Oever Nienovieter5 en ekit tifeaojt
25
Als ik mij niet vergis was, in
gelukkig vervlogen tijden,in
dezelfde buurt het "Galgenveld"
gelegen,waar terechtstellingen
plaats vonden. Door het boekje
van Leo Plas uit 1890, waaruit
ik reeds dikwijls citeerde, is
over dit luguber oord een vers
je bekend gebleven
Op 't gal geveld
Stond een held,
Bij al wie loog
Verloor het oog,
En het rad en het vuur
En het staal en het zweerd
Was voor den oneerlijken weerd.
Waar zich in het Middeleeuwse
Ninove "den hellegracht" bevond
weet ik niet, maar feit is dat
men de kinderen ervoor bang.
maakte. Getuige volgend versje
uit dezelfde "Bladen uit de ge
schiedenis van Ninove":
Fintje
Mijn kindje,
Schuwt den hellegracht
Want er zit 'nen duivel
Die u grijpt met volle kracht.
Die duivel heeft al veel van
zijn afschrikking ingeboet, want
in het taalgebruik is "nen duvel"
of "nen durvel" enkel nog een
kwajongen, of "iënen die van de
duvels ineet", letterlijk "één
die van de duivels inheeft, of
in zich heeft". Een"duvelken"
betekent ook een wagentje op
twee wielen om zakken te vervoe
ren, een woord dat in deze bete
kenis verwant moet zijn met het
Nederlandse "een duivel-doet-al".
Van slechts één Ninovieter heb ik
In 't adverteren.
<^oe4. i yw'eUcxcn 1
KONTAKTADRES VOOR DE REKLAME
Rik TEM8UYSER
Zonnestraat 58
9980 DENDERHOUTEH
Tel 053 77.77.67
over "Pitj'n duimken" gehoord.
Hij woonde tijdens zijn jeugd
in een huisje-in-de-rij met dun
ne muren. In die werkmanshuisjes
hoorde men dus dikwijls een ge
roezemoes achter de wanden. Van
dit geheimzinnig verschijnsel
maakten de ouders gebruik om
de kinderen stil te houden. Zo
werd van "pitj'n duimken' ver
teld die achter de muur zat en
alles zou horen als de kinde-
ren te veel lawaai maakten.
Zetj stille, of Pitj'n Duim
ken zal au heuren."
Zetj brauf, of ik goën au ver-
keupen oën de voddeman" zijn
woorden die velen zich nog zul
len herinneren uit hun kinderja
ren. De kinderen kropen dan ook
ver weg als er een "voddemar-
sjang" aan de deur kwsra. En
vroeger telde Ninove véél vod-
den-schroothandelaarsNinove
was lange tijd zelfs uren in de
omtrek bekend en berucht voor
dit legendarische handelsver
schijnsel dat Marcel Cardoen
enkele jaren geleden zo prach
tig heeft beschreven in dit
eigenste blad. De verschijning
van de Ninoofse rondtrekkende
voddeman werd zo typisch dat
men ging veralgemenen zodat in
sommige gemeenten de Ninovieters
nog steeds doorgaan als "vodde-
maunen" of "voddernarsjangs"een
scheldnaam zoals "kaffeegieters"
en "wettelkrabbers"spotnamen
die geen verdere uitleg hoeven,
veronderstel ik.
Als er in deze streken een kind
T'ordt "gekocht" zegt men aan
de broertjes en zusjes dat het
"met den beut toegekommen es
op de voërt" In mijn kinder
lijke fantasie zag ik een prach
tig wit schip vol roze baby's
aangemeerd aan "den trogel".
Wonder boven wonder vonden wij
in de "pisdoek" van de boorling
een pak suikerbonen die er na
tuurlijk kort tevoren door pe
ter en meter waren ingelegd. -
Bekend als kinderbrenger is
natuurlijk ook de savooikool.
Kool en boon zijn klassieke
vruchtbaarhei dssymbolen
Het volgende ver schijnsel is
een nog duidelijker symbool.
Aan jonge meisjes wordt name
lijk de raad gegeven 's nachts
de ramen te sluiten "of de vlie
gende floëtj (fluit) za binne-
kommen". Waarvoor hier gewaar
schuwd wordt, is nogal duidelijk
dacht ik, of moet ik er een te-
keningske bijmaken De vlie
gende floëtj es gepasseerd"
wordt ook spottend gezegd als
een vrouw zou zwanger zijn uit
een buitenechtelijke verhouding.
Tenslotte dit eigenaardig feno -
meen dat ik kort geleden leerde
kennen. Als er een zwaar zomer-
onweer dreigt, zou men spreken
van "de boërne vrou" (de baar-
ne vrouw) die in het spel is.
Van welke verschrikkelijke don-
dergodin deze vrouw de afstamme
linge is weet ik niet. Alleszins
niet van de Germaanse Thor of
Donar, want dat was een man.
Die "boërne vrou" moet toch een
"lomboërdske" (een Lorabaardse)
zijn, 't is te. zeggen een
"dobbel gemachte" (een héél
struise vrouw) of misschien
"ne roënj" De baarlijke dui
vel mag het weten
STUDIO JOS EYSSELINCKX
fj/h* aijR-: u VjK
RU F
De Speciaalzaak voor al uw
FOTO - CINE VIDEO-artikelen
ggm ISlliliil
Exclusief voor de streek
Donkere kamer apparatuur
Eigen ontwikkellabo zowel kleur als zwart-wit
4 Wij aanvaarden alle fotografische opdrachten
huwelijks- en doop reportages
- studiowerk
Vraag vrijblijvend inlichtingen CT
STUDIO JOS
Brusselstraat 90 ,92
9400 Ninove
Tel. 054/33 89 04
