I REDT U
IZELVEN
Acbeid adelt
De Dieren door de Pest aangedaan
SCHRIJFT IN
Landboata en Vooruitgang
Landbouwweekblad
BAAS GANZENDONCK
KWEEK VAN
DE ANDIJVIE.
Bericht aan de Bonden
Plantaardappelen.
Veredelde Zaaigranen
-PULP-
De Landman
De Boeren en de Woekerpri zen.
De Grenzen Gestoten!
;w
moet steeds de
leus zijn van
alle landbouwers.
WEG MET DEN WOEKER
Ons nieuw Mengelwerk
Hendrik Conscience.
Leest op de 2Je bladz.
een artikel over Fruit-
verzendingen.
ZONDAG JULI 1924.
Prijs 2 centiemen.
6de JAARGANG N\ 282
Abonnementsprijs 6 00 frank 's jaars.
Men schrjjft In op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie BRABANDSTRAAT, 53, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CAUDRON Aalst.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Voor en door de
Landbouwers
Aan dit blad behoort een Bijvoegsel.
Wie herinnert zich de beroemde fabel
van La Fontaine niet, die handelend
de dieren die, door de pest en allerlei
ziekten gekweld, samen kwamen om te
oordeelen wie er de schuld mocht zijn
van deze ellende, wie er zooveel had
misdaan, om deze hemelsche straffen
ze aanschouwden het zoo op het
dierenrijk neer te trekken.
In die vergadering kwamen de wolf,
de leeuw en meer andere roofdieren
rouwmoedig bekennen dat ze schapen,
vogels en allerlei zwakke dieren hadden
verslonden en soms wel een mensch.
Ook kwam de ezel die niets anders
op zijn geweten had dan zekeren dag
klaver te hebben geëten, en dit van
grooten honger, die aan een klooster
behoorden.
De vergadering die de misdaden van
groote roovers als zeer natuurlijk aan
zag, gaf hare verontwaardiging te ken
nen bij de weemoedige verklaring van
den armen ezel, en men besloot met al-
gemeene stemmen deze misdadiger te
dooden
De groote Fransche fabulist heeft hier
mee eene schets willen geven van de
handeling der menschen, die gewoonlijk
de kleine nederige man veroordeelen,
en de misdaden der grooten goed praten.
Die toestand bestaat nog immer bij de
volksmassa en bijzonder bij de stadsbe
woners. Zco vinden we hier een artikel
in De Schelde van 13 Juni dat op de
boeren bovenarms kapt en hen als woe
keraars betiteld.
De man die dit artikel schreef vertolkt
hiermee het gedacht van 90% der stads
bewoners. Die menschen kunnen maar
niet verdragen dat het eten ook geld
kost. ze klagen en tieren op alles wat ze
noodzakelijk en dringend noodig hebben
voor de keuken en het huisgezin. An
dere artikelen zooals de luxe prullekens
voor de vrouwej en dochters, die kos
ten nooit te duur, vijf a zes hoeden per
jaar aan 50 tot 150 frank het stuk,
zijden kousen, bloesen en juponnen,
haarkammen, poeders en reukwerk, die
kosten nooit te duur De cinema en
theather, fijne dranken en uitheemsche
lekkernijen voor mijnheer en mevrouw,
die worden zonder morren gekocht.
Maar pas op, boerken, zoo het groer-
sel of de melk wat opslaat
Ik zag overlaatst eene huismoeder in
een groenselwinkel, die geen geld had
om eene bloemkool te koopen voor haar
gezin van 1.90 fr, maar die in een mode
magazijn daarneven, zestig frank be
taalde voor een haarkam.
En zoo bestaan de stadsmenschen
En de dagbladen, in plaats van de
waarheid te schrijven en eens ernstig te
onderzoeken, hoe de toestanden ineen-
zitten, slaan bovenarms op de boeren
evenals de vergadering der dieren die den
ezel ter dood veroordeelde Nochtans
mogen de stedelingen wel weten dat er
geenen enkelen landbouwer, noch hove
nier bestaat die 3,00 fr. per uur wint,
noch 2,00 frank, noch zelfs geen 1.00 fr.
per uur
Ze tieren zonder te wetea waarom,
en roepen om wraak tegen den ellendi-
gen boer als de eenige schuldige, als de
eenige woekeraar, zonder te overdenken
dat diezelfden boer, hen het eten geeft
door zijnen noesten arbeid, in alle weer,
in zon en vorst, terwijl zij op hun ge
makje zitten te luieren en hun centen
dragen aan modemagazijnen en cinema
zalen
Hieronder een uittreksel uit De Schel
de van 13 Juni.
En daarna een protest van een Kem-
pisch boerken.
Uit De Schelde van 13 Juni
We schelden onze evenaasten wel
eens voor dwaas en dom, maar 't is
jammer dat ze nóg niet dwazer en dom
mer, niet EZELACHTIGER zijn, want
dan konden ze zich voeden met... distels
en gras en hooi, wat heel wat voordee-
liger uitvallen zou dan het koopen van
groenten uit den moestuin of van den
akker van H.H. Exc. de boeren
Laten we ons maar druk maken over
al wat het nationale budjet bezwaren
komt, over alles wat den prijs van le-
vensbenoodigdheden opjaagt, over de
inzinking van de koopkracht van onzen
frank.
Onze ministers gaan hun gangetje, on
gestoord, onverzettelijk, aandoenlijk.
Het volk eischt beteugelingsmaatre-
gelen tegen den woeker. Te vergeefs, Er
blijft een uitkomst de boeren zullen de
stedelingen zoo foppen, dat de stedelin
gen ten lange laatste de boeren zullen
bejegenen, zooals zij door hen werden
bejegend. En in die omstandigheid mo
gen de stedelingen nog alle zelfbeheer-
sching niet laten varen Of
De boeren betalen gemiddeld niet
meer dan het dubbel van het bedrag
(1914) aan pacht voor hun land Zelden
hoort men van boeren die grond, akker,
land, koopen ze hebben er voordeel
bij te huren. De huur is lager dan het
bedrag van den intrest van het in gron
den vastliggend kaptiaal.
Toch brengen de boertjes hun waar
op de markt tegen ongehoorde prijzen
We zijn in 't volle seizoen van de groen
ten. Is het geen schande dat men op
sommige plaatsen, de nieuwe aardappe
len 1,75 en 2 fr. het kilo betaaltjonge
erwtjes 5,75 fr. het kilo een schrale
bloemkool 1,50 fr.
Enkele dagen vóór Sinxen kostte een
kilo erwtjes 3,50 fr. twee of drie dagen
daarop kwam er 2 fr. per kilo bij-
Verleden Zaterdag waren de huismoe
ders niet weinig verbaasd bijna geen
kramers op de markt aan te treffen. Wat
er aan groenten werd te koop geboden,
kostte ongehoord veel geld. De reden
Naar 't schijnt koopen de Hollanders
alles op.
Wij kregen hier bijgaande protest
van een onzer lezers uit de Kempen
X., den 24 Juni 1924.
Beheer en Redactie van
De Koornbloem te Aalst.
Mijnheeren,
Hierbij zend ik U een artikel met ver
zoek van inlassching in De Koorn
bloem ik voeg er ook het artikel uit
De Schelde bij, waarop het als ant
woord dient.
Ons dunkt, dat wij boeren, ons al te
lang in de dagbladen laten uitmaken
hebben, zonder maar het minste ant
woord of weerlegging hierop te geven.
Dankend, bied ik U, Mijnheeren,
mijne verkleefde groeten.
In De Schelde zich noemend
het groot Morgendblad van Antwer
pen vinden wij in het nummer van
13 Juni j.l, onder hoofding Weg met
den Woeker wederom een aan
val in regel tegen de boeren, welke wij
als boer niet onbeantwoord kunnen la
ten.
De schrijver van bedoeld artikel zou
i willen dat de stedelingen nog dommer,
j dwazer en ezelachtiger wierden, omdat
zij zich dan zouden kunnen voeden met
distels, gras en hooi en alzoo niet meer
i verplicht zouden zijn de aardappelen,
groenten enz. van hunne Excellenties
boeren en hoveniers te koopen.
Of de trouwe lezeressen en lezers van
De Schelde erg zullen gevleid zijn
met dezen vromen wensch van hunnen
gazetschrijver betwijfelen wij zeer. De
schrijver wil het voorstellen alsof de re
geering, de ministers het met boeren en
hoveniers eens zijn in het plukken en uit
buiten hunner medeburgers,hij moet ze
kér bitter weinig bekend zijn met den
toestand van den landbouw in België
voor wat betreft aanmoediging en steun
vanwege het gouvernement. De boeren
betalen gemiddeld het dubbele van den
pachtprijs van 1914 zegt hij verder, maar
hij vergeet er bij te voegen dat de be
lastingen, de prijs van zaden en mest
stoffen minstens vijfvoudig is en dan de
werkkrachten Daar is het ook al niet
beter mede gesteld waar zijn dan nog
de risico s en andere gevaren waaraan
de vruchten van den boer zijn blootge
steld, want het weder speelt wel de eer
ste en grootste rol in de voortbrengst.
Waarom kan de schrijver niet ver
dragen dat de boer tracht den hoogsten
prijs te bekomen voor zijne waren Is
hij hierin schraapzuchtiger dan welk an
der handelaar of nijveraar Of zijn de
wafen van boeren en hovenieren ook
niet onderworpen aan de natuurlijke wet
vraag en aanbod Schrijver stelt het
voor alsof boeren hoveniers maar alles
aan de vreemdelingen (Hollanders) mo
gen verkoopen en het eigen volk laten
honger lijden. Wees gerust, mijnheer de
regeering zal er wel op tijd bij zijn met
haar uitvoerverbod. Zet zij langs den
anderen kant de grenzen niet wijd open
voor alle vreemde eetwaren, ziet maar
den invoer van het bevrozen vleesch,
welke eene ramp dreigt te worden voor
onzen inlandschen veekweek. En zijn
bewering van dien boer als zou er vee
te veel zijn in België houdt geen steek,
dat hij dan maar eens naar de markten
van Cureghem en Antwerpen ga en
vrage hoeveel stuks vee er de laatste
weken te koop gesteld zijn, neen, daar
ligt de prijsdaling van het vleesch op
voet niet te zoeken.
De schrijver kan het maar niet ver
kroppen dat hij een kilo nieuwe aard
appelen 1,75 fr. een kilo jonge erwtjes
tot 5 frank moet betalenmaar langs den
anderen kant zal diezelfde mijnheer 's
avonds naar cinema, theater, café of
patisserie gaan, en, weest gerust lezers
van De Schelde dan zal hij tegen den
prjjs niet mopperen, immers voor het
plezier hebben de stedelingen geld ge
noeg maar als de groensel of boterboer
komt dan is het altijd te duur 1
Ik moet ook aan dien Mijnheer de
lekkerbek doen opmerken, dat niemand
verplicht was op dit tijdstip vroege
aardappels en jonge erwten te koopen,
men kocht dan de oude, die zeer goed
waren, aan een derde minder
Neen, heer Gazetschrijver, wees eens
redelijk en gedenk dat, terwijl gij in een
lommerrijke kamer, in een gemakkelijken
leunstoel gezeten, uwe pen roert om de
boeren te beknibbelen en uwe lezers te
gen hen op te ruien, die zelfde, boeren
in de brandende zon staan te zwoegen
om het eten voor hun gezin, voor U en
voor de gansche samenleving voort te
brengen, dat die hoveniers, terwijl gij
misschien nog maar pas in uw bed ligt,
reeds op de baan zijn om u de jeugdige
groenten zoo frisch mogelijk te brengen.
Als gij dit overwogen hebt zult gij,
hoop ik, kunnen lijden dat die menschen
boven hun voortbreogstkosten iets ver
dienen om hunnen staat te verbeteren en
hunne kinderen deftig op te brengen.
Wat zij verdienen is verdiend in het
zweet huns aanschijns zonder het getal
werkuren te tellenmoesten ook zij maar
acht uren werken dan zouden aardappe
len en groenten nogal wat duurder zijn.
Wij boeren, vragen geen achturendag,
maar willen gerust gelaten worden, en
kunnen niet langer dulden, dat men in
gazetartikels, zooals dat in De Schel
de het stadsvolk tegen ons opruie en
ons in een verkeerd daglicht stelle.
Wij zijn te zeer bewust van de waar
digheid en het nuttige van onzen stand
om ons nog langer te laten beschimpen, j
Een Kempische Boer. 1
Het schijnt dat het geschreeuw
der verbruikers van aardappelen
tot in het ministerie reeds is door
gedrongen.
We waren hier juist begonnen
met de lading voor den vreemde
we verzonden vandaag een paar
wagons waarvoor we 56 fr. aan
de landbouwers konnen betalen,
de prijzen kwamen reeds op de
meeste plaatsen aan 50 franken,
toen opeens, op heden Donder
dag 3 Juli, de tijding toekomt dat
de grens morgen gesloten is.
Het schijnt dus dat, niettegen
staande de zeer normale prijs van
50 fr. voor vroege aardappelen
die nog ter schade uitgesteken
worden, niettegenstaande de over-
groote voortbrengst die in 't zicht
is, men in het ministerie niet kan
verkroppen dat de boerkens eeni
ge wagons naar 't buitenland zou
den op 't oogenblik dat de markt
daar goed is
Daar heeft men de beschermers
van onzen buitenlandschen handel,
de beschermers van onzen land
bouw
Zooals alle landbouwers zullen
zien, en zooals de kempische boer
in zijn hoogerstaand artikel schrijft
is den tijd nog ver af dat het recht
van den landbouw gelijk staat met
dit van den verbruiker. De boer
kens zijn te braaf, ze schreeuwen
niet genoeg, gaan niet in werksta
king, en doen te goed hun plicht
als burgers en vaderlanders om in
aanzien te staan bij onze Regee
ring
Wij sturen onmiddellijk een
protestbrief naar 't Ministerie in
naam van Redt U Zeiven, en zul
len trachten dat we ook hard ge
noeg kunnen schreeuwen om aan
hoord te worden.
Weg met de verkrachters van
het goede recht
Toekomende week vangen we
aan met de editie van
door
Liefhebbers van puike volkslit
teratuur zullen aan dit eerlijk men
gelwerk een der mooiste ge
wrochten van den onsterfelijken
Romanschrijver zoete en ge
notvolle leesstonden beleven.
Ook twijfelen we er niet aan of
de Lezers en Lezeressen onzer
Koornbloem zullen éénparig
met de prachtkeuze van ons nieuw
mengelwerk instemmen.
De groentenkweekers zijn thans volop
bezig aan 't plukken van erwten, zelfs zal
er langs hier en langs daar reeds een erw
tenbed ledig gekomen zijn. De grond
zooveel mogelijk doen opbrengen moet
steeds de leus zijn van ieder verstandi-
gen hovenier. Hij zal dan ook niet wach
ten zijn leeggekomen erwtenbed te be
nuttigen met er porei, selder of andijvie
op open te planten. Dit brengt er me
toe vandaag in De Koornbloem eens
den kweek van de andijvie te bespreken.
De andijvie is afkomstig uit Indië, uit
de warme streken duswe moeten hier
mede rekening houden ze is eigenlijk
een tweejarige plant, doch ze wordt al
tijd als eenjarig gekweekt. Men treft
twee verschillende rassen van andijvie
aan de eene de fijn gekrolde wordt rauw
geëten als salaadhet andere, de breed-
bladerige wordt gestoofd Die twee ras
sen zijn op 't eerste zicht van elkander
goed te onderscheiden. Het eerste heeft
zeer gekrulde en diep ingesneden blade
ren het 2dc integendeel heeft breeds,
weinig ingesneden en gegolfde bladeren.
Onder de fijngekrulde andijviën mo
gen we als de beste opsommen de Itali-
aansche, waarvan de bladeren zeer tal
rijk zijn en welke soms van 30 tot 35 cm.
doormeter kan bekomen de pancalière.
zeer vroege soort met min of meer recht
staande bladeren waarvan de binnenste
bladeren of het hart natuurlijker wijze
wit wordtvoor deze die zich de moeite
ontzien of die over den noodigen tijd
niet beschikken om hun andijviën op te
binden, ware dit een kostelijke variëteit.
De gekrulde van Ruffec een variëteit
die t best weerstand biedt niet alleen
aan 't ontaarden, maar ook aan hitte en
droogte en welke dan ook ten zeerste
mag aangeprezen worden. De gekrulde
andijvie, altijd wit, is een variëteit waar
van de bladeren altijd wit geelachtig ge
kleurd zijn en bijgevolg verbruikt kun
nen worden zender wit te maken. Een
variëteit die nog te weinig gekend is
misschien en nochtans groote verdien
sten heeft.
Het breedbladerig ras levert ons zooveel
verscheidenheden niet als het fijngekrul
de ras, maar toch zijn er ook bij die
voorzeker groote verdiensten hebben en
wat meer in de hoven mochten aange
troffen worden. Zoo hebben we de vol-
hartige breedbladerige andijvie welke
als een verbetering van de breedblade
rige ronde of groene wordt aanzien en
dan ook ten zeerste aan te bevelen is.
Verders hebben we nog de gröot breed
bladerige van Limay dicht en gesloten
met een doormeter tot 45 cm.
Onder al deze variëteiten valt er nu
een keus te doen welke za! aangepast
zijn aan eigen smaak en ondervinding of
ook soms aan de min of meer grooten
tijd waarover men beschikt om zich met
t verbleeken onledig te houden.
Om met den kweek van de andijvie
te lukken moet men wel zorg dragen
goed te voldoen aan de talrijke eischen
welke deze plant stelt voor grond,
bemesting, planting, witmaking enz. De
andijvie vergt een lossen,frisschen en rij
ken grond, het ware dus niet voldoende
het erwtenbed eens lichtjes om te hak
ken en tot de planting over te gaan,
neen, de spade moet hier de hak vervan
gen,de grond dient eens diep omgeroerd
te worden en goed los te liggen en daar
bij rijk aan stikstofrijke meststoffen. In
mageren, drogen grond kan de andijvie
zich niet goed ontwikkelen en schiet bij
vroegtijdig op. Geteerd stalmest, ale of
beer, daarbij per are, liefst in 2 maal,
4 kgr. sodanitraat of 3 kgr. zwavelzuren
ammoniak mag de andijvie niet ontbre
ken.
Men kweekt de andijvie slechts voort
op natuurlijke wijze door zaad. Te vroeg
zaaien is evenals voor 't witloof in 't ge
heel niet aan te bevelen en indien men
over wintervoorraad wil beschikken om
onze markten te bevoorraden en hooge
prijzen te bekomen, mag men voorzeker
voor 15" Juni niet zaaien of ze schieten
op in zaad. Het zaad is maar klein,
langwerpig en hoekig, grijs van kleur,
gestippeld aan 't eene en gekroond aan
't ander uiteinde, in 1 gram heeft men er
nagenoeg 600, een liter er van weegt
slechts 340 gram, doch het kiemvermo-
gen duurt wel acht jaren. Honderd gram
zaad is voldoende om met de volle hand
een are grond goed te bezetten.
Men plant gewoonlijk uit een zes we
ken na de zaaiing, wanneer de jonge
planten drie of vier bladeren ontwikkeld
hebben. Men plant open in rijen op 30
tot 40 cm. van elkander getrokken en op
25 tot 30 cm. in de rij, naar gelang de
grootte van den doormeter. Om het her-
groeien te bevoordeeligen verplant men
bij overtrokken of regenachtig weder
men tracht een weinig grond aan de
wortels der planten te bewaren en men
kort de bladeren wat in om een overtol
lige verdamping te beletten.
Om de planten malscher en min bitter
te maken maakt men ze wit. De meest-
gebruikte manier om dit te doen is ze
toe te binden. Een grooten bloempot of
De Plaatselijke Bonden worden dringend verzocht hunne inschrij
vingen van vetten voor den oogst onmiddelijk te openen.
Telkenjare is het eene ware overrompeling der magazijnen om
meststoffen, op het oogenblik van het groot verbruik. Het is vol
strekt onmogelijk dan iedereen te gerieven.
Het is dus noodig van heden af alles of een groot deel van de
noodige NITRAAT, AMMONIAK, SUPER, SCORIES, enz. te
vragen. Al deze waren aangevraagd vóór 13 Juli, zullen in de week
van 13 tot 20 Juli geleverd worden aan den prijs van den dag.
Op die manier is men zeker alle vetten vóór oogst en aan de
beste voorwaarden te hebben.
De leden der plaatselijke bonden kunnen ook aanvragen doen per
5000 kilos of meer en op statie lossen. Op die manier zal er eene
aanzienlijke prijsvermindering toegestaan worden. Wij verkoopen
ook op wagon Antwerpen.
Wie op tijd wil vetten hebben, vergete niet dezelve op tijd te
vragen
Het nieuw ingevoerd Plantgoed door de zorgen van Redt U
Zek en geleverd, staat ook weer dees jaar, evenals vroeger, verre
boven alle ander.
Men kan er gemakkelijk de velden uitzoeken die met ons plant
goed werden bezet.
Voor de zooveelste maal bewijzen de feiten dat onze Vereeni-
ging ernstig handelt en steeds voor de leden HET BESTE KOOPT
van wat er te koopen is.
Verleden jaar hebben we rap moeten zijn om in Friesland de
beste velden uit te kiezen en ze onmiddellijk te koopen.
Dees jaar zullen we ook de kans niet verkijken en op 't einde
dezer maand trekt eene afvaardiging van ons Bestuur naar Friesland
om onze aankoopen ter plaats te doen.
Wij openen van nu af de INSCHRIJVINGEN van Eerstelin
gen, Krugers, Roode Star en Industrie.
De leden stellen niet uit hunne aanvragen te doen.
Wij weten dat er in Holland na den Winter niets te doen is,
maar dat we moeten rap zijn om de beste partijen naar hier te
brengen.
Liefhebbers van goede planters zendt zonder verwijlen uwe
inschrijvingen.
Wij openen ook terzelvertijd eene inschrijving voor Rogge,
1 arwe. Gerst, van Engelsche afkomst, soort en kiemkracht gewaar
borgd zooals vroegere jaren.
De oogsten dees jaar bewijzen nogmaals dat de nieuw-inge-
v oei de e^edelde zaaigranen eene groote meeropbrengst geven en
dat de soorten door ons geleverd zuiver zijn en goed. Zendt op tijd
uwe aanvragen.
We aanvaarden ook inschrijvingen voor Pulp voor het toeko
mend seizoen. De prijzen zijn nog ongekend.
een kuipje er overgezet is voordeeliger 1
nog dan t binden Nu, iedereen kan zich
die weelde niet getroosten. Na twee of
drie weken zijn de planten gereed om op
tafel te worden gebracht.
Ziedaar reeds een eerste manier om
een erwtenbed te bezetten dat leeggeko
men is. in volgende artikels de andere
doenwijzen.
Ik span de paarden voor den ploeg,
'k Verzorg en voed het vee
Ik zaai, ik maai mijn taak is zwaar
Maar 'k eet mijn brood in vreê
'k Ben op van als het haangekraai
Doorheen de buurte klinkt,
Tot dat er hier en daar een ster
Al aan den hemel pinkt.
k Vertrouw op God, die regen geeft,
En warme zonneschijn,
En die mijn uitgeworpen zaad
Op 't land doet vruchtbaar zijn.
En heb ik eens den oogst geschuurd,
Dan denk ik in gemoed
Dat arm en rijk in dorp en stad
Leeft van mijn overvloed.
Dat men dus op mijn stand niet smaalt,
Doch zegent mijne hand
Die met het zaad het leven strooit,
En welvaart over 't land
Fons Van de Maele.
Er werd den laatsten tijd meermalen
gesproken en geschreven over Land-
bouwindustrialisatie. Dezen die ons dien
weg willen doen opgaan hebben zeker
de beste inzichten tegenover ons, en
zonder twijfel mogen wij terugblikken
op al wat sinds luttele jaren in den land
bouw is gepresteerd geworden. De op
brengst onzer velden en stallen is er aan
zienlijk op vooruit gegaan en liet onze
landbouwers toe er een menschelijker
leven op na te houden.
Hoezeer het verwaarloozen van eeni-
ge tegemoetkoming van wege de regee
ring onze ontwikkeling ook heeft ge
stremd, toch is de boerenstand veel meer
verstandelijk ontwikkeld dan een of 'n
paar tientallen jaren geleden.
In het feit dat die hoogere opbrengst
van den grond bekomen werd in een
tijdperk van vrije concurrentie, van on-
beperkte mededinging van grootere en
machtigere landbouwlanden dan het
onze, ligt wel het duidelijk bewijs dat al
te overdreven protectionisme van den
landbouw deze niet altijd voordeelig is.
Een gezond bestaan voor den land
bouw ligt niet op dien weg, althans niet
in een land, klein van omvang, dicht be
volkt en industrieel hoog ontwikkeld als
het onze, dat in den uitvoer zijner nij-
verheidsprodukten en in zijn algemeenen
handel de grootste bron van zijn wel
vaart vindt. De ondervinding leert dat
de oplossing moet gezocht worden in
een meer wetenschappelijke bebouwing,
dus in het verhoogen van het verstande
lijk peil der landelijke bevolking, door
algemeen en landbouwonderwijs, en
verder in de samenwerking, wat insge
lijks meer ontwikkeling bij den landbou
wer veronderstelt
Het langzaam, maar gestadig door
dringen van wetenschappelijke gegevens
die stilaan het verstandelijk peil onzer
landelijke bevolking hebben opgevoerd
I
T K
lil
RNBL