REDT U
5ZELVEN
Landbouwweekblad
Arbeid adelt
Redt U Zeiven
Landbouwers,
noteert
Afgeroomde melk
voor kalvers.
LAND EN LEVEN
IN VLAANDEREN
- DE IWEIiKNYVERHEID -
Tegen de Overpfodaetie
moet steeds de fï
leus zijn van
alle landbouwers.
BERICHT
Tabakplanters, opgelet
ZONDAG 15 JUNI 1924
Prijs <2 centiemen.
5de JAARGANG N\ 285
i i-j
Abonnementsprijs 6,00 frank 's jaars.
Men schr(jft in op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie BRA BANDSTRAAT, 53, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CAUDRON, Aalst.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
öngeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Voor en door de
Landbouwers
Bij beslissing van het Beheer van
R. U. Z. zullen in 't vervolg alle artike
len in De Koornbloem verschijnen
zonder onderteekening met naam of
deknaam van den schrijver. De ingezon
den stukken moeten evenwel evenals
vroeger geteekend ingestuurd worden.
Samenwerkende Maatschappij
AALST
De heeren Aandeelhouders der Sam.
Maat. Redt U Zeiven worden vrien- 1
nelijk uitgenoodigd tot de
Buitengewone
Agemeene f 'ergaderiug
der aandeelhouders welke zal gehouden
worden op Zondag 15 Juni 1924, om
9 1/2 ure stipt voormiddag ten lokale,
Groote Markt, Aalst.
DAGORDE
1°) Goedkeuring van een voorstel
van den Beheerraad ten einde de aan-
deelen der kapitaalsverhooging van923,
dezelfde voordeelen te laten genieten als
de stichtersaandeelen en dit van af
1 Januari 1925.
2°) Machtiging tot verhooging van
het maatschappelijk kapitaal.
3°) Besprekingen van maatschappelij-
ken aard.
Aalst, den 5 Juni 1924.
De Bestuurder. De Voorzitter.
O. CAUDRON. B. SCHOCKAERT.
N. B. - De vergadering zal stipt op
uur beginnen. Alle leden worden drin
gend verwacht.
Ieder van ons -minstens als hij met
nog maar nen geringen graad nauwkeu
righeid iets kan waarnemen, en de fei
ten, zoo groote als kleine, die op zijn
levensweg voorkomen, weet te ontleden
of te herleiden tot de eenheid, zal reeds
wel bevonden hebben, dat zoovele za
ken, hoe onschuldig ze op 't eerste zicht
ook mogen lijken, meestal 'n groote bij
bedoeling verbergen, of in hoofdzaak
om iets anders gesteld zijn, dan de eerste
schijn aangeeft.
De kundige ontleder, die alles zoo-
veel't hem mogelijk is tracht te gissen en
de verborgenheden weet op te diepen,
zal wel meer dan eens het oud liedje her
haald hebben
Alles heeft op aard' zijn reden...
Het zal dan ook wel niet geheel zon
der reden zijn, dat wij landbouwers nu
weerom, en dat van langs om meer, de
belangstelling gaande maken der heeren
politiekers die zich weer aan ons zoo
zeer beginnen te interesseeren.
Van uit hun stedelijke vestingen,waar
die heeren over geen voldoende arbeids
terrein beschikken, om hun voor t
oogenblik zoo sterk gistende liefde voor
het boerenvolk te kanaliseeren, komen
ze weer tot ons, en hebben geen schrik
hun verlakte schoentjes te bevuilen.
De heeren redacteurs van hunne
pers-organen hebben weer hun hoofd
vol van het Landbouwvraagstuk. Zeker
hebben ze weerom gezegd vraagstuk
ingestudeerd en bij die studie zal zich
van hen hebben meester gemaakt, de
bevinding (niet de overtuiging)er moet
naar eene definitieve oplossing worden
uitgezien. Zelfs zijn er onder hen, die
zoo maar zonder angst voor hunne
plaats in een groot steedsch blad schrij
ven durven, dat de boeren ook eerlijke
menschen zijn en dat hun ook wel eens
volle recht mag worden toegekend. Als
ge dan den moed hebt geheel hun ge
schrijf door te lezen,dan moet ge er zoo
veel vanaf weten als 'n doodgewoon
landbouwer, om niet spoedig in te zien
dat ze 't er op aanleggen, om geheel hun
gebazel als gemeende kost te doen door
gaan bij hun lezers.
Het pachtwetvraagstuk komt er le
vendiger voor dan 4 jaar geleden en
alles wil den schijn wekken, dat er nu
niet langer kan gewacht worden. Waar
er vroeger slechts één enkel pachtwet-
ontwerp was neergelegd zullen er straks
drie of vier rusten in de kartons der
Kamer. (Ze kunnen daar dan elkander
gezelschap houden, tot aan de verkiezing
die volgt op deze die toekomend jaar
zal plaats hebben... ten ware de nood
het anders vereischte
Lezer, g'hebt zeker al hooren zeggen
dat de komedie mooi is Wilt ge een
schoonere Ga dan bij de eerste gele
genheid (iets waarop ge zeker niet lang
zult hoeven te wachten) naar n nabije
kiesmeeting. Teeken daaraan ol prent u
goed in 't hoofd wat u daar zoo waar-
echt als 't Evangelie zal worden opge-
discht.
Men zal u zeggen dat ge een slaaf
zijt van den kasteelheer en grondeige
naar. Dat ge moet dansen naar zijn
schuifelen
Dat ge ondanks al uw arbeiden,zwoe
gen en zorgen toch de armste en meest
verachte sterveling zijt van de heele
maatschappij
Dat ge recht hebt op 'n wettelijke te
gemoetkoming, die uw recht zou waar
borgen en u de volle vrijheid geven zou!
Met heilig vuur in d'oogen zal Mijn
heer op de tafel slaan, om u toch te kun
nen inbonken, dat hij redding brengen
zal in al die barre toestanden als ge hem
toch a. u b. wilt stemmen en naar de
Kamer sturen. Dan zal uw lijden en ver
driet voor goed tot het verleden behoo-
ren.
Riskeer het dan eens na de groote
speech, M. geluk te wenschen om zijn
prachtige reden en zijn koene voorne
mens, dan zal hij u met schijn-droeven
ernst in 't oor fluisteren Och, vriend,
de menschen zijn hedendaagsch zoo
wantrouwig en moeilijk om overtuigen.
En dat om U toch doen te gelooven dat
het bij hem ernst is.
Als ge na de meeting thuis komt,
snuffel dan eens in uwe oude papieren.
Zeker zult ge nog wel ergens 'n oud
kiesmanifest vinden. Lees het aandach
tig, 't zal gemakkelijk gaan, 't zal zeker
een herhaling zijn van 't bijzonderste dat
ge op de meeting van daareven hebt ge
hoord. Tracht uw geheugen wat op te
frisschen, overweeg eens wat dezelfde
heer van daar straks voor de laatste
kiezing predikte en wat hij na de kiezing
tot op heden presteerde en ge zult zeker
moeten zeggen Het is de schoonste
komedie
Is het dan niet te rechte als we u zeg
gen Landbouwers, noteert Teeken
aan wat er van nu tot aan de kiezing zal
gezegd en geschreven worden, beloofd
en gezworen van die bladen en die per
sonen die alle 4 jaar den zes-maand-
schen diensttijd doen, om dan drie jaar
en zes maand te parodieeren, op de lau
weren hunner leugens en valsche be
loften.
Voorwaar er komt voor ons, land
bouwers, een leerzame tijd. Deden we
het vroeger niet, laat ons ten minste nu,
goed aanteekenen, wat er ons allemaal
zal worden gezegd. Bewaren we de bla
den en schriften die ons gratis en bij
karrevrachten zullen worden in d'hand
gestopt. Dan hoeven we binnen vier
jaar niet meer naar de meeting te gaan
luisteren of de schriften te ontvangen.
Het zullen dan allemaal toch weer de
zelfde leugens zijn
In al de streken waar men zich op ern
stige wijze op het fokken van prima-
kweekdieren toelegt, worden de kalvers
eerst eenigen tijd met volle melk gevoed.
Dergelijke gevoede dieren ontwikkelen
zich beter, zijn vetter en beter bestand
tegen ziekten en namelijk tegen de on
gemakken van het spenen.
Die voedingswijze is ongelukkiglijk
heel duur. Ze kan slecht toegepast wor
den op zeldzame, puike, uitverkoren die
ren die voor den kweek en de prijskam
pen behouden worden. Op slachtdieren
is ze natuurlijk niet toepasselijk, aange
zien dat men 10 kg. melk, de noodige
hoeveelheid schat om een kg. vleesch te
vormen. De prijs van een kg. levend
kalfvleesch kan natuurlijk niet vergele
ken worden met die van 10 kg. melk.
Ook wordt de volle melk bijna overal
vervangen door afgeroomde melk of, om
de korte en sprekende uitdrukking der
streek, door slap Niettemin zal men de
eerste acht dagen b.v., altijd de natuur
lijke melk blijven geven des te meer dat
die melk maar weinig of niet kan be
nuttigd worden voor den handel.
Het afroomen verminderd met nage
noeg de 2/5 de voedingswaarde van de
melk. In de voeding van het kalf zou
men, bijgevolg, een liter melk moeten
vervangen met 1 liter 665 slap. Der
wijze zou men er weldra toekomen het
jonge dier een hoeveelheid vloeistof
doen op te nemen ongeschikt voor zijne
spijsverteringsorganen. Ook heeft men
getracht de voedingswaarde van den
slap te vermeerderen door het bijvoe
gen van andere voedende stoffen. Zoo
heeft men o, m. gepoogd het botervet
te vervangen door andere vetstoffen.
Men heeft soms aangeraden bij eiken
liter slap van 15 tot 30 gr. margarine te
voegen, anderen hebben oleo-margarine
gebruikt; in Duitschland heeft men ara-
chide-olie geprobeert die is nu ook
peperduur 't zij eene dosis van 20 gr.
per liter slap. In Engeland heeft men
zelfs zijnen toevlucht genomen tot traan -
olie een soeplepel voor 2 liters.
Het gebruik van al die oliën en vet
ten geeft aanleiding tot vele moeielijk-
heden, des te meer dat het heel moeilijk
valt ze met de melk te mengen. Voegen
wij er bij dat de planten-vetten moeilijk
door de kalvers verteerd worden.
Men heeft dan ook getracht eiwit
achtige stoffen, zooals vleeschmeel (50
gr. per liter) gedroogd bloed enz. bij den
slap te voegen. Het vleeschmeel kan
groote diensten bewijzen in zake kalver-
fokkerij. Het mag natuurlijk niet te duur
z(jn. Ook weigeren vele kalveren het op
te nemen, om rede van zjjn doordringen
den en onaangenamen reuk. Voegen wij
erbij, dat voor de beenhouwerij de stik-
stofrijke voeders de ongeschiktheid be
zitten aan het vleesch eene roode kleur
te geven. Ook brengen ze weinig bij tot
het vormen van vet.
Na de vetstoffen en de eiwithoudende
stoffen hebben wij nu nog de koolhydra
ten, de suikers b.v. Deze bij den "slap,,
gevoegd maken hem te zoet en die over
vloed van suiker veroorzaakt veelal in
de spijsverteringsorganen schadelijke
gistingen en men weet dat men die bij
het kalf zorgvuldig moet vermijden. Het
bijvoegen van suikerhoudende voeders
had meestal voor gevolg buikloop te
verwekken. Melasse, die veel onverteer
bare bestanddeelen bevat, moet bijzon
der vermeden \yorden.
De zetmeelrijke voeders geven door
gaans den besten uitslag, zooals aardap-
pelbloem, maniocbloem, gersten-, rijst-,
maïs-, boonen- en tarwebloem. Het
wordt aangeraden deze voeders binst
de twee eerste maanden gekookt te ge-
veu. Men gebruike van 30 tot 60 gr
meel per liter.
Wij hebben niet gesproken van de
talrijke specialiteiten die men in den
handel vindt. Meestal zijn ze zeer voor-
deelig voor den...verkooper. Er bestaan
geene geheimvoeders met eene toover-
waarde Meestal kan de verstandige
boer zelf een doelmatig en betrekkelijk
goedkoop voedsel samenstellen.
Wij denken het geraadzaam den land
bouwer aan te zetten de jonge dieren
matig te voeden, bijzonder van niet te
veel bijvoegsel te gebruiken. Veel
kalvers bezwijken aan stoornissen ver
oorzaakt door overtollige rantsoenen.
Vele lieden geven den raad het kalf
op den geboortedag hoegenaamd geen
voedsel toe te dienen. Wij denken het
geraadzaam het een halve liter van de
eerste melk ofte colostrum te ge
ven en het overige door de koe laten te
drinken. Deze melk bezit buikzuiverende
hoedanigheden die de Voorzienigheid
haar niet zonder rede toegekend heeft.
Ook dient men ze te benuttigen. Vanaf
den tweeden dag zal men het doelmatig
rantsoen vaststellen, rekening houdende
van het verteringsvermogen en namelijk
van het gewicht van het dier. De onder
vinding heeft geleerd dat de kalvers nier
meer dan een liter volle melk per 6 kgr.
levend gewicht kunnen benuttigen. Ver
onderstellen wij een kalf van 42 kg. op
het tijdstip der geboorte. Gedurende de
eerste dagen gaat dit gewicht verminde
ren om rondom den 8n of 9" dag op
nieuw 42 kg. te bereiken.
't Vervolgt.
door Stijn Streuvels
Land en Leven in Vlaanderen
is een nieuw verschenen gewrocht van
den beroemden Viaamschen schrijver,
Stijn Streuvels. 't Ligt hier geenszins in
mijne bedoeling, door de aanhaling van
dit Vlaamsch letterkundig werk eene
studie uit te brengen over de letterkun
dige waarde, noch van den vermaarden
schrijver, Streuvels, noch van zijn jongst-
geboren werk.
Neen, ik wil er voor onze ontwikke-
lingslustige landsjeugd enkel op verwij
zen, dat het nieuwe meesterwerk een
boek is. dat bij uitstek voor haar werd
neergeschreven, en aan wier lezing zij
ongetwijfeld een onweerstaanbaar genot
zal beleven. Elke bladzijde boeit de aan
dacht en dwingt onwillekeurig diepe be
wondering af.
Steuvels kent zijn Vlaanderen en
draagt het een warm hart toe. Hij is
door al de gouwen gereisd en heeft de
kenmerken van land en volk met de
meeste nauwgezetheid waargenomen.
Hier krijgen we dus van onzen vrucht
baren romanschrijver een boek van stu
die, geschreven in eenvoudigen entevens
schilderachtigen stijl. Eerst komt het
uitzicht van het Noordzeestrand tot
de Limburgsche Kempen, daarna de
landsche dorpen de landsche wonin
gen de landsche bevolking
Het is een boek, dat aantrekt, bekoort
en... tot nadenken noopt. Streuvels heeft
het grootste deel van zijn leven te mid
den van de landelijke bevolking doorge
bracht, hij is gedurende de Duitsche be
zetting in het stille, droomerige Ingooi-
gem gebleven en thans nog verblijft hij
op 't Lijsternest.
Hij kent de goede en de zwakke zij
den van het volk te lande, net als zijn
aard en zijn gemoed, zijn onverdroten
werkzaamheid en zijn ruwheid hij weet
hoe het er vóór 1914 mede gesteld was,
hoe het zich gedurende de bezettting ge
droeg en hoe het met de toestanden na
1918 veranderde. Hij weet ons het lief
en leed van den viaamschen boerenstand
zóó gemoedelijk, zóó getrouw en zóó
eenvoudig weer te geven.
Luister overigens hoe Streuvels er de
Vlaamsche landbouwers afschildert
t Zijn taaie kampers, dulle werkers,
die elk langs zijnen kant, op de hun
eigen manier, hun best doen om aan den
kost te geraken en in allen eenvoud een
bescheiden plaats onder de levenden in
te nemen, die scharrelen en wroeten en,
ofwel den bodem geweld aandoen om
om vruchten te leveren, ofwel de doode
materie tot waarden trachten om te zet
ten, een bende volks, dat aan zichzelf
overgelaten, zonder hulp van hooger, op
niets tenzij op de kracht hunner eigen
armen steunend, dien ontzaggelijken om
vang werks aflegt, waardoor Vlaande
ren het uitzicht van weelde en rijkdom
en zijne vermaardheid over de wereld
heeft verworven, een volk, dat in al zijne
verachterlijkheid en verwaarloozing, eere
doet aan het land dat het bewoond, een
ras, dat niettegenstaande al de ellende
en het gebrek, in de ongunstigste om
standigheden, er zich altijd weer boven
op heeft geholpen, dat dus alle recht op
vrij bestaan eischeo mag, en aanspraak
maken op de wederhulp van het land,
dat door de inspanning en 't werk van
deze wroeters tot weelde en in aanzien
gekomen is.
Die arme, verongelijkte buitenbe
volking blijft met alle geduld aan den
arbeid en met een karig bestaan tevre
den, in de onderdanige afwachting
van t geen hun nu en dan als een blijd
schap en schitterende openbaring
voorgespiegeld wordtdat het de Wet
gevers en heeren der Regeering eens be
hagen zal, dat zij wel eens den tijd en
lust zullen vinden, en het onder hen eens
worden, om de zooveel besproken
sociale en voornamelijk agra
rische kwestie op te lossen, die voor
de wereld als de groote gebeurtenis ver
kondigd wordt, die aan ieder en aan al
len een beter bestaan verschaffen moet,
die de lasten van 't leven beter bedeelen,
en de weelde en 't genot, aan de kleinen
evenals aan de grooten verschaffen zal.
Dat er, waar men eert en teert, al
tijd moet gewrocht worden, daarvan
zijn de praktisch aangelegde en nuchter-
denkende buitenmenschen heilig over
tuigd, en het schrikt hen geenszins af,
als zij er met werken bovenop kunnen
komen Dat de wetmakers dus maar
even beginnen met de regeling der pach
ten, met het vrije mededingen te beletten,
dan ware voor het landbouwbedrijf de
kwestie langs flnantieelen kant ten min
ste, grootendeels opgelostlaat hen
daarenboven wat meer zorg besteden
aan de geestelijk ontwikkeling en vak
kennis op den buiten. Dat de bezitters,
die door rijkdom, kennis en begaafdheid
bevoorrecht en begoed zijn, die de
hoogere standen van de maatschappij
uitmaken, eens hun invloed aanwenden,
laat ze maar wat belangstelling wijden
aan de parias van de onderste laag
en het beschavingswerk eens terdege
aanvatten, opdat er met de verbetering
der stoffelijke belangen, ook wat opbeu
ring kome naar den geest en 't gemoed.
Het is hoogst noodig, dat de lande
lijke werkman, de arbeider op een ver
hevener peil van verstandelijke ontwik
keling geholpen worde, opdat hij geve,
t geen hij geven kan, opdat er door
veronachtzaming geen krachten verlo
ren gaan, of ongebruikt blijven, van
alles, wat de Natie en den Lande ten
goede kome of bate bijbrengen kan
Alleen door wederzijdsche samen
werking van hoog en laag kan er bloei
en welvaart ontstaan, en eens als dat
verwezentlijkt geraakt, zal het schoone
Vlaanderen gelijk weleer, bewoond
zijn door een Schoon Volk I
Zoo spreekt, Stijn Streuvels in zijn
prachtig boek. Men ziet dat het niet al
leen de oproermakers van Redt U
Zeiven zijn die betere wetten, die eene
pachtwet en meer eischen voor ons volk,
maar dat iedere gezonde geest over
tuigd is van de billijkheid en de recht-
veerdigheid onzer gevraagde verbete
ringen.
Stijn Streuvels is onze helper en onze
steun, en 't zal de groote jannen erg
aardig toeschijnen dat zulke menschen
als Streuvels, de toestanden inzien zoo
als wij, en zich niet wachten kunnen de
wetgevers op hunne plichten te wijzen
Of het helpen zal weten we niet want
het schijnt dat de heer Van Dievoet op
de vergadering te Aalst er erg aan twij
felde of we de pachtwet wel in eenige
jaren gingen krijgen
Wanneer gaan eens de oogen der
wetgevers, of die der landbouwers open?
Microben en ontaarding der melk
Indien de uier gezond is, dan bevat de
melk bij het verlaten van den uier geen
enkele microbe, maar zij ontmoet er in
de spenen, in de lucht, in de emmers enz.
In de melk vinden de microben een uit
stekend midden om er zich te ontwik
kelen. Men onderscheidt ze in nuttige
microben eenerzijds en schadelijke ander
zijds. Aan zich zelf overgelaten wordt
de melk de zetel van een reeks gistingen,
waarvan de twee voornaamste zijn de
alcoholgisting en de melkgisting. In
het eerste geval, namelijk bij de alcohol
gisting, wordt de lactose of melksuiker
veranderd door de gisting in
alcohol, en bekomt men gegiste dranken
als kéfir, koumis enz.
In het tweede geval verandert de
melksuiker in melkzuur, de zuurheid van
de melk vermeerdert, de kaasstof schijnt
vloeibaarder te worden, neemt een blau
wen schijn aac, ze klontert, de melk
stremt Daarvoor zijn van 5a6 gram
men melkzuur per liter noodig. De zuur
heid versterkt tot op 13 grammen per
liter.
Tezelfdertijd bewegen zich andere
microben die het melkzuur vernietigen,
dan de kaasstof aanvallen, deze wordt
vloeibaar en gist terwjjl er ammoniak
ontsnapt. Deze bevordert nieuwe gistin
gen, onder andere die van de kaasstof
die een snelle en bijna volledige verrot
ting van de vloeistof te weeg brengen.
Nuttige microben 1. De melkgis-
ten. Het zijn deze die de eigenschap be
zitten om de melksuiker in melkzuur te
veranderen. Indien de verhouding zuur
de 0,6 bereikt, dan stremt de melk,
men zegt dat ze kappelt. Deze gisten
worden vernietigd, indien men de melk
gedurende vijf minuten op 65 tot 70
graden warmte houdt. De lucht bevor
dert hun ontwikkeling. Ze spelen, zoo
als zullen zien, een voorname rol in de
bereiding van kaas en in hét rijpen van
den room.
2. Gisten van de kaasstof deze be
zitten de eigenschap de kaasstof om te
zetten, ze geven twee zelfstandigheden,
de casease en het melkstremsel. Het
melkstremsel doet de kaasstof stremmen,
de casease lost weer den wrongel op en
deze oplossing wordt dan door andere
microben omgezet in kaas.
Schadelijke microben Deze mi
croben brengen de ontaarding van de
melk te weeg, die dan ongeschikt wordt
voor de fabrikatie van boter en kaas.
Enkele gevallen Melk rood of geel
gekleurd of met blauwe vlekken bedekt.
Bittere melk, als de gal in de melk
overgaat. Slijmerige melk, in geval van
mond- en klauwzeer enz. Waterachtige
melk, door te veel nat voeder. Besmette
melk, in geval van tering, typhus, mond
en klauwzeer.
Hoe zal men dan de melk bewaren
Dit kan op verschillige manieren ge
daan worden
1. Bij middel van de koude.
2. warmte.
3. Door antiseptische of bederfwe
rende middelen en bij middel van de
ultra-violette stralen.
4. Met de melk te verdichten, gecon
denseerde melk.
5. Met ze in poeder om te zetten, ge
pulveriseerde melk.
Laten wij deze vijf werkwijzen even
onderzoeken.In de practijk is het meest
al onmogelijk de melk onmiddellijk na
het melken ten nutte te maken en ge
woonlijk moet men de avondmelk tot
's anderdaags 's morgens bewaren. Zulks
kan men gedaan krijgen bij middel van
den afkoeler die de microscopische or
ganismen niet doodt, maar hun werking
stil legt en zoo wordt geen enkele eigen
schap van de melk in het minste ge
wijzigd.
Opdat deze afkoeling nu al hare wer
king uitoefent, moet ze onmiddellijk na
het melken geschieden en de warmte
graad van de melk moet zeer snel bene
den de 12° C. worden gebracht.
Vroeger zette men de gevulde melk
vaten in koud water, maar deze afkoe
ling werkte te traag. Tegenwoordig ge
bruikt men den afkoeler. Deze bestaat
uit drie deelea, de verdeeler, de eigen
lijke afkoeler en de vergaarbak.
De verdeeler heeft den vorm van een
schotel en dient om de melk op te van
gen. Hij staat los op het machien en kan
dus weggenomen worden voor den
kuisch.
De eigenlijke afkoeler is een cylin
der waaraan een slangvormige buis met
plat-eivormige doorsnee aan gesoudeerd
is. Er bestaan ook afkoelers uit een
reeks roodkoperen buizen de een boven
de andere geplaatst.
De vergaarbak vangt de melk op.
De af te koelen melk wordt in den
verdeeling gegoten en ontsnapt in fijne
stralen door den op een zift gelijkenden
bodem. Deze laag melk volgt de kron
kelingen van den afkoeler en komt in
den vergaarbak terecht.
Het water loopt door den afkoeler
van onder naar boven. Het verbruikte
water komt op een liter per liter melk.
Dit stelsel volstaat heel zeker kleine
inrichtingen, doch niet voor groote mel-
kerijen, want de voedende waarde van
de melk, hare smaak, hare geur en de
hoedanigheid van bote; en kaas, even
als van de afgeroomde melk, hangen af
van den warmtegraad en men mag zich
maar aan een zeker goeden uitslag ver
wachten, dan op voorwaarde dat men
de koude regelen kan.
Een volkomen afkoeling kan slechts
ve'kregen worden met de afkoelende
i machines, die tot op 5 tot 10 graden
beneden 0 kunnen verkoelen.
In Denemarken bewaart men de melk
met ze te bevriezen. Onmiddellijk na het
melken, wordt een deel der melk naar
het fabriek gedaan, waar het bevriezen
geschiedt.
De bevrozen melk wordt in brokken
geklopt. Deze worden dan in bakken
met schelen gelegd. Dan worden de bak
ken met gewone melk gevuld.
De bevroren melk drijft aan de op-
pervlakt en dooit langzaam aan. Zoo
wordt in de bakken een gedurige be
weging van boven naar onder onderhou
den, wat den room belet zich van de melk
te scheiden. Deze doenwijze laat toe de
melk twee, drie weken te bewaren.
Toekomende week zullen wij de ande-
dere manieren van de melk te bewaren
van naderbij onderzoeken.
Stekelbessenwijn
Ge zult U allen, Beste Lezers en Le
zeressen van ons Koornbloempje, nog
wel herinneren in welken toestand we
ons vat, waarin we stekelbessenwijn de
den, hebben verlaten, 't Was boordevol
en de witte alcoholgist was er ook bij
om de gisting in gang te zetten. De eer
ste dagen is die gisting dan ook zeer
onstuimig, 't vat bruist, 't is vol leven
schuim waarin niet alleen vaste stoffen
zich bevinden, maar ook vloeistof bor
relt over en loopt langs de wanden van
het vat in de teil, welke er onder ge
plaatst is om alles te ontvangen, 't Is
een ruischen en sijpelen en regenen. Ge-
lukkiglijk dat zulks maar eenigen tijd
duurt of er zou veel plaats in 't vat ko
men. Nu, de onstuimige gisting moet
plaats hebbeD, z'is er volstrekt noodig
en de ledige plaats gemaakt in 't vat
kan men na een viertal dagen met ge
kookt water vol gieten om alzoo al de
vaste stoffen en 't schuim volledig te
verwijderen. Ge hebt vele menschen die
wijnazijn gaan koopen, maar wisten ze
dat ze zoo gemakkelijk een allerbesten
wijnazijn zelf konden maken, ze zouden
er geen geld meer aan besteden. Met de
vloeistof welke in de teil is opgevangen
kan men dit gemakkelijk bewerkstelli
gen. Men giet het vocht door een zeef
en men draagt het, 't zij op den zolder,
't zij op een kamer, waar er een dertig
tal graden warmte heerscht en men laat
het daar maar open staan in de teil. Na
weinigen tijd bekomt ge een uitmunten
den wijnazijn die met den besten dien
ge koopen kunt, goed kan mededingen.
Zoo gaat er hoegenaamd niets verloren.
Maar keeren we terug naar ons vat,
daar immers is iets lekkerder te maken
dan dit waarvoor we zure gezichten
moeten trekken. Moet men binst de ont-
stuimige gisting het vat stoppen Hoe
genaamd niet, tenware ge het koolzuur
gas zoudt willen laten ontsnappen langs
een glazen buizen dat omgekruld als een
hevel zijn in een bakje water, waar 't
zelf inhangt zou laten ontsnappen. Dit
ware natuurlijk de volmaaktheid nastre
ven, doch dit is niet noodzakelijk, een
omgekeerde dakpan of iets dergelijks
kan dit vervangen en is voldoende om
vreemde gistwezens te beletten toegang
te vinden.
Als ge nu waarneemt dat het ruischen
ophoudt dat er zich geene bolletjes kool
zuurgas meer naar omhoog werpen of
deze zeer zeldzaam zijn, dan heeft de
gisting opgehouden. Men sluit het vat
dan zeer dicht af en men laat het een
veertien dagen rusten. Binst dien tijd
zullen de vaste stoffen op den bodem
van het vat gezonken zijn en nu kunt ge,
bij middel van een hevel, die in het volle
vat niet tot op den bodem mag gaan,het
sap eens op een ander vat overtrekken.
Men heeft hier wat verlies en 't ware
dan ook wenschelijk dat het vat, waarop
ge overtrekt, een weinig kleiner zou zijn
dan het eerste. Ware dit nochtans niet
zoo, er is altijd middel met zuiver water,
als ge denkt dat hij straf genoeg zal zijn,
het aan te vullen. Het ware misschien
toch beter dit te doen met bessenwijn
van t jaar te voren.
Ziet ge dat hij nog niet klaar genoeg
is, wat ge na een 14 dagen bemerken
kunt, dan ware 't niet slecht nog eens cp
t eerste vat, dat wel gekuischt en ge
reinigd was, over te trekken. Is 't dan
nog niet naar uw goesting, dan kunt ge
klaren met eiwit of vischlijm die ge
voorafgaandelijk tot schuim hebt gesla
gen en in den wijn goed hebt omge
roerd.
Nu is er niets meer te doen dan hem
op flesschen te trekken en dit zult ge
slechts doen na dat hij 3 maanden op
't vat heeft gerust. Wilt ge in iedere
flesch nu nog een klontje suiker doen,
dan gaat er in de flesch zelf een gisting
ontstaan, die niet zelden de kurken doet
afvliegen bijzonder als men de voor
zorg niet heeft genomen ze eenigen tijd
recht te zetten om het koolzuurgas langs
het stopsel te laten ontsnappen. Men
bekomt alzoo een uitmuntenden schuim-
wijn, die met goeden champagne zou
kunnen mededingen in kleur, smaak en
schuim.
Vergeet niet dat de geplante tabak
moet aangegeven worden voor het ein
de dezer maand, zooniet krijgt u liefko
zingen tegen remboursement van wegc
Mijnheer Fiscus.
V-,
!F K
m
i
(i
3»
