r REDT U
IZELVENI
H ul S
Gewestelijke Hoptentoonstelling te ftalst
Landbouwweekblad
Arbeid adelt
NOG IETS OVER
DE HOPXWESTIE
BOER DONKERS
NAAR DEN HEMEL
i
Gewesteli ke Hoptentoonstelling
De Amerikaauscbe Meeldauw van
den Stekelbeziestruik
WINTERGRANEN EN
SCHEIKUNDIGE MESTSTOFFEN
Leening der verwoeste Gewesten
moet steeds de
leus zijn van
alle landbouwers.
CDetensQhappelijl^e bijdrage
ZONDAG 20 SEPT, 925
Prijs i2 centlemen.
7de JAARGANG Nï 351
Abonnementsprijs 6,00 frank 's jaars.
Men schrjjft in op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie BRABANDSTRAAT, 53, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAlRh CAUDRON. Aalst.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
öngefeekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Voor en door de
Landbouwers
Aan dit blad behoort een Bijvoegsel.
Een grond die, vooral wanneer hij
vochtig is, een min of meer donkere brui
ne kleur heeft, is een grond die organische
stoffen, 't is te zeggen humus, bezit. Men
kan in zulke gronden met het bloote oog,
en nog beter met een vergrootglas,
vormloozen zwarten plantenafval ont
waren.
Er bestaat overigens een zeer eenvou
dige proef die ons nopens de aanwezig
heid van humus kan inlichten en die al
len twijfel wegnemen zalmen neemt 2
a 3 gram drooge aarde en men doet het
in een glazen proefbuisje dat men zach
tjes verwarmt. Indien de grond slechts
enkele grammen organische stof per kilo
bevat, dan ziet men de massa zwart wor
den en tevens kan men een reuk waar
nemen als van verbrande wol.
Humus ontbreekt niet dikwijls in den
grond maar de verhouding waarin hij er
aanwezig is, wisselt geweldig af volgens
den grond.
Door zijn physische eigenschappen
speelt de humus een vooraanstaanden rol
in den grond, zooals Schloesing klaar
heeft in 't licht gesteld.
Humus bindt de lichte gronden en
maakt integendeel de zware kleigronden
losser.
Humus wordt in den grond langzaam
verbrand en het is dan ook noodig bij
tijds stalmest en groenmest aan te wen
den die door hunne ontbinding humus
voortbrengen. I
Belangrijk is ook de invloed van den
humus op de warmteverwisselingen van
den grond. Die verwarming geschiedt
bijna uitsluitelijk door de uitstraling der
zon; want hoewel talrijke fermentaties
die in den grond plaats grijpen, ook
warmte voortbrengen, mogen we toch
deze verwarmingsoorzaak verwaarloo-
zen daar hare werking zeer traag is en
zeer snel door warmteuitstraling vernield
wordt.
De zon verwarmt eerst de oppervlak
tevan den grondstilaan wordt de warm
te naar de diepere lagen geleid, s nachts
is het het omgekeerde; de oppervlakte
straalt warmte uit en de warmte welke
in de diepere lagen opgestapeld ligt,
stijgt weer geleidelijk narr de opper
vlakte.
Het warmtehoudend vermogen van
den grond hangt af van het warmtelei-
dend vermogen, van den vochtigheids
graad en van de Kleur.
Hoe beter een stof de warmte leidt,
des te'kleiner haar warmtehoudend ver
mogen. Zoo men b. v. een ijzeren en een
steenen voorwerp van gelijke oppervlak
te op gelijke temperatuur verwarmt, dan
zal het ijzeren voorwerp dat een goed
warmtegeleider is, lang voor het steenen
voorwerp verkoeld zijn.
De vochtigheid vermeerdert het warir-
telcidend vermogen en vermindert bijge
volg het warmtehoudend vermogen: het
water vervangt immers in den grond een
gelijk volumen lucht, nu water is een Bé
tere warmtegeleider dan lucht.
Nu het warmteleidend vermogen en de
vochtigheid zijn beiden afhankelijk van
den min of meer lossen of gebonden toe
stand van den grond, dus van de min of
meer groote verhouding in dewelke hu
mus in den grond voorkomt.
Hoe fijner een grond is, hoe gemak
kelijker hij het water vasthoudt. Hoe los
ser een grond is, hoe meer lucht hij be
vat, nu lucht is een slechte warmtege
leider.
Humus bindt het zand en vermindert
aldus de fijnheid der korreltjes: zoo ver
mindert ook het waterhoudend vermogen
en bijgevolg het warmteleidend vermo
gen; tevens vermeerdert het warmtehou
dend vermogen.
Verder dient opgemerkt dat donker
kleurige stoffen, zooals de bruine humus,
het best de zonstralen opnemen en aldus
een hoogere temperatuur bereiken dan
bleekkleurige stoffen. In de praktijk be
merkt men dat zand zich het snelst ver
warmt, daarna kalk, klei en humus. Maar
zand verkoelt zich ook het eerst, humus
het laatst.
Humus regelt dus, rechtstreeks en on
rechtstreeks, de temperatuursveranderin
gen van den grond. Dit is van het groot
ste belangdaar plotselinge temperatuurs
veranderingen zeer schadelijk zouden zijn
voor het gewas.
N. B. Hopplanters welke hun hoppen
reeds verkochten doch nog niet gele
verd hebben, mogen hun verkocht ge
was eveneens tentoonstellen. Zij kam
pen mede op zelfden voet als de anderen
voor de toe te kennen premies.
De Ondervoorzitter, De Voorzitter,
L. Baert. Baron L. de Bethune.
De Sekretaris,
Cam. Viacx.
Wat is humus uit scheikundig oogpunt
en hoe wordt hij voortgebracht?
Het is vooral door de werking der
bakteriën dat de doode weefsels der
planten in humus omgezet worden.
Het voornaamste bestanddeel van den
humus is stikstof. De trage verbranding
van den humus in den grond leidt tot de
vorming van koolzuur en ammoniak: dit
verschijnsel is gekend onder den naam
van eremacausis (erema= traagcau-
sis= brand). De eremacausis wordt be
ïnvloed door 3 factors: lucht, vochtig
heid, temperatuur.
Verder toonen de humusdeeltjes een
groot adsorptievermogen tegenover
ammoniak- en potaschmesten, 't is te
zeggen, dat die mesten blijven kleven
aan de oppervlakte der humusdeeltjes.
Die meststoffen worden aldus in de bo
venlagen van den grond vastgehouden
en ze worden onttrokken aan den invloed
van het regenwater die ze, in afwezigheid
van humus, zouden wegspoelen naar den
j ondergrond buiten het bereik der
S wortels.
Hieruit blijkt dat de groenbemesting,
vooral wanneer ze geschiedt ten koste
van vlinderachtigen, niet alleen het voor
deel levert een schier kostelooze stikstof-
meststof te zijn, maar tevens door de
vorming van humus vele voordeelen aan
j den akkergrond verstrektinvloed op de
j losheid, vochtigheid en temperatuur van
den grond; verders gewichtige rol in het
adsorptievermogen van den grond, en
door dit laatste feit vollediger gebruik
van ammoniak- en potaschmesten. Dit
j zijn voorzeker veel feiten die de landbou-
wers moeten overtuigen de groenbemes-
ting toe te passen.
y P. J. CLAUS,
Scheikundige.
Het bestuur der Federatie der
Vereenigde Hopbonden uit het Land
van Aalst heeft de eer Ued. uit
te noodigen op de jaarlijksche
welke zal plaats grijpen
Donderdag 24 September 1925
op de Overdekte Hopmarkt, te Aalst,
om 9 uur 's morgens.
De plaatselijke Hopbonden uit het
Land van Aalst en Assche verleenen
ons andermaal voltallig hunne mede
werking en willen bij deze gelegenheid
aan onze Belgische Hophandelaars en
Brouwers het doorslaand bewijs geven
hunner aanhoudende pogingen, ten ein
de onze Vlaamsche Hop ha re
vroegere wereldberoemde faam en met
haar den eeretitel van Kunstperel van
Vlaanderens Landbouwkroon te
doen heroveren.
Wij zijn dan ook zoo vrij Ued. op
deze prachtige hoptentoonstelling uit
te noodigen, ten einde door uw veree-
rend bezoek en uwe hooge belangstel
ling de poging onzer Vlaamsche Hop
planters te steunen en aan te moedigen.
Aanvaard, Hooggeachte Heer, de uit
drukking onzer toeverkleefde gevoelens.
Bericht aan de Tentoonstellers
1. Mogen deel nemen aan de
Hoptentoonstelling al de hopplan
ters van 't Land van Aalst en Assche.
2,— Het inschrijvingsrecht is bepaald
op 2 franken.
3. Alle hopvariëteiten mogen ten
toongesteld worden. Het mengelen van
verscheidene soorten is ten strengste
verboden.
4. Wijl dit jaar de hopprijskamp
gehouden wordt als Openbare Hop
marktdag komen geen stalen in aan
merking. Er zullen dus enkel balen ten
toongesteld worden. De balen moeten
ten minste 80 pond hop inhouden.
5. De aanvaarding der hopbalen
zal geschieden vanaf 8 uur 's morgens,
ten einde de jury toe te laten om 9 uur
stipt tot de keuring over te gaan.
6. Na de keuring zullen al de
balen onmiddellijk verkocht worden.
7. De tentoongestelde balen mo
gen niet vóór elf uur afgehaald worden.
8. Elke keurraad bestaat uit 7 le
den, waaronder twee hophandelaars,
twee brouwers, twee hopplanters en
één staatslandbouwkundige.
9. Het waardeercijfer is vastge
steld op 100 punten. Er worden kwo-
teerpunten toegekend voor 1° pluk
2° kleur 3° aroma; 4° droging5° rijk
heid aan lupiline.
Wij meenen het nuttig de hopplanters
eraan te herinneren dat op de hopten
toonstelling van verleden jaar de meeste
punten zijn verloren gewerden door ge-
brekkigen pluk en onvoldoende dro
ging. Dus, opgepastDat elk zich zijn
gegeven eerewoord herinnere
10. Aan de bekroonde deelnemers
worden
2000 FRANK PREMIE'S
toegekend. Bovendien zullen er Eere
diploma's uitgereikt worden aan al de
bekroonde mededingers, welke een len
Prijs behaalden (hetzij '9 der punten).
Als men aan sommige menschen over
Amerika spreekt dan luisteren ze met
een aandacht alsof al wat goed en dege
lijk is van daar komen moet. Alle won
dere dingen gebeuren in Amerika, de
fijnste sportmannen komen er van, de
grootste uitvindingen worden er gedaan,
de grootste uitvindingen worden er ge
daan, de nieuwste ontdekkingen op ge
bied van wetenschap komen ons van
over den oceaan de onderwijzers van
ginder zijn wondermenschen die 't ver
stand der kinderen meten dcor allerlei
kunstmatige middeltjes, juist als een doc-
ter de koortsen meet van zijn patient,
't Is wel mogelijk dat ze de Europeanen
de bazen zijn, doch 't is al geen goud dat
blinkt en uit Amerika is ons ook een en
ander overgewaaid dat we best konnen
missen.
Zoo is de meeldauw van den stekelbe
ziestruik van Amerikaanschen oorsprong
en de aandacht van landbouwers en
boomkweekers dient er bijzonder op ge
vestigd omdat ze zoo gevaarlijk is en
van zulk een besmettelijken aard.
Deze ziekte heeft goede kenteekens en
ze is dan ook gemakkelijk van de andere
ziekten te onderscheiden. Gewoonlijk
breekt ze uit in de maand Juni onder
vorm van een witachtig dons dat zich
op de jorge scheuten vertoond. Dit
dons verdikt wordt poederig(vandaar de
naam van meeldauw) en breidt zich snel
uit over de bladeren, het jonge hout en
wat nog slechter is over de vruchten.
Deze voortzetting of uitbreiding ge
schiedt door de vorming van ontelbaren
conidiën of kiemen die standvastig de
ziekte voortzetten. Na eenigen tijd wor
den de zieke deelen bruinachtig, wegens
het ontstaan van kleine geelachtige, na
dien zwarte lichamen, organen, die de
zwam in 't leven houden en in de lente
kiemkorrels voortbrengen, welke het be
gin zijn van een nieuwen bloei der woe
kerplant. Ten laatste verdrogen en ster
ven de aangetaste organen.
Ge begrijpt genoeg dat deze ziekte
hoogst *nadeelig is aan den kweek der
stekelbeziën. Er kunnen gevallen voor
komen waar men over den oogst een
kruisje maken mag en waar hij zelfs het
leven van de plant in gevaar kan bren
gen. Deze vreeselijke ziekte is in Europa
overgebracht ten jare 1900 en 't is in de
omstreken van Aaist dat we er inN 1909
voor 't eerst kennis hebben medege
maakt. Ge ziet Aalst is niet alleen be
roemd voor den ajuin En denkt toch
niet dat de besmetting tot de omstreken
van Aalst is beperkt gebleven, wel inte
gendeel en spijtig genoeg geen enkele
provincie van gansch België is er van
gespaard gebleven.
Nochtans mag men ook niet zeggen
dat de uitbreiding der ziekte beslist alge
meen is, neen, tamelijk uitgestrekte stre
ken zijn onaangetast gebleven. Het is
dan ook maar billijk en rechtvaardig dat
het ministerie van Landbouw strenge
maatregelen heeft getroffen om deze
ziekte te keer te gaan. De stekelbezie-
kweekerijen staan onder toezicht van
den plantenziektendienst en den dienst
der tuinbouwconsulenten.
De kweekers hoeven zich naar de on
derrichtingen van deze beide diensten te
gedragen voor wat betreft het vernie
tigen van den meeldauw. Zelfs volgens
het ministerieel besluit van 15 Mei ne
gentienhonderd drie en twintig zijn er
sancties getroffen tegenover de nalatige
landbouwers en hoveniers. Het verdel
gen van die woekerzwam en van de
struiken of vruchten waarop ze voor
komt, kan ambtshalve gebeuren, op de
de kosten van den verbouwer.
Het komt er dus op aan te weten te
komen hoe men deze ziekte doelmatig
bestrijden kan. Gelukkig heeft de onder
vinding ons geleerd dat men de ziekte
geheel en al kan doen verdwijnen mits
een doelmatige behandeling, nauwkeurig
uitgevoerd en zonder onderbreking
voortgezet. In deze bestrijding onder
scheidt men twee verschillende perio
den deze gedurende den groei en deze
gedurende het stilliggen van den groei.
Zoodra de struiken beginnen uit te
loopen behandelt men deze met ze te be
sproeien met een oplossing van 0,2
zwavellever, deze laatste geheeten wordt.
Deze oplossing wordt ook gebruikt tot
het bereiden der zwavelbaden om het
schurft te keer te gaan. Zij is te verkrij
gen bij alle drogisten. Deze besproeing
doet men liefst tegen den avond en men
herhaalt met tusschenruimten van 15 tot
20 dagen zorg dragende de oplossing
meteen 1/2% te versterken of ze te
brengen op 0,25.
Niemand houdt nochtans van vruch
ten die door dergelijke oplossing bevuild
zijn, daarom zal men een drie weken
voor den pluktijd deze bewerking onder
breken om ze daarna terug aan te
va ten.
Vermits het tijdstip van rust voor de
fruitboomen gaat aanbreken en de ste
keibessen van de vroegste indommelen
wil ik dit artikel sluiten met de behande
ling kenbaar te maken welke men uit te
voeren heeft tijdens het stilliggen van den
groei. Zoodra het vallen der bladeren
geëindigd begint men met de zieke uit
einden zonder uitzondering af te snoeien
met de takken die te dicht bij den grond
staan weg te snijden met de takken langs
binnen in de struiken te dunnen ten ein
de toevoer van licht en lucht te bekomen
Al wat er vaa voortkomt takken, blade
ren, afgevallene vruchten zorgvuldig ver -
branden. Vervolgens zal men den grond
waarop de struiken staan eens flink op
delven en den grond en den stam over
vloedig besproeien met steiken borde-
leeschen pap vervaardigt met 3 koper
vitriool en 2,5 %kalk ofwel met een op
lossing van 3 ijzervitriool. Op 't einde
van den Winter zal men deze besproei
ing nogmaals herhalen.
Ge ziet dat de behandeling zeer ernstig
is en het slechts door een nauwkeurige
toepassing van de vereischte voorschrif
ten mogelijk is den meeldauw te vernie
len. Laat er ons dus al onze aandacht
aan wijden en wezen we het spreek
woord indachtig: Tegen groote kwalen,
groote remedie s.
L. HAEMS.
Landbouwvoordrachtgever.
Indien onze landbouwers tot een
ruim toepassen der kunstmeststoffen
zijn overgegaan, geschieden deze toe
passingen niet altijd oordeelkundig
genoeg. Zoo hebben vooruitzettin
gen, welke noch op wetenschap noch
op ervaring steunden, hun het aan
wenden van stikstofmeststoffen bij het
zaaien der wintergranen doen ver-
waarloozen. Rogge en tarwe echter
nemen de helft, zoo niet de twee der
den op der stikstof die ze noodig
hebben, voor het einde der maand
Maart. In deze behoefte zullen wij
moeten voorzien en wel met een stik
stofmeststof waarvan de stikstof on
veranderd kan worden benuttigd.
Hierom is bij het zaaien het toepas
sen voor de wintergranen van 150
tot 200 kg. Sodanitraat van Chili een
volstrekte noodzakelijkheid.
Tot ons innig spijt en onze groote ver
wondering lazen we in "De Koornbloem'
van Zondag 6 September onder den titel
Iets over de Hopkwestie een aantij
gend en totaal onzinnig artikeltje van de
nuchtere pen van den Hr Benoit De Co-
ninck, Brusselsche Steenweg, 49, Aalst,
Lid der Hopcommissie van de Stads
waag.
De toon en de vorm van voormeld
artikeltje blijken ons zóó heftig en zóó
kwetsend, dat het om die dubbele reden
eene juiste terechtwijzing eischt, ten ein
de bij onze talrijke weldenkende leden
geen valsche verdachtmakingen te ver
wekken.
Vooraf moet ik den hr Ben. De Coninck
doen opmesken, dat de Commissie of Af
vaardiging aangeduid om in onderhande
ling te treden met de afgevaardigden der
heeren Hophandelaars met de goedkeu
ring van al de leden tegenwoordig op de
daartoe speciaal belegde Algemeene Ver
gadering is aangesteld geworden. Op die
algemeene vergadering zijt gij even als
al de leden der Hopfederatie dringend
uitgenoodigd geworden. Waart ge erop
tegenwoordig, dan hadt ge daar de pas
sende gelegenheid om uwe redenen van
misnoegdheid betrekkelijk de samenstel
ling van voornoemde commissie aan de
vergadering mede te deelen. Waart g'er
niet tegenwoordig, dan is uwe nalatig
heid des te min te verontschuldigen, aan
gezien ge met uw neus vlak tegen het lo
kaal aanwoont.
Op die vergadering heb ik persoonlijk
gevraagd, wie als hopplanter in de Hop
commissie der Stadshopwaag zetelde, en
heb den wensch uitgedrukt dat er bene
vens U nog minstens een jaar andere
hopplanters van voornoemde Commis
sie zouden deel uitmaken.
Was dit uwe belangen en deze van al
de hopplanters vergeten en miskennen
ofwel behartigen
Buiten de afgevaardigden van het land
van Assche maakten volgende leden der
Hopfederatie van Aalst deel uit van de
kommissie aangeduid om de afschaffing
van bestaande misbruiken in zake hop
handel te bekomen
H. H. baron L. De Bethune, Voorzitter
der Hopfederatie;
L. Baert, Onder - Voorzitter der
Hopfederatie
D. Bricout, Staatslandbouwkun
dige;
J. Kieckens, hopplanter te Aalst.
Fr. Troch, hopplanter te Aalst.
Cam. Vincx, Alg. Secret, der Hop
federatie;
Spijtig dat gij die "knikkers zooals
U ze betitelt niet aan 't woord hebt
gehoord op de eerste onderhandeling
met de heeren hophandelaars, dan zoudt
ge hebben kunnen bestatigen, dat al die
heeren zonder uitzondering flink te
woord hebben gestaan en dapper in de
bres zijn gesprongen om vooral de be
langen der kleine hopkweekers te ver
dedigen.
Op de 2e ontmoeting en onderhande
ling waart gij persoonlijk tegenwoordig,
in vervanging van een afwezigen afge
vaardigde.
Heeft uw wereldreddende persoon en
uw hoogdravend pleidooi meer voordee
len weten los te maken dan wel wijof is
het misschien aan uwe onbenullige uit
vallen niet te wijten, dat we minder heb
ben bekomen dan ons op de le vergade
ring werd toegestaan, waarop gij geluk-
kiglijk niet tegenwoordig waart.
Of is uwe pretentie zoo hoogmoedig
ijdel, dat ge u zoudt inbeelden, dat gij
hier als verlosser van t lijdend mensch-
dom een mirakel zoudt verwezenlijkt
hebben?
In elk geval heb ik persoonlijk kunnen
vaststellen dat uw lawaaierige kritieken
bitter weinig bijval genoten en ze vol
strekt niets ten voordeele der hopboeren
hebben verkregen.
Ook wat onze afgevaardigden als
voordeelen hebben bekomen, hebben ze
stellig niet aan uwen persoon, noch aan.
uwe tegenwoordigheid te danken. Houd
U daar innig van overtuigd!
Daarenboven een kalme en verstan
dige redeneering moest U, als wijsgeerig
alweter toch doen begrijpen, dat een ak
kerland waarop het onkruid sinds jaren
woekert en tiert niet van het eerste jaar
af volledig kan gezuiverd worden
Hebt ge ooit al een drinkebroer ge
kend die zich op één dag van zijn nood
lottige en diep ingewortelde slechte ge-
gewoonte wist te bekeeren
Welnu in kwestie hophandel staan we
ook voor diep-ingewortelde misbruiken,
die men niet op één dag uitroeit en radi-
kaal wegcijfert. Kankerende etterwon-
den geneest men niet in één dag.
Zulks moet trapsgewijze, langzaam, en
met kalmen overleg gebeuren. Heet
hoofdigheid, koppigheid en weerspan
nigheid zijn hier geweldig misplaatst en
getuigen bovendien van bitterweinig
gezond verstand en oordeel.
Vliegen zijn niet met azijn te vangen,
maar wel met honig vergeet zulks
niet
Heel verwonderd vraagt gein de slot
rede van uw artikeltje Waarom hier
de kommissie der stedelijke hopwaag.
waarvan ik deel uitmaak, niet geraad
pleegd is geworden
Om de doodeenvoudige reden dat het
hier uitsluitend eene regeling gold van
gebruiken in zake hophandel, waarmede
de kommissie der hopwaag volstrekt
niets te maken had. De twee bevoegde
organismen hier van rechtswege zonne
klaar aangeduid, om te onderhandelen
waren ongetwijfeld de Hopfederatie en
en den regionalen hopbond Elk het
zijne eenzijds en de heeren hophande
laars anderzijds.
Of meent ge dat het feit dat gij toeval
lig van voormelde kommissie deel uit
maakt, voor de federatie eene noodzake
lijke verplichting daarstelde om ze even
eens te raadpleegen Zoo ja, dan vinden
we uwe ijdele pretentie hier andermaal
geweldig belachelijk i
Uwe spijtige en ongegronde uitval
doet ons enkel en alléén vaststellen, dat
op uwen enkelen persoon na, de hon
derden leden der Hopfederatie uit het
Land van Aalst en Assche ons hunnen
innigen en warmen dank hebben weten
te betuigen, om de niet te onderschatten
verkregen voordeelen.
Heel wat erkentelijker en vooral heel
wat verstandiger van uwentwege ware
het geweest, zoo ge in een geest van
solidaire verstandhouding U bij dit ge
voel van dankbetuiging bij de andere
leden hadt aangesloten.
Hoe nu het Bestuur der Hopfederatie
over uw kwetsend en verdachtmakend
schrijven zal oordeelen, weet ik nietin
elk geval eisch ik in naam van al de wel
denkende leden der hopfederatie, ofwel
eene totale intrekking van uw schrijven
ofwel uwe radikale uitsluiting als lid der
Hopfederatie.
CAM. VINCX.
Alg. Sekretaris der Hopfederatie.
van 1 milliard, 5 t. h. van 1922
Trekking van 10 Sept. 1925
Definitieve obligatiën af te lossen
3 reeksen, 't zij 60 titels, uit te be
talen van 1 Juni 1926 af, te weten
Reeksen 125566, 191365, 194630.
Nummers der obligatiën per lot
uitgekomen.
Reeks 125566, n' 18, uitbetaalbaar
tegen 500,000 fr.
Reeeksen 125566, nr 5, 191365, n' 8,
uitbetaalbaar elk tegen 100,000 fr,
Het gebeurde den 12 April 1920.
Boer Donkers had het tijdelijke met het
eeuwige verwisseld, was het aardsche
tranendal ontvlucht, om, onzeker van
wat komen zou, in 't hiernamaals zijn
geluk te gaan beproeven.
Heel zijn lang landman-leven hij
was 82 jaar oud geworden had hij
neerstig geweest, om met de vruchten
van zijn hoeveken eerlijk den kost te
winnen. Tot op 't einde van 't vorig jaar
nog, had hij zelf de zaken van de boer
derij beredderd.
Hij was door 't leven gegaan als al
leen een brave landman zulks kan.Altijd
had hij zijne godsdienstplichten stipt on
derhouden, in handel en wandel liet hij
zich steeds leiden door zijn eenvoudig
eerlijk harte. Nooit was de gedachte bij
hem opgekomen zich andermans eigen
dom toe te eigenen, aan 't recht lijnig
afbakenen zijner gronden had hij zijne
beste zorgen besteed.
Zijn stulleken boter, waarmee hij
voor '14 om de 14 dagen naar de markt
ging, verkocht hij steeds aan dezelfde
huisvrouw, hetgeen ook we! 'n goed be
wijs was van zijn goed-boer en eerlijk
man zijn.
Tijdens 't eerste oorlogsjaar had hij
nu en dan eens geschuddebold zijn
vroegere kalme en gewone levensgang
kwamen nu opeens zoo 'n aardige haast
ijzige dingen in den weg.
Dagen aaneen kon hij dubben over al
wat hem toen voorkwam; dikwijls vroeg
hij aan zijn eigene ziele, of dat alles nu
ook al paste in het kader van 'n men-
schenleven. Wel voelde hij 'n geweldi
gen haat tegen die hatelijke Pruisen en
bad hij er eiken Zondag voor, omdat ze
toch gauw zouden overwonnen zijn,
maar toch kon hij zich niet voorstellen,
hoe hij zich houden zou als hij met 'n
bajonnet in de vuist voor zoo 'n Pruis
zou staan op leven en dood. Neen,'t was
nog best nen vaderons te lezen. en zelf
niet te moeten vechten.
En dan. wat'n verandering op 'npaar
maanden in de commerce, de prijzen
sprongen om en weer als de bliksem,
voor iets wat vroeger niémand wou, gaf
men nu met hoopen geld. Van uit ge
meentehuis, comiteit en kommandantuur
kwamen zulke onbegrijpelijke bevelen
en voorschriften, werden zulke straffen
beloofd en gegeven, dat men zich zelf in
oorlog meende met die gedurige dwin
gelandij. En schoon het klaar en duide
lijk werd dat het bij velen ging oog om
oog en tand voor tand, toch kon Don
kers er niet zoo spoedig toe besluiten
met de massa mee te gaan.
Een enkele reis naar de stad, die hij in
t begin '16 ondernam en waar hij ent
wat berioodigdheden had moeten aan-
koopen, had zijn volgend oorlogsleven
veel beïnvloed. Voor nen halven kilo
snuif, die hij voor zijn Mie meebracht,
betaalde hij 3,75 fr., een paar schoenen
voor hem 63 frank. In d'afspanning
waar hij zijn boterham ging opeten,
stonden aan den toog 3 mannen, die bij
't zich zat zuipen, schandalig logen over
de boeren en hun woekeren. In 't naar
huis gaan was hij in gezelschap van een
bejaard stadsmensch en die zei hem za
ken over invloedrijke personen uit de
streek, van zeep- en smokkel-affaire's,
die in 't eerlijk gemoed van Donkers
weigerig ingang kregen, maar die, om
dat hij zijn zegman eerlijk wist en onbe
kwaam om te liegen, er in pijnlijke trek
ken werden vastgelegd. Bij het thuis ko
men vond Donkers zijn vrouw schreien
de er was huiszoeking geweest naar
graan en z'hadden hun laatste 80 kgr.
tarwe meegenomen.
Dien avond kon Donkers niet insla
pen, er kwam hem zooveel door 't hoofd
gedrumd, wat hij niet oplossen kon.
Maar voor hij 's morgens terug 't erf
opstapte maakte hij 'n vast besluit.
De oorlog geraakte ook gedaan,
't Was 12 April 1920, Donkers was ge
storven en verscheen voor St Pieter, bij
wien tusschen haakjes gezegd de
boeren niet al te best stonden aange
schreven sedert 1914. De reis van hier
naar ginder was als 'n weerlicht, voor
ge wist waarheen, waart g'er al. Zonder
slag of stoot was Donkers in de voor-
halle. Na wat gewacht te hebben hoort
hij 'n licht geruisch in een nevenkamer
en daar staat meteens Sint Pieter voor
hem, die bij den eersten oogopslag ziet
met wie hij te doen heeft.
Zeker nen boer, hé, zegt hij niet al
te vriendelijk.
Ja, Mijnheer, ik ben boer Donkers
van den Elskant. Ge weet wel zeker,
aan den Brusselschen steenweg, en na
eens gekucht te hebben, verstout hij
Ik kom om mijn levensrekening te
effenen, 'k ben 82 jaar en k geloof de
geboden van Ons Heer steeds goed na
geleefd te hebben.
Wat hebt ge, de geboden Gods
nageleefd Welke boer heeft dat ge
daan. Patatten verkoopen aan schrome
lijke prijzen, boter, melk en eieren smok
kelen, weerspannig geweest aan uwe
aardsche oversten, uw naaste laten hon
ger lijden, dat hebt ge. En weet man,
I
Ingezonden.
