ERPE.
Voor ons kieme Landbouwers.
-Brieiwiö^eling.
Handel en Nijverheid.
Samenwerkende Maatschappij
Redt U Zelve
t Weinige dagen geleden nu, komen eenige jongelingen
deze kue welke ik van tie gemeente kocnt weghalen en dit
zonder betaling vande koopsom oi zonder scHudevergoeding.
Zij kwamen op bevel van den Procureur des Konings zeg
den ze, maar Hadden noch bewijzen, noch geschrilten. ik
betwiste het nemen der beest met daar ik ook door over-
macbt werd gedwongen, maar zou tocb gaarne neiiandeid
geworden ziju in deiuglieid en met goede Ocwijzen alleen
lijk waren zij in üuu reent, is net nu aan mij deze sommen
te verliezen i is dat wel reclitveerdig vraag ik mij ai, uaiik
gedwongen werd door de gemeente ueze koe te nemenennu
uoor de procureur dezellde te Verliezen En dat ik alles
verlies, net geld en de koe 'A ik lees nu in de dagniadeu dal
Holland en annexe landen ons gaan beesLen veraoopeu. Hal
is de weg nieL om onze stallen weer goed te bevolken net
is naar uuitscniaud dat we moeten gaan, naar nel lauu
Waar veei onzer koeien en paarnen geetaud Zijn. Ue ex-keizer
zienue nat ue oonog voor Hein verleren was iieeit unzo
SLanen doen rooven om ue onscnatnare scnauen van onze
wereinneroemne loa-aeryen naar zijn land te verplaatsen
en aizoo aan de lan uouw van Uaiiseniand eene nieuwe
bron van welvaart t verzekeren.
iluitsciiiand is de are diet, en men liaarzeit 'liem te vaL-
ten en nel gestoiene Le doen weergeven. Hat men aan
eenige boeren van kennis en goeden wil de geiegenneid
geert en op dry maanden zal veer nei'sLeld zijn. Uat men
bier Ook niet liandeie met twee maten en twee gewienten,
dal men Huitscmaud met de maat mete waarmee de grijze
frakken ons neimen gemeten. Unze nieuwsinauen vernaien
met angst en di'oeilieid de siecnLen toestand van 's lands ne-
dienden en irunne ieentmatige vraag naar verbeteling.
Maar wat gaat men doen met onze dappere Soldaten die
alle gevaar trotseerden, die dagen en nacnLen in de loop
graven doorinaciiten op gevaar Le sterven oi verminkL te-
werden, verre van ouders en iamilio i Velen zijn gevallen
in onliekende oorden, en noeveien neimen mj nunne terug
komst na jarenlang njden en ontbering uunne meriiaarste
ma6en niet moeten nevveenen 1 Aan nen komt eerst alle eer
en alle zorg Lot nun volder bestaan Loe.
PHiLkilON DaNCKARRT.
Ji.
Onze nieuwe regeering is er van overtuigd,, dat, uit de
herinrichting en vernieuwing, van veel van 't vroegere,
meer welvaart voor 't land en zijne bewoners zal voort
spruiten. Veel bureeleu en cornmissien werden ingesteld
om dit en dat te onderzoeken. Me duukl dat de toestand van
ons kleine landbouwers die.liet grootsle deel der burgerij
van 't vlaamsche land uitmaken iieei goed mag en
zou moeten onderzocht worden. Voortwerkén iu de zeil
de richting van vroeger zou een grooie dwaling zyu, die
onvermijdelijk de verdwijning onzer koeiboerkes zon na
zich slepen.
Missciiien ligt er v( r onze vereeniging, hier een breed
veld te bewerken. Zou er, door toedoen van den Laudbou-
wersbond van het A rondissemenl Aalst bij onze regeering
niet kunnen aangeurongen worden, om deze zaak eens
grondig te onderzoeken.
Hat er eens ernstig de hand aan 't werk geslagen worde
en een goede uitslag zal zeker verkregen worden.
inrichten van degelijke leergangen op iedere groote ge
meente waar goede en praetiseue lessen gegeven worden.
Verspreiden van goede leerboeken, Zóóveel mogelijk, zou
den er moeten middelen Le werk gesteld worden en propa
ganda gemaakt, om meer ontwikkeiings-geest bij ons hoeren
in te brengen.
Hat men eens, bij middel van vakbladen, bonden, vlug
schriften of dergelijke bekend maakte, hoeveel groensel,
fruit en bloemeu bier jaarlijks woi'deu i igevoerd, met de
prijzen waaraan !t verkocht wordt erbij. Han zouden ons
landbouwers zien, welke massa geld, er bier jaarlijks door
vreemden wordt weggehaald.
Denk niet, dat bel dwaas is te zeggen, dat heel Vlaande
ren bijvoorbeeld, fruit, bloemeu of groensel kan voortbren
gen met welgelukken van verkoop. Maar wat doet men dan
in Holland, waar ncele provinciën één en dezellde produc
ten kweeken. In Kanada en Australië van waar jaarlijks
honderden en duizenden schepen vol geladen worden met
fruil in bestemming voor Europa.
Aan den uroeven toestand waarin ons koeiboerke's
vroeger verkeerden moet een einde komen. Hat meer
Ontwikkelden ook eens hun meeiiing sciirijveu over 't prin
ciep, waarover ik heb gehandeld. Joost Valcke.
Aalst, den 7-2-19.
Zeer Geachte Heer,
Met innig genoegen hebben wij uw geeerd schrijven van
27 laatst ontvangen tiet deed ons goed te lezen dat ons
streven tot lotsverbetering van bet boerenvolk uwe goed
keuring wegdroeg evenais deze van uwe kameraden in bet
leger, en danken U uit ter harte omdat Gij ons blad mee-
naauit naar de kompagnie. Zoodoende hebt gij bet zaad der
boerenverdediging in verre kringen verspreid en ons zonder
twijfel eene reeks krachtige helpers en propagandisten
bezorgd in alle gewesten. Ons doel is al de landbouwers
van gansch België in broederband te vereenigen om onze
rechten te doen eerbiedigen en onzen stand stoffelijk en
zedelijk te verbeteren. In dien zware strijd zoeken we alle
hulp om ons volk te behoeden tegen de uitbuitingen van
alle joden en politieke dweepers.
Zeer geachte Heer, Gij vraagt ons of een Vlaamsche
Yzerkerel de voldoening zal krijgen eenige regelen in ons
blad te schrijven over taalkwestie. De eerbied voor onze
verlossers, onze heldenbroeders van aan den Yzer, alléén
ontzegt ons het recht zulks te weigeren, wanneer dit schrij
ven meehelpt tot de verwezentlijking van ons ideaal: de
stoffelijke en zedelijke opheffing van ons boerenvolk. Maar
dit moet gebeuren buiten alle politiek, Hoe graag lazen we
iets van U, over uwe indrukken bij de terugkomst in uw
lief geboortedorpken en bij uw volk van Vlaanderen Voor
dit alles zullen ons kolommen altijd openstaan.
Ontvangt de broedergroet van ons allen, en breng hem
ook aan al de kameraden uwer kompagnie. Aan U allen
ons hart en hand 1
De redactieraad van De Koornbloem
Aan den heer Maurice De Langhe,
Sergeant bij bet 9* linieregiment.
Erpe is eene gemeente gelegen tusschen twee groote ste
den, te weten: tusschen Aalst en Ottergem, hetgeen wol dt
oorzaak was van den schrik der inwoners bij den aftocht
der duitschers, Immers bad men de brug van Aalst gedraaid
en die van Ottergem doen springen Erpe zat ingesloten,
tietgeen ook voor gevolg zou gehad hebben dat sommig.
Eipenaars zoover niet zouden geloopen hebben dan in
October van 't jaar veertien.
Erpe is een wondere gemeente, daar zijn langen tijd, gedu
rende den oorlog, twee burgemeesters gevveesL hetgeen
evenwel niet belette dat er bier meer moest geleverd wor
den dan in andere gemeenten.
Er zijn ook twee gemeente-sekretarissen doch slechts
éénen garde champetter. Den brave man zijn broek is ge
durende den oorlog veel te wijd geworden, hetgeen niet te
wijten valt aan de slechte kwaliteit van het laken maar wel
aan de Brouwers die bun bier te schrikkelijk flauw maken.
Er is in Erpe ook een brandspruit, die wanneer er brand
uitgebroken is opgesteld staat in eenen achterbouw van het
gemeentehuis, liet is daaraan wel te danken dat bet hier
ophoud van branden'als alles opgebrand is.
Men is bier in Erpe ook gewoon van de klokken te lui
den bij groote plechtigheden, hetgeen er heel wonder moei
toegaan, want in Erpe zijn wel twee watermolens maar er
is slechts eene klok. Het prachtig uurwerk op den kerk
toren wijst alle dagen tweemaal juist, te weten: om zes uur
's morgens en om vijf uur zestig minuten 's avonds.
Erpe is ook een gemeente van vooruitgang, alle man is
bier vereenigd: de boeren, de werklieden, tot zelfs de graf
makers en de klokluiders die overlaatst werkstaking hiel
den, ze vroegen opslag van loon en meer smeerolie om de
klok te smeeren. Zij schijnen voldoening bekomen te heb
ben want de dooden worden begraven en de klokken, neen,
de klok wil ik zeggen luid nu op uur en tij l, hetgeen vroe
ger maar twee of drie maal ter week gebeurde.
Erpe is ook een gemeente die nog niet gauw zal uitster
ven, want verleden jaar waren bier achtentwintig koppel
trouwers en nog zijn er met honderden trouwlustige jonge
dochiers. Vele moeders zouden ze graag kwijtgeraken om
reden dat de hoeden zoo schrikkelijk duur kosten. Erpe is
ook een gemeente van plezier de dansorgels draaien hier
alle dagen en die wilt ne flikker slagen beeft altijd ocasie.
Moest er nu iemand goesting krijgen om naar Erpe te ko
men wonen die zal nu weten dat alles hier nog zoo slecht
niet gaat! 't Is bier bezonder goed voor de vreemdelingen ik
kan bun bijna verzekeren dat zij iu korten tijd zouden ge
plaatst zijn in 't bestuur van 't een of 't ander komiteit.
Erpe, den 2en van de Kattenmaand. E. B. K.
De moeieiykheden van de Voortbrengers van Nitraat.
Om de moeielijken toestand te verhelpen in welke de
voortbrengers van Nitraat zich bevinden door liet sluiten
van den wapenstilstand, zijn verschillige overeenkomsten
in 't zicht. Deze die meest kans heeft tol lukken is voorge-
steld door het staatsbestuur van Chili, die al de Nitraat zou
koopen aan den vasten prijs van ,10 shillings per kwintaal
(12,50 fr. per 100 kg.) Deze overeenkomst zou een duur
hebben van vijf jaar. Natuurlijk zouden de hoeveelheden
vastgesteld werden die moeten geleverd worden door de
verschillende ontginningen, maar de verkoop aan de ver
bruikers zou gansch in handen zijn van het gouvernement
van Chili die de toekomstige winsten of verliezen zou dragen.
Voor het oogenblik zou de prijs van 10 shillings per kwin
taal aan de meeste ontginningen een niet te rekenen winst
laten, maar de duur des verbonds is niet in het voordeel der
Eugelscbe maatschappijen, die in de on
mogelijkheid zijn hunne onkosten in do
toekomst te schatten gezien de verhoo
ging van het loon der arbeiders
Antwerpen In de Handelskamei
Voor de eerste maal van af December
1913 heeft de Belgische Haudelskamer
hare algemeene vergadering gehouden
M. Castelyn, na hulde gebracht te heb
ben aan den Koning, de Koningin, het
Belgisch leger en zijne verbondenen,
sprak over de duitsche opeischingen ge
daan met behulp van toegevoegde man
nen welke lang Antwerpen hadden be
woond. Hij herinnerde dat Art. 17 vari
de Haagsche Conventie, welke liet roo
ven en plunderen verbied, overtreden
werd, en dat Art. 52 welke toelaat op
eiscbingen te doen, gereed betaald, voor
benoodigheden van tiet leger de over-
groote wegnemingen te Antwerpen niel
konden verrechtvaardigen.
Spreker beeft daarna gesproken over
de hernieuwing der staaUiuishoudkuudt
en de afschaffing gevraagd dei' bijge
veegde taks der stapelhuizen. Hij heefi
uiteengezet dat de Schelde geen Holland-
sche stroom is en dal er ook voor België
een kanaal noodig is van Antwerpen
naar den Riiijn. Hij toonde dat bet her
nemen van den handel mei de Rliijn,
niet alleenlijk met Duilschlaud, maar
met Elzas Lotharingen, Zwitserland en
Italië, liet herstellen niet behoefde van
eene Duitsche kolonie te Antwerpen,
waarvoor wij ons wel zuilen behoeden
Wij mogen niet dulden, dat de vijand
om hem. te bestraffen genoodzaakt wez»
zijne millioeneii tonnemaat aan een
tegenstrever of onzijdige te bestellen onj°Pz®8J'
aldus naar' de zee te brengen. De vader
landslierae beveelt ons van al onze krach
ten te gebruiken om van den wereldhan
del het grootste deel mogelijk Le benut
tigen. Het zal afhangen van liet denkb'eek
en de waardigheid onzer bevolking dat
dit aandeel nog vergroot juist door d«
uitdrijving te vragen van alle verraders
nesten welke de Duitsche koloniën tus
schen ons stichtten.
De vergadering stemde met algemeen-fuaar v
beid de uitsluiting der Duitschers uit dorheid
handelskamer en het sturen van een tele-s het t
gram naar de handelskamer van Strass
burg met de uitdrukking van zijn vurig vaardi,
vertrouwen van eene breede uitbreiding ïunne
der handelsbetrekkingen tusschen Ant
werpen Elzas-Lotliaringen en zijns
hoofdstad. Etoile Belüe
Met
liet vei
n het v
e makt
loei mal
oo noc
ou er i
De personen die ingeschreven hebben len eig<
▼oor actiën van onze Samen werkende jerust i
Maatschappij zullen een dezer dagen hun at hij v
geld moeten storten. De Rekenpiichtige erbetèi
vergezeld van een lid van den helleer- Maar
raad zal zich begeven naar elke gemeente e zegge
Om
groep
hetze!
landb
leden
Ma;
pacht
pacht
Dit
ja ze!
het re
Ind
OOlflOj
tijde 1
bij he
staanc
Hierir
der bc
nen g»
aan de
slag a
De i
heid, 1
om zej
van D;
Dit i
den, d-
vereen
Wij
pachtr
het da
volgen
bewijz
Een
is te zt
aan de;
deurw;
onthev
veesta]
een an
gansch
Laiq
verhel]
voor di
Vele
en de e
tersteli
ingewc
De vi
vriends
bij. La;
litbuiti
tapitas
en daar in een gesteld lokaal de gelden
ontvangen Alle aandeelhouders zullen
dan ook den actiënboek persoonlijk moe
teq teekenen.
Met deze laten we, met genoegen we
ten dat de inschrijvingen verre liet
kapitaal overtreffen, aangezien meer dan
100,000 frank werd iugeteekend. De
grootste aanvragen zullen tot d n helft,
moeten verminderd worden, zoodat nie-'
mand meer als 8 of 10 actiën zal kunnen
bekomen. Dat is het ideaal van onzen
bond iedereen klein en groot gelijken
deelgenoot in de winsten.
Alle gemeenten zullen dan deze week
verwittigd worden, wanneer hunn|
beurt komt tot storting der gelden
Het ingekomen kapitaal zal voorloh
pig op de bank worden geplaatst om hetl
op gepasten oogenblik te gebruiken. N*|
weinige weken zullen alle mogelijke wa
ren aangekocht worden. Men schrijva
reeds bij alle bonden in voor alle benoo
digdheden opdat weons een oppervlakkig
berekening kunnen maken van de gevraag
de hoeveelheden en op tijd en stond kun
nen handelen. DE BEHEERRAAD
ven nai
ingen s
ontribi
5)
.e