Bemesting en Meststoffen
Id magazijn ZeeDergKaal.
Oude kunsten en schoonheden.
Rupprecht van Beieren. Binnen kort
zal de Opperste Raad den dag bepa
len, waarop de lijst aan de Duitsche
regeenng zal overhandigd worden.
De Hongaren schijnen nu overeen
gekomen te zijn over hunnen toekom-
stigen staatsvorm. Zij zullen er mede
klaar zijn tegen 3o October, datum
waarop de vredesvoorwaarden aan
de Hongaarsche afgevaardigden te
Parijs zullen overhandigd worden.
Er wordt veel gesproken over het
samenstellen van eenen Staatsraad
onder voorzitterschap van kardinaal
Johaun Ossernach, primaat van Hon-
garië Het oude kabinet Wekerlé is
nog altijd gezind voor den ex-koning
Karei, maar zoo deze weigert de
kroon te aanvaarden, zou Hongarijë
vrij zijn een nieuwen koning te kiezen.
In de kringen waar Aartshertog Jozef
talrijke aanhangers telt, wordt deze
zienswijze fel bestreden. Ook wordt
er eene groote propaganda gevoerd
voor een Engelschen prins. Ook loopt
de mare dat Engeland aan de Hon
gaarsche regeering 100 millioen pond
sterling als leenmg heelt aangeboden.
Inpand zoudendeHongaarschespoor-
wegen moeten overhandigd worden.
Een vreeselijke toestand heerscht
in Oost-Galiciewaar de hongersnood
woedt en de bevolking half gekleed
en blootvoets ronddwaald. Op de
groote boerderijen wordt niet gewerkt
bij gebrek aan zaaigoed. Zelfde oor
zaken leggen ook de kleine bedrijven
stil. Allerlei woekeraars loopen het
land af, om de menschen nog meer te
pluimen. De typhus breidt zich op
verschrikkelijke wijze uit, en weinige
geneesheeren en geneesmiddelen zijn
voor handen. De eenige redding is de
staking van den oorlog tusschen Rus
land en Oekrajina.
B. VAN DEN AKKER
(15® vervolg).
In stalmest kunnen niet enkel eiwit
stoffen worden ontleed, erkunnen daarin
ook eiwitstoffen gevormd worden. En is
dit wel wonder Bacteriën bevatten,
evenals alle anderelevende wezens, eiwit
en sommigen kunnen dit zelfs opbouwen
met behulp van de vrije stikstof der lucht.
Door verschillende proeven ls aange
toond, dat uit los opgestapelden mest veel
meer organische stof en stikstof verloren
gaan dan uit goed vastgetrapten vochti-
gen. Hierdoor wordt de luchtcirculatie
in den mest belemmerd, zoodat de aërobe
bacteriën onder ongunstige omstandig
heden komen te verkeeren en door de
verminderde gelegenheid tot gasuitwis-
seling (diffusie) minder ammoniak zal
vervluchtigen.
Wijl nu, volgens Dr. SJollema, de stik
stofver-liezen in den mest veroorzaakt
worden door dinitrificatie (d. w. z. het
afbreken van nitrieten door bacteriën,
waarbij vrije stikstof ontstaat) en ver-
't Was waarlijk een zeer eenvoudig huisje
maar 't had een net, zindelijk aanzien, en de
kleine tuin, die er om lag, getuigde van meer
kunstsmaak dan bij menigen aanleg van de
verder iandwaarts zichtbaregroote landhuizen
was op te merken.
Pierre Fretart zat in zijn bootje, en zijn
blik was, zooals we reeds zeiden, onafge
wend op het groote oorlogschip gericht, dat
buiten de baai voor anker lag.
't Scheen of hij nog korte oogenblikken
had geweend want nog lagen een paar heldere
tranen in de rimpels van zijn door de zon
gebruinde wangen. De visscher liet een die
pen zucht hooren en zijne handen waren sa
mengevouwen als die van iemand welke God
om hulp aanroept. Hij was in zijne gedachten
zoozeer met het schip bezig, dat hij de nade
rende schreden niet hoorde en eerst toen hij
eene hand op zijnen schouder voelde, hij de
aanwezigheid van een tweeden persoon ge
waar werd. Toen sprong hij verschrikt op.
Een hem geheel onbekend man stond voor
hem die door zijn zonderling uiterlijke zijne
aandacht trok.
De vreemdeling was van middelmatige
lengte, veel slanker en magerder dan de vis
scher en had een gebiedende houding. Zijne
Oogen waren donker en uitvorschend, zijn
haar lang, zwarten krullend, eene fijne kne-
vluchtiging van ammoniak, heeft hij ge
durende twee jaren nagegaan, of het niet
mogelijk was, door den mest zooveel
mogelijk van de lucht af te sluiten, de
stikstofverliezen tot een minimum te be
perken. Hiermede kon hij de proef op
zijn som maken.
Hij zegt of liever resumeert bij 't be
gin van het verslag zijner proeven, geno
men in 1906 (al de rapporten van Dr.
Sjollema zijn opgenomen in Gultura
1904—1906) Het stikstofverlies door
denitriflcatie zal bij afsluiting van de
buitenlucht niet van beteekenis zijn om
dat de stalmest oorspronkelijk geen sal
peterzuur bevat en dit zuur, indien uit
wisseling der gassen in den hoop met die
van de buitenlucht zoo goed als uilge
sloten is, zich wegens gebrek aan zuur
stof niet of slechts in zeer geringe hoe
veelheid zal vormen.
Dat de hoeveelheid zuurstof voor een
noemenswaardige nitrillcatie Ie gering is
is, wanneer de gassen in den hoop door
wind en regen niet verplaatst en vervan
gen worden, is gemakkelijk in te zien,
wanneer men bedenkt, dat de zuurstof
van de oorspronkelijk in den mest aan
wezige lucht spoedig grootendeels door
andere gistingen verbruikt is
Ook zal, wanneer het regenwater het
mogelijk gevormde salpeter niet naar het
binnenste van den mesthoop brengt, wel
licht de denitriflcatie geen omvang van
eenige beteekenis verkrijgen.
Evenmin als in den vorm van vrije
stikstof kan het stikstofverlies in den
vorm van ammoniak bij aansluiting van
den mest van belang worden.
Het is bekend, dat de ammoniak in
stalmest zijn ontstaan te danken heeft aan
omzettingen, waarbij tevens koolzuur
ontstaat. De ammoniak is dus aanwezig
als koolzure ammoniak.
Deze verbinding heeft groote neiging
tot ontleding, wharbij eerst koolzuur
ontsnapt en daarna des te meer ammo
niak, naarmate meer koolzuur vervluch
tigd is.
Aanwezigheid van koolzuur houdt deze
ontleding en dus ook de vervluchtiging
van ammoniak tegen. Wordt de mest in
een afgesloten ruimte bewaard, zoodat
het gevormde koolzuur niet kan ontwij
ken, dan zal het dus niet tot een ver-
vluchting van noemenswaardige hoeveel
heden ammoniak komen.
Sjollema bewaarde den mest in een
bak, van binnen met zink bekleed, 2 M.
lang, 2 M breed en 1.5 M. diep. Dicht bij
den bodem was een afvoerpijp, waardoor
de uitsijpelende gier in een gedekt vat
liep. De bak bezat een deksel met rand,
waarmede het op turfstrooisel rustte,
dat in zich in een kraag om den boven
rand van den bak bevond.
De vulling van den bak vorderde 9 da
gen. Het deksel moest er dus eiken dag
tijdelijk afgenomen worden.
Er ging bijna 6000 K. G. rundermest
in en deze werd bewaard van 13 Februari
tot 27 Aug. Het turfstrooisel in-den rand
werd geregeld vochtig gehouden
In mest en stroo te zamen (er werd
slechts 10 K. G. slroo per 1000 K G.
mest uit de groep gebruikt) bevond zich
bij de vulling van den bak 19,5 K. G.
stikstof. In den mest vond men bij het
vel sierde zijn bovenlip, hij had regelmatige
schoone gelaatstrekken, doch zijn uit de na
tuur zachte tint was door de zon sterk ge
bruind. Zijn gestalte was meer elegant dan
krachtig maar bijzonder welgemaakt, en hem
misschien aan eigenlijke spierkracht ontbrak,
werd ruimschoots vergoed door de veerkrach
tige vlugheid zijner bewegingen en ziin bui
tengewoon groote geestkracht, die hem dade
lijk en beslist deed handelen. Zijne kleeding
bestond uit een korten wapenrok van fijn
donkerblauw laken met gouden galon, en
door de wijde schaften zijner laarzen bedekt
was. Hij droeg een donkerblauwe fluweelen
muts met gouden kwast en ter plaatse waar
zijn wapenrok open stond zag men de plooien
van een fijn linnen hemd benevens de met
zilver beslageu kolf van een pistool.
Ge zijt Pierre Fretart, als ik me niet
vergis, zei de vreemde, nadat hij den visscher
genoeg tijd had gelaten om zijn persoon goed
op te nemen.
Ja mijnheer, gaf Pierre beleefd ten ant
woord, op wien de gestalte en de houding
van den vreemdeling den indruk maakten dat
hij met een voornaam persoon te doen had.
Dat dacht ik reeds Ik ben aan uw huis
geweest maar vermits ik u daar niet vond,
richtte ik mijne schreden hierheen, en zooals
ik zie, heb ik goed geraden. Ik heb eenige
eind der proef nog ruim 16.3 K, G. stik
stof. Er was. dus ongeveer 3 2 K. G. uit
verdwenen, doch hiervan vond men ruim
0.046 K. G. dat is zeer weinig in
het turfstrooisel tarug terwijl de opgeza-
melde iererruim 3.2 K. G. van bevatte.
Na de bewaring vond men dus iets meer
stikstof dan bij het vullen van den bak,
wat wel mag toegeschreven worden aan
een geringe afwijking in de samenstelling
der monsters,
Stikstofverlies had dus niet plaats ge
had. Er werd ook nagegaan, welke wij
zing kwam in de hoeveelheid stikstof in
den vorm van ammoniak. In den verschen
mest was 5.8 K. G. stikstof - bijna 1/3
- als ammoniak aanwezig en in den
bewaarden mest en de ier te samen ruim
7.84 K. G. zoodat de hoeveelheid ammo-
niak-stikstof gedurende de bewaring met
ruim 2 K. G. toenam. Het gewichtsver
lies van den mest (de ier inbegrepen) be
droeg maar 136 K. G.
Schimmelvorming had zoo goed als
niet plaats.
Zaaitarwe.
Er zijn nog 400 kg. zaaitarwe Dubbel
Stand Up en eenige kg. Victoria ver
krijgbaar.
Prijs 112 fr. de baal van 80 kg.
Plantaardappels
Nieuwe inschrijvingen kunnen nog
gedaan worden voor Meiblommers, uit
de Polders, prijs 22,50 fr. met zakken.
Roode Star uit Holland, Krugers en
Eigenheimers uit Friesland, prijs omtrent
40 fr. in zakken.
Alle dagen te bekomen in den voor
middag van 7 tot 11 ure
BLAUWEN ALUIN aan 2 frank de
kilo. Zakjes meebrengen.
Kaïniet in zakken 14,50.
Zemelen aan 36 fr. de 100 kgr. zonder
zak
Sucrema, in zakken van 50 kilos, aan
36,50 fr. de 100 kilos.
Bloem aan 94,00 fr. de 100 kilos.
Maïs aan 65,00 fr. de 100 kilos.
Het Bestuur heeft besloten geen en
kele waar uit het magazijn te laten gaan
zonder comptante betaling.
Nieuwe bepalingen aangaande
de zakken.
Al de zakken voor zemelen en bloem
worden door de molens 7 frank aange
rekend. Al de leden moeten wel oppassen
voor hunne zakken van huis mede te
brengen voor bloem, zemelen, maïs.
Gemeentelijke bonden die met wagens
om gezamentiijkc bestellingen komen en
de zakken medenemen zullen voortaan
7 frank per zak betalen, die hun bij
terugbrengst zal terugbetaald worden.
Zakken welke meer als 8 dagen uitblij
ven, beschadigd of verwisseld zijn zullen
geweigerd worden.
Dit reglement zal voor iedereen streng
toegepast worden. HET BESTUUR.
hulp noodig of, betergezegd ik zaldiespoedig
noodig hebben, ls uw boot goed en stevig
Ja mijnheer.
Kan zij goed bouwen
Ja mijnheer.
Dat betreft, 't Geldt om in een der
eerstvolgende nachten eene lading van den
anderen oever hierheen te brengen. Kunt gij
mij daarin behulpzaam zijn
't Hangt er van af wat het is, antwoord
de de visscher na eenige aarzeling.
Daaromtrent kunt ge gerust zijn, zei de
vreemdeling lachend. Ge kunt er geen ge
vaar bij loopen. Ge hebt een zoon nietwaar
De oude man ontstelde en verbleekte, zijn
oogen werden met tranen gevuld.
Wel vroeg de vreemdeling bewogen,
heb ik een teeder snaar aangeroerd Is uw
zoon eenig leed wedervaren.
Pierre wreef zich met zijne groven roks-
mouw over de oogen en zag den vreemdeling
vertrouwelijk aan. Hij beproefde te spreken
maar kon geen woord uitbrengen eindelijk
hief hij bevend de hand op, wees er mede
naar het Engelsch oorlogschip en sprak op
hartroerenden toon
Daar is mijn zoon aan boord van dat
schip, mijnheer
Wat aan boord van dien Engelschman
riep de vreemdeling verbaasd.
De Yzermijn van Danmora.
Deze mijn, in het gouvernement
Upland, in Zweden gelegen, is ver
maard om de goede hoedanigheid van
het ijzer, dat men er uithaalt. Het
ijzer bevindt zich slechts op 8o va
demen diepte en de gaanderijen
strekken zich in alle richtingen uit tot
eenen zeer grooten afstand. Om de
delfstof tot buiten de mijn te brengen,
heeft men in den put verscheidene
verdiepingen gemaakt die werktuigen
bevatten door paarden in beweging
gebracht, door middel van welke men
van verdieping tot verdieping tonnen
met ijzer optrekt. Om het water van
onder uit de mijn te houden, gebruikt
men een rad, dat 66 voet in de door
snede heeft. Dit rad laat het water in
eene waterleiding vallen, die zich op
eene mijl afstand gaat ontlasten. Rond
Danmora bevinden zich ontelbare ruï
nen, en vele dorpen, die alleen door
bergwerkers worden bewoond. Die
mijn, zegt de Engelsche reiziger
Wraxll, maakt den voornaamsten
rijkdom uit van de provincie, waarin
zij zich bevindt en geelt belangrijke
inkomsten aan het gouvernement.
Men haalt er het ijzer niet uit door
middel van het houweel of de bijl,
maar door het gebruik van het bus
kruid. Alle dagen juist op den middag
doet men een gedeelte van de rots
springen Ik kwam, zegt hij, bij de
opening der mijn die wel eene halve
mijl omtrek heeft, in tijds genoeg pm
die bewerking bij te wonen. De eerste
ontploffing deed zich hooren, onmid-
delijk na de slag van twaalven. Ik
zoude het gerucht dat ze maakte niet
beter kunnen vergelijken, dan bij dat
van eenen onderaardschen donder of
veeleer bij losbrandingen van het
grof geschut, dat onder den grond
zouden geschieden. De steenen, door
dekrachtvan hetbuskruidlos gemaakt
werden tot boven de oppervlakte des
gronds geslingerd, en de schok was
zoo geweldig, dat al de omliggende
rotsen er van daverden.
Onmiddelijk na al de ontploffin
gen. wilde ik in de mijn nederdalen.
Om den bodem te bereiken plaatst
men zich in eenen grooten bak, die
drie personen bevatten kan die bak
is vast aaneen koord. Nauwelijks had
ik begonnen te dalen of het gezicht
van den afgrond, waarover ik hing,
deed mij mijne nieuwsgierigheid be
rouwen. Dit gevoel van aarzeling
duurde overigens maar een oogenblik.
Men heeft omtrent negen minuten
noodig om neder te dalen. Op het ge
zicht van die diepe hollen,werd ik ge
troffen door een onbeschrijfelijk ge
voel van schrik, waarbij zich een
zeker vermaak voegde. Hét daglicht
dringt slechts door weinige openingen
in die plaatsen bijna overal moet
men zich van brandende fakkels be
dienen.
- Ik zag van afstand tot afstand
stukken hout dwars tusschen de gaan
derijen geplaatst, en met hunne uit
einden van weerszijden op de muren
rustende en op die dunne balken za
ten er werklieden gerust te arbeiden,
en gaten in de rots te maken, om er
het buskruid in te plaatsen, dat des
anderdaags moest werken. Ik verwon
derde mij ze zoo vrij te zien arbeiden,
alsof zij op den grond hadden gezeten
en ik ijsde bij het gezicht van den bo
dem geheel bestaande uit puntige
rotsen, waarop zij zich onvermijdelijk
zouden hebben verbrijzeld, indien zij
het evenwicht verliezende, van hun
nen zetel waren neergestort. De rots
stukken, door de ontploffing van dien
dag losgerukt, vormden van alle zij
den ontzaggelijke hoopen.
Aankondigingen.
Een uitgenomen schoonen Schapenhok
doet dienst bij Petrus Callebaut, Hel-
dergem, Steenweg.
Te koop bij Frans Rumbaut, Moorsel-
baau, Mijlbeke, vier kgr. kemp.
Te koop bij vermindering van bedrijf,
eene beste werkkoei 8 maand drachtig
voor haar derde kalf, bij Wellekens,
Denderleeuw, Huissegem.
Stier doet dienst bij Joseph Meuleman,
Erpe-Meire.
DOOR
