I REDT U
IZELVEN
Onze Aardappelvelden
De Krulziekte bij de Aardappelen
Bacteriën en hunne Ontwikkeling
Van alles wat
Landbouwweekblad
Arbeid adelt
VOOR DE STREEK
VAN HERZELE
Hakvruchten
Wij zoeken Dienstwillige Personen.
moet steeds de
leus zijn van
alle landbouwers.
LANDBOUWERS,
leest en verspreidt De
Koornbloem
ZONDAG 19
Prijs i2 centiemen.
7de JAAHGANQ Ni 342
Abonnementsprijs 6,00 frank 's jaars.
Mee schrjjft in op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie BRABANDSTRAAT, 53, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CAUDRON, Aalst.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
öngeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niei opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Voor en door de
Landbouwers
Aan dit blad behoort een Bijvoegsel.
Het Bestuur van Redt U Zei
ven heeft het gedacht opgevat
eene rondreis te maken in eenige
gemeenten, om er de aardappel
velden eens te bezichtigen, ten
einde de stand te zien van de aard
appelen in 't algemeen en van deze
beplant met nieuwingevoerde plan
ters in 't bijzonder.
We geven toekomende week
een volledig verslag over de be
zochte velden. Deze week zullen
we een algemeen overzicht geven
en de algemeene indrukken.
De stand der Aardappelen is
over 't algemeen goed. Eenige
partijen echter hebben geleden
door de koude in 't voorjaar of
door de overtollige nattigheid en
schijnen niet te forsig te zullen op
brengen. De massa echter in haar
geheel belooft eene goede op
brengst, bijzonder waar het par
tijen geldt met nieuw plantgoed be
zet het oud plantgoed vertoont
volledige ontaarding en belooft
maar eene halve opbrengst te
geven.
Ziekte is er over 't algemeen
niet veel te bespeuren in de velden
met nieuw plantgoed, terwijl de
andere aangetast zijn met krul-
ziekte en topbont en in t algemeen
ontaarding en verslapping vertoo-
nen.
Eenige velden werden besproeid
met bordeleesche pap. Eene partij
industrie van den heer Gustaaf
Coppens, te Haeltert, die geplant
is op boschgrond stond over veer
tien dagen ziek en is door be
sproeiing gered. Zij belooft zeer
goed te worden.
Het Plantgoed ingevoerd door
verschillende huizen, staat zeer
verschillend. Men kan er de par
tijen uitrapen die werkelijk van
gekeurde Friesche velden of van
Polen komen.
Wij hebben over dit punt dan
ook de verschillende bezochte
landbouwers ondervraagd en allen
zijn in hun antwoord beslist en
zeggen De planters door Redt U
Zei ven geleverd liggen boven, ze
zijn de beste en de zuiverste soor
ten. We vroegen ook het gedacht
der landbouwers over het verschil
van oud en nieuw plantgoed. Al
len waren eenparig t'akkoord dat
hèt noodig is alle jaren te veran
deren.
We zagen verscheidene proe
ven, waar op eene en dezelfde
partij,planters van het tweede jaar
en nieuwe ingevoerde stonden.
Het verschil is overgroot, zoodat
we over ,'t algemeen kunnen be
sluiten dat de bestaande aardap
pelsoorten alle jaren meer om meer
van natuur verslappen.
Over een drietal jaren bijvoor
beeld waren de Eigenheimers, In
dustrie en Roode Star van het
j tweede jaar even goed, ja zelfs
beter als van 't eerste. Heden zien
we dat ze reeds van de tweede
planting totaal ziek zijn, zoodat
iedereen die eene goede opbrengst
wenscht, verplicht is alle jaren van
plantgoed te veranderen.
De Bemesting is over "t alge
meen goed. Toch zijner vele land
bouwers die nog geen gebruik
maken van fosfoor en potasch en
die op die manier geene volledige
bemesting geven. We raden allen
aan ten minste eene proef te doen
om overtuigd te wezen dat het ge
tal kilos knollen zal grooter zijn
met bijvoeging van superphos-
phaten en potasch.
We kunnen dus alsvolgt be
sluiten
1. De stand van nieuw inge
voerd en door ons geleverd plant-
j goed is prachtig en de opbrengst
belooft veel.
2° De planters van 't tweede
jaar vertoonen ziekte en ontaar
ding en beloven eene veel mindere
opbrengst.
i 3° Iedereen zal dees jaar ver-
plicht zijn nieuw plantgoed te
j koopen om eene goede opbrengst
te hebben en het te bestellen in de
huizen die alle verzekering geven
op alle gebied en die ook aan re
delijke prijzen verkoopen.De bond
Redt U Zeiven staat op de eerste
plaats en mag daarover fier zijn.
4° Gezien de groote vraag die
voorzien wordt naar nieuw plant-
goed, zal het best zijn dat iedereen
op tijd bestelle om zeker te zijn
bediend te worden.
De maatschappij Redt U Zei
ven zal er voor zorgen de aan-
koopen te doen, als de leden on
middellijk overgeven wat ze den
ken noodig te hebben.
Ieder jaar wordt er meer en meer ge
klaagd over krulziekten die sedert een
twintigtal jaren hier in ons land een zeer
groote uitbreiding hebben genomen.
Half-Juni reeds kan men de ziekte op
vele velden ontwaren, soms kan zij einde
Mei ookal een groot aantal struiken aan
tasten. Nu vooral is het soms treffend
om ze eens in haar woekeren na te gaan
gewoonlijk zijn het de onderste gedeel
ten van de struik die eerst worden aan
getast, stilaan verspreidt de ziekte zich
op de gansche plant die dan ook op kor
ten tijd aan 't verkwijnen gaat en uit
sterft. Als opbrengst mag men er niet
veel van verwachtende boeren weten
dit maar al te goed om het zelf te hebben
ondervonden.
Toch mogen we niet nalaten te zeggen
dat zij die over de ziekte klagen er groo-
telijks de schuld zelf van zijn: immers zij
hebben ziek plantgoed in den grond ge
bracht en een zieke poter kan niet an
ders dan zieke struiken voortbrengen.
Eens dat uw aardappelvelden aan krul
ziekte lijden wordt het hoog tijd van
plantgoed te veranderendoet men dit
niet, dan zullen de velden totaal tot ont
aarding overgaan.
Mochten onze vooruitstrevende boe
ren dit beseffenAllicht zullen zij de ziek
te herkennen, toch moeten ze worden ge
waarschuwd ze niet te verwarren met an
dere ziekten die ook de bladeren aantas
ten en vervormen.
Ziehier hoe zich de ziekte voordoet
de aardappelstruik blijft merkelijk kleiner,
en de bladstengels staan bijna rechtop,
waardoor de struik een heel ander uit
zicht krijgt. De onderste blaadjes van de
struik zijn toegevouwen om den midden
nerf zoodat zij een soort van gootje vor
men; bovendien neigen de blaadjes op
eenzelfde bladsteel naar elkander toe. Op
die wijze wordt de onderzijde der blade
ren eenigszins zichtbaar en krijgt de struik
een lichtgroen uitzicht. Bij sterk aange
taste planten zijn ook de bovenste bla
deren gekruld.
Tot nu toe heeft men nog geen zwam
ontdekt welke deze ziekte zou veroorza
ken. Volgens de onderzoekingen van
Dr. Quanjer wordt de vervorming der
bladeren verwekt door Het feit dat de
vaten voor verwekt sap verkurken en
afsterven. Nu vragen we ons af waar
aan deze verschijnselen hoeven toege
schreven te worden dit werd nog niet
afdoend klaar gemaakt.
Vele verwarren nu Bladrolziekte met
Mozaïkziekte of Topbont. Tegenwoor
dig weet men dat dit ttoee verschillende
ziekten zijn. Met de bladrolziekten wor
den door niet deskundigen de verschijn
selen van kaligebrek, de verschijnselen
van chloorvergiftiging en bepaalde na-
deelige gevolgen van vreterij aan het on
derste deel der stengels verward.
Het is aan Dr Quanjer dat de eer toe
komt het eerst de bladrolziekte te hebben
bestudeerd: hij heeft gevonden dat de
ziekte niet te wijten is aan een plantaar-
digen parasiet, noch aan bacteriën, maar
aan 't versterven van het zeefgedeelte
der vaatbundels in de aardappelplant.
Zoo zien wij bij bladrolzieke aardappe
len het zeefweefsel wegsterven en ver
schrompelen. De in de plant gevormde
stoffen kunnen dus niet verplaatst wor
den, gevolgdeze hoopen zich op in de
bladeren alsook in de hooger gelegen
stengeldeelen en de lager gelegen deelen
lijden gebrek aan die stoffen. De wor-
telgroei wordt erdoor belemmerd. De
bovenaardsche deelen groeien ook al
slecht, terwijl de knolopbrengst veel te
wenschen overlaat. Dr. Quanjer zegt dat
hieruit alle verschijnselen, die zich bij
bladrolzieke aardappelplanten voordoen,
verklaard kunnen worden.
Bovendien en dit is nu van 't aller
grootste belang hebben de Holland-
sche geleerden Dr. Quanjer en Botjes be
wezen dat de ziekte erfelijk en ook be
smettelijk is. Daaruit volgt dat aardap
pelen voortkomende van krulzieke strui
ken op hunne beurt krulzieke struiken ge
ven en dat gezonde struiken, groeiende
onmiddellijk in de nabijheid van zieke
struiken, door deze besmet worden. On-
noodig dus nog meer aan te dringen op
t gevaar dat dergelijke ziekte oplevert
voor onze aardappelvelden. Een goede
grondbewerking, een doelmatige be
mesting helpen hier niet om de ziekte te
bestrijden.
Er bestaat dus maar één enkel bestrij
dingsmiddel, nl. uitsluitend plantgoed te
gebruiken van gezonde bossen. Bladrol
zieke struiken mogen dus in geen geval
planters leverenzelfs zouden de knollen
van de omringende struiken niet als
plantgoed mogen dienen. Om ze goed te
onderscheiden bij het rooien der aardap
pelen, moeten we de gezonde struiken
die later planters moeten geven met een
stokje aan teekenen om ze later uit te
trekken naarmate de struiken ziek wor
den.
Dat de landbouwers nu eens voor goed
van zuiver plantgoed vertrekkendat zij
gedurende den groei tijd de beste struiken
en bij 't rooien de meest knollenvoort-
brengende planten aanteekenen en af
zonderen om die in 't volgend jaar als
plantgoed te gebruiken. Niettegenstaan
de deze voorzorgen kunnen soms nog
sporen van bladrolziekte te bespeuren
zijn; treedt nu die ziekte te erg op, dat ze
dan opnieuw van plantgoed veranderen.
Het is immers een ontaardingsziekte, die
zich snel over gansch uwe velden zal
weerkaatsen. Het is ook het eenige mid
del om de ziekte uit uwe velden te hou
den en om uwe velden meer te doen op
brengen.
Het is ook een zeker feit dat de soor
ten van langs om meer ontaarden en dat
het eene noodzakelijkheid wordt om eene
zekere opbrengst te hebben van alle ja
ren nieuw plantgoed te nemen. Het geld
hieraan besteed brengt dubbel op aan
meeropbrengst.
Aan de landbouwers nu te bewijzen
dat zij met den vooruitgang mee willen.
L. MORTELMANS.
Verschillige leden vroegen ons
inlichtingen over 't afleveren en
aanvragen van kalk, kolen, plant
aardappelen enz.
Daarover 't volgende
De Landbouwersvereeniging
Redt U Zeiven levert aan hare
leden op aanvraag kolen, kalk enz.
Soort en hoedanigheid volgens
verlangen der aanvragers aan zeer
voordeelige prijzen.
Kolen en kalk kunnen gevraagd
en geleverd worden op volgende
wijzen
1°) Eén of meer landbouwers
vragen samen een wagen. Dit is
de meest voordeelige wijze, zoo
schikken zij volgens hun verlan
gen de verdeeling, wegen, lossen
enz. De prijs wordt gemaakt per
wagon.
2°) Men laat zich inschrijven en
men haalt de gevraagde hoeveel
heid af bij verwittiging.
Voor inschrijvingen wendemen
zich in ons hoofdmagazijn te Her-
zele of bij zijn magazijnier.
De inschrijvingen voor plant
aardappelen zijn ook begonnen.
We zetten onze leden aan hunne
inschrijvingen ten spoedigste te
doen, zoo zijn ze zeker van de
eerste afleveringen die gewoon
lijk de beste en toch de meest
voordeeligste zijn bediend te
worden.
Er wordt ingeschreven in ons
hoofdmagazijn en bij elke maga
zijnier.
CÜetens^hQppelijl^e bijdrage
s
De studie der bacteriën of de bacte
riologie is de wetenschap, waarvan eeni
ge jaren geleden de grondslagen werden
gelegd door verschillende geleerden.
Noemen we in de eerste plaats den be
roemden Pasteur, die voor het eerst het
bestaan der bacteriën op onweerlegbare
wijze vaststelde, Koch een Duitscher en
Lister een Engelschman.
Daar in die studie vele hoogst nuttige
aanwijzingen en hulpbronnen te vinden
zijn voor allerhande nijverheden en in
't bijzonder voor den landbouw, zoo
dient eenieder eenig begrip dezer weten
schap te hebben.
Men geeft den naam van bacterie of
microbe aan een- of meercellige wezens
van oneindig kleine afmetingen zoodat
ze slechts onder sterk microscopische
vergrooting waargenomen kunnen wor
den. De vorm is verschillend, doch alle
bestaan uit eene kernachtige massa om
ringd door eiwit, dit alles door een har
deren rand omlijst. Van alle organen bij
menschen en dieren gewoonlijk aange
troffen b.v. mond, maag, enz. is er geen
spraak. Niettegenstaande deze voor het
bloote oog onzichtbare wezens niet het
minste gevaar schijnen op te leveren,
kunnen zij bij menschen en dieren onge
looflijke verwoestingen aanbrengen en
dit door hunne uiterst snelle vermenig
vuldiging. Immers, wanneer een microob
zich in een gepast midden bevindt, t.t.z.
waar de verschillende factoren die haar
bestaan en ontwikkeling toelaten, aan
wezig zijn, groeit zij bijzonder in de
lengte zeer snel aan door het opzuigen
van het vloeibare voedsel dat haar om
geeft.
Eenmaal eene bepaalde lengte aange
worven splitst ze zich in twee deelen die
ieder op hunne beurt zich voeden, aan
groeien en vermenigvuldigen. In gun
stige omstandigheden gebeurt deze ver
deeling in een uur tijds indien nu deze
splitsing zich elk uur herhaalt dan geeft
eene bacterie na vier en twintig uur ze
ventien millioen nakomelingen
Er zijn echter een hoop factors
zooals invloed van andere bacteriën-
soorten, verlamming door het gevormde
fermentatieprodukt enz. die deze al
te snelle vermenigvuldiging intoomen.
Bij enkele bacillensoorten vindt men,
wanneer het midden waarin ze verkee-
ren minder gunstig is, een soort eitje,
spoor genoemd. Deze spoor bezit zooals
het zaad van sommige planten, een ze
ker weerstandsvermogen tegen nadee-
lige factoren zooals hitte, sterke koude,
enz. Zoo doorstaan sommige sporen
urenlang de hitte van het kokend water.
Naar den vorm kunnen de bacteriën
in Verschillende groepen ingedeeld
worden
1) Bacillen t t.t.z. staafjes sommigen
zijn dun en lang, andere daarentegen
korter.
2) Coccen deze vertoonen zich als
zeer kleine bolletjes. Wanneer er twee
aan elkander zijn noemt men ze duplo-
coccen is er aaneenschakeling van drie
of meer dan worden ze streptococcen
genoemd (strepton-ketting).
3) Spirilla t (spiraalvormig). Niet al
le microben echter dezer klas zijn vol
komen spiraalvormig Zoo vertoont zich
de cholera-bacil onder den microscoop
als een klein gebogen staafje, van daar
haar naam kommabacil.
De actie der microben is verschillend.
De pathogene microben brengen in het
lichaam giftige afscheidingsproducten,
toxinen genaamd deze werken nood
lottig op het organisme in, en veroorza
ken zoo verschillende ziekten.
De samenstelling dezer toxinen is in
de meeste gevallen nog zeer weinig be
kend daardoor komt het dat voor de
gevaarlijke ziekten zooals tering nog
geen radikaal geneesmiddel gevonden is.
De besfrijding van sommige microben
gebeurt tegenwoordig heel dikwijls door
het inspuiten met vloeistoffen die voor
doel hebben de werkzaamheid der toxi
nen te verlammen dit zijn de zooge
naamde antitoxinen. Zulk een anti-
toxine bevat het serum dat tegen diph-
teritis (croup) aangewend wordt.
Een ander middel om het lichaam te
gen de noodlottige uitwerkselen der
toxinen te vrijwaren, is het te gewen
nen aan groote hoeveelheden bacteriën-
gif door het innemen van langzamer
hand sterkere dosissen. Het lichaam zelf
bezit tot de bestrijding van sommige
bacillen, zekere organen die door het
afscheiden van producten, het leven de
zer bacteriën onmogelijk maken.. Zoo
bijvoorbeeld wordt in normale omstan
digheden de ontwikkeling van de melk
zuurbacteriën in de maag belet door de
tegenwoordigheid van het chloorzuur.
In geval van kanker wordt in de
maag geen chloorzuur afgescheiden de
melkzuurbacterie kan zich vrij ontwik
kelen en zijne tegenwoordigheid is als
dan een kenteeken van kanker.
Sommige bacteriën in een geschikt
midden geplaatst bezitten de eigenschap
chemische producten in andere om te
werken. In deze reactiën werkt de bac-
j terie als katalysator. Zoo wordt eene
oplossing van glucose in het bijzijn van
zymase, een afscheidingsproduct van
gistcellen, in alkohol en koolzuur omge
zet. Zulk een reactie, hier eene ontbin
ding van glucose, doch die in vele ge
vallen ook eene verbinding kan zijn van
verschillende stoffen, wordt fermentatie
geheeten. De oorzaken van vertraging
eener fermentatie zijn deze die schade
lijk inwerken op de levenskracht van de
gist.
Onder hen dienen genoemd een te
kort aan voedsel, een te hooge of te lage
temperatuur en de tegenwoordigheid
van giftige stoffen voor de gist zelf. Nu
het product van het gistingsproces, hier
is dit geval alcohol wordt een vergift
voor de bacterie wanneer de concentra
tie (hoeveelheid per liter) een zekeren
graad bereikt. Het gevolg daarvan is dat
de fermentatie zich zelf begrenst. Het
ophouden der gisting die men automa
tisch zou kunnen noemen, heeft niet* den
dood van de bacterie voor gevolg. In
tegenstelling met het hetgeen wij bij
hoogere wezens waarnemen, kunnen de
levensuitingen ophouden zonder dat de
bacterie de eigenschap van verdere ont
wikkeling verliestwant van het oogen-
blik dat men de gist opnieuw in voor
deelige levensomstandigheden plaatst,
kan zij hare vroegere bedrijvigheid her
nemen.
Het is niet hetzelfde wanneer men bij
het fermentatie midden een vergift voegt
in voldoende dosis om de gist te vernie
tigen (antiseptiek of ontsmettingsmiddel).
In dit geval houdt alle fermentatie op.
Eene verhooging van den warmtegraad
veroorzaakt, het stollen van het eiwit,
zetel der levensverschijnselen bij alle
wezens en heeft natuurlijk ook de dood
der bacterie voor gevolg dat is het
princiep der sterilisatie. Eene verlaging
der temperatuur, zelfs ver onder zero
(-14°) heeft integendeel slechts een ver-
lammenden invloed (bewaren van het
vleesch door bevriezing).
Een ander voorbeeld van fermenta
tie is het zuur worden der melk. Deze
wordt veroorzaakt door de melkzuurbac
teriën, die het melkzuur doen ontstaan
en zoo het neerslaan der cascine veroor
zaken.
Wanneer men genoodzaakt is de melk
gedurende een zekere tijdsruimte te be
waren omdat ze aan het onderzoek moet
onderworpen worden, kan men insge
lijks de hierboven vermelde middelen
gebruiken. Men zet ze gewoonlijk in
sterk afkoelende toestellen ofwel voegt
men bij de melk eene zekere dosis vergift
voor de bacterie (een kubiekcentimeter
formol 40 °/o per liter). In de melkerijen
wordt dikwijls tot het bewaren van melk
kalium bichromaat aangewend. Melk met
formol of bichromaat mag niet tot de
voeding dienen dit gebeurt slechts tot
het bewaren van stalen.
De nitro-en nitrifermentatie wordt ver
oorzaakt door bacteriën die den grond
bewonen en die bij middel van de ath-
mospherische zuurstof ammoniak oxy-
deeren en hem in salpeterzuur omzetten.
Dit zuur is gelijk aan fermentatieproduc-
teif, een vergift voor de bacterie en zou
ze heel vlug dooden moest het niet
oogenblikkelijk door basen (kalk, mer
gel enz.) geneutraliseerd worden. Zoo
wordt er soda kalium- of calciumnitraat
gevormd naar gelang de natuur van de
base (oorsprong van den sodanitraat
van Chilib
Dikwijls gebruikt men in brouwerijen,
stokerijen, kaasmakerijen, enz. reincul
turen d.i. een zuiver afgezonderde bac-
teriënsoort. Hoe men die culturen be
komt doen we later eens uiten.
P. J. CLAUS.
Scheikundige.
De kosten welke de teelt van beeten
en aardappelen vergt zijn aanzienlijk en
merkwaardig is het dat deze kosten wei
nig of niet veranderen, dat de opbrengst
een hooge of een geringe weze. Een rij
ke bemesting is het beste middel om een
hooge opbrengst te bekomen. Indien men
voor aardappelen van 3 tot 600 kg. So
danitraat van Chili zal gebruiken, vol
gens den staat van den bodem en zijn
vruchtbaarheid, dan wordt zelden, door
de vooruitstrevende landbouwers, voor
beeten, min dan 500 kg en vaak tot
.000 kg. en meer, Sodanitraat gebruikt.
Wil men de beste uitslagen bekomen,
dan zal men ten minste de helft der ge
bruikte hoeveelheid vóór het zaaien of
poten toepassen, de andere helft bij het
hakkenin gronden rijkelijk met orga
nische stikstof voorzien, is het zelfs aan
te raden de volle hoeveelheid vóór het
zaaien of poten in te werken
Gewestelijke agentschappen voorver
koop van
VEREDELDE ZAAIGRANEN
worden aangeboden door
Oude ernstige Belgische firma van
eerste belangrijkheid voor ieder der vol
gende plaatsen en omstreken
1 .^Aalst2. Sottegem 3 Oosterzeele.
Een agentschap per aangeduide
plddts
NIETS AAN TE' LEEREN.
Eerlijkheid, wilskracht, volharding en
kel vereischt.
Schrijven ZADEN, bureel van te
genwoordig dagblad.
N. B. De kandidaten kunnen een der
aangeduide plaatsen of eene naburige
gemeente bewonen.
Wanneer zullen onze boeren dan toch
eens beginnen met beter naar onze raad
gevingen te luisteren en bijzonderlijk in
zake bemesting 't Is waar, het getal der
ongeloovigen vermindert, maar er zijn
er toch nog zooveel die hardnekkig blij
ven volharden in hun boosheid. Luistert
liever, 'k Kwam terug van een tochtje
naar een buitengemeente rondom de stad
gelegen. Een landbouwer die bezig was
met aardappelen rooien deed me van mijn
fiets afstijgen, om naar zijn vruchten eens
te gaan kijken. Dat landbouwers fier zijn
over prachtig bekomen uitslagen dit ge
beurt al eens meer en dat is loffelijk en
aan te moedigen. Natuurlijk liep het over
bemesting. Er zit wat achter zulle, mees
ter, dit perceel is goed gemest met stal
mest en daarbij nog tweemaal goed ge
beerd en op 't ander perceel heb ik hier
bij nog 5 tot 6 kgr. zwavelzured ammo
niak per are gegeven, maar ziet 'nen
keer wat een kruid, 'tis wel 1,50 m. lang
daar zal ik zeker eene opbrengst
hebben.
Dat zal misschien nog zoo erg niet zijn
als ge wel meent, voegde ik er aan toe
en 'k durf u ook verzekeren dat ze in 't
geheel niet goed van smaak zullen zijn.
Ons boerken keek me verwonderd aan
en om me te overtuigen dat ik me be
droog, kapte hij aanstonds een struik van
die laDgpijlige uit. G'hebt gelijk, mees
ter, k en zal er niet naar hebben en waar
bij denkt ge dat dit zou komen.
Zie beste vriend, dit ga 'k U uitleg
gen. 'k Spreek liever tegen een boer die
durft vetten, dan tegen een mageren.
Had ge nu in plaats van alleen zwavel
zuren ammoniak te koopen, ook potasch
en fosfoormest aangeschaft dan had uw
opbrengst voorzeker het dubbel geweest
van wat ze nu is en er ging niets verlo
ren, uw bemesting is te eenzijdig, stikstof
is er misschien te veel en potasch en fos
foor veel te weinig
Geef in 't vervolg ook zoo veel beer
niet meer en uw aardappelen zullen veel
beter zijn van smaak. Die aardappelen
zijn vergroeid in hun kruid maar de knol
len zijn er niet naar. Leest ge soms al
eens een landbouwblad? Ja, veel tijd om
te lezen hebben we niet en die landbouw
bladen dat is toch allemaal om wel schei
kundige meststoffen te verkoopen dat ze
schrijven.
Daar hebt ge 'tleelijk mis, hoor.'k heb
daar nog nooit aan gedacht als ik een
of ander scheikundig vet in De Koorn
bloem aanprees en de andere mede
werkers al evenmin, maar wat er u boe
ren nog veel ontbreekt, dat is betrouwen
ge zijt nog veel te wantrouwig en 'tis die
ondeugd die u zulke kwade parten speelt,
als ik u zeg dat uw bemesting te eenzij
dig is dan zeg ik dat in uw eigen belang
en niet in 't mijne en 'k wed dat een le
zer van De Koornbloem zich zou scha
men nog een dergelijke bemesting aan
zijn aardappelveld te geven, dat staat er
nu toch alle veertien dagen eens in. On
ze boeren lezen over 't algemeen nog
veel te weinig.
Ge kunt wel gelijk hebben, meester,
ge moet u daarom niet kwaad maken 'tis
altijd goed om zich te beteren en beter
laat dan nooit, maar zeg me eens hoe 'k
mijn aardappelen zou moeten vetten om
naar uw gedacht te zijn.
kZal u liever zeggen hoe ik de mijne
bemest heb en 'k mag u verzekeren dat
ze niet alleen veel opbrengen maar ook
goed van smaak zijn. 'k Gaf voor den
winter en per are: 4 tot 5 Kgr. jjzerslak-
ken en 5 tot 6 Kgr. kaïniet, na den winter
een kruiwagen mest per roede; met beer
ben ik heel zuinig geweest, zoo 'n kuip
per are, gij kunt er dan nog ammoniak
of nitraat bijvoegen naar beliefte of naar
gelang de toestand van uwen grond. De
opbrengst kon nog beter zijn, doch dit
ligt aan het feit dat ik mijn plantgoed dit
jaar niet vernieuwd heb.
Dat doe ik, zulle meester, antwoordde
ons boerken en daarmee bevind ik me
best. t Is te hopen dat ge nu ook zult
veranderen van bemesting, 'k sprong op
mijn fiets en 'k was weg.
Daar kom ik Mr. Samuel tegen en 'k
vraag hem of ik niemand vergeten heb in
mijn verslag van verleden Zondag over
de tentoonstelling. M', Thomas die daar
was met een prachtige collectie reukerw-
RNBL
5? i" iiii i iuiiuwuw am I
