REDT U
ZELVEN
Arbeid adelt
Bericht aan de Leden.
Samenzwering tegen de Boeren
of woorden zijn geen oorden.
ONZE SPAAR
EN LEENBANK
Het drogen van Groenten
LANDBOUW/NIEUWS.
Landbouwweekblad
moet steeds de
leus zijn van
alle landbouwers.
ZONDAG 8 APRIL 19-23.
Prijs 10 centiemen.
5de JAARGANG Nr 223
Abonnementsprijs j 5,00 frank 's jaars.
Men schrjjft in op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie GRÜOTE MARKT, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CAUDRON Aalst.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Voor en door de
Landbouwers
Wij roepen de aandacht der leden op de vergadering, welke zal gehouden
worden, om 9 ure voormiddag, in ons lokaal te Aalst, op
ZONDAG 15 APRIL,
met de volgende dagorde
1° Uitbetaling van de premiën aan de prijswinners van den aardappel
prijskamp van 1922.
2° Uitbetaling van de intresten aan de nog achterstallige aandeelhouders
der Samenwerkende Maatschappij Redt U Zeiven.
LET OP. Het zal dit jaar de laatste uitbetaling zijn voor Redt U
Zeiven. De aandeelhouders die op deze vergadering hunne intresten niet
komen afhalen, zullen moeten wachten tot toekomend jaar.
Meer dan eens hebben wij er al op
gewezen, dat er in de Kamer tijdens de
bespreking over het budjet van Land
bouw zeer schoone redevoeringen uit
gesproken werden ten voordeele van
den landbouw. Eer aan wie eere toe
komt.
De landbouw wordt er door allen er
kend, als zijnde de bijzonderste nijver
heid van ons land. Maar het is dan ook
de plicht van 's lands bestuur alle mid
delen te werk te stellen, om die nijver
heid, waarborg van onze welvaart, te
doen bloeien.
Het eerste doel van den landbouw is
een deftig bestaan te verzekeren aan
hen die er hun arbeid en hun tijd aan
besteden en daarbij het land en in
breederen zin de wereld te voeden en te
bevoorraden. Maar op nationaal gebied
is het een plicht van zooveel mogelijk
trachten voort te brengen om zooveel
mog lijk trachten uit te voeren. Juist
hier ligt het kalf gebonden. De boer zal
steeds arbeiden om meer en beter voort
te brengen, daar hij eerst en vooral
voordeel kan hebben bij een grootere
en betere voortbrengstdoch een groo
tere en betere opbrengst vergt ook een
grooter afzetgebied.
^^aar bijgevolg in gelijk welken tak
onzen landbouwnijverheid aan de be
hoeften van de eigen bevolking is vol
daan, zal het teveel aan den vreemde
verkocht worden want verkoopen aan
den vreemde is toch wel beter dan altijd
van hem te moeten koopen Over het
princiep van deze stelling is men het in
't algemeen eens. maar als er spraak is
van toepassing, komen velen in botsing
met het princiep. Een voorbeeld maar
Voor enkele dagen verscheen in een
blad een artikel, waarin men de boeren
aanzette om, zooals wij daar even zeg
den, meer voort te brengen en aldus te
trachten zelfs te verkoopen aan vreem
de landen en op de tweede bladzijde
stond te lezen, zonderden minsten uitleg
erbij, een protest van de beenhouwers,
waarbij deze den minister van Land
bouw verzochten, allen uitvoer van
kalveren naar Holland te verbieden.
Is dat geen heimelijke samenzwering
Moest men dergelijke maatregelen
willen treffen tegenover gelijk welke nij
verheid, wat zou er een storm van ver
ontwaardiging opgaan Grenzen open
voor alle vreemde waren, grenzen geslo
ten voor al de onzen, is dat de wijze
landbouwpolitiek die ons werd beloofd.
Wat dan gedaan met onze produkten
als de binnenmarkt voldaaa is ze voor
de beesten smijten totdat deze ze niet
meer slikken kunnen.
De veeteelt en de veekweek zijn voor
de boeren, bijzonder in onze streek
maar ook voor velen geheel 't land door
om zoo te zeggen de eenige bron van
inkomen. Door de nalatigheid of door
de kwaadwilligheid van vroegere be
sturen is hier de vlasteelt verdwenen en
thans ziet men ook langzamerhand maar
ze<erde hoppevelden verdwijnen. De
aardappelen zullen geen enkelen boer
rijker maken. Onze opbrengst is nooit
zoo groot geweest en toch landen zoo
als Italië, die ons nooit een patatje le
verden, voerden er dit jaar in en Hol
land, niettegenstaande zijn hooger wis-
selkoers, zond er ons 78,000 ton. Deze
stroom van vreemde waren geldt ook
voor andere artikelen.
Nemen wij de boter en let wel op de
jaren
Uit Denemarken, in 1913 2034 kgr.;
in de 9 eerste maanden van 1922
4,670,667 kgr. Uit Holland in 1913
5,437,750 kgr. en in de eerste 9maanden
van '22 7,903,350 kgr.
Wij kunnen er toe komen onze melk-
eieren- en boterproductie zoo te ver
meerderen dat wij aan onze binnen-
landsche behoeften kunnen voldoen en
met goeden wil ook kunnen uitvoeren.
Maar wie zal ons den waarborg geven,
dat die mogelijke uitvoer niet zal belem
merd worden, Mijnheer de Minister
Gij raadt ons aan onze graanop
brengst te vermeerderen. Nooit zullen
wij er toe geraken genoeg broodgraan
te oogsten voor de noodwendigheid van
onze bevolking. Het is mogelijk de
graanproduktie te vergrooten Maar
daar veel op aandringen is, naar onze
bescheiden meening, in de woestijn ge
predikt. Misschien is Haspegouw wel
de eenige Belgische landbouwstreek die
graan kan verkoopen en verkoopt.
In 't algemeen is de Belgische land
bouwer verplicht zich op het veehou-
den voor melk, boter en kaas, en op
het veefokken voor het vleesch toe te
leggen. Voegt daarbij nog het houden
en kweeken van paarden en hoenders,
de teelt van groenten, fruit en bloemen
en ge hebt in eenen adem gezegd al wat
den boer voor zijn arbeid kan beloonen.
Kan loonen, wel te verstaan, indien ons
teveel vrij en vrank kan uitgevoerd
worden.
Laten de menschen in België eindelijk
eens begrijpen dat de boer ook een
mensch is, dat de levensduurte een ge
volg is van de miskenning van zijn eerste
rechten dat de dagbladen vooral niet
lichtzinnig samenspannen met menschen
die geen begrip hebben van de grond
slagen van onze nationale welvaart en
die maar steeds werken om den boer
heel en al tegen te werken en te verar
men.
Burgers en werklieden, allen hebben
belang in den bloei van onzen landbouw
en deze zal maar bloeien als zekere wa
rén kunnen uitgevoerd worden, om de
geringe winst op de meeste onzer pro
dukten gedaan te vergoeden door een
grootere winst op den uitvoer.
Samenzweren tegen den boer, is sa
menzweren tegen onze welvaart en dus
tegen eigen profijt.
Boeren, is de toestand voor ons nu
bedenkelijk, wij mogen toch den moed
niet opgeven, de velden niet verlaten
wij moeten alleen maar zorgen door
eendracht sterk te worden.
Het is ons eigen schuld als onze lange
en zware arbeid niet wordt geteld, het
is ons eigen schuld als de landbouw niet
beschermd wordt, het is ons schuld als
wij miserie lijden en geen loon naar
werk ontvangen. Ja, 't is alleen ons
eigen schuld, omdat wij nog niet een
drachtig genoeg zijn. Hand in hand, ten
spijt van alle samenzwering, recht op
het doel af.
H. KLOPTEROP.
Ons vorig artikel sloten wij met d.
belofte, hier eens na te gaan wat een
boeren spaar- en leenbank zijn moet.
Wij zullen de hoofdvereischten eener
dergelijke instelling hier aangeven, het
waarom er van, duidelijk uiteenzetten.
le Vereischte. Zooveel mogelijk
verhoeden, dat er geld op den buiten
blijft braak liggen, of van den boeren
stand naar andere nijverheden of bedrij
ven wegvloeit."
2C Vereischte. Leenen voor lan
gen termijn 1, 5 tot 10 jaren.
3e Vereischte. Gemak van het
ontleende geld met gedeelten af te leg
gen, op vooraf bepaalde tijdstippen.
4e Vereischte Leenen tegen zoo
klein mogelijken intrest.
5e Vereischte. Alle bewerkingen
doen met zoo weinig mogelijk formali
teiten.
Laat ons nu het waarom dier vijf
vereischten nader toelichten
le Vereischte. Zooveel mogelijk
verhoeden dat er geld op den buiten
blijft braak liggen, of naar andere nijver
heden of bedrijven wegvloeit.
Schoon er de laatste jaren veel verbe
tering is gekomen, mogen wij toch nog
gerust zeggen dat het geld op den buiten
op verre na nog niet de rol speelt, welke
het in dezen tijd spelen kan. Zoo zijn er
nog vele arbeidzame boeren, welke het
geld dat zij over hebben en niet winstge
vend kunnen gebruiken in hunne onder
neming, thuis laten liggen,'t wegstoppen
in koffer of kas, in plaats van het tegen
intrest uit te zetten. Die menschen ver
spelen jaarlijks eene schoone som geld,
daarenboven is het geld te huis aan ge
durige gevaren blootgestelddieven
kunnen komen en het rooven, door
brand ook, kan het geld, hetwelk jaren
van inspanning en zorgen heeft gekost,
in enkele oogenblik worden vernietigd.
Anderen plaatsen hun geld door het
aankoopen van aandeelen van inrichtin
gen of ondernemingen, wrarvan zij al
leen het bestaan kennen. Indien dezen
die zoo handelen eens goed konden te
weet komen wat er met hun geld gedaan
wordtEen voorbeeld maar zal een
klaar bewijs geven van het (domme)
van zoo'n doenwijze Een begoed land
bouwer uit mijne gemeente is aandeel
houder een naamlooze maatschappij,
welke met groote hoeveelheden graan
aankoopt in den vreemde en het hier in
België aan den man brengt. De aandee
len van dien landbouwer brengen jaar
lijks een schoonen intrest op, maar die
man beseft zeker niet hoeveel schade j
dergelijke ondernemingen den Belgi-
schen landbouw berokkenen. De groote
invoer van vreemd graan is oorzaak, dat
ons inlandsch graan zoo laag in prijs is
in vergelijking met andere waren. Het
heffen van tolrechten bij den invoer van
vreemd graan, zou de prijzen van ons
graan meer in evenredigheid brengen en
de inlandsche graanvoortbrengst zou
van lieverlede aanwinnen. Maar maat
schappijen als deze waarvan onze stands-
genoot aandeelhouder is hebben er belang
bij, dat hier veel graan moet worden in
gevoerd ze sparen dan ook geene
moeite om het heffen van tolrechten te
gen te gaan en de inlandsche productie
te benadeeligen. Van den eenen kant
trekt die boer dus eenige franken intrest,
maar van den anderen kant helpt bij
mede, om de prijzen der door hem
voortgebrachte waren laag te houden
en verliest hij 10 20 maal meer dan
zijne aandeelen hem opbrengen.
Nog anderen geven hun geld in de
handen van deze of gene mijnheer, welke
er naar willekeur mag over beschikken.
Niet zelden nu gebeurt het, dat degene
welke geld aanneemt van de boeren te
gen eenigen intrest, aan de boeren die
zulks noodig hebben, ook geld leent en
die beide menschen op de meest harte-
looze wijze uitbuit. Deze die geld uitdoet
trekt daarvan een heel kleinen intrest,
terwijl deze welke geld leent meest altijd
heel veel moet betalen. Zoo geven
onze boerenmenschen onbewust wape
nen in d'hand van derde personen, om
er hunne eigene familie of kennissen
mede uit te buiten.
Als tweede vereischte gaven wij aan
leenen voor langen termijn 1 5 tot
10 jaren. Leenen op zoo langen termijn
mogelijk is een der voornaamste vereisch
ten van het landbouwkrediet. Immers,
heel weing gebeurt het dat een boer, het
geld dat hij moet leenen op 3 maanden
tijds kan terug geven. Heeft hij geld ge
leend voor overname eener hoeve, aan
koop van een stuk grond, vermeerdering
zijner uitbating, dan heeft hij jaren noo
dig om de som welke hij geleend heeft te
kunnen afleggen, De vervaltermijn van
eene leening moet dus kunnen bepaald
worden volgens het gebruik dat van het
geleend geld gemaakt wordt en de ge-
wone termijnen onzer banken en meeste
finantieele instellingen zijn uit dien hoof
de voor den boerenstand veel te kort.
Als derde vereischte hebben wij
Gemak van het ontleende geld met ge
deelten af te leggen, op vooraf bepaalde
tijdstippen. Het valt licht te begrijpen,
dat alleen dergelijke kredietinrichtingen,
de boeren hierin dienst kunnen bewijzen.
Gewone geldverschieters immers zullen
hier, in niets hunne schuldenaars tege
moet komen. Zij stellen vaste tijdstippen
en willen dat de ontleende som, zoo niet
geheel in eens, dan toch in vaste gedeel
ten hun op een vaste datum wordt terug
bezorgd. Nochtans kunnen tegen derge
lijke regeling zich bij den landman on
voorziene voorvallen voordoen, welke
hem het strikt nakomen, van zijne over
eenkomst geheel onmogelijk maken
mislukking van den oogst, tegenslag in
huis of stal, sterfte van het vee kunnen
voorziene ontvangsten verijdelen en de
boer in de onmogelijkheid stellen zijne
verplichtingen na te komen. Private per
sonen willen gewoonlijk daarmee geen
uitstaans, en eischen, en zulks desnoods
door dwangmaatregelen, dat de schulde
naar de overeengekomene regeling stipt
nakome. In dergelijke gevallen, die zich
meermdféh voordoen, moet de ontlee-
ner, om verdere gevolgen te keer te
gaan, 't een of t ander verkoopen en
zich zelve daardoor, veel benadeeligen.
Doch ook, doordat de ontleener ver
plicht is door jaarlijksche afkortingen
zijne schuld te verminderen, zal hij aan
gespoord worden die verplichting goed
na te komen en zal zulks hem aanzetten
zijn best te doen om zijn schuld geleide
lijk te verminderen.
('t Vervolgt).
(Vervolg en slot)
Nu we het grondbeginsel kennen
waarop het drogen van groenten zich
steunt, hoeven we er slechts op te letten
al de noodige voorzorgen te nemen om,
eens de schimmelplantjes onschadelijk
gemaakt, te beletten dat ze nog in een
nieuwen gunstigen toestand zouden ko
men, om weer hun ontwikkeling in de
hand te werken.
't Is hetgene ik me voorstel U eens
bondig en zoo klaar mogelijk uiteen te
zetten.
Ik hoop... maar 'k las dezen morgen op
een briefje van mijn wandalmanak: "De
hoop is een hoen die zooveel eiers legt,
dat zij ze niet uitbroeden kan en dit
ook begrijpt ge maar al te wel. Doch
wie zijn best doet en niet ten volle
slaagt, mag daarom toch niet versmaad
worden.
Alhoewel alle groenten kunnen be
waard worden door 't drogen, zijn er
nochtans verscheidene die er zich min
goed toe leenen. Deze som ik liever niet
op. Erwten, ajuin, porei, wortels, bloem
en savooikoolen, raap- en kabuiskoolen,
boonen, wortels, selder, specerijkruiden
zijn allerbest geschikt om gedroogd te
worden.
Moet ge daarvoor groote onkosten
doen om groenten te drogen Dit is nu
eens een moeilijk te beantwoorden vraag
want dit hangt van te vele omstandig
heden af. Hebt g'er veel of weinig te
drogen Kunt ge U groote onkosten
getroosten
Wanneer ge er maar een kleine hoe
veelheid te drogen hebt en ge het maar
doet voor eigen gebruik, dan zou ik u
aanraden hoegenaamd geene of toch
bitter weinig onkosten te doen. Op de
kachel uwer keuken kunt ge 't doen zon
der daarvoor uw huiselijke bezigheden
veel te moeten onderbreken. Ge maakt
of ge verschaft u eenige bakjes met
gaatjes er in, ten minste tweemaal zoo
groot als deze waarvan de zeef voorzien
is, waarin ge uw gekookte groenten uit
perst. Men plaatst het eene bakje boven
het andere en men laat ze rusten op vier
op hun kant gezette halve Boomsche
steenen, om niet te veel plaats op de
kachel te benemen. Op die wijze kan de
warme lucht er overal doordringen.
Men zal de bakjes van tijd tot tijd
eens 't onderste boven zetten, want het
spreekt van zelf dat de groenten in het
onderste bakje eerder zullen gedroogd
zijn dan in 't bovenste, ten ware ge 't
verkieselijker zoudet vinden uw onder
ste bakjes weg te nemen naarmate ze tot
gereedheid zijn gebracht.
Het is niet noodig dat de laatste hoe
veelheid water er uit getrokken zij om
een goede bewaring te bekomen, dit zou
grootelijks schaden aan den goeden
smaak der groenten. Maar, zooals met
alle andere zaken, is er wat oefening toe
noodig. Iemand die 't veel gedaan heeft
zal beter lukken dan deze die 't nog be
proeven moet en een eerste mislukking
mag slechts een spoorslag wezen om in
't vervolg beter te doen.
't Is ook niet om het even welke ma
nier de groenten in de bakjes worden
gedaan. Er is een zekere voorbereiding
toe noodig, die iemand die lukken wil,
niet uit 't oog mag verliezen. Iedereen
zal wellicht begrijpen dat de groenten
niet kunnen gedroogd worden zooals ze
uit den hof in de keuken worden ge
bracht. Wat zoudt ge aanvangen wildet
ge nog maar een enkele selderplant op
haar geheel in een van die bakjes trach
ten te doen. Men zal de groenten eerst
eens goed wasschen en dan in stukjes
snijden, verbrokkelen of in schijfjes
die ge wenscht wanneer ge anders uw
groenten tot den kookpot voorbereidt.
Gewasschen, gekleind, zijn ze nog niet
in den vereischten staat om gedroogd te
worden. Men laat ze eerst nog in ko
kend water malsch worden. Men legt
de groenten in een soort metalen zeef,
die men, wanneer het water kookt, in
dompelt. Wanneer de groenten zoo n
7 tot 8 minuten in het kokend water
hebben vertoefd zijn ze malsch genoeg,
men haalt ze boven en men laat ze goed
uitdruipen.
Nu zijn ze gereed om gedroogd te
worden. Ge zult me misschien vragen
waarom die indompeling moet gebeuren
en velen onder u zullen misschien den
ken dat 't is om de zwammen te dooden
die aan de groenten kleven. Dat ware
nog zoo slecht niet, nu door 't drogen
belet ge toch ook het ontwikkelen van
die oneindig kleine schimmelplanten.
Het indompelen in kokend water
heeft dus een andere reden. Ge moet
weten dat de ontleedkunde ons leert dat
in iedere plant een zekere hoeveelheid
verteerbare stoffen aanwezig zijn, na
melijk droge zelfstandigheden, eiwit,
vet en koolhydraten. Zoo bijvoorbeeld
in wortels zitten per 100 kilo, 15 kilo
droge zelfstandigheden, 800 gram eiwit,
200 gram vet en 10,3 kilo koolhydraten.
Door de indompeling in kokend water
stolt het eiwit, kleur en smaak blijven
beter behouden en bij het gebruik wordt
de bereiding ook gemakkelijker. Ik ver
gat ook nog te zeggen dat de groenten
tot het drogen bestemd moeten volwas
sen zijn en wanneer men ze vroeger
moet weghalen, zal men het doen bij
droog en schoon weder en ze in een
frissche kamer nog een tijd bewaren.
Hier, meer dan nog voor andere doel
einden, dient dit laatste wel in acht ge
nomen, opdat de verteerbare stoffen in
de groenten aanwezig tot hun grootste
hoeveelheid mogelijk moeten gebracht
zijn.
Om dit artikel te sluiten wil ik nog
een woordje reppen over het bewaren
der groenten nadat ze gedroogd zijn.
Immers men droogt geen groenten om
ze spoedig nadien te verbruiken, maar
wel om er van te genieten als er geen
versche meer voorhanden zijn. Men zal
ze, met dit doel, bewaren in blikken doo-
zen op een droge plaats, 'k Heb nu
slechts gesproken over een stelsel zon
der onkosten, dit vindt nog altijd 't
meest aanklevers.
In een volgend artikel zou ik willen
spreken over het drogen in daartoe aan
gepaste toestellen, die meer geld kosten,
betere uitslagen opleveren en die bij
voorkeur door samenwerking dienen
uitgebaat.
L. HAEMS
Landbouwvoordrachtgever.
Een middel om bij benadering het ge
wicht van een dier te kennen.
Het landbouwsyndicaat van Parijs en
omstreken geeft ons dat middel
1° Meet den omtrek van het dier
achter de schouders ter hoogte van de
ellebogen met een lintmeter of met een
koord, die men dan afmeet met een stok-
meter.
2° Zoekt het kubiek van het aldus be
komen getal en vermenigvuldigt de uit
komst met 80. Zoo bekomt men in kilos
het benaderend gewicht van het dier.
Bij voorbeeld
Omtrek van de borst lm. 95.
Kubiek van dit getal
lm. 95 X 1,95 X 1.95 7,41.
Benaderend gewicht
7,41 X 80 593 kos omtrent.
Dit middel werd dikwijls door de veld-
troepen onder den oorlog gebruikt.
Huisjesslakken.
Eenigen tijd geleden zond een kwee-
ker van deze slakken een wagen van die
beestjes naar het buitenland. Het bestuur
der spoorwegen vroeg hem een buiten
gewonen hoogen vervoerprijs. Reklama-
ties van den verzender en vraag naar
een klaren uitleg Welk tarief werd op
deze verzending toegepast.
Na twee weken onderzoek kwam het
verlangde antwoord Wanneer de
huisjesslakken verzonden werden, was
het aan 't regenen nu, als het regent
steken deze dieren hunne horens uit,
en hen werd dan het tarief voor de
hoornbeesten toegepastHum
Een eigenaardige trein rijdt in Cana
da in de provinciën Manitoba, Saskat
chewan en Alberta. Hij vervoert de
agenten van het Ministerie van Land
bouw, die aan de landbouwers in die
streken de noodzakelijkheid moeten
aantoonen van de schadelijke planten
uit hunne gronden te doen verdwijnen.
De trein is onder stoom gezet op 24
Januari en bolde zes weken lang door
de drie provinciën. Hij bestond uit twee
voordrachtwagens, voorzien van plat
dak met een tafel, uit een expositiewa
gen, een slaap- en een eetwagen.
Deze trein werd door de plakbrieven
en door de dagbladen aangekondigd en
doorliep heel die streek en de voor
drachtgevers toonden aan de boeren de
schadelijke planten in gansch hun groei
en ontwikkeling, gaven hun de middelen
aan de hand om ze te bestrijden en om
integendeel den groei van planten die
ze voordeelig kunnen vervangen te be
vorderen.
Wie zal...
ons het beste, het voordeeligste, het nut
tigste middel aanduiden om niet of toch
veel minder als gewoonlijk van de mug
gen gebeten te worden
Wie mogen ons dit jaar aan legioe
nen van die dansende zingende diertjes
verwachten. Wie
Hoe elke verstandige landbouwer zijn
zaden beproeven moet, zal iedereen lee-
ren die toekomende Zondag De
Koornbloem leest.
LANDBOUW IN KONGO.
Een prachtig voorbeeld van wat in
Kongo op Landbouwgebied kan ver
wezenlijkt worden, geven ons in Katan
ga de gebroeders Goethals, zoons van
den gewezen senator.
Op enkele jaren hebben zij twee op
brengst-eigendommen geschapen, die
buiten kweekvelden en braakgronden
zeven honderd hectaren regelmatige
velden omvatten. Een talrijk vee ver
groot nog de inkomsten van hunne
plantgronden.
Hun laatste maïsoogst bedroeg 700
duizend kilos, voor een bedrag van
300,000 frs zooals de maïs in Elisabeth-
stad betaald werd. En dit is maar één
onder hun voortbrengsten.
Dit voorbeeld laat doorschijnen, dat
er in Kongo op landbouwgebied goed
werk te verrichten is voor hen die voor
geen arbeid terugschrikken.
Leest en verspreidt ons blad.
Geeft-uw blad na lezing voort aan
vrienden en kennissen.
In de Vereeniging en Samenwerking
ligt de Macht en de Kracht van alle
Standen.
