Een brief van Priester Daens. ORGAAN DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ. Mie M'riómf van M. Woeste. La Justice Sociale. He Pensioenkas 2 Jaargang, Nummer 2. 5 CENTIEMEN ET NUMMER. Zondag, 8 Januari, 1899 Alles voor en door het volk! DE K.LOE De CHRISTENE DEMO KR A TIE ztU de redding zijn der volkeren. LEO XIII. ABONNEMENTSPRIJS, vooraf betaalbaar Een jaar2,50 fr.6 maanden 1,50 fr.3 maanden0,80 fr. Men schrijft lo bij P. Van Scï)Uyler)bet»cjt), Uitgever, Kerkplein, 12, te IVInovc en in alle Postkantoren van 't land. Alle briefwisselingen vrachtvrij te zenden aan P. Yan Scbuylenbergh. Ongeteekende brieven worden geweigerd., «NNONCENPBIJS PER DRUKREGEL, vooraf betaalbaar Gewone, 15 centiemen, dikwijls herhaalde, Lij overeenkomst. Vonnissen 50 centiemen Reklamen 0,75 centiemen. De Christene lielde is waarlijk cene schoone en heilige zaak. Gisteren hoorde Priester Daens, in geschil met zijn bisschop, het meeren- deel onzer katholieke gazetschrijvers naar hem bassen en de banbliksems der Kerk over zijn hoofd roepen. Vandaag dat de arme priester getrof- len is, doen onze hooge rechters hem voor hunne bank verschijnen, daar zij diep ernstig zich al vragen, terwijl zij overvloedige krokodillentranen ver gieten, ol Priester Daens zijn kleed niet zal uiispelen. Wat goede klucht, niet waar, zoo de brave priester, in de kaart spelende van zïjne vijanden, er zooverre toe kwam, dergelijke dwaasheid te.begaan. Wees daarover onbezorgd goede zielen Daens is priester, en een deugdzaam en waardig priester zooals hij van daag is, meent hij morgen te blijven. Want het is van noode dat het zeer luid gezegd worde Indien Daens getroffen is. 't en is niet om de heilige wetten van den godsdienst, wiens bedienaar hij is, te hebben overtreden de Vlaamsche ocvöTktng w>.-et zuiks en daarom 'zal zij" hem trouw blijven. De Vlamingen weten dat zoo hun Pastoor Daens getroffen is, zijne priesterlijke weerdigheid ongeschon den blijft. Hij heeft dan werkelijk cene eerloos heid begaan, die schreef dat Priester Daens in dezelldc verhouding zich be vond als een afgeschrabt advokaat. Degeschrabte advokaat is vervallen, omdat hij de regels van zijn beroep overtreden heeft en de waardigheid van het order heeft aangetast. Wat heeft M. Daens gedaan Als politiek man en niet als priester heelt hij de volkszaak voorgestaan over wel ke men hem den grootsten lof moet zeggen, hoewel zijn politiek van louten niet vrij bleef 't Is wel den politieken man die in den priester vverd getroffen. En evenwel, is de priester evenals wij allen geen burger, in 't genot van de volheid zijner burgerlijke rechten Heelt de katholieke partij, niet altijd de onafhankelijkheid der geestelijk heid tegenover den Staat verdedigd Waarom dan dien kreet door een deel der katholieke pers tegenover eenpries ter geheven, die nooit een regel ge schreven of een gedacht verdedigd heeft strijdig met de leering of de zedeleer van den Godsdienst Is die mar. een oproermaker Ais politiek man offerde hij zijn mandaat op, op het bevel van zijnen bisschop. Hij verliet den strijd uit onderdanigheid. Hij zegde vaarwel aan zijne trouwe Vlamingen. Hij stemde erin toe in een klooster van Schaarbeek te gaan, waar het verlicht en vredelie vend initiatief van Z. II. den Kardinaal Aartsbisschop van Mechelen hem de rust verzekerde. Zulke zelfverloochening scheen aan Priester Daens ten minste de rust te moeten wedergeven en hem in een be hoorlijken toestand herstellen. Daar is niets van 'geweest. Er waren christene moeders, die de goede zusterkens der Visitatie be dreigden, dat zij hunne kinderen uit het gesticht zouden trekken, als Pries ter Daens voortging er zijne mis te lezen. --v-f Het schijnt dat Z. H. Kardinaal Goossens in de oogen dier godvruch tige door politiek verblinde mensch- kens ongelijk had, en dat hij aan die weerspannige schapen verergernis had gegeven, met aan een onberispelijkon priester toe te laten de heilige myste riën in het klooster der Poststraat te celebreeren. Ziedaar hoe die godvruchtige zielen den eerbied verstaan, verschuldigd aan de priesterlijke weerdigheid en het bis schoppelijk gezag. Ha We zouden gewild hebben dat zij den armer, priester hadden gezien zoo als wij hem hebben gezien töen hij ons zijn besluit kwam meedeelen. Wij wenschen'aan al dezen'die hem 't zij door haat of door onwetenheid vervolgen, zulkVeene zedelijke kracht inde pijnlijke opgenblikken der opof fering: men wierd gewaar wat het voornemen Van den priester aan den mensëh.gekost had. 't Was eene ver scheuring," doch de onderwerping was volkomen. Weinig gewoon aan den politieken strijd, had hij waarlijk geleden in de schandelijke twisten waar de laagste hartstochten vrijen teugel vieren. Hij zag de zijnen ten onder brengen, zijn politiek ideaal bijna als eene ketterij aanklagen. Dit was te veel. Het was niet genoeg christene huis moeders zouden zijne wijkplaats ont- eeren om hem er met hun wrok na te zetten. Dat zij dan hun deel in de verant woordelijkheid dragen van de gebeur tenissen die zij hebben verwekt. In afwachting, bepalen wij ons tot een eenvoudig feit. De ultra-conser- vateurs hebben niet opgehouden eene ontembare, bijna wilde hardnekkigheid aan den dag te leggen tegenover de de- mokraten. Ondanks de bisschoppelij ke vermaningen die den vrede aan de katholieken aanbevolen en de persoon lijke pennetwisten, kwaadaardige aan tijgingen onderelkander verboden,heb ben de erge bewaarders, en onder deze de allereerste M. Woeste, niet opge houden, alle geschillen te verbitteren. Zeker blad, dat eens door M. Woeste werd betiteld als het groot behouds gezind orgaan, dreef den eerbied voor het bisschoppelijk gezag zoover te ver klaren, dat de bisschoppen in zake van politiek onder zero kunnen staan. De demokraten behalve cenige zeld zame uitzonderingen, hebben altijd en nog de eendracht gezocht. PrièSier Daens bood van in 1896 zijne aftreding van volksvertegenwoordiger aan in ;t belang van de bevrediging der geesten hij offerde in 1898 zijn mandaat op. En ondanks dat triomfeert M. Woeste Hij alleen beheerscht dekatholieke par tij. Zijn er rampen noodzakelijk om al ler oogen te openen Le XX4Siècle, heeft op 1 Januari, van Pries ter Daens den volgenden nieuwjaar gekregen. Aalst, 30 Dccomber 4898. Heer Opsteller, Ik dank u voor den wijzen raad welken gij mij geeft en ik zal hem teeneraaal volgen. Ik ben gereed om den laalsten tocht te door loopenen tot het einde don Poolsehen priester Stojalowsky na le volgen. Wil alleenlijk opmerken dai ik uooil reden ge geven heb tot eene veroordeeliog oi censuur van de congregatie van het 11. Officie, dat ik nooit iets gezegd, geschreven of gedaan heb dat oneer biedig wasvoor de bisschoppen of andere kerke lijke overheden dat het n" .1 mij ook niet aan gaat, cn dat ik nooit de inderdictie heb verbroken met de Mis in 't opene veld te lezen, zooals de opgcschorsle priester Stojalowsky eens deed. Ik zal u daarenboven doen opmerken, dat, of schoon priester Stojalowsky met opschorsing getroffen was,men er nooit heeft op gedacht hem van 7.1:ne burgerrechten to berooven. Ziehier ten anderen tot stichting uwer lezers, de besluiten van het alperneen comiteit vau 't Christen Socialism van Galicië, toen priester Stojalowsky, in Mei 1897, naar Rome gezonden werd i° Om den godsdienstvrede te herstellen, zal zal hij zich bereid verklaren om uit het demo cratisch programma alles te wisschen wat zoo strijdig zijn met de leering der Kerk, en hij zal alles aannemen wat men van hem zal kunnen eischen, voor. het godsdienstig belang. Indien men ecbier van hem eischte, zooais de bewaarders /.eggen en openlijk schrijven, dat h i verzake aan zijn politieke werking en aan het besuur der partij, hij kan die voorwaarde strij- dijsmef het welzijn der volks/aak niet aannemeu. ■0 >r hun eerste besluit willen de christene de- mcüfaten hun geloof en hunne onderwerping aaifdc Kerk betuigen. Dp beweegreden van het tweede besluit is, dat er geene kwestie is van het geloof, maar van de verlangens en de eischen der conservatieve partij naar welke een katholiek zich niet moet schik ken. Indien gij over deze kwestie nog juister ophel deringen verlangt, ben ik bereid ze u tot stich ting uwer lezers te vérschafl'en. Gelief dit antwoord op uw artikel van 28 II. in te lasschen en aanvat rd mijne hartelijke groe ten A: Datcns, priester. Als de boer opstaat, als hij met stielgenooten bonden sticht ter behertiging zijner belangen, als hü in de kiezingen voor wetgevende verga deringen slechts dezen zijne stemme geven wil, die nevens de hemelsche goederen ook zijne stofi'elijke belangen kent en zinnens is ze te be- liertigen, dan doel hij slechts wat het gezond raenschenversland hem voorschrijft en handelt daarbij naar de echte en ware begrippen der katholieke maatschappelijke leer. '1 Is onreclit- veerdig van die pogingen als kortzichtige be- langenpolitiek uit te schelden. Door gedwongene redevoeringen over wel willendheid en gewetensvolle zorg voor zijne belangen laat de boer zich niet meer stil leggen. Hij wil iets bepaald en vatbaar weten, waarmee men hem heipen kan. Met aanwijzing op da zoogenaamde kleine middels is hij ook niet meer tevreden te stellen. Want hij weet g« heel goed dat die middeltjes den boerenstand niet ophelpen kunnen. Wie schrijft dat? De geleerde priester P. OberJörlïer, een der kloeke strijders van het katholiek centrum van Duitschlaud. Er. dan zijn er onnoozelaars die moord en brand roepen als men eens aan den zetel vau een volksfopperdurfi rammelen Snijdt die woorden uit en plakt ze op uwen spiegel, vrienden. Verslag van P. VAN SOHUYLKN BKRGH Jp Tiet Congres dor Democraten, to Antwerpen. De nieuwe lucht welke over België heenwanit. en onweerstaanbaar overal binnendringt, had ook zekeren dag een spleetje gevonden in onze Hoogere Lundskauier en de mulle hersenkas ge zuiverd van vele onzer bewarende Vertegen woordigers. Sedert de stichting van ons Koninkrijk België, had men in ons Parlement uitnemend wel de be langen der hoogere klassen behartigd. Ministers en sabelsL-pers, bureel ratten van allen aard, cours spel- en vrouwen minnaars werden herdacht. Do oude zwoeger bad men vergelen... 't W as een oudePaus.cn ceh jonge Keizer die gersukt werden door I10I lot van don afgesloofden voor!brenger eu huuno slem tot zijne bescher ming verhieven. Ook in België,waarde voi.slcrs der kamers door het olk waren opengezet, weerklonk hun woord eu vie,'op goeden grond. Met innige voldoening zagen wij het vervelend uitzicht ouzer vischwijven-pohliek veredelen .iet p'diti*rk peil verhoogeu de wapens werden ie ei ,?iegd en het algemeen belang, bet lot der oud' zwoegers, prikkelde alle geesten. 't Was toen dat minister De Smet in de kamer uitriep Wij moeten geld zoeken voor het werk manspensioen. Ongelukkiglijk werden slronkelsteenen in den weg gerold. Instede van bespoedigd, zooals naar elks mee- ning noodzakelijk was, werd dit menschlievend werk door de volksvijanden beknibbeld, uitge steld, verdaagd, zoodat de lange rei van alge- sloofJe zwoegers, in wier verflauwde oogen een vonk van hoop had geglimd,het hoofd moedeloos lieten nederzinken. Is het ontwerp dan voor goed verloren Velen zouden het wenscben. 't Is immers een last, denken zij, op dan rug der rijke standen, 't Is een groot leger van slaven dat wordt vrij gemaakt. En dat willen ze niet. Anderen, die z;ch partijgangers der pensioen kas noemen, willen het denkbeeld misvormen. Z'j willen een pensioenkas maken, waarvan de sleutel alleenlijk met goud te koop is en voor wel ke duizende werklieden zouden staan waterlan den. Een groote plicht weegt op de werkers, op de burgers, op de wetgevers en voornamel jk op de partijen. Het ontwerp verwerpen, daarvan kan geene spraak meer zijn. Het ministerie dat zulke mis daad durft begaan, zou zich zelf aan de galg tee kenen. Het ontwerp misvormen, mag niet. Men raag den wroeter niet treffen die ongeluk had niet genoeg loon ontvangen, om zich den sleuth eener misvormde pensioenkas aan te koopen. Er moet dus gezocht worden naar een gehe. dat aan de verwachting des volks voldoet naar eene instelling die waarlijk vaderlandsch raag heeten, die de oude werklieden onder hare vol doende bescherming neemt en de klimmende werk-en'spaui Ziiamlieid van ons volk aan prik kelt. Op dien voet, M M., moeten wij ons richten. Moest onze bespreking ertoe leiden eenen draak met zeven koppen op ons program te plaatsen, we zouden onzen lijd deerlijk beklagen. Om kort en recht naar de kwestie te gaan, stel len wij de volgende vraag Heeft de Belgische werkman recht op een pensioen vanwege den Staat En wij antwoorden zonder aarzelen JA. Moet hij, persoonlijk, niet geldelijk bijdragen tot dit pensioen En nogmaals zonder aarzelen klinkt ons ant woord NEEN. Maar dat is socialism, hooren wij uitroepen. Laat ons redeneeren De natuur schrijft als onschendbaren grond regel voor, dat de werkman genoeg moet win nen voor hem en zijn gezin, voor de dagen van ziekte of krankheid, cn eindelijk ook voor den dag waarop hij zijne laatste krachten aan den arbeid heeft geschonken en ia zijnen onderhoud niet meer kan voorzien. Wint de werkman in België zulk loon Neen Het getal der uitverkorenen is zoo bit ter kleiu, dat het in de massa der uitgebuitten verloren gaat. De Belgische werkman ontvangt zijn vol komen loon niet. De concurroncie ontneemt er hem een deel van en de Staat gedoogt dat. De Staat verklaart zich onmachtig en onbevoegd en laat vrijen teugel aan de concurrencie. Nemen wij zijne redens aan, Mijne Heeren. Nemen wij aan dat gendarm de Staat b dengene kan vastgrijpen, die een stuk meubel onder de waarde Inkoopt, ea hij den woekeraar moet laten begaan, die den arbeid van den wer ker onder de waarde afperst. Doch dan heeft de Staat voor dubbelen plicht den ónlblooten workman bij te springen als hem de arbeidskrachten zijn begeven en die toomelooze concurrencie in den persoon van hare plichtvergetende genieters aan te spreken, opdat zij denafgoslootden. voortbrenger, den steun en veraaugenamer van huDnen levensstand, geen iotlaleu sleepen,, gel ijk aan dit van eeacn dolen den hond. Dat Is geen verderfelijk socialismus, Mijne Hee ren 't is eene rechtmatige restitutie. Wélke de Maatschappij aan den ullgebuitte verschuldigd is, Mijne Heeren. wij gelooven niet dat de tegen strevers van het pensioen door don Staatzoo blind zijn als ze wel schijnen. Huldigt onze huidige Samenleving niet zelve dit princiep Zien zij niet dagelijks onze weeshuizen, onze gestlèhten voor oogeneesbaren, voor oude man nen en oude vrouwen voor hunne oogen opre zen Eu wat zijn die instellingen anders dan staatspensioenen aan weezen, oogeneesbaren en1 ouderlingen geschonken 't I? waar, om die pensioenen te k innen ge-

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Klok | 1899 | | pagina 1