingen al te bere
kend al te ingetoomd, al te vaag. Er
ontbreekt ook mildheid in.
De Standaard kan er geru-
.evoegen dat een dergelijke regee
ringsverklaring niet mogelijk zou
zijn geweest indien de katholieke
Vlaamsche Kaïnergroep 't Vlaamsch
belang dat niet KAN gediend worden
door een Jaspar- Vauthicr, het
Vlaamsch belang dat van de katho
lieke Vlamingen eischte Jaspar-
Vauthier wandelen te zenden en de
beslissing over te laten aan het kie
zerskorps.
Het is voor de kath. Vlaamsche ka-
mergroep trouwens het beste
twee oplossingen die voor de deur
ofwel toegeven aan de liberalen,
ofwel de regeering doen vallen.
In beide gevallen bcteckent dit on
betwistbaar een vooruitgang van het
Vlaamsch-nationalismc, een dieper
doordringen na het belang van het
Vlaai-.iscii-natiönaal probleem in de
•- m*-
WORDT GELUKGEWENSCHT DO OR DE FASCISTISCHE «NATION
BELGE» om z' leugenachtig en doo r de soc. pers destijds tegengespro-
lten onbeschoftheid inzake Utrechtse he dokumenten.
Ward Hermans heeft hem het gepaste antwoord gegeven op z'n be-
leediging, hij heeft hem gevraagd mede aan te dringen bij de regeering
m z'n interpellatie over de dokume ntenkwestie onmiddellijk
■oorkomen.
later
In
t Vlaanderer
De Vlaamsch-Nationale afgevaar
digden van Kamer en Senaat verga
derden Maandagnamiddag. De parle
mentaire tactiek en het standpunt
van de groep in verband met de hui
dige toestand werd uitvoerig bespro
ken. De groep bevestigde zijn voor
nemen om elke andere oplossing van
de vemederlandsching der Gentsche
universiteit, buiten de algeheele met
inbegrip ven de technische en vrije
scholen, en met de wettelijke
bodsbepaling van het recht van
hoogleeraar aan de «Ecole des Hau
tes Etudes» te doceeren en van
toelagen aan deze inrichting, af
wijzen.
HUYSMANS en TROCLET
hebben te Antwerpen een meeting
belegd gewijd aan de Vlaamsche
beweging Zij huldigden er dc kul-
tuurzelfstandigheul van Vlaande-
cn Wallonië De verklaring is
het opteekenen waard
«Waarom verscheen dit vraag
stuk op de agenda van onze poli
tieke bekommernissen. Zijn libera-
katholiekc ministers plots
flaminganten geworden Neen
Zij zijn bang geworden. Ze werden
het toen Borms gekozen, vverd en
nog meer toen er meer fronters ge-
De heer Huysmans mocht er ge
rust de negen tienden van zijn par-
tijgenooten bijnoemen die dc VI.
minderwaardigheid en verdrukking
maar gaan beseffen zijn in de laat
ste tijden en eendrachtig staan in
de oppositie.
Want waarom heeft de S'cia
listische partij die meesterschap
van de Gentsche katoenbarons en
de fransche bourgeoisie zooveel ja-
:gemerkt gelaten
we nog nat groeien, villen
die heeren ook nog wel een stap-
ken verder gaan en met hun demo
cratisch oog en demagogisch hart
toestanden ontdekken die van
daag loochenen
Alles komt terecht.
DE BURGEMEESTERS van
liet kanton PuerS hebben den ar-
rondissementskommissaris ver
zocht den goeverneur der provin
cie mee te deelen dat zij slechts
dan aan feesten cn kredieten
1930 zullen deelnemen wam
volgens de belofte van den heer
Jaspar een rechtvaardige oplossing
hel Vlaamsche vraagstuk zal
zijn gegevt
Deze beslissing van door de ko
ning aangestelde mandatarissen
geeft duidelijk te kennen dat zij
Vlaanderen boven België verkie
zen. Van daar tot ons standpunt is
de stap niet meer zoo gvoot.
DE KATTENKOLEIRE VAN
EEN «OUDE MATANTd
Als een berimpeld en verschro-
peld overblijfsel van den goeden
ouden tijd sukkelt te Gent nog
voort de oude undelooze kom
meer die «Le Bien Public» heet
alhoewel katholiek een mismaakte
tweelingszuster van dat ander ouw
bakken wezen «La Flandre Libé
rale»
En die twee ma.anten die stilaan
de dag zien naderen dat dc jonge
Vlaamsche armen hen met pak en
tak aan de deur zullen zetten zijr.
vreeselijk boos op Brussel dat Gent
opgaf om zich zelf te rc-ddrn
':ehjk proza van
«Le bien Public» over de overom-
beling van Brussel door de Vla
mingen.
Doch zij (dc Vlamingen) zul-
n er in slagen dank zij u, die ons
in ons lot hebt overgelaten. Als
lokaas voor uw inschikkelijkheid,
heeft men u beloofd, dat men u
niet zou vc"r:-cn dat gij
en sjieciaal regiem zondt genie-
[DoJ
Zij zouden wel naief moeten zijn
11 het te doen. Want indien wij
gestreden hebben,niet moed en vei
trouwen, tot op den dag der te
rechtstelling het is omdat wij ervan
Ttuigd waren een rechtvaardige
zaak te \erdedigen
zaak is niet rechtvaardig.
Tegenover U hebben de Vlamingei
gelijk. Brussel is historisch cn
ethnisch, een Vlaamsche stad, en
wij zien niet in, welke wijze men de
Vlaamshe thesis zou bestrijden, zij
onweerlegbaar. Gij zijt een VI
ofschoon uw volk een taal. spreekt
een iets afschuwelijks is voor
Vlamingen, en dat uw élite dit
soort Fransch spreekt; rijk aan
taalfoutcn(soléscismes 1. dat 11 te
Parijs en in de provincies berucht
heeft gemaakt, zooals gij zegt,
tnnecr gij van ons spreekt >1
En hoe geestig steekt de «Bien
Public» den liaak met de Brusse
laars
Bij u heeft onlangs iemand ge-
:egd Er zou een revolutie uitbre
ken te Brussel, als men cr ooit een
Vlaamsche stad wilde van maken.
Coqtiin de soleil zei Tatarin. Zijt
wellicht van 't Zuiden evenals hij
De dag waarop gij tot de revo-
tie zult besluiten, wees er zeker
n. dat heel het land zich een
spoorkaartje zal aanschaffen om
bij 't voorbijtrekken van den stoet
aanwezig te zijn. Doch deze stoet
zal dc tweede wagen zijn, waarop
ook gij zult plaats nemen, onder
den ironischcn blik der overleven-
•an de Fransche cultuur in
Vlaanderen, die uit louter nieuws
gierigheid de vcrwezclijking van
hun voorspellingen zullen komen
bijwonen.
Als de flamingantische golf Gent
.1 overstroomd hebben de an-
tiflainingantische parlementsleden
hebben zelfs de dijken vernield, die
stad beschutten zal deze
op Brussel neerslaan, eti liet zullen
duivels de Gentenaars niet
i, die Brussel zullen komen ver
dedigen.
HET HELPT NIET MEER
In de «Liniere Gantoise» (vlas
fabriek te Gent) heeft de^aohtbare
heer bestuurder, de heer Öe Landts
heere, een toerken gemaakt bij al
de bedienden, meestergasten, ma
gazijniers, enz met een lijst waar
op hij bovengenoemden verplicht
te te teckenen en te verklaren dat
zij tegenstanders zijn der Ver
vlaamsching van de Gentsche Hoo
geschool. Hetzelfde heerschap was
zelfs zoo edelmoedig de weigeraars
met wegzending, dus broodroof,
bedreigen. Immers, nienschen in
c gedachten dan de zijne w.
en ongewenscht in zijn fabriek,
Dergelijke dwang heeft zich
oorgedaan in tal van andere plaat
sen waar men zich bedreigd voelt
oor den overompelenden vloed der
ervlaamsching. Het helpt niet
Dat is alles slechts koren op on-
cn molen. Wij hebben veel meer
c vreezen van de minimalistische
karaktcrloozen en kruiperigheid
dan van de franskiljonschen brood-
KOMANDANTUUR.
Onder den oorlog hebben we dat
oord geleerd cn ondervonden wat
het beteekende.
De Komandantuur enkele vreem
delingen die door het gew eld der wa
pens de macht in handen hadden ge
kregen
Enkelen die de massa behcerschten
cn hier teerden en smeerden naai vol
strekt eigen goeddunken, meer nog,
die de massa pesten, lasten oplegden
en uitbuitten, voor zich opcischingen
deden en willekeurig straften, met
als alles verrcchtvaardigende leuze
s 1st Krieg».
Thans nog bestaat er een Koman
dantuur in Vlaanderen, maar vermits
liet geen oorlog meer is en het «Es
Krieg» moeilijk gelden kan heeft
tyraiiie een ietwat anderen schijn
aangenomen
Er zijn in Vlaanderen ongeveer
40 000 «Ktappenschweinen» vreemde
lingen of verachterlijke bastaards die
hier sinds 'X» j den scepter zwaaien,
ze wonen op kasteden of naast rijk-
gevulde brandkasten, ze noemen zich
zelf «de elite» en lezen zonder er aan
stoot in te vinden de parabel der wit
gekalkte graven en aanzien het als
zeer billijk dat de wetten naar hun
lees', worden gevormd of ver-
icht
:en taal
1 die vi
oorlog op de
w erd gespro-
h niemand heeft de thesis
ussel, een Vlaamsche stad is,
opgeheven Vroeg of laat zal men
'e bedreiging op de lippen, de ver
wezenlijking der bekroning van dit
programma eischen.
Meent gij dat de overlevenden
der minderheid, welke gij zoudt
helpen vernietigen, uw verzet
steunen
iof.
a lauguc francaise. of in het
isch gezegd enkelen kennen
rlijk Fransch maar de meesten
onder hen gebruiken een taaltje
aarvoor men te Parijs moet lachen
Die élite wordt thans druk bespro
ken onder den naam «minderheden in
Vlaanderen»
■terk hunne positie, geworden
icht af te leiden uit het groot
dat zich thans at speelt rond
hunne bedreigde «voorrechten» en
lieelemaal niet wordt gerept over dc
300.000 Vlaamschc arbeiders in VVal-
dic ginder amper zooveel recht
erlangen als de daar vertoevende Ma-
Algcriai.cn.
ilien gcld-adcl die het ver
mocht, gesteund door de hem behoo-
:11de openbare macht, de geest van
is volk zoo te benevelen, laten we
iggen. domhouden, dat de Vlamm
en zichzelf tevreden stellen met het
koeierswerk en dankbaar opkeken
aar die hecren die het betere van
oor hunnen neus wegstoten.
Erger nog. dewijl die minderheid
de lakens uitdeelt wordt ze gretig
nageaapt, kwestie van smeer en kan-
Och het wordt' pijnlijk om aan
schouwen als men eens kijkt wat die
ilitc feitelijk maar is. denken we aan
.-en De\ rière uit het proces van Beer-
ïcm. aan een Vandewouer en Mada-
ne Steinmann of ook aan dat soort
«Tilkje dat wc in onze omgeving ken-
H-11 of flink wordt nagebootst in ze
len en gebruiken door onze heldaf-
tige oorlogsw oekeraars.
Zij zijn het onkruid van de wereld
aaraan dc maatschappij niets te
vinnen maar veel te verliezen heeft
oplang ze in hunne verworvene po-
itie geduld worden.
Het is aan dc macht van die min
derheid dat wij het bestaan van een
Vlaamsche kwestie te wijten hebben,
streek veel 'armer is dan
noodig. Zie eens op dc wereldkaart
gelegen is. de gun
stige plaats waar beschavingen zich
kruisen, vlak bij groote centra waar
eusachtigc behoeften zich doen gei
len en hier is niet eens werk genoeg
voor handen om allen een degelijk
bestaan tc verzekeren.
streek is door dc natuur be
gunstigd maar zucht in dc wurgende
greep der vreemden en bastaards der
komandantuur. Met die kaste dient
opgeruimd, wie zich niet aanpast aan
het midden is een rem voor den voor
uitgang Heraus er mee
[.ijk God ons heeft geschapen wil
len w e ons uitleven, geen staatsver-
bond zal dit beletten ons eigen zelf-
zijn dal willen wij als enkelingen en
als Vlamingen. O. V.
an Woensdag 11 Dec.
Ik breng insgelijks hulde a
1 de fronters die U o
Mr Jaspar, eerste minster DAT IS WAAR ZIJ HEBBEN MIJ."
OVERTUIGD, OMDAT HET VIJANDEN ZIJN VAN MIJN LAND.
ZULKS WAS MIJ VOLDOENDE.