GEEN "NIEUWE ARMOEDE" IN NINOVE?
1>E MIDDELEEUWSE ABDIJKERK VAN NINOVE
recht en Ici*otu
In een vorig'"t Klokzjiël" (april 1985)
schreven we dat het OCMW geen recen
te cijfers kon of wilde geven over
het aantal bestaansminimum- "genieters"
in Ninove.
Ondertussen kregen we dan toch enige
cijfers doorgestuurd. De Sociale
Dienst van het OCMW liet echter
weten dat "geen opsplitsing volgens
geslacht, leeftijd, familiale toe
stand e.d. kan doorgegeven worden,
daar het ninoofse OCMW niet aan
registratie doet bij gebrek aan
tijd en personeel
Dergelijk ekskuus zou kunnen aan
vaard worden indien het zo zou
zijn dat het O.C.M.W. overspoeld
werd door een spektakulaire stij
ging van het aantal aanvragen
voor bestaansminimum en de voor
keur gaf aan het uitbetalen van
de steun boven het opstellen van
veel statistieken. Dit is echter
niet het geval Oordeel zelf
maar.
Tabel 1
BESTAANSMINIMUM - NINOVE
Aantal personen die
Jaar B.M. ontvingen
1979 67
-1980 69
1981 81
1982 86
1983 81
1984 87
Op 5 jaar tijd zijn er in Ninove
"slechts" 20 personen meer die
het bestaansminimum ontvingen, of
wel een stijging van "slechts" 30
Dit staat in schril kontrast met
de nationale cijfers. Volgens het
Staatssecretariaat van Volksgezond
heid verdubbelde haast op 5 jaar
tijd het aantal mensen dat (nood
gedwongen) leeft van het bestaans
minimum van 19.629 in 1979 tot
35.698 in juni 1983, ofwel een
stijging van maar liefst 82
Dit siginificante verschil in stij
gingspercentage met Ninove vereist
een verklaring.
Misschien is de Denderstreek minder
getroffen door de krisis dan de
rest van het land Een verge
lijking met de andere "grote" Den
dersteden dringt zich op. (We
beschikken spijtig genoeg slechts
over de cijfers van '81 tot '83).
Uit tabel 2 blijkt duidelijk dat er
iets loos is met Ninove. Niemand
kan mij wijsmaken dat de Ninovieters
minder te lijden hebben onder de
krisis en de inleveringspolitiek
dan de Aal stenaars of de Geraards-
bergenaars. Ook de sluiting van
het Ninoofse vluchthuis voor vrouwen
in 1983 kan onmogelijk als enige
oorzaak voor het enorme verschil in
geroepen worden. De evolutie in het
inwonersaantal evenmin (zie tabel).
Naar mijn weten is er ook geen vol
doende verschil in struktuur en
mentaliteit van de bevolking tussen
deze onderscheiden Dendergemeenten
om als sluitende verklaring naar
voor te worden geschoven.
Is er misschien een partij-politie
ke uitleg De drie betrokken ge
meenten kennen momenteel alleen
een kristen-liberale meerderheid
Er resten dus enkel nog de vol
gende mogelijkheden
Tabel 2
-de "nieuwe armoede"-lijders in
Ninove zijn minder op de hoogte
van hun recht op bestaansminimum
dan in andere gemeenten. Hoogtijd
dus dat het OCMW een gerichte in
formatiecampagne start;
-het ninoofse OCMW is veel strenger
in het beoordelen van iemands nood
situatie en minder vlug bereid om
het bestaansminimum toe te kennen.
Indien dit de reden is, dan mag
men spreken van mensenkloterij en
misplaatste gierigheid (men geeft
liever geld uit aan gebouwen dan
aan behoeftige mensen). Of dit
inderdaad zo is, zou moeten blij
ken uit het aantal geweigerde
aanvragen, doch daarover bestaan
geen cijfers. Gebrek aan tijd
en personeelweet je wel
We kijken uit naar een verhelderen
de verklaring van de OCMW-voorzit-
ter. Misschien kan dit een aanzet
betekenen tot het opzetten van een
minimum aan registratie. Het 0CMW-
beleid kan er enkel wel bij varen.
Tuur
VERGELIJKING VAN DE EVOLUTIE 1981
-1983
Antal
personen
die BM ontvingen
Gemeente
Inwonersaantal
1/1/81
1/1/84
1981
1982
1983
1 83 tov '81
Aal st
78.649
77.767
-1,1
91
141
186
104
Geraards-
bergen
30.363
30.248
-0,3
88
98
124
41
Ninove
33.560
33.751
+0,5
81
86
81
0
België
+0,1
61,7
Tot voor enkele maanden was de oudst
bekende afbeelding van de Ninoofse
abdij een gravure uit Sanderus van
rond 1644. Van de middeleeuwse abdij
kerk, die werd afgebroken in 1623,
was dus geen enkele tekening, schets
of plan bewaard.
Een gelukkig toeval speelde mij in
februari een kaart van de Ninoofse
abdijbezittingen uit 1621/22 in han
den met daarop de ruïnes van de ou
de kerk zoals zij de anti-Spaanse
opstand van de 16° eeuw had over
leefd. (zie fig. 1)
Ten westen ziet men op deze teke
ning de twee romaanse torens, waar
tussen nog net de topgevel zichtbaar
is. Op deze topgevel was oorspronke
lijk een westerkruis aangebracht.
Uit een abdijgeschiedenis van de
12°-13° eeuw weten wij dat deze ele
menten deel uitmaakten van de oor
spronkelijke kerk zoals zij vanaf
1157 werd gebouwd. Hieruit een eer
ste belangrijk besluit er is nooit
een romaanse én een gotische kerk
geweest. De kerk, die in 1623 werd
afgebroken, was de eerste abdijkerk
uit de 12° eeuw. Van een belangrijke
verplaatsing van deze kerk is dus
geen sprake. Zelfs de verbouwingen
zijn in de loop der eeuwen minimaal
geweest.
In oorkonden en abdijkronieken wor
den enkel verbouwingen aan het koor
en eventueel aan de zuiderbeuk ver
meld en wel rond 1400. Waarschijnlijk
dateren uit die periode de vijf ka
pelgevels die langs de zijde van de
stad de zijbeuk afsloten. Een twee
de besluit is dan ook dat de kerk,
die Sanderus in 1644 afdrukte,(zie
fig. 2) niets te maken heeft met
de vroegere kerk. Zij geeft ons wel
een beeld van wat me.n rond 1640
dacht te bouwen (maar nooit ge
bouwd werd!
Een voorlopig laatste les, die men
uit deze vondst kan halen, is dat
een hypothese die E. Dhaenens in
1980 formuleerde in haar inventaris
van de O.L.V.kerk, inderdaad juist
is. De kapel en de beiaardtoren
(door abt David in 1635 gebouwd)
met de tussenliggende ruimte gaan
inderdaad terug op de noordelijke
vleugel van de middeleeuwse abdij
kerk. Wat meteen meebrengt dat de
huidige kerk niet op identiek de
zelfde plaats is gebouwd als de mid
deleeuwse maar wel meer naar de
stad toe. Men ziet dit trouwens dui
delijk wanneer men de loop van de
scheidingsmuren tussen abdij en stad
en tussen abdij en parochiekerkhof
t.o.v. de kerken vergelijkt op de
tekening van 1621/22 en op het plan
van 1630/1648 (zie fig.3).
Georges Vande Winkel
u
Abdij
Abdij - 1622
Sanderus 1644
Kloostertoren met beiaard, 1635
ggbouwd op funderingen van de
oude N-W toren.
Kapel, van 1636 tot 1712 in ge
bruik als voorlopige kerk, ge
bouwd op de grondvesten van noor
delijk zijkoor en dwarsbeurk van
de oude kerk.'
Sporen van de vroegere noordbeuk?
Abdijplan 1630/1648
Inplanting van de nieuwe kerk
vlakbij de scheidingsmuur met
de stad.
Abdij