Klasjdop
Herreken Ink en
Pikkel 'n
T^&efel
18
Nu het toch na al die plagerijen
van Medard en zijn familie stil-
lekesaan zomer wordt en de toetsen
en examens achter de rug liggen,
kunnen de "kadejjen" eindelijk
volop naar buiten om te ravotten
en te'spelen. In vorige afleve
ringen hebben we hier al veel Ni-
noofse kinderspelen en bijhorende
kinderliedjes beschreven en van
kommentaar voorzien.
Er blijven er echter nog veel over.
Voor een deel hiervan kan ik op
nieuw verwijzen naar het schitter
ende boekje: SPELE WEEROM, kinder
spel van alle tijden, uitgegeven
bij de Nederlandsche Boekhandel/
Uigeverij Pelckmansi, Kapellen.
De volgende in Ninove bekende
spelen staan er uitvoerig in uit
gelegd:
- "Schreefskiet'n of metje skiet'n"
(Meetje schieten), een spel waar-
bij men met muntstukken (of'inkel-
geljd") naar een meet, schreef,
streep smijt.
- "Kall'n" of klinkslaan en "met
de meirembolle skiet'n of knik
keren, reeds vroeger beschreven
- "Berreken ink" of hinkelen, voor-
al door meisjes veel gespeeld in
de fameuze met krijt getrokken
"kotjes". Als hinkelblok heeft
men een houten blokje nodig (ber
reken), maar ook met een steen
of een "krasjeldeusken" (lucifers -
doosje) kan men zich uit de slag
trekken.
- "Omer, skiër of mes" (hamer,
scheer of mes): In het boekje
noemt men het ook; "Bok sta-
bok sta vast" en het schijnt nog
van de Romeinen afkomstig te zijn
die het "Bucca, Bucca quot sunt
hie?"" (bok, bok, hoeveel horens
zijn het er heetten.Ook Pieter
Bruegel heeft het spel afgebeeld
op zijn groot schilderij "De kin
derspelen". Een foto op ware
grootte van dit werk is trouwens
in het Ninoofse stadhuis nog te
bewonderen tot 19 juli Een
must
- Diabolo en jojo (of klimtol)
-"Klasjdop" (drijftol) en "Kapdop"
(priktolBij de "kapdop" windt
men het touw rond de tol of dop
en gooit of "kapt" deze naar de
grond, het touw rond de wijsvin
ger houdend zodat de dop zo lang
mogelijk blijft tollen. Vroeger
kapte men ook met de dop naar
de ande tollen in een poging deze
uit te schakelen en zelfs te
klieven. Bij "Klasjdop" wordt de
dop in beweqing gehouden door
een zweepje dat naar de tol wordt
•■-it"
-"StelIjteleupen" (steltlopen) of
hoe kleine kinderen rap groot
worden.
- Blaaspijpschieten. Deze "bliës-
paujpen" zijn wel niet zo gevaar
lijk als die van de indianen uit
het Amazoneqebied maar toch...
"dikke mamerenbillen"" zijn niet
KAPDOP
veilig als ze onder schot genomen
worden
- "Afpakken" (afneemspel) Met
een toeaeknooote draad worden al
lerlei ongewikkelde figuren gevormd
tussen de vingers van beide han
den. Dit spel schijnt over de
ganse wereld verspreid te zijn.
DE eskimo's bijvoorbeeld brengen
er de lange wintermaanden mee
door. De figuren stellen dan
voorwerpen, dieren en goden voor,
die als illustratiemateriaal die
nen voor verhalen en legenden/.
op en wast eer billen me
ziëp.
-"P'ikkeln(bikkelen) werd vroe-
veel gespeeld nu veel minder.
De goeie "pikkel"n" waren van
lood. Die welke men nu in de han
del vindt zijn van een harder me
taal (inox?) en doen pijn aan de
handen. Men kan zich echter ook
behelpen met vijf goed uitgezochte
steentjes. (In de oudheid werd
het gespeeld met de kootjes van
schapepoten
In Ninove kent (of kende) men
echter nog heel wat andere kinder
spelen die ik in "spele weerom"
niet terugvond, maar daarover
volgende keer meer. Als toemaatje
alvast enkele "telrijmpjes"ik
veronderstel om te zeggen of te
zingen bij het touwtjespringen.
Een twee drie vier vijf zes
zeven
Waar is Jan mijne man gebleven
Hij is niet hier, hij is niet
daar
Hij is met zijn meisje naar
Amerika.
Volgende rijmpjes zijn in het
frans (met haar orHet tweede
is onvolledig. "!ie bezorgt mij
de rest
Un deux trois quatre cinq six
sept
Violet, violet
£>U PAUl PS K lELT'N
-Riëpen" (hoepelen of reeplopen)
Ideaal materiaal is "e velowiel
zonder rejongs" en een stokje om
de reen aan het rollen te houden.
Misschien heeft het volgende
liedje hiermee te maken.
Striëp, striëp, oever manne
riëp
Da masken heft eer roksken
Un deux trois quatre cinq six
sept
Violet en de bicyclet
Un deux trois
Madam Leroi
Quatre cinq six
Marie-Louise
RUF