MARIAKEN
KALLEBALLE: Gazetten verkopen was
vroeger wat anders
4
Zowat elke school had vroeger
haar bollewinkel, als een soort
verlengstuk, maar dan wel als
"vrij gebied"In de bollenwinkel
begon de heerlijke vrije tijd na
die verdamde schoolkazerne
't Zusterhuis ging bij "Mariake
Slek"t College gaat nog steeds
bij Simonneken, de meisjesschool
van 't Klein Kloosterken ging
bij "Gistjn", de jongensschool bij
"Leineken Bakker en de "Kol Majen"
ging bij "Mariaken Kalleballe"
Die laatste drie etablissementen
lagen elk nog geen honderd meter
van mekaar en toch waren het drie
aparte werelden. Kurieuze kin
dertijd
Maar Mariaken Kalleballe was en is
in de eerste plaats een gazetten-
verkoopster en daarbij waarschijn
lijk nog onze oudste Klokzjiëlver-
koopster. Ze is een stuk levende
geschiedenis van Ninove. Ze heeft
nog een duimdik handgeschreven
boek met Ninoofse MarktliedjesZe
weet nog te vertellen uit de tijd
dat er in Ninove zelfs nog geen
krantenwinkels waren en dat de
meisjes een paar zwarte kousen
kregen van meneer de Deken met hun
eerste kcrrmunie. Maar laat ons
beginnen bij het begin.
MARIAKEN KALLEBALLE Mijn naam is
Maria De Leenheer. Die bijnaam
komt van mijn vader zijne kant.
Dat is al vanuit zijn kinderjaren.
JEUGD OP 't KARELEUT
MK Als we kinderen waren staken
we vanalles uit en hebben we veel
plezier gehad. Ik trok steeds met
mijn broer mee, we scheelden 3 jaar.
Ik heb er meer slagen van gekregen
dan eten en toch moest ik erbij
zijn. Op 'T Kareleut (Karelhoofd-
straat) waren 36 kinderen, waarvan
8 meisjes. Onzen Beir was altijd
de pompon. Als iemand iets uitge
spookt had Beir had het gedaan.
Hij moest er niet aan of omtrent
geweest zijn. Zo ne kwade naam had
hij. Maar nooit nikske pakken hé.
Dat deden we niet.
Af en toe mochten we gaan helpen
in het groentemagazijn in 't Kare
leut bij Cyriel uit 't Kalf. Die
mensen kwamen van de markt en om
te helpen kregen we iets. En kontent
dat we waren
Ik ben ook bij de zangsocieteit
geweest en bij de turners. Ik lachte
graag, danste, sprong en zong.Allé
'k was sen boluit apart.Valerie
Violon onderhield de zangsocieteit
en meneer Steppé was dirigent.Dat
was in 4 tonen dat er gezongen werd
en Mariaken was d'r gei ren bij.Van
de turners daar heb ik nen diplom
van.Dat was in de zaal van de
Roosevelt, de liberale cerkel.Voor
mijnen diplom zijn we 3 maand naar
Gent moeten gaan om te laten zien
wat we konden. Met vieren zijn we
daar naartoe geweest en twee zijn
daar gediplomeerd in 1924.
UNION EN STICHELMANS
In de Geraardsbergsestraat.Altijd
een goede leerlinge geweest. In
mijn klas zaten meisjes die nog
bijlessen volgden om vooruit te
zijn en dat waren Louisa De
Boom, Julienne Callebaut, Julienne
De Vidt, Georgette Van Vlaanderen
en ik was de vijfde. We zaten steeds
samen en ik volgde hen goed op.
werk bij en ik moest mee. Toen werd
de ransel nog op de rug gedragen.
Om 4 uur stond hij aan 't station
voor de koolputters en ik moest om
zes uur aan 't station zijn om te
helpen om daarna om acht uur op
fabriek te zijn.
't Was nie gemakkelijk
MK Dat was "Het laatste Nieuws,
Tiet Rijk Der Vrouw, Sportwereld".
Jefke was goed gekend, hij was
kommissionair bij Stichelmans ge
weest. Ook was hij bij de zang-
sociéteit. Hij kreeg veel werk,en
slaafd aan hem. Ze riepen van
"Dizjeken is daar", hij riep van
"Dag mijn protjen, kameraad,
manneken" enz.Eenendertig jaar
heeft hij gazetten bedeeld. In
1938 vroeg mijn schoonbroer,
Modest Van Op Den Bosch om samen
met hem de ronde te doen omdat
vader stopte. Ik heb me laten over
halen. Maar in 1944 moest het ge
daan zijn om samen te werken. We
hadden nog geen nagel voor in ons
gat te krabben en dat om te werken
van 's morgens tot 's avonds dat
kon zo niet blijven duren. Samen
Eens 14 jaar, was het werken op
fabriek geblazen. Ik liep om daar
te zijn. Als Gabriel Evens van den
Union kwam zeggen dat ik daar
mocht beginnen werken moest ik
zelfs geen eten meer hebben. Zo
gelukkig dat ik op fabriek mocht
gaan werken..maar 's avonds
kwam ik met een verschrikkelijk
hoofd naar huis, van het lawaai
van de machienen. Mijn eerste
konzjeem was op een goeie acht
dagen 101 frank. Ik liep ermee
naar huis, zo gelukkig was ik.
'k Was ne loper. Mijn grootvader
woonde als portier op het
Stichelmansfabriek en die zei
altijd tegen mij "Mariaken,
'k zou liever hebben dat ge bij
ons komt werken, ge zijt veel
te braaf voor op zo'n fabriek
te werken". Dat was daar niet
slechter als de andere fabrieken,
want de Union heeft de mensen
rijk gemaakt. Op mijn 17 jaar
ben ik dan toch maar bij Stichel
mans gaan werken en daar was ik
één van de beste spoelsters. Als
er fijn garen moest gespoeld
worden om de handschoenen te stik
ken dan was dat niemand anders
dan Mariaken. Tot in 1938 heb
ik daar gewerkt, dan ben ik moeten
thuis blijven. Ik had ook al een
kind. In 1931 ben ik getrouwd.
Vijf jaar en half nadien was ik
in positie van onze Roger. Ik
kon niet uit de voeten van de
zere benen, spataders. Altijd
staande werk gedaan. Sindsdien
heb ik niet meer op fabriek gewerkt.
JEFKEN KALLEBALLE EN ZIJN
HONDEKAR
MK Dat is mijn vader. In 1922
Ts mijn vader als gazettenverkoper
begonnen omdat hij zonder werk zat.
Eén gazet kostte 15 centiemen. Er
was in Ninove een verkoper van de
"Vooruit", "Nieuws Van Den Dag",
maar voor "Het Laatste Nieuws",
konden ze geen verkoper vinden.
Mijn vader stelde zich kandidaat
en werd aangenomen. Er kwam veel
EINDELIJK AAN DE KOEPOORT
met mijn man hebben we een gans
jaar elders gewerkt en daardoor heb
ben we ons recht getrokken. In 1938
zouden we een winkel willen begin
nen in de Geraardsbergsestraat, maar
Modest was er tegen omdat iedereen
zou zeggen "Hier zal Mariaken
goed zitten". De moed niet opgeven,
ging ik elders zoeken om mij te
vestigen. Het meisje dat hier vóór
mij in het huis aan de Koepoort
een kruidenierszaak had, wou dat
huis verkopen. Ze vroegen er echter
teveel geld voor en dat kon ik niet
betalen alhoewel ik toch al spaar
geld had. Met 5 frank tegelijk
spaarde ik om toch mijn eigen zaak
te kunnen beginnen.
En zo zijn we er in 1952 toch
aangeraakt.
MK Ik heb geen tijd om te lezen.
TL leef met de hoop mee en met de
kinderen.
BELEEFD ZIJN
besloot een kar te kopen met
een hond. De hond wist héél goed
tot waar hij mocht lopen. Aan been
houwer Soetaert op de Buchtdam,
daar bleef dat beest staan tot hij
iets kreeg alvorens verder te wil
len lopen. Dat werd allemaal te
voet gedaan. Onze eerste fiets
kregen we in 1936.
'T KLOKZJIEL Iedereen kent u als
Mariaken Kalleballe, wat is uw
echte naam en vanwaar komt die bij
naam
KL Zijn er nog andere mensen in
uw familie die ze Kalleballe noemen?
MK Ba ja, ik heb nog een zuster
van 87 jaar, één van 84, een broer
die dood is, ik word nu 78 jaar
en dan heb ik nog een zuster die
6 jaar jonger is.
KL Kunt ge ons nog jeugdherinne
ringen ophalen
KL Waar zijt ge naar school ge
weest
KL Wat verkocht hij allemaal
Jefke Kalleballe die met kar en hond kranten aan huis bestelde
KL In ons kijkboek, Ninovieters
Kaffeegieters staat een mooie foto
van de rondrijdende gazettenver-
koper Jefke Kalleballe. Is dat
familie
KL Hoe lang zit ge dan alles
bij mekaar in 't gazettenbedrijf
MK Altijd mee met vader op ron-
Të geweest vanaf 1922 en zo raak
te ik ook bekend, 'k Moest nooit
bij niemand buiten blijven want
ik werd graag gezien. In 1931
ben ik getrouwd. Mijn man deed ook
een ronde omdat het voor mijn
vader teveel werd. Die ronden
waren allemaal per fiets Meer-
beke-Pamel-Kattem-Leberg-O.L.V.-
Lombeek. De kinderen waren ver
in de bollewinkel begint de heerlijke
vrije tijd na die verdomde schoolka
zerne.
KL Ge zit nu al jaren tussen de
gazetten en tijdschriften,leest ge
zelf veel
KL 's Middags en rond vier uur
is het hier een echte overompeling
van schoolkinderen. Kunt ge nog
Zo zien we Mariaken nog dagelijks in de winkel