12 DE TOEKOMST Vim lief kerkplein teiiinove
STAAT DE NINOOFSE ABDIJKERK
OP INSTORTEN
WITTE DONDERDAGROCK IN TIEN TWEN
family duck int verdiend succes
SCHEUREN IN HET GEWELF
KRACHTEN IN HET GEWELF
OORZAKEN
LINTHOUDT ANDRE
DENDERHOUTEMBAAN 37
9400 NIN0VE
tel 054 33 60 52
Dirk Van de Perre
Totnogtoe heb ik de meer oppervlak
kige gebreken van onze kerk bespro
ken de scheve toren en de afbrokke
lende kalkzandsteen. Beide kwalen
vallen erg in het oog, maar raken in
essentie de konstruktie niet van het
kerkschip. Vandaag gaan we het hebben
over ogenschijnlijk kleine dingen,
maar die van meer fundamentele aard
zijn.
Wie in de Ninoofse kerk zijn nek wat
rekt en omhoog kijkt ziet een vuil
plafond waarop zich vele vochtplekken
hebben afgetekend. Dat vocht, dat is
verleden tijd sinds de herstelling van
het dak. Maar wie nog beter en langdu
riger toeziet, kan vaststellen dat
over de ganse lengte van het kerkschip
hetgewelf kleinere en grotere scheuren
vertoont. Op twee plaatsen heeft men
grotere of kleinere ingrepen moeten
doen om te beletten dat stenen zouden
loskomen of naar beneden zouden stor
ten (foto I en 2). Om de betekenis
van deze scheuren te begrijpen iets
over de krachten die in een gewelf
werkzaam zijn.
Het Ninoofse gewelf is een klassiek
gotisch gewelf, een kruisribbengewelf
Enerzijds zijn er de ribben in zand
steen die het gewelf steunen en de
drukkrachten afleiden naar de muren
en anderzijds is er de geweifvloer
zelf, die opgebouwd is uit op zijn
kant geplaatste bakstenen. Door zijn
gewicht -en dat moet voor het gewelf
van de ganse kerk heel wat zijn- heeft
een gewelf de natuurlijke neiging
naar beneden te storten. In de romaan-
se bouwkunst kon men dit euvel nog
niet meester vandaar dat men houten
zolderingen aanwendde. In de gotiek
werd men de stenen geweifbouw lang
zaam meester.
Om de problemen van een gewelf te
begrijpen, volgend praktisch proefje.
Wanneer men uit een boekenrek twintig
boeken in één keer wil uitnemen kan
dit indien u genoeg binnenwaartse
druk uitoefent zodanig dat uw twee
handen de boeken voldoende samen per
sen. Of nog, plaats twee bakstenen
tegen mekaar op de wijze van een om
gekeerde V. De bakstenen zullen te
gen mekaar aandrukken en niet vallen.
Maar wanneer de V verbreed wordt en
de basis van de bakstenen steeds ver
der uit mekaar komt te liggen, zul
len ze buitenwaarts wegglijden.
Er treedt dan een spatkracht op zo
als dat heet. Samengevat de af
zonderlijke elementen van het gewelf
(de bakstenen) vallen niet naar be
neden omdat ze tegen mekaar aange
drukt worden denk aan de samenge
perste boeken of aan de tegen mekaar
aanleunende stenen).
Maar een gewelf oefent een grote spat
kracht uit op de muren waartussen het
rust. De top van een rechtopgaande
muur is in se weinig geschikt om de
spatkracht op te vangen, vandaar de
noodzaak om de muren die het gewelf
samenhouden te versterken via steun
beren, luchtbogen of andere middelen
zoals trekijzers. Tegen de spatkracht
in duwen ze de muur naar binnen of
trekken de twee muren naar mekaar toe.
Het Ninoofse gewelf scheurt en er ko
men stenen los. Dit wil zeggen dat
de zijmuren die het gewelf moeten sa
menhouden lichtjes uit mekaar geduwd
worden. De kerk valt uiteen! Uiteraard
gaat het hier om millimeters.
Maar veronderstel dat de muren één
millimeter per jaar wijken, dat maakt
een centimeter op tien jaar... en veel
centimeters zijn er niet nodig opdat
een gewelf zou instorten! Daarom zijn
volgende vragen essentieel
I. Sinds wanneer scheurt en zakt het
gewelf Is dit al lang bezig of
ren waarop het gewelf rust
b)bevat het gebouw konstruktieve
fouten
c)zijn er nieuwe omstandigheden
die vroeger toen het gebouw ge
zet werd, niet aanwezig waren,
maar die nu wel werkzaam zijn
een recent verschijnsel
2. Is dit proces gestabiliseerd of
gaat het nog verder (Om dit vast
te stellen paste men vroeger een
zeer eenvoudig middel toe men
plakte papier op de scheuren en kon
zo vaststellen of het papier mee-
scheurde)
3. Wat zijn de oorzaken van het
scheuren
a)zakken de funderingen van de mu-
Wat vragen I en 2 betreft moet ik uit
eigen observatie spreken en vaststel
len dat de scheuren vooral de laatste
tijd zichtbaar zijn geworden en dat
de toestand vooral de laatste jaren
verslechtert. Bewijs daarvan:de
maatregelen die men heeft moeten ne
men om het vallen van stenen tegen
te gaan. Voor de rest weet ik niet
in hoever het architektenbureau dat
thans de restauratie van de kerk in
handen heeft, opmetingen terzake
heeft verricht. Alleszins hebben zij
een studie bevolen tot onderzoek van
de stabiliteit van het kerkgebouw.
Maar daarover een volgende keer meer.
Zoveelste uitgave van Witte Donder-
dagrock en zelfs zonder grote namen
op de affiche mocht er nog gerekend
worden op een behoorlijke opkomst,
en dit ondanks bar slecht weer en
ondanks een gebrekkige publiciteit
voor dit optreden.Witte Donderdag
is echter een traditie in jeugdclub
Tien Twen en waarschijnlijk zorgde
deze traditie er voor dat toch een
150 a 200 concertgangers de weg
vonden naar Tien Twen.
Wat ook een traditie is, is het
nooit op het aangekondigde uur be
ginnen van een optreden, fout van
de organisatie Fout van de PA
Of fout van de groepen Feiten
zijn dat It Music, vaste PA van The
Int 2 uur later dan voorzien aankwa
men en dat ze er niet in slaagden
voor een behoorlijke klank te zorgen
voor de twee eerste optredende groe
pen.
In ieder geval er werd die avond
gespeeld, bijna een uur na het voor
ziene aanvangsuur kondigde presen
tator Filip Van der Haegen Masters
Johnson aan. Acht muzikanten die
samen funk muziek maken en die zoals
ze zelf beweren één boodschap hebben
'Swing till you sweat'. Swingen deed
de muziek van M J in ieder geval.
Ik zag hen reeds enkele jaren ge
leden aan het werk en in vergelij
king met toen kan gezegd worden dat
de zanger pogingen doet zijn podium-
presence te verbeteren maar daar
nog niet volledig in slaagt, dit
ondanks het feit dat naast hem zange
res Ann Van Canegem stond, die wel
wist hoe het moest. Ann die zoals
ik me laten vertellen heb godsdienst
lerares is en moeder van twee kinde
ren, heeft wat een zangeres moet
hebben, een stem, podiumpresence of
om het zoals de Kreuners te zeggen,
'zij heeft stijl
Van de gespeelde nummers onthield
ik vooral 'Dance doing the freak',
'Humanity', een knappe intro van een
sterk nummer waarin gitarist Chris
bewees een gitarist met klasse te
zijn, 'Funky Brat' een funk-rap nummer
met rapper Wim van der Eist, die
niet alleen een goed saxaofonist is,
maar ook over een heel goede (rap)
stem beschikt. Meer van dat!
M J eindigden hun geslaagde set
met 'I cannot believe it's true',
van Phil Collins en speelden als
verdiend bisnummer nog eens 'Feel
the break'
Soul funk van de bovenste plank,
het laatst gespeelde nummer kon
zelfs jazz funk genoemd worden, voor
al door de bijdrage van de vader van
de FAMILY DUCK's toetsenman, een
uitstekend jazz trompettist.
Family Duck opende met het sterke
'Don't you understand' en bleef
sterk met de volgende 13 nummers.
De intro van 'Won't you take me home'
deed denken aan 'Papa was a rolling
stone' van de Temptations maar werd
gaandeweg één van de beste soul-funk
nummers de laatste tijd gehoord.
'Sweat emotion', 'Queen of the
street' waren uitschieters in de
volledig sterke set die F.D. bracht,
sterk vooral door de energieke 'Eric
BARANYANKA'die zichzelf gerust
de nieuwe James Brown kan noemen.
De James Brown gitaar van het vorig
optreden bleef al meer achterwege
en F.D. begint een eigen geluid te
krijgen.
Gitarist John was niet te spreken
over een artikel van Bruce Palmer
in een vorig Klokzjiël. Die schreef
nlnaar aanleiding van hun optreden
in de sloepie van Tien Twen dat het
hem aan een degelijke stem ontbreekt
en dat hij het als gitarist nogal
eenvoudig hield, gewild of onkunde.
Het gitaarwerk op Witte Donderdag
was in orde, maar wat mij betreft,
de stem van John is misschien niet
de slechtste maar met een lead vocal
als Eric B. is een tweede lead voor
al overbodig. Wat misschien niet o-
verbodig is, is één of meerdere
blazers, dat bewees Wim Schoup van
M J die trombone speelde tijdens
de afsluiter van F.D. 'Right to the
top', die mogen ze van mij gerust
halen.
Een dia van, ik vermoed één van de
leden van The Int als zuigeling,
werd geprojecteerd, babygekrijs
ging over in gesteun en daar was de
top of the bill van de avond, The
Int. Ik zag The Int begin dit jaar
reeds aan het werk en toen was reeds
duidelijk dat hun groot voorbeeld
TC Matic was. Gedurende dit optre
den had ik nogal vaak de indruk dat
de TC Matic invloeden zijn overge
gaan tot het proberen na te doen en
na te spelen van TC Matic.
Bart Uyttersprot levert wel zoals
Arno Hintjes vol overgave spiegel
gevechten met zichzelf en zijn mi
crofoon, en toont zich ook nogal
energiek op het podium, maar een
intrigerende persoonlijkheid zoals
Arno kan hij moeilijk genoemd wor
den. The Int zorgde voor een profes
sioneel gespeelde set, met een paar
heel sterke nummers zoals 'Burindi
Boys' (klasse!) en 'Go stay' dat be
ter had geweest zonder de TC Matic
sound. The Int moet wel eens naar
'Papa's got a brand new pig bag'
van Pig Pag luisteren, hun laatst
gespeelde nummer bevatte het ritme
en de bas van dit nummer. De man
aan de synthesizers zorde er voor
dat de sound van The Int niet he
lemaal TC Matic werd, en gaf de
groep zelfs een begin van een eigen
geluid.
Kwam het door het late uur of was
The Int toch niet zo goed, in ieder
geval vroeg het publiek niet naar
een bis en The Int heeft waarschijn
lijk niet het succes geïnd waarop
ze als top of the bill van deze Rock
Tien Twen hadden gehoopt.
Mare Van Fruu.PD
(advertentie)
Een houten vloer moet eventueel uit
het gewelf losgekomen stenen opvangen;
een noodzakelijke maar onsierlijke
noodoplossing die wel de ernst van
de toestand aangeeft
Een plakker op een plaasteren been
Ook hier dreigden stenen los te komen
en heeft men tussen de scheuren nieuwe
mortel aangebracht.(het plankje diende
om het uitdruipen van de mortel tegen
te gaan
Tussen het gewelf en de zijmuren van
het kerkschip vormen zich scheuren
het gewelf staat minder opgespannen
en komt losser tussen de twee zij
muren te zitten; direkt instortings
gevaar is er nog niet, maar zulke scheu
ren zijn ernstige signalen die erop wij
zen dat de stabiliteit van het gebouw
grote gebreken vertoont. Vooral als het
scheuren voortgaat zal de toestand bin
nen enkele decennia kritiek zijn. En
een instortend gebouw telefoneert nooit
op voorhand om de datum van dat gebeu
ren mede te delen!
«O**
Ny
