Het bestaansminimum
U
recht en lot»»
Verleden maand behandelden we
in "OCMW en Zwarte Armoede" de
werking en taken van het O.C.M.W.
Zoals beloofd zullen we het deze
maand hebben over het recht op
bestaansminimum (B.M.) dat uit
betaald wordt door het O.C.M.W.
Hoeveel ninoofse gezinnen er
in het afgelopen jaar "genoten"
van het B.M. hebben we niet kun
nen (mogen) achterhalen. Reeds
twee maand geleden stelden we
aan de Stedelijke Informatiedienst
de vraag ons enkele recente cij
fers te bezorgen. De O.C.M.W.-
administratie kon (of wilde) ech
ter geen cijfers vrijgeven. Zoook
zag het jaarverslag 1984 van het
O.C.M.W. tot op heden nog steeds
niet het daglicht.
zal de regering dan ook gedwongen
worden een steeds grotere tussen
komst te verlenen aan de O.C.M.W.'s
De huidige 50 I staatstoelage in
het bestaansminimum wordt door
alle gemeenten als onvoldoende
beschouwd. Gevraagd werd dit op
te trekken tot 90 SS.Dat er in
Ninove "slechts" een kleine hon
derd gezinnen beroep doen op het
bestaansminimum is bijna zeker
te wijten aan het feit dat vele
potentiële kliënten niet of nauwe
lijks op de hoogte zijn van hun
rechten. Velen durven de stap
naar het O.C.M.W. niet zetten uit
schrik voor de onderhoudsplicht
van de familieleden. Met deze
bijdrage hopen we daar iets aan
te doen.
KARIG MET INFORMATIE DE GERECHTIGDEN
Uit het recentste jaarverslag,
dat van 1983, citeren we de enige
passages die betrekking hebben
op het B.M. in Ninove.
"81 gezinnen ontvingen bestaans
minimum voor een bedrag van
5.063.274".
"Het aantal nieuwe dossiers be
staansminimum in 1983 bedroeg 59,
waarvan 33 in Ninove en 26 van
de deel gemeenten.Het totaal aan
tal behandelde dossiers bestaans
minimum in 1983 bedroeg 93,
waarvan 48 in Ninove en 45 in de
deelgemeenten.
Een 'verlaging van het aantal dos
siers in Ninove (van 50 in 1982
naar 33 in 1983) kan verklaard
worden door het feit dat het
"Vluchthuis" in 1983 haar deuren
gesloten heeft. Het aantal dos
siers van Ninove, waaraan geen
gevolg gegeven werd, is dan
ook verminderd, nlvan 25 tot 10.
Het aantal dossiers waaraan geen
gevolg kon worden gegeven, we
gens diverse redenen, bedroeg
17, waarvan 10 van Ninove en 7
van de deelgemeenten".
"Twee gevallen van bestaansmini
mum tekenden beroep aan bij de
Arbeidsrechtbank te Aalst".
Einde citaat.
Met deze karige informatie moet
de "wakkere burger" het stellen.
Een profiel tekening van het
ninoofse O.C.M.W.-kliënteel kan
op basis van deze gegevens on
mogelijk getekend worden. Over
leeftijd, geslacht, aard van
het gezin, burgerlijke staat,
beroepssituatie, aard van de be
staansmiddelen, wijze van kontact-
name enz blijft de geïnteresseerde
burger op zijn honger zitten.
Dit doet bij ons het vermoeden
rijzen dat er een totaal gebrek
is aan zowel registratietechniek
als aan openbaarheid. Ninove
heeft blijkbaar terug de boot
gemist om zich op deze terreinen
te laten doorlichten en de aange
boden mogelijkheden van de
Koning Boudewijnstichting en de
Vereniging van Belgische Steden
en Gemeenten laten passeren.
Zal een gerichte telling (en
publikatie) van bevoorbeeld het
aantal langdurige bestaansmini-
mumkliënten, de éénoudergezinnen,
de gefailleerde zelfstandigen,
de gezinnen met schuldenlast,
de "nieuwe armen", de geschor
ste werklozen enz, in Ninove
pas gebeuren als het O.C.M.W.
er door de Vlaamse Overheid
wettelijk toe verplicht wordt?
Voor 1985 voorziet de ninoofse
O.C.M.W.-begroting een uitgave
van 7.800.000 bf aan bestaansmini
mum. Ten opzichte van 1983 be
tekent dit een stijging van maar
eventje 54 Daar het einde van
de krisis-tunnel nog niet in
zicht is mag het O.C.M.W. zich
aan een steeds groter "kliënten-
bestand" verwachten. De mensen
die noodgedwongen zullen moeten
beroep doen op het B.M. zal dus
zeker toenemen. Vermoedelijk
Het recht op een B.M. steunt op
de wet van 7/8/74 (B.S. 18/9/74).
Deze wet beoogt het waarborgen
van een recht op een minimum-in
komen aan ieder die in een zo
danige toestand verkeert dat noch
zijn arbeid, noch zijn persoon
lijke inkomsten, noch de uitke
ringen van de sociale zekerheid
hem voldoende bestaansmiddelen
bieden.
Als u bijgevolg geen inkomen hebt
of als dit lager ligt dan het
B.M.dien dan zonder aarzelen
een aanvraag voor bestaansminimum
en bijkomende financiële steun in.
Welke Belgen zijn gerechtigd
-Iedere meerderjarige die in België
verb! i jft.
-Iedere minderjarige ontvoogd door
huwelijk.
-Iedere alleenstaande minderjarige
met één of meer kinderen ten
1aste.
Welke vreemdelingen zijn gerechtigd?:
-de onderdanen van de EEG, de
staatslozen of politieke vluchte
lingen, die 21 jaar zijn en reeds
5 jaar in België verblijven.
DE VOORWAARDEN
Voor de toekenning en het behoud
van het B.M. moet de betrokkene:
a)over ontoereikende bestaansmid
delen beschikken (zie verder)en
niet in staat zijn deze hetzij
door eigen inspanningen, hetzij
op een andere manier te verwerven.
bblijk hebben gegeven van zijn
bereidheid tot tewerkstelling
tenzij dit om gezondheidsredenen
of om billijkheidsredenen onmo
gelijk blijkt.
Samenwonende echtgenoten moeten
beiden aan deze voorwaarde vol
doen (bij concubinerenden be
staat deze voorwaarde niet!).
Terloops willen we opmerken dat
de rechtspraak duidelijk heeft
gesteld dat het O.C.M.W. niet
dezelfde maatstaven mag hanteren
als de R.V.A. "aangezien het
O.C.M.W. tot taak heeft de meest
marginalen een levensnoodzakelijk
minimum te verschaffen". Geschor
ste doppers en werkweigeraars
moeten dus niet wanhopen. Ander
zijds stelde de arbeidsrechtbank
te Hasselt dat het dwingen per
week vijf sollicitatiebewijzen te
leveren absoluut is. Er is nog
gerechtigheid in deze wereld.
c)zijn rechten laten gelden op
de uitkeringen die hij.kan genie
ten krachtens de Belgische of
buitenlandse sociale wetgeving
(het O.C.M.W. kan ook in zijn
plaats handelen).
d)zijn rechten laten gelden op
onderhoudsgelden vanwege daartoe
gehouden personen nlechtgeno
ten, ouders en kinderen (dus
niet broers, grootouders en klein-
kirtderen) (zie ook verder onder
terugvorderi ng)
BEDRAG BESTAANSMINI
MUM
De bedragen van het B.M. zijn ge
koppeld aan het indexcijfer van
de konsumptieprijzen en verschil
len per gezinssituatie.
Het B.M. bedroeg op 1/1/85 voor
-de 1ste categorie nl de samenwo
nende echtgenoten 227.103 frank
per jaar (=18.925 frank per maand),
-de 2de categorie nl een alleen
staande persoon of een persoon
die enkel samenwoont met onge
huwde minderjarige kinderen die
te zijnen laste zijn 163.509 fr
per jaar (=13.625 frank per maand),
-de 3de categorie nl. elke andere
persoon die met één of meerdere
personen samenwoont, onverschillig
of zij al dan niet onderling
bloed- of aanverwant zijn
113.560 frank per jaar 9.463 fr.
per maand)
Zoals u kan opmerken zijn deze
bedragen zeer laag, te veel om
dood te gaan, te weinig om te
overleven. Deze bedragen vertegen
woordigen slechts een wettelijk
minimum, dat het O.C.M.W. kan,
en soms moet, aanvullen met bij
komende financiële steun, afhan
kelijk van uw individuele behoef
ten, uw gezins- en andere lasten
en uw situatie.
Hoe wordt het bedrag waarop u
recht heeft vastgesteld
-Als u geen bestaansmiddelen heeft,
heeft u recht op het volledig
bedrag van het B.M. dat overeen
stemt met uw gezinstoestand (zie
hoger)
-Als u bepaalde bestaansmiddelen
heeft, heeft u recht op een be
drag dat uw inkomsten aanvult
zodat het wettelijk bepaald be
drag wordt bereikt.
INVLOED VAN DE
BESTAANSMIDDELEN
Welke bestaansmiddelen worden in
aanmerking genomen Algemeen be
ginsel alle bestaansmiddelen.
Vrijgesteld bedrag (van de bestaans
middelen afgetrokken
-12.500 frank per jaar voor de
lste categorie
-10.000 frank per jaar voor de
2de categorie
-6.250 frank per jaar voor de
3de categorie.
Volgende bestaansmiddelen worden
NIET in aanmerking genomen
-de gezinsbijslag waarop de betrok
kene recht heeft ten voordele
van de kinderen
-de door het O.C.M.W. verleende hulp
-de giften afkomstig van instel
lingen of van personen die niet
met de betrokkene samenwonen en
jegens hem niet tot onderhouds
plicht gehouden zijn.
-de frontstrepen- en gevangeschaps-
renten
-30.000 frank van het kadastraal
inkomen (K.I.) van het bebouwd
onroerend goed dat de betrokkene
in volle eigendom of in vrucht
gebruik bezit 5000 frank voor
de echtgeno(o)t(e) die onder
hetzelfde dak woont en voor elk
kind.
Hoe worden de bestaansmiddelen
berekend
-In geval van beroepsaktiviteit
er wordt rekening gehouden met
het loon of het beroepsinkomen.
-In geval van samenwonen: de be
staansmiddelen van de personen
waarmee de aanvrager samenwoont,
worden niet in aanmerking genomen,
behalve in geval van een feite
lijk gezin (concubinaat) waar
hét gedeelte van de bestaansmid
delen, dat het bedrag overschrijdt
van categorie 3, in aanmerking
kan worden genomen.
-De voordelen in natura worden in
aanmerking genomen ten belope
van 1/3. Zij worden berekend op
grond van de forfaitaire ramingen
van de sociale zekerheid. Er
wordt geen rekening gehouden
met de huisvesting.
-In geval van bebouwde onroerende
goederen wordt rekening gehouden
met K.I.x3.
-In geval van onbebouwde onroerende
goederen, wordt rekening gehou
den met het niet vrijgesteld
K.I. x 9.
VOORBEELDEN
1.Een jong echtpaar, waarvan de
vrouw dopt (12.000frank per maand),
en de man nog studeert. Het is
eigenaar van een huis met een KI
van 36.000 frank (=gezincategorie_1)
De berekening gebeurt als volgt:
-eigen bestaansmiddelen
12.000 x 12 144.000
kadastraal inkomen (KI) 36.000
-vrijgestelde bedraqen
-forfaitair 12.500 frank
(want cat. 1)
-van het KI 30.000 5000 frank
(echtgenoot) =35.000 frank.
Berekening van de in aanmerking
te nemen bestaansmiddelen
144.000 - 12.500 frank 131.500
36.000 - 35.000 1000 x 3 3000
Totaal 134.500 frank
Bestaansminimum
227.100 - 134;500 92.600 per jaar
Het OCMW zal hier dus 7716 F per
maand B.M. moeten uitbetalen.
2.Een alleenstaande geschorste
dopper heeft 30.000 F bestaans
middelen per jaar. Het B.M. als
volgt berekend
30.000 - 10.000 F (vrijgesteld
forfait) 20.000 F.
Bedrag B.M. 2de categorie
163.509 F - 20.000 F =143509F
per jaar. Het O.C.M.W. zal hem
(of haar) 11.959 F per maand
moeten uitbetalen.
3.Een alleenstaande ongehuwde
vrouw met één kind ten laste
heeft als enige bestaansmiddel
de kinderbijslag van 2500 frank
per maand. Zij ontvangt één
maaltijd per dag gratis van een
sociale instelling. Zij heeft
recht op het volledig bedrag
van het B.M.(2de cat), dus
163.509 F per jaar.
4.Een man leeft in concubinaat
en heeft geen eigen bestaans
middelen. Het O.C.M.W. kan reke
ning houden met het bedrag aan
bestaansmiddelen van de concubine
dat het bedrag van cat. 3, nl
113.560 frank per jaar over
schrijdt.
DE TERUGVORDERING
Het B.M. kan in beginsel niet
worden -teruggevorderd, zelfs
indien u beslist uwhuis te ver
kopen of weer aan het werk te
qaan.
vervolg p. 12