m
elijki
ade»
/oor Vrede en
Onafhankelijkheid
°6
neten
Sterfte onder zware
"oude,, hennen.
Wat gebeurt er in Nederland
ff
Arbeid adelt*
Landbouwweekblad
Orgaan der Landbouwersvereeniging Redt li Zeiven
Voor en door de Landbouwers
f Vi dl
Weer een gat in de
Begrooting*
De Aardappelmarkt
wm
EK0
IS
dems
ll
t i
ste lies-
ïrbreult,
le afwi
:slacht{
volbrt»
ng
Belgi
ixembu
d ent»
abonnementsprijs 12 fr. 's jaars.
Men schrijft in op ons
Bureel en op alle postkantoren.
11885,
•ijd
931.
naar vi
gouda
1913b
i en Lu
rnste
rde,
en t
3dt Mas
it (ovet
plein, (S
trdag.ii
sdaget
van )i
use,
aan) Ki
;0jNDAG
9 SEPTEMBER 1934.
Prijs 25 centiem
16de JAARGANG Nr 819
Het overnemen van artikelen
zonder aanduiding der bron
is streng verboden.
Bestuurder en verantwoordelijke opsteller
O. CAUDRON.
Bareel en Redactie s De Vilauderstraat» 4» Aalst.
De medewerkers zijn
verantwoordelijk voor hunne
bijdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
Zij die onlangs met den Vlaamschen
1111 Toeristenbond de groote reis naar Pro
vence en Korsika medemaakten. hebben
lij hun terugkeer langs Genève het
nieuwe Volkenbondspaleis bezocht en
verrukking gestaan over den gewel
ven omvang en de meer dan luxueuse
inlichting van dit machtig gebouw. Zoo
maar vierhonderd kamers zijn er ter
beschikking gesteld van de afgevaardig
den en deskundigen, met al hun noodi-
jen en onnoodigen aanhang.
Dat nieuw soort Babylonië heeft de
_jooie som van vierhonderd millioen
!tl>rtin.8, frank gekost, waarvan het kleine België
voor zijn aandeel het achttiende deel
28, Ke betalen mag.
•rijzen
1ACH1E
:ige waa
iffenl
kend Hui
PFA
j geven
sternen i
bedien»
:hienen
«as
Dat alles zou men, spijts de moeilijke
tijden en het harde leven van de massa,
nog kunnen dulden indien de V olken-
'Qe kond werkelijk aan zijn doel beant-
q woordde en den zoo noodigen vrede
ader het menschdom evenals het zelf-
'ontva «chlkkingsrecht der volkeren waar
borgen kon.
De gebeurtenissen der laatste jaren
btbben ons echter het tegenovergestelde
btwezen de geschiedenis van Mand-
Li. IM Aoukwo, van Oostenrijk, de oorlog
ia den Gran-Chaco, de verdrukking
vaneen groot aantal minderheden in
Midden- en Zuid-Europa, de militaire
co economische bondgenootschappen en
de onzinnige bewapening wijzen er op
dat de volkenbond tot heden een doode
etter gebleven is en grootendeels dient
in de diplomaten een gezellig uitstapje
te verschaffen en om elkanders gehei
men en toekomstplannen te kunnen
iderscheppen.
Wat heeft dat jarenlange gehaspel
over ontwapening teweeggebracht
Maakt het voor de bevolking eenig
/ertroiiwi verschil uit of zij stukgeschoten wordt
door een kanon van 15 cm. ot met een
van 30
Is het voor de Dalmatische boeren
niet hetzelfde of ze door Servië verdrukt
worden of door het vroegere Oosten-
k-Hongarije
Om dat alles zouden wij eens de
volgende vraag willen beantwoord
tienhoeveel heeft de Volkenbond
vanaf zijn ontstaan aan ons land gekost
en welke voordeelen heeft de Belgische
lastenbetaler daarvoor in ruil ontvan
gt»?
De politieke optimisten verklaren
daartegenover dat Rome niet op één
dag gebouwd werd en dat de volken
bond njet den tijd wel een degelijk
werktuig worden zal voor de handha
ving van den vrede...
Wat de tijd en de toekomst ons
btengen zullen, dat leert ons de Itah-
unsche Duce in zijn jongste politieke
rede
Men moet niet morgen voor den
„oorlog gereed zijn, maar vandaag. We
„moeten een militaire, zelfs een mili
taristische natie worden, ik zou er
„willen bijvoegen een krijgszuchtige.
.Hetpolitieke, economische en zelts
«het geestelijk leven des lands moet
„zich grondvesten op zijn militaire be-
hoeften. Er zijn landen die opkomen,
„andere die in verval geraken. Zoo
moet ondanks den goeden wil van
kongressen en verdragen, de oor og
„in den loop der eeuwen het lot der
natie vergezellen. Het geheele vol is
mmtam thans bereid als één man te antwoor-
den als in geval van nood een beroep
erop wordt gedaan.
Zulke taal zou beter passen in den
mond van een bandiet, dan in
van een staatsman uit een kristelijk
landongelukkiglijk genoeg geeft zi)
ook de geestesgesteldheid weer van
tn Hitler, van Barthou en van gansch de
aarDOl politieke wereldbende. Zij bewijst ons
enkel en alleen den slechten wil der
staatslieden en het nuttelooze van den
volkenbond in zijn huidige opvatting.
Het oude "Si vis pacem, para hel
ium,, wilt gij den vrede, bereidt U tot
den strijd, wordt wederom in alle lan
den de richting van de buitenlandsche
politiek en zal ons, den Volkenbond
ten spijt, evenals in het verleden recht
streeks naar den oorlog voeren.
De ware vrede moet groeien in e
naai»
ziel van de volkeren zelf, uit een zuivere
en practische zedenleer, die zoowel bij
de massa als bij den enkeling het eerlijk
heidsgevoel weet in te prenten en het
misdadige van den moord, even misda
dig in den oorlog als anderszins, recht
streeks veroordeelen durft. De verschil
lende godsdiensten konden dat hooge
doel gemakkelijk verwezenlijken zoo ze
de zuivere leer toepasten en deze niet
lieten omvormen tot staatsgodsdienst.
Alle militaire overeenkomsten, of ze
te Genève geregistreerd worden of niet,
leiden onvermijdelijk tot den oorlog en
blijven daarenboven een bestendig ge
vaar voorde kleinste partijdeze laatste
vernietigt immers haar politieke vrij
heid, wordt door de naburen gewan
trouwd, verhindert aldus de uitbreiding
van haar wereldhandel en laadt op zich
militaire lasten, welke veelal te zwaar
op de bevolking drukken.
Polen, dat sinds zijn ontstaan, aldus
aan Frankrijk gekluisterd lag, heeft
eindelijk het gevaarlijke van zijn toe
stand begrepen. Het is bezig het fran-
sche juk af te schudden en streeft naar
een ware en oprechte zelfstandigheid.
Mochten de Belgische staatslieden,
terwijl het nog tijd is, ook tot een zelf
standige politiek terugkeeren.Ze zouden
daartoe onvermijdelijk gedwongen wor
den indien onze Vlaamsche bevolking
het groot gevaar van den franschen
politieken en militairen invloed maar
eenigzins wilde beseffen.
In den oorlog 1914-1918 was
Duitschland onze vijand. Frankrijk is
dit echter acht eeuwen lang geweest en
de inpalming van België ligt thans
evenzeer in de lijn van de fransche po
litiek als vóór 200 jaar.
De ongunstige ligging van ons land.
tusschen twee eeuwenoude erfvijanden,
bepaalt vanzelf de politiek die hier moet
gevolgd worden deze dient te zijn
noch Fransch, noch Duitsch. maar zelf
standig evenals deze van Holland en
Zwitserland.
Jacob Van Artevelde had in zijn tijd
reeds begrepen dat Engeland onze na
tuurlijke beschermer is en had er zijne
politiek naar gericht en de onafhanke
lijkheid van zijn land ongeschonden be
waard.
In 1914 werden wij in den oorlog
medegesleurd. In 1870 bleef ons die
ramp bespaard. Er bestaan dus zekere
kansen dat wij met wijs beleid aan het
gevaar ontsnappen. Met een militair
akkoord, hetzij met Frankrijk, hetzij met
Duitschland, worden die kansen gansch
verijdeld.
En zelfs met het sterkste leger zullen
wij, kleine natie, den vreemdeling niet
aan de grenzen tegenhouden. Het heil
van België ligt niet in de ontplooiing
van macht en geweld.
\Vij kunnen besluiten met te verkla-
ren dat de ontzaglijke sommen aan
volkenbond, diplomatie en militarisme
verknoeid, in alle landen tot een beter
en edeler doel kunnen aangewend
worden.
en
gazijnen
het Duiü
rkoop
:n van
ieders b"
122, Aalst
DeVili
Niettegenstaande de plechtige verkla
ringen van de Regeering bij de aan
vraag der volmachten dat de begrooting
van 1934 in evenwicht was, schijnt de
nare werkelijkheid heel anders. In poli
tieke kringen fluistert men dat het tekort
zoo wat een miljard zou bedragen. Het
stelsel van de oogenverblinding en der
fopperijen, waaraan de vorige regeerin
gen zich menigmaal bezondigden, wordt
dus voortgezet.
Men spreekt van besparingen op de
sociale uitgaven, doch nooit wordt er
een woord gerept van besnoeiingen op
de militaire uitgaven, die veruit het
grootste paart der staatsuitgaven opslor
pen en het land naar het bankroet
voeren.
Zullen wij het nogmaals moeten be
leven dat de besparingen eens te meer
op den rug der kleinen worden gedaan i
Het woordje oude plaatsen we in
dit opschrift onder aanhalingsteekens,
omdat we er een bijzondere beteekenis
aan willen hechten. We bedoelen hier
met "oude,, hennen die welke van vóór
1934 zijn, in tegenstelling dus met de
hennen van dit jaar.
Onder die hennen komt thans weder
om heel wat sterfte voor. We hebben
niet het oog op tuberculose, deze ziekte
maakt altijd door slachtoffersook niet
op diphtheritus, welke meer speciaal in
den herfst en vóórwinter ongelukken
veroorzaakt.
De sterfte, waarover dit artikeltje zal
handelen, gaat over kippen, die erg
zwaar geworden zijn, soms veel te vet,
maar ook weer niet altijd. Men treft er
zelfs magere kippen bij, die toch zwaar
i zijn, het lijdt dus wel een contra dictus
in terminus.
De volgende gevallen doen zich daar
bij voor:
1. Werkelijke vervetting.
Hier kan een erfelijke aanleg aanwe
zig zijn, maar over het algemeen is de
eigenaar der kippen zelf de schuldige,
doordat hij voedings- en voederfouten
maakte.
Is de vervetting een gevolg van erfe-
lijken aanleg, dan zullen er meestal maar
één of hoogstens enkele exemplaren
door aangegrepen zijn en heeft de ziekte
weinig te beteekenen voor den geheelen
koppel. Gij hebt kippen (en ook men-
schen die bij een normale voeding toch
nog te zwaar worden.
Bij de meeste hoenders ontstaat ver
vetting echter, als de dieren te veel zet-
meelrijke stoffen opnemen. Dit is o.a.
het geval, wanneer ze a. uitsluitend en
volop hardvoer krijgenb. wanneer het
meelvoer ook bijna uitsluitend uit graan-
meel bestaat, en c. wanneer ze bij goed
ochtendvoer te weinig hiervan krijgen
en daarbij te veel hardgraan (gemengd
voer, in den regel).
In de maanden Maart, April, Mei en
Juni is de leg der kippen doorgaans ech
ter wel zóó goed, dat een beetje te veel
zetmeel dan nog geen groote ongelukken
veroorzaakt, omdat ze het er weer uit
leggen,,.
Maar na half Juni wordt de leg door
gaans minder, bij de slechtste kippen
houdt hij bijna op, en dan gaat vervet
ting licht optreden.
Vinden losloopende kippen in het
lentegetijde veel dierlijk voedsel en kun
nen ze profiteeren van prima groenvoer
(malsch gras of jonge klaver) en ze leg
gen goed, och, dan worden ze zelfs bij
royale graantoediening nog niet zoo heel
gauw te vet, omdat ze zooveel van 't
andere (het betere!) opnemen, dat ze van
't graan minder nemen.
Maar in den zomer (vooral in den
drogen zomer!) is het groenvoer al spoe
dig derdehands geworden en zit het on
gedierte diep in den grond weggetrok
ken. Ze krijgen dan zetmeel te veel, en
het gevolg iste zwaar worden
Vooral daèr is zulks het geval, waar
men slechts meelvoer verstrekt, of....
heelemaal geen meelvoer, wat tegen
woordig ook veel voorkomt.
De dieren worden véél te zwaar, het
getal eieren wordt minder, waardoor de
vetaanzetting nog bevorderd wordt, de
eieren worden kleiner, krijgen vaak een
dunne, ruwe, erg poreuse schaal en ten
slotte komen er ook windeieren.
Legnood blijft vaak niet uitsommige
exemplaren krijgen leveraandoening,
soms met "geelzucht,, en op n gegeven
oogenblik beginnen de slachtoffers te
vallen.
Maakt men een gestorven kip open,
dan ziet men binnen overal gelei vet-
bonken, rond het hart, langs de darmen
en vooral aan de organen achter in{ het
lichaam, bij de baarmoeder en de cloaca.
De patiënten kunnen de eieren niet ge
makkelijk meer kwijtraken, ten slotte
zelfs de mest niet meer. Ze persen en
persen, een betere zaak waardig, en
krijgen niet zelden den legdarm uit, ge
ven teekenen van benauwdheid en heb
ben een groote, broze lever, die soms
wel scheurt, zoodat het dier plotseling
sterft, "zonder dat men er eerst iets bij-
(Zie vervolg op de 2de bladzijde).
Onder deze hoofding verscheen in
ons nummer van 12 Oogst, bladzijde 2,
een artikel aangaande de toestanden in
de Nederlandsche handel van pootgoed.
Onze Noorderburen, en vooral de
kooplieden aldaar, werden erin beschul
digd de planters te hebben opgekocht
om ze nu aan zeer hooge prijzen terug
op de markt te brengen, wat een specu
latieve actie beteekent op den rug der
Nederlandsche kweekers, maar vooral
op de kosten der buitenlandsche koopers.
We beweren eenigszins juist te heb
ben gezien, en het toeval wil dat de
speculatie plots stil is gevallen, wellicht
tengevolge van de verwittiging in be
doeld artikel bevat. We weten dat ons
schrijven bij de hollandsche speculanten
wat roering bracht, zoodat we verschil
lende brieven kregen van groote firma s
die beweerden niets te zien te hebben
met de door ons aangeklaagde hande
lingen.
"De Koornbloem,, deed haar plicht
en zal steeds hare macht gebruiken om
alle misbruiken aan te klagen en de
belangen harer leden te behartigen.
Dees week ontvingen we een schrij
ven vanwege het "Koninklijk Neder-
landsch Landbouwcomité,, te 'sGraven-
hage, met een antwoord op ons bedoeld
artikel, hetwelk we zonder kommentaar
en ter inlichting aan onze lezers mee-
deelen
's Gravenhage, 3 September 1934.
Geachte Redactie.
Met belangstelling las ik het artikel
Wat gebeurt er in Nederland in
Uu> blad van 12 Augustus j.l.
Beleefd verzoek ik U bijgaand inge
zonden stuk in Uw blad te willen plaat
sen, waarvoor ik U bij voorbaat wel
zeer mijn dank betuig.
Hoogachtend,
De Secretaris van het Koninklijk
Nederlandsch Landbouw-Comité.
H. Nolhuysen.
Aan de Redactie van "De Koornbloem,,
Orgaan der Landbouwersvereeniging
Redt U Zeiven
te Aalst (België),
Wat gebeurt er
Nederland
in
Naar aanleiding van het artikel in
Uw blad van 12 Augustus j.l. onder
bovenstaand opschrift geplaatst, ver
zoek ik U het onderstaande wel in Uw
blad te willen opnemen.
Inderdaad is de prijs van de goedge
keurde Eerstelingen sterk opgeloopen.
Voor zoover ik ben ingelicht, bestaat er
in Nederland echter geen trust van
enkele handelaren, die deze prijzen
kunstmatig omhoog dreven. Het ge
beurde op de vrije markt. De teelt van
Eerstelingen is in Nederland met onge
veer 50 pet. ingekrompen. Een groot
gedeelte van deze aardappelsoort is
vroegtijdig voor de consumptie gerooid
en verkocht. Ook een deel van de goed
gekeurde Eerstelingen, dus plantgoed,
is al vroeg als eetaardappelen verkocht.
Toen de handel in pootaardappelen
begon, was het te voorzien dat er een
belangrijk tekort zou ontstaan. Dat de
prijzen daardoor met sprongen omhoog
gingen, behoeft dan ook geen verwon
dering te wekken. Evenmin, dat de
handelaren, die het best met den alge-
meenen toestand op de hoogte waren,
zooveel mogelijk op speculatie kochten.
Het is inderdaad waar, dat deze specu
latie niet in het belang is der Belgische
aardappelverbouwers die zijn aange
wezen op den aankoop van het Neder
landsche product.Ook de Nederlandsche
selecteurs kunnen er in de toekomst den
terugslag van ondervinden. Bij de vrije
prijsvorming en den vrijen handel is
zooiets niet te keeren. De laatste twee
jaren waren zoowel voor de selecteurs
als voor de handelaren zeer slecht.Beide
groepen hebben groote sommen gelds
verloren, doordat de buitenlandsche
koopers gebruik maakten van hun we
tenschappen, dat er in Nederland over
productie van goedgekeurde pootaard
appelen was. Toen hebben de buiten
landsche koopers de prijzen gedrukt,
zooveel ze maar kunden. Doordat er
zulke groote verliezen in Nederland
zijn geleden, is de teelt meer ingekrom
pen dan de Nederlandsche Regeering
voorschreef. Toen de consumptieaard
appelen een behoorlijken prijs opbrach
ten, hebben vele telers deze zekere prij
zen liever genomen dan de onzekere
van de pootgoedmarkt waaraan ze zulke
droeve herinneringen hadden. Hoogst
waarschijnlijk zal het het volgende jaar
weer omgekeerd gaan.
De onts emming van de Belgische
koopers is alleszins verklaarbaar. Maar
deze ontstemming moeten ze niet luch
ten tegen de kweekers en handelaren
van het product 1934. Zij deden beter
te trachten door samenwerking verbe
tering te verkrijgen. De pootaardappel
is een zeer lastig artikel. Voor den ver
bruiker heeft het een groote waarde
als het aan de hoogste kwaliteitseischen
voldoet. Het vormt het uitgangspunt
van de teelt van het volgende jaar.
Voor den kweeker vertegenwoordigt de
pootaardappel eveneens een groote
waarde door de vele zorgen, die er aan
worden besteed.
Iedere kweeker weet, dat hij. wanneer
er te veel pootaardappelen zijn, kans
loopt, dat zijn product als zoodanig
waardeloos wordt, als de poottijd voor
bij is. Hij tracht, door die vrees gedre
ven, dan ook tegen eiken prijs te ver-
koopen. Ontvangt hij hierdoor dan niet
genoeg voor zijn vele werk en risico's,
dan krimpt hij de teelt in of hij houdt
er geheel mee op. Dan ontstaat er
schaarschte, met het gevolfl, dat de
kooper de dupe wordt. Hij weet, dat hij
met slecht pootgoed nooit een goeden
oogst kan verwachten. Hij wil het poot
goed hebben, waarvan er te weinig aan
de markt is. Dit kan bij de tegenwoor
dige omstandigheden en de tegenwoor
dige wijze van werken niet anders uit-
loopen, dan op hooge, soms zelfs zeer
hooge prijzen. Deze prijzen sporen de
kweekers weer aan tot meerderen ver
bouw en sterker vasthouden. Zoo is het
al jarenlang in een cirkeltje gegaan.Ver-
betering zou er kunnen komen door or
ganisatie aan beide kanten, zoowel bij
den aankoop als bij den verkoop. Maar
dan ook een volledige organisatieniet
voor een deel. De georganiseerde aan
koop kan geen behoorlijke prijzen be
talen, als daarnaast de vrije handel voor
lage prijzen levert en evenmin kan de
georganiseerde verkoop behoorlijke
prijzen bedingen en aan zijn leden uit
betalen, als in den vrijen handel zeer
hooge prijzen worden besteed.
Worden deze middelen, in het slot
van het artikel in De Koornbloem
bedoeld Of zijn er nog andere In elk
geval is het onjuist te schrijvenwe
weten, dat er vele planters zijn,,. Van
sommige soorten zijner beslist te weinig.
's Gravenhage.
Dr H. Nolhuysen.
Secretaris van het Koninklijk
Nederlandsch Landbouw-Comité.
aaHMiwa sbsbb £i%MiMmn KHuaiaa
De prijzen die de laatste week wat
ingezakt waren tengevolge van de
groote aanbiedingen, zijn weer vast ge
worden.
Niettegenstaande vele landbouwers
willen verkoopen liepen de prijzen hoo-
ger. In vele streken van ons land zijn de
aardappeloogsten mislukt deels ten ge
volge van de droogte, deels ten gevolge
van het slechte of versleten plantgoed.
In Holland worden de eetaardappelen
circa 60 fr. aan den boer betaald. De
Staat zet er 15 fr. taks op. Met de
winsten van voortverkooper en vracht
kosten loopen de verkoopprijzen in de
winkels tot circa 100 fr.
Engeland en Duitschland hebben
beide een groot tekort en zoodra de
uitvoer mogelijk is, voorziet men dat
deze landen in Nederland en België
groote aankoopen zullen doen, wat de
prijzen met 15 20 fr. zou kunnen doen
stijgen.
Voor 't oogenblik koopen Noord-
Afrika en Zuid-Amerika kleine partijen
eetaardappelen in Nederland en België.
Algemeen voorziet men hooge prij
zen voor de aardappelen dezen winter,
i
i 'i 1
327
ThéoV*
raat, l
i; Bm
ischt
A.alstPre
len De
aat, V/li
en vau Ni
ïwfeestim
i er. er en
e Begetn
Brussel,. fll
ite, Asm nnM/jAA| U»t arhtti>nde deel
,n zakbra
i,
ïen, genu
iet nui
PASii
vergiettest
li ets met
van U*
soepen,*
een oog»1
i als ge vilt
it kleine en
:e zuiveren.
>n den prib
ist "PASSÉ'
Ijo 4 49 fl
houd.
JUSTUS"'1
