OORLOGSWINSTEN
OORLOGSSCHADE.
Bemesting en Meststoffen
BAVÖ EN LÏEVEKEN.
Onderlinge
Brandverzekering
Op Zondag 31 Augusti belangrijke
voordrachten over Onderlinge Brandver
zekering, door den Heer Lemayeur, van
Deerlijk.
Te Schoonaarde na de Hoogmis.
Te Wichelen om 2 ure.
Te Cherscamp om 4 ure.
Gewone lokalen.
Al de leden worden dringend uitge-
noodigd deze voordrachten bij te wonen.
Wij geven hier een artikel verschenen
in De Koornbloem van 26 Januari
1919
In de eerstkomende tijd gaat er eene
belasting gelegd worden op de oorlogs
winsten. Alle zuivere winst welke meer
is dan 5000 krank, boven de gewone zui-
vére winst van de jaren 1912-13 zal eene
tol betalen.
Hoe zal men weten wie zulke winsten
heeft gedaan Men zal eene basis nemen
op de aankoopen van onroerende en roe
rende goederen en waarden, en op de
ingebrachte marken tot uitwisseling. De
landbouwers moeten wel oppassen dat ze
niet moeten betalen als ze werkelijk niet
meer verdienden. Laten wij eens samen
een weinig de zaak bestudeeren.
Laten wij zien hoe de winst of de bilan
wordt berekend van een nijveraar. Hij
rekent zijn voordeel en nadeel. In zijn
nadeel berekend hij de dagloonen zijner
werklieden en bedienden. Is hij zelf be
stuurder dan zal hij ook zich zelf eene
jaarwedde toekennen hij zal ook eene
waardevermindering rekenen zijner ge
bouwen, machien en benoodigdheden en
de percent van het kapitaal voor de ex
ploitatie gebruikt.
De landbouwers moeten niet vergeten
zich op dezelfde leest te schoeien en mo
gen niet gedoogen-datmen hun tol doet
betalen op de brutto-winst. Het is alleen
lijk de netto of zuivere winst die mag in
aanmerking komen.
Hoe zal een landbouwer zijne netto
winst op de 4 1/2 jaar berekenen
Laten we een voorbeeld nemen de
landbouwer Veldeman heeft een bedrijf
van zeven hectaren bewerkend, land. In
1912 won hij 2000 frank (brutto-winst).
Met den oorlog won hij gemiddeld
10,000 fr. 'sjaars of 45,000 fr. (brutto-
winst) naar men berekenen kon door
aankoop van 20,000 fr. land en 25,000fr.
ingedragen marken en gekochte actiën.
Boer Veldeman moet dus oorlogsschat
ting betalen, zult ge zeggen, aangezien
hij dus 45,000 frank rijker was. Laat
eens zien. Vooreerst maken wij den in
ventaris of staat van waarde op van boer
Veldeman in 1914.
2 paarden 4 runders
2 veulens 4 zwijnen
6 melkkoeien
de landen hadden eene vruchtbare waar
de van 100 per 100.
Op zijne zolders lagen 50 zakken graan
en haver.
In 1919
1 paard 1 rund
1 veulen 1 zwijn
3 melkkoeien
de landen hadden eene vruchtbare waar
de van 50 per 100.
Op zijne zolders lagen 10 zakken graan
en haver.
Van de zuivere winst moet eerst af de
herstelling der boerderij Veldeman
moet koopen
1 peerd 4000 fr.
1 veulen 2000 fr.
3 koeien 8000 fr.
3 runders 3000 fr.
3 zwijnen 2500 fr.
samen 19.500 fr.
Voor het land in staat van vruchtbaar
heid te brengen zal het hem kosten aan
vetten 500 fr. per Ha 7 x 500
3,500 fr. Voor sleet en weerdeverminde-
ring zijner wagens alam en machienen
1000 fr. De landbouwer werkt met eigen
volk, wiens loon inbegrepen is in de
45,000 fr. brutto winst. Op het loon de
zer werkers heeft de staat geen recht
van belasting te heffen, dus mag hij dat
aftrekken van de brutto winst. Moeten
van de zuivere winst nog afgetrokken
worden het geld van verkochte eigen
dommen, van verkochte boomen, de
erfenissen, de weerde van gestolen boo
men en alle andere schade aan eigen
dommen, waardoor de waarde wordt
verminderd.
Op boer Veldemans boerderij werkten:
Boer Veldeman, twee zonen, 1 dochter.
De moeder doet het huishouden, Dus
werken 4 personen aan2fr. daags= 8 fr.
per dag op 300 dagen per jaar 2400fr.
's jaars.
Op 4 1/2 jaar 10,800 f.
Maken wij de balans van winsten en
verliezen.
Voo^deelen
gekocht land 20,000 fr.
titels en marken 25,000 fr.
45.000 fr.
Nadeelen
veestapel 19.500
landerijen 3,500
werktuigen 1,000
loon 10,800
kapitaal van
50,000 fr. aan 4 2,000
Wij zijn volop in het tijdstip dat de
aanvragen tot vergoeding voor geledene
oorlogsschade moeten opgemaakt en
ingediend worden.
I Onze boerenbond bekommert zich met
alles wat het bedrijf zijner leden aanbe
langt. Daarom zullen wij in eenige arti
kelen in ons orgaan De Koornbloem
den noodigen uitleg geven over oorlogs
schade opdat ieder onzer leden in staat
weze zijne eigene aanvragen op te maken
en in te dienen. Gelief deze artikelen
aandachtig te lezen en te bewaren om ze
ten gepasten tijde te raadplegen
De vergoeding der oorlogsschade
wordt geregeld door 2 wetten.
1) De Wet van Le Havre, die de
volgende is De Belgen hebben recht op
vergoeding voor geledene schade door
den oorlog. Komt deze vergoeding van
Duitschland niet, ze zal van elders ko
men. Later zullen wij de draagwijdte
dezer vergoeding vaststellen.
2) Belgische Wet: Deze stelt juist
de draagwijdte vast en bepaalt dus wat
er zal vergoed worden en hoeveel men
daarvoor zal geven.
A) JVat zal vergoed wordena) Alle
stoffelijke, rechtstreeksche en zekere
schade aan roerende en onroerende goe
deren b) schade aan burgerlijke perso
nen (opgeëischten, verminkten, dooden);
c) verminkte soldatend) de erfgenamen
van gesneuvelde soldaten.
Ik spreek alleen over de schade aan de
goederen en voeg er een woord bij over
de schade aan personen.
Ik zegde dat de geledene schade moet
stoffelijk zeker en rechtstreeks zijn. Bij
voorbeeld Men heeft in 1914 bij eenen
boer eene koe opgeëischt en vergeten te
betalen. Die koe was dan 500 fr. waard.
Die boer heeft vast en zeker eene schade
van 500 fr. ondergaan. Maar ge zult nu
zeggen had men hem die koe nog 1, 2,
3 jaar gelaten, hij zou nog profijt van
mest, boter, melk, kaas gehad hebben.
Dat is waar. Doch, dat is niet zeker.
Want had die koe 's anderendaags (daags
na de opeisching) dood gevallen dan zou
de boer er ook niet meer van gekregen
hebben.
B) Hoeveel zal men daarvoor ge
ven In grondbeginsel zal men ontvan
gen de waarde van 1914, waarbij de
meerwaarde der herstelling. Zoo b.v.
van een kapotgeschoten gebouw van
10,000 fr. waarde in 1914 zal men wel
licht 20 tot 30 duizend frank ontvangen.
1 Voor de koe van 500 fr. waarover we
hooger spraken, mag men b.v. 700 fr.
rekenen, zoo men deze laatste som heeft
moeten besteden om eene gelijkwaardige
koe in vervanging te kunnen koopen.
Men heeft b.v. bij iemand zijn eigen eet-
voorraad meegenomen ter waarde van
250 fr. (gerekend volgens de Duitsche of
Komiteitprijzen), doch de bestolen heeft
moeten 600 fr. besteden om dezelfde
hoeveelheid eetwaren voor eigen gebruik
terug te koopen. Ik zou in zijne plaats
600 fr schade aanrekenen. Voor zaken
die men niet herstelt, vernieuwt of
terugkoopt zal men hoogst waarschijn
lijk maar de waarde van 1914 ontvan
gen.
Voor alles wat beschadigd, vernield of
weggenomen is en dat men binst den
oorlog aangekocht had, mag men de
wezenlijke koopprijs aanrekenen. Voor
alles waarvan er maximum-prijzen be
stonden, moet men deze tot basis nemen.
De marktwaarden (nooit geen smokke-
laarsprijzen) der dieren binst den oor
log verhoogt natuurlijk naarmate de
schaarschte in dieren.
('t Vervolgt).
B. VAN DEN AKKER
(8e vervolg).
door Hendrik CONSCIENCE. 20.
Wanneer hij alleen was en droomde, too-
verden zijne gepeinzen hem nog dikwijls te
rug in zijne schoone zoete kindsheid. Dan
voelde hij in zijn hart eene ledigheid, eene
onoverwinnelijke treurnis, eenen geheimzin-
nigen worm, die wel zachtjes knaagde, doch
niet wilde sterven
Op zekeren morgen dat Bavo op zijn bu
reel trad en, in de afwezigheid van den mees-
ter-klerk, zich aan het schrijven had gezet,
kwam eene meid hem zeggen, dat M. Raem-
donck hem verlangde te spreken en in de zaal
op hem wachtte.
Toen hij zich voor den eigenaar der fabriek
aanbood, deed deze hem nederzitten en zeide
Mijnheer Damhout, toen ik door eigene
beweging en door aanbeveling van den heer
burgemeester u op mijn bureel toeliet, hoopte
ik, dat gij mijne bescherming door leerzaam
heid en vlijt zoudt erkennen. Ik heb mij niet
bedrogen integendeel, ik heb mijn genoegen
in u gevonden, en gij hebt mij veel voordeel
aangebracht in mijne zaken. Uwe durende
liefde voor uwe ouders heeft mij daarenboven
Dus heeft boer Veldeman op 4 1/2 jaar
eene zuivere winst van 8,200 fr Op 1
jaar 1822 fr.
Dus moet boerke Veldeman geen be
lasting op oorlogswinsten betalen. Wat
aangaat de vermindering van graan op
zijn zolder, dit mag maar gedeeltelijk in
zijn nadeel berekend worden aangezien
in de meeste gemeenten de betalingen
nog te doen staan, die niet in de marken-
merkt kunnen gerekend worden, aange
zien ze in belgisch geld zullen betaald
worden. Dit is een eigen oordeel en eigen
berekening die ik ter studie aan de land
bouwers geef.
O. Caudron.
Die schade van verlies aan melk enz.
is ook niet rechtstreeks. Zij volgt maar
onrechtstreeks uit de zekere schade en
wordt dus niet vergoed. De schade is
hier dus 500 fr. en niets meer.
Die schade moet ook nog voortkomen
uit een oorlogsfeit. Zulke feiten zijn
beschieting met of zonder brand, 'op
eisching (zonder of met onvolledige beta
ling), wegneming (in klaar vlaamsch
stelen), alle werken uitgevoerd om de
schade aan gebouwen b. v. tegen te hou
den (hetgeen men in zake brandverzeke
ring redding noemt), onwettige boeten,
onbetaalde dagloonen voor gedwongene
leger werken.
Worden dus jammer genoeg niet
vergoed WerkVerlet, verlies va'n dag
loon, stopzetten van den handel, over
treding van politiereglementenweige
ring van leveren der gewettigde op-
eischingen, gevolgen van den smokke
laarsstiel, enz.
een waar gevoel van vriendschap en achting
voor u ingeboezemd, in ée'n woord, gij zijt
een braaf jongeling en ik ben uiterst te vreden
over u. Ik weet, dat uw schoonste droom,
het voorname doel uwer werkzaamheid, daar
in bestaat, uwen vader van allen arbeid te
ontslaan en uwe moeder door levensgemak
en zekere weelde voor hare vroegere opoffe
ringen te beloonen. Het middel om u dat
doel te laten bereiken is mij nu aangeboden:
en alhoewel gij nog jong zijt, wil ik u noch
tans toonen, dat ik vertrouwen heb in uwe
ervarenheid en in uwe trouw. De oom van
den meester-klerk is gisteren overleden M.
Pasmans geeft zijn ontslag en gaat zijn ge
boortedorp bewonen. Gevoelt gij u bekwaam
mijn meester-klerk te zijn.
O, mijnheer zuchtte Bavo, ware ik
niet bekwaam, ik wierd het uit dankbaaaheid
voor uwe uiterste goedheid 1
Het is, mijn vriend, dat daar eene jaar
wedde van drie duizend vijfhonderd franken
aan vast is ja, v.ier duizend franken met
zekere bijzaken. Dit is tamelijk veel voor een
jongeling van tweeëntwintig jaar. Zal deze
aanzienlijke vermeerdering u niet schadelijk
zijn Gij zijtin de gevaarlijkste jaren
Beproef mij, ik bid u, mijnheer, al ware
het gedurende een gansch jaar 1 zeide Bavo
smeekend. Wat gij mij aanbiedt is het ge
in die knolletjes vermenigvuldigen de
bacteriën zich buitengewoon snel. De
inhoud der wortelcellen protoplasma
noemt men dien wordt een innig
mengsel als 't ware van het bacterie- en
het celprotoplasma. De bacterie kan
hierbij vergeleken worden bij de boven
genoemde wier, het wortelweefsel bij de
schimmel, het knolletje bij de korstmos,
met dit verschil, dat de wier in de eerste
plaats zorgt voor de koolstofvoeding der
schimmel, de bacterie voor de stikstof
voeding der vlinderbloemige plant.
Verandert de bacterie van haard dan
verandert zij ook van aard. In het knol
letje krijgen de bacteriën een geheel an
deren vorm en geheel andere eigenschap
pen zij verliezen zelfs het vermogen
zich buiten de cellen der knolletjes te
ontwikkelen en te vermenigvuldigen.
Men noemt deze veranderde bacteriën
bacteroïden en het knolletjes weefsel
heeft men "bacteroïdenweefsel* gedoopt.
De bacteroïden ontvangen hun koolstof-
voedsel (wellicht in den vorm van een
suikersoort), dat hoogere planten, dus
ook de vlinderbloemigen, bereiden uit
het koolzuur van den dampkring, van
de wortelcellen (voedstercellen), waarin
zij nu leven, maar de bacteroïden op hun
beurt brengen in vereeniging met het
protaplasma der voedstercellen en met
behulp van de in den bodem voorkomen
de luchtstikstof een stikstofverbinding
voort, waarmede de vlinderbloemige
plant zich kan voeden en waaruit zij stik-
luk, dat ik voor mijne ouders heb gedroomd.
Oh, indien ik mij uwer grootmoedigheid ooit
onwaardig toon, jaag mij weg, veracht mij,
maar neen neen, ik zal mijnen wil en mijne
pogingen overspannen, en, is het mogelijk, u
bewijzen, dat uwe weldaad mijne krachten
heeft verdubbeld.
Ik geloof u, mijn vriend de liefde tot
uwe ouders zaluwengelbewaarder zijn. Wees
dus meester-klerk, en dat het schoone doel
uws levens zij bereikt. Gij kunt iemand van
het bureel nemen om de brieven af te schrij
ven, tot dat wij eenen anderen klerk vinden
om uwe plaats in te nemen.
M. Raemdonck stond op, naderde tot den
jongeling en drukte hem de hand.
Proficiat, meester-klerk, zeide hij.
Ga nu in de fabriek want gij brandt onge
twijfeld van ongeduld om uwen vader het
goede nieuws te dragen
Bavo ging niet heen hij bleef in gedach
ten voor zijn meester staan.
Welnu, hebt gij mij nog iets te zeggen
vroeg deze.
Mijnheer, ik wilde u een verzoek doen.»
Spreek, mijn vriend.
Het is zonderling genoeg, mijnheer, maar
gij zijt zoo goed voor mij. Ik zou wenschen,
dat gedurende eenige maanden niemand iets
van mijne nieuwe benoeming wist mijne
ouders insgelijks niet. Dat meer ten minste
vooronderstelde, dat mijne jaarwedde voor-
Ioopig nog niet is verhoogd.
Welke vreemde gedachte is dit 1 kreet
M. Raemdonck verwonderd. Waarom toch
die geheimhouding
Het is, mijnheer, dat ik mijne ouders
eene blijde verrassing wil aandoen, en daar
toe zouikeenigen tijd moeten kunnen sparen,
zonder dat zij het weten.
Welke verrassing
Ik weet het nog niet mijnheer een ge
schenk, iets dat hen in eens gelukkig zou
maken. Ik zal het u zeggen en uwen goeden
raad vragen, zoohaast ik daarover een besluit
heb genomen.. En indien ik gedwongen
was u een voorschot op mijne jaarwedde af
te smeeken
Oh, voor zulk liefderijk doel moogt gij
mij niet sparen. Mijne kas staat voor u open,
ten minste zoolang gij binnen de palen der
redelijkheid blijft.
Bavo, onder het uiten eener vurige dank
zegging, verliet de zaal en begaf zich naar
zijn bureel. Hij deed eenen helper van het
klein bureel komen en zette hem onmiddelijk
aan het werk. Intusschen dacht hij aan het
geen hij M. Raemdonck had gezegd en aan
het geschenk, waarmede hij voornemens was
zijne ouders te verrassen en gelukkig te ma-
DOOR
36,800
