recht en
VAN C.0.0.
DE RAAD VAN HET C.C.H.W. EN
ZIJN WERKING
DE TAKEN VAN HET O.C.H.W.
Het barre winterweer van de voorbije
maanden heeft ons met de neus op een
realiteit gedrukt "de nieuwe armoe
de". De vrieskoude bracht aan de op
pervlakte dat vele Belgen onvoldoen
de inkomsten hebben om brandstof te
kopen enz. Iemand met een inkomen
dat lager is dan drie kwart van het
sociaal levensminimum wordt beschouwd
als arm. Reeds zo'n 5van de Belgen
zou in zo'n situatie verkeren. Toege
past op Ninove zou dit 1.700 Ninovie-
ters opleveren.
De plaatselijke overheid kan op het
fenomeen van "de nieuwe armoede" op
verschillende wijzen reageren. In
Eeklo gebeurde dit bvb door een ver
bod tot afsnijden van gas en elek
triciteit. Het Ninoofs stadsbestuur
en O.C.M.W. (Openbaar Centrum voor
Maatschappelijk Welzijn) stelden in
januari verwarmde lokalen ter be
schikking van noodlijdenden. Er\
werd gezorgd voor een gratis soep
en koffiebedeling. Het persbericht
van het stadsbestuur stelde huichel
achtig dat deze hulpcentra vooral tot
doel hadden tegemoet te komen aan
een "behoefte aan menselijke warmte"
en "het doorbreken van de eenzaamheid
van alleenstaanden en bejaarden".
Ik vrees dat bewust zulke tjeven-
taal werd gebruikt om te voorkomen dat
de burger zich al te zeer zou gaan
realiseren dat dergel ij, ke noodmaat
regelen het bewijs leveren van een
nefaste regeringspolitiek. Vele te
kenen wijzen er op dat bij het ge
voerde inleveringsbei eid, ondanks al
le beloftes, de laagste inkomens en
de zwakste groepen niet werden ge
spaard. De armen werden armer en de
rijken rijker. Liefdadigheid wordt
opnieuw nodig om de ergste noden te
lenigen.
Dit weerspiegelt zich in de steeds
groter wordende groep van mensen
die beroep doen op het OCMW. Steeds
meer gepensioneerden, werklozen,
zieken, invaliden, jongeren kunnen
de eindjes niet meer aan elkaar kno
pen, kunnen hun schulden niet meer
betalen, zien zwarte sneeuw. Allen
komen uiteindelijk aankloppen bij
het OCMW, het ultieme vangnet van
ons sociaal systeem.
De groeiende nood laat zich ook om
zetten in harde cijfers. Zo keerde
het OCMW van Ninove in 1981 voor een
bedrag van 3,9 miljoen frank aan be
staansminima uit. De OCMW-begroting
van 1985 voorziet een uitgave van
reeds 7,8 miljoen frank of een ver
dubbeling op 5 jaar tijd (alhoewel
de individueel toe te kennen bedragen
in die periode slechts met 40 t zijn
gestegen). Daar het de gemeente is
die de tekorten van het OCMW moet
bijpassen, gaat ook de gemeentelijke
tussenkomt crecendo van 12,5 mil
joen in 1981 naar 24,9 miljoen in
1984 (of omgerekend van 374 frank
naar 738 frank per inwoner).
Alle studies over het OCMW komen tot
de vaststelling, dat slechts een
klein deel van de effectief gerech
tigden op het OCMW beroep doet, nl.
een 45 Minstens 55 is onwetend
van het recht op een bestaansminimum:
vele gerechtigden zijn ongeletterd,
beschaamd of bang van de bemoeizucht
van de administratie inzake hun
privé-leven. De recent genomen maat
regelen tot verplichte terugvorde
ring van bepaalde uitgaven bij de
familieleden zal de nu reeds be
staande drempel zeker verhogen. In
deze bijdrage zullen we het nu
verder hebben over het recht op
hulpverlening. Wij hopen dat het u
zal helpen om beter voor uw eigen
rechten of deze van uw kennissen
op te komen.
O.C.M.W.
Het gemeentebestuur is bevoegd voor
alles wat van gemeentelijk belang
is. Het is zij die in de eerste
plaats een welzijnsgericht beleid
moet uitwerken.
Op het gemeentelijk vlak zijn de
0.C.M.W.sde opvolgers van de
vroegere commissies van Openbare
Onderstand (C.0.0.) heel belang
rijk. Deze C.0.0.1s werden door de
wet van 10 maart 1925 belast met
het voorkomen en verzachten van
de ellende en het inrichten van de
dienst der ziekenhuiSverpleging.
Onderstand werd hoofzakelijk ver
leend aan behoeftigen m.a.w. aan
personen die onbekwaam waren om in
hun onderhoud te voorzien.
Door de wet van 8 juli 1976 werden
de O.C.M.W.'s opgericht ter ver
vanging van de C.0.0.'s. Voortaan
was de uitbouw van een sociale
dienst per gemeente verplicht.Te
vens moet elk O.C.M.W. naast een
secretaris en een ontvanger nu
minstens één maatschappelijk wer
ker in dienst hebben. De meest in
grijpende verandering betrof ech
ter de opdrachten van het O.C.M.W.
Artikel 1 van de wet van 8 juli
1976 bepaalt dat elke persoon
RECHT heeft op maatschappelijke
dienstverlening en dat de wet tot
doel heeft eenieder in de moge
lijkheid te stellen een leven te
leiden dat beantwoordt aan de men
selijke waardigheid. Dit betekent
dus een verruiming van alleen
maar de behoeftigen naar alle
burgers.
De O.C.M.W.'s moeten deze taak
waarmaken met eerbiediging van
de volgende principes
-eerbiediging van de ideologische,
filosofische of godsdienstige
overtuiging van de betrokkenen,
-toepassing van de meest aange
paste methodes van het maat
schappelijk werk.
Het plaatselijk O.C.M.W. wordt be
stuurd door een Raad voor maat
schappelijk welzijn. De leden
van de Raad worden verkozen door
de gemeenteraad. De burger heeft
geen vat op die verkiezing en
wordt tot de rol van toeschouwer
teruggebracht. Het is een zaak van
partij-instanties. Het resultaat
van dergelijk systeem is dan
het heropvissen van "gebuisde"poli-
tici, mensen erin droppen omwille
van relaties, macht, partijver
diensten i.p.v. zich te baseren
op deskundigheid, ervaring, enga
gement.
De Ninoofse Raad Voor Maatschap
pelijk welzijn bestaat uit voor
zitter Timmermans (oh) Johny (CVP)
en 10 raadsleden, waarvan drie van
de C.V.P. (Nachtergaele Mare, Schoon
Danny en Van Der Kelen Diane), drie
van de SP (Cousens Julien, Janssens
Manfred, en Stevens Lena), drie
van de C.L. (Kiekens Omer, Uytten-
daele Omer, Vernaillen Etienne)en
één van de VU (Haelterman Rik).
Deze raad vergadert minstens één
maal per maand. De vergaderingen
worden gehouden met gesloten deu
ren. De Raad regelt alles wat tot
de bevoegdheid van het O.C.M.W.
behoort. De Raad kan uit zijn mid
den Bijzondere Comités oprichten
waaraan wel omschreven opdrachten
kunnen worden opgedragen. In Ninove
werden zo opgericht het Beheers
comité van de Stedelijke Kliniek,
het Bijzondercomité voor de socia
le dienst en bejaardentehuizen en
het Bijzonder comité voor het pa
trimonium en de financiën.
Be leden en alle andere personen
die de vergaderingen bijwonen van
de Raad en de Bijzondere comités
zijn tot geheimhouding verplicht.
Deze beslotenheid is zeker verant
woord waar het gaat om de indivi
duele hulpverlening, het uitkeren
van het bestaansminimum, het rap
porteren van verslagen van de
maatschappelijke werker.Deze
beslotenheid vinden wij echter
onaanvaardbaar waar het gaat om
de vaststelling van de krachtlij
nen van het O.C.M.W.-beleid, om
het organiseren en evalueren van
diensten of instellingen, ten be
hoeve van bepaalde noden. Een der
gelijk bevoogdend beleid is hope
loos voorbijgestreefd en werkt de
apathie van de burger tegenover de
welzijnszorg sterk in de hand.
Dat het voorzitterschap van de
Raad een belangrijke benoeming is
moge blijken uit het feit dat hij
een bezoldiging krijgt die gelijk
is aan de wedde van een Schepen,
dwz een 568.000 frank per jaar.
De leden krijgen presentiegelden
die samen voor 1985 op 300.000 frank
werden begroot.
Volgens de wet is het O.C.M.W.
niet langer een liefdadigheids
instelling. De hulp van het
O.C.M.W. inroepen of maatschappe
lijke dienstverlening genieten is
zeker geen schande Deze dienst
verlening kan zeer uiteenlopende
vormen aannemen. Nog te veel men
sen zijn er niet van op de .hoogte
dat het O.C.M.W. een zeer uitge
breid wettelijk vastgelegd taken
pakket heeft.
en één van de kinderen
-Ouders willen hun gehandicapt
kind de beste kansen geven
-Hulpbehoevende grootouders kunnen
niet langer alleen blijven.
Welke mogelijkheden bestaan er
-Alcoholisme, homofilie, ongewen
ste zwangerschap.
-Man en vrouw denken aan een adop
tie of aan het opnemen van een
pleegkind.
-Het gezin is ontredderd door een
opstapeling van problemen
werkloosheid, ziekte, schulden,
ruzie.
Op de sociale dienst moet men naar
u luisteren en samen met u naar
een oplossing zoeken. Het spreekt
vanzelf dat de sociaal assistent(e)
u slechts kan helpen als u bereid
ben om volledige medewerking te
verlenen.
Het O.C.M.W. moet u de nodige ma
teriële of financiële hulp, in
de meest passende vorm verstrek
ken ofwel
-door een tussenkomst die u later
Indien u naar het O.C.M.W. stapt,
is men verplicht u te helpen on-
geacht uw inkomen. Laat u niet
afschepen
Wat mag u eisen
Het O.C.M.W. is ertoe gehouden alle
nuttige raadgevingen en inlich
tingen te geven en de nodige
stappen te doen om de rechten
waarop u krachtens de Belgische
of de buitenlandse wetten aan
spraak kunt maken, te verzekeren.
Het O.C.M.W. moet m.a.w.
-uw vragen om inlichtingen beant
woorden
-inlichtingen verstrekken betref
fend de bevoegde diensten of in
stellingen, indien het zelf niet
kan helpen
-hulp verlenen bij administratieve
stappen, bv. om uitkeringen van
sociale zekerheid of onderhouds-
geld te genieten;
-u naar de bestaande diensten in
de gemeente doorverwijzen.
In de praktijk kunt u bij het O.C.M.W.
terecht voor elk probleem en elke
moeilijkheid die u alleen niet op
kunt lossen (inzake arbeid, gezond
heid, huisvesting, sociale zekerheid,
gezinsrelaties, enz).
Het O.C.M.W. is, meer in het bijzon
der, verpl icht
-U, zo nodig, lid te maken van een
ziekenkas naar uw keuze, waarbij
in de mate van het mogelijke een
persoonlijke bijdrage van u wordt
geëi st
-alle maatregelen te nemen om u
een betrekking te bezorgen, wanneer
u een bewijs moet leveren van' een
periode van tewerkstel!ing om het
volledig voordeel van sommige uit
keringen te bekomen (bv om te kun
nen doppen). Soms verschaft het
deze vorm van dienstverlening door
zelf voor de bedoelde periode als
werkgever op te treden.
De maatschappelijk werker moet u
ook helpen om persoonlijke, familia
le en psychologische moeilijkheden
te overwinnen. Enkele voorbeelden
-Het vlot niet meer tussen de ouders
niet moet terugbetalen, bv tussen
komst in de huur, medicamenten,
dokterskosten, bestaansminimum.
-door een voorschot, als u op de
uitbetaling van een sociale uit
kering (pensioen, dopgeld, zieken
kas...) of van andere bestaans
middelen wacht (salaris, onderhouds-
geld)
-door een lening, op voorwaarde
dat u deze in de nabije toekomst
kan en wil terugbetalen.
Deze hulpverlening is van beperkte
duur en wordt pas toegekend na
voorafgaand onderzoek. In dringende
gevallen, kan de voorzitter van
het O.C.M.W. een onmiddellijke
hulpverlening toekennen.
HIER IS ALVAST
EEN HA&ÊL
In bepaalde gevallen komt het O.C.M.W.
tussen in uw geneeskundige, farma
ceutische en paramedische uitgave,
indien uw ziekenkas deze kosten niet
terugbetaalt en uw eigen middelen
niet volstaan. Het zorgt er ook
voor dat ieder persoon, die inge
volge ongeval of ziekte onmiddellijk
geneeskundige verzorging nodig heeft,
naar een verpleeginrichting wordt
overgebracht en er wordt opgenomen.
Het OCMW moet er voor zorgen, dat
iedereen de nodige zorgen ontvangt,
ook degenen die het zelf niet kun
nen betalen.
vervolg pag.4
O.C.M.W. en zwarte armoede
3Aangepaste materiële en finan
ciële hulpverlening
1inlichtingen, raadgevingen,
hulpverlening .-
2)Psgcho-sociale begeleiding
Qdi^T
22 maart 1934, De Zwijger 115
4)Geneeskundige en sociaal-genees-
kundige hulpverlening